Örgütsel Çatışma

Çatışma Nedir ? Çatışmanın sözlükteki anlamları, aynı anda ortaya çıkan birbirine karşıt ya da eşit derecede çekici dilek ve isteklerin bireyde yarattığı ruhsal durum. Birbirleriyle uyuşmayan dilek ya da isteklerin yarışmasından ortaya çıkan üzücü ya da kıvanç vermekten uzak bilinç durumu. Görüş ve kanıların aykırılığından doğan karşıtlık olarak tanımlanmaktadır.

Çatışma, iki veya daha fazla kişi veya grup arasındaki çeşitli kaynaklardan doğan anlaşmazlık olarak tanımlanabilir. Anlaşmazlık, zıtlaşma, uyumsuzluk, birbirine ters düşme, çatışmanın temel unsurlarıdır

En kısa ve basit sekli ile çatışma; kişinin içinde bulunduğu sosyal ortam ve zaman diliminde istemediği koşullarla karsı karsıya kalması ve bir sonuç için zorlanması durumunda, gerçekleştirdiği davranış, ulaştığı duygusal yapı olarak tanımlanabilir.

Çatışmaya Yönelik Kuramsal Yaklaşımlar Geleneksel Yaklaşım Davranışsal Yaklaşım Modern Yaklaşım (Etkileşimci Yaklaşım)

Geleneksel Yaklaşım Zarar Şiddet Yıkım Maliyet Artışı Stres İş Tatminsizliği Uygun yönetim taktikleri ile bunların ortadan kaldırılmaya çalışılıp çatışmadan kurtulup daha olumlu performansa ulaşılmalıdır

Davranışsal Yaklaşım Yıkıcı Etkiler Yapıcı etkiler Sorun Varlığı Sağlıklı Çözümler Harekete Geçirme

Modern (Etkileşimci) Yaklaşım Davranışsal Yaklaşım Teşvik Modern Yaklaşım Çatışmasız örgüt ilgisizliğin ve monotonluğun belirtileri olup örgüt üyelerinin değişime ve yeniliğe kapalı bir yapıda olduğu fikrini savunur.

Çatışma Süreci

Çatışma Türleri Çatışmaya taraf olanlar açısından Örgüt içindeki yerlerine göre Örgüt işleyişine etkisine göre Ortaya çıkma şekillerine göre Diğer çatışmalar

Çatışmaya Taraf Olanlar Açısından Çatışma Türleri İçsel Çatışma Kişinin iç çatışmasının temelinde yatan gerçekleştirmek istediği ve gerçekleştirdiği davranışlar arasındaki farklılıklardır.

B. Kişilerarası Çatışma

C. Kişiler Ve Gruplararası Çatışma

D. Gruplararası Çatışma

E. Örgütlerarası Çatışma

2. Örgüt İçindeki Yerlerine Göre Çatışmalar Yatay Çatışma  DİKEY ÇATIŞMA Emir Komuta- Kurmay Çatışması

3. Çatışmanın Örgüt İşleyişine Etkisine Göre Çatışma Türleri Fonksiyonel Çatışma 2. Fonksiyonel Olmayan Çatışma

4. Ortaya Çıkma Şekilleri Bakımından Örgütsel Çatışmalar 1. Potansiyel Çatışmalar 2. Algılanan Çatışmalar  3. Hissedilen Çