TURİZM ENDÜSTRİSİNDE YILDIRMA ( MOBBİNG ) EZGİ MERVE KILIÇ G101310044 HAKAN KIRCI G101310052

Mobbing Nedİr ? Mobbing, işgörenin işyerinde bir veya birkaç kişi tarafından sistematik ve sürekli olarak aşağılanması, küçük düşürülmesi, gerekli bilgilere ulaşmasının engellenmesi, hakkında dedikodular çıkarılması gibi olumsuz davranışları içeren ve bu yolla işgörenin fiziksel, ruhsal ve sosyal açıdan rahatsız edilerek işi bırakmasına neden olan bir süreçtir.

Mobbingin gerçekleşmesine neden olan bazı etik dışı etkenler

Ayrımcılık Bir grubun haklarını koruyup, onlara daha fazla imkân sağlarken, diğer gruba zarar verecek şekilde davranmaktır.

Kayırma : Resmi yükümlülüklerin göz ardı edilmesiyle birlikte duygusal ve geleneksel bağlılıkların ön plana çıkarılmasıdır.

Rüşvet İşletmede çalışan görevlilerin maddi çıkar sağlamak amacıyla maddi ödemeyi gerçekleştiren tarafa maddi ve manevi çıkar sağlamadır.

Yaranma ve Yakınlığı Kullanma Çoğunlukla ast-üst ilişkilerinde görülen, özellikle astın üste yakın ve samimi görünmeye çalışması şeklinde rastlanan, iyi niyet içeriyormuş gibi görünen ancak, bir ileri ki aşamasında aynı statüdeki şahısların birbirinden tedirgin olmasına ve işletmede huzurun bozulmasına neden olan bir davranıştır.

Yobazlık - Bağnazlık Birey veya grupların mevcutların içinde en doğruyu kendisinin bildiğine inanarak kesin tutum ve tavırlar sergilediği durumdur.

Engelleyici Olma ve Yanlış Yönlendirme Yapılacak doğru eylemlerin durdurulmasını veya yanlış yönlendirilmesini, bilgi ve belgelerin eksik veya yanlış aktarılmasını içerir.

Yıldırma ve Korkutma Yöneticilerin veya aynı statüye sahip çalışanların yasal yetkilerinin haricinde diğer kişi ve/veya grupları etki altına almak için onlara etik dışı meydan okumalarıdır.

Şiddet - Baskı Yapacak hiçbir şeyin kalmadığı inancı ve korkusuna kapılma sonucu oluşan çaresizlik duygusuna bağlı olarak ortaya çıkan, negatif anlamda duygusal taşma durumudur.

Bedensel ve Cinsel Taciz Bedensel taciz, bedensel olarak güçlü kişilerin kendisinden daha güçsüz kişilerle karşılaştığında uyguladıkları bir şiddet türüdür. Cinsel taciz ise kişilerin laf atmadan ırza geçmeye kadar uzanan süreçteki etik dışı davranışlarıdır.

Turizm Endüstrisinde Mobbing Turizm sektöründe çalışanların hem diğer çalışanlarla hem de değişik ülkelerden ve kültürlerden gelen müşterilerle sürekli ilişki içerisinde olmaları nedeniyle etik dışı davranışlara maruz kalma riski daha fazladır. Turizm sektöründe karşılaşılan en önemli etik sorunlar; yıldırma, taciz, çıkar çatışmaları, maaş ve ödüllendirme adaletsizliği, rüşvet, ticari sırların dışarıya açıklanmasıdır. Turizm sektöründe görülen etik sorunların çözümünde rehber olması amacıyla 1997 yılında İstanbul’da yapılan Dünya Turizm Örgütü genel kurulunda etik ilkelerin hazırlaması için bir komite oluşturulmuştur. 1998 yılında, turizm etik ilkeleri hazırlanmış ve 1 Ekim 1999 tarihlerinde Şili’nin Santiago şehrinde yapılan bir toplantıda “Küresel Turizm Etik İlkeleri” (Global Code of Ethics for Tourism)kabul edilmiştir.

Küresel Turizm Etik İlkeleri 1. Turizmin insanlar ve toplumlar arasındaki karşılıklı anlayışa olan katkısı 2. Turizmin bireysel ve kolektif bir tatmin aracı olmasının önemi 3. Turizmde sürdürülebilirliğin önemi 4. Turizmin kültürel mirası koruması gerektiği 5. Turizmin yerel toplumlara ekonomik, sosyo-kültürel faydalar sağlaması gerektiği 6. Yatırımcıların/işletmelerin turizm gelişmesi ile ilgili yükümlülükleri 7. Herkesin turizm etkinliklerine katılma hakkı 8. Turistik hareket özgürlüğü 9. Turizm çalışanları ve girişimcilerin hakları 10. Turizmde global etik ilkelerin uygulanması

Turizm işletmelerinde en sık rastlanılan etik sorunlardan birisi yıldırmadır. (Mobbing) Yıldırma, herhangi bir kültür farklılığı olmaksızın her yerde ve her durumda ortaya çıkabilir. Yıldırma, iş yaşamındaki rekabetten kaynaklanan, işyerlerinde çalışan bir kişi ya da gruba bir ya da birkaç kişi tarafından yöneltilen sistemli, planlı, sürekli tekrarlanan, etik dışı ve düşmanca tavırlar ya da baskılar olarak tanımlanmaktadır. Yıldırma, işyerindeki kişiler üzerinde sistematik baskılar yaratarak, ahlak dışı yaklaşımlarla bu kişilerin dayanma güçlerini yok ederek işten ayrılmasını sağlama, performanslarının düşmesi ve iş yerindeki koordinasyonun bozulması olarak da tanımlanmaktadır. Yıldırma, gücü elinde bulunduran kişiler tarafından uygulanan baskı, cephe alma, korkutma, bunaltma, rahatını kaçırma gibi davranışlar sonucunda bu tutumlara maruz kalan kişilerde psikolojik ve fizyolojik rahatsızlıklara yol açan bir durumdur.

Turizm sektöründe ya çalışanlar tacizle karşılaşmakta ya da taciz çalışanlardan kaynaklanmaktadır. Ankara’da faaliyet gösteren dört ve beş yıldızlı otellerin çalışanları üzerinde yapılan bir çalışmada, çalışanların psikolojik şiddet algısının düşük olduğu; en düşük puanın kurbanı aşağılamaya yönelik mobbing boyutunda, en yüksek puanın özel yaşama yönelik mobbing boyutunda olduğu saptanmıştır. Antalya ve İstanbul’da faaliyet gösteren beş yıldızlı otel çalışanları üzerinde yapılan bir çalışmada hem genel mobbing algısı puanında, hem de mobbingin tüm alt boyutlarında sayfiye otel işletmeleri çalışanlarının algılamalarının, şehir otellerinden daha yüksek olduğunu saptanmıştır. 1991-1994 yılları arasında Barbados adasını ziyaret eden turistler üzerinde yapılan bir çalışmada turistlerin sözel, cinsel ve fiziksel taciz yaşadıkları belirlenmiştir. Turistlerinin çoğunlukla plajda, ikincil olarak da sokaklarda ve bazen alışveriş yaparken cinsel taciz yaşadığı bildirilmiştir.

Örgütlerde mobbing sonucu olumsuz durumlar şöyle sıralanabilir; iş görenlerin örgüte ilgi ve bağlılığının, sorumluluk duygusunun azalması, işte hata yapma ve yetersizlik duygusu, işe devamsızlık yapma, işe geç gelme, sık sık izin alma, iş yerinden uzaklaşmaya çalışma, işten erken ayrılma, ani emeklilik istemi, iş doyumsuzluğu ve işe yoğunlaşamama

Sonuç olarak, yapılan çalışmalar turizm işletmelerinde fiziksel ve psikolojik tacizin sıklıkla görüldüğünü ortaya koymaktadır. Bu sorunların aşılabilmesi için durumun oluşmasında rol alan faktörlerin ele alınması, bu konuda öncelikle kurum yöneticilerinin eğitilmesi ve her kurumun mesleki etik ilkelerinin belirlenmesi, etkin şekilde uygulanması ve uygulamanın devamlılığının sağlanması gereklidir.

Bizi Dinlediğiniz için Teşekkür Ederiz… Soru ve Önerileriniz ???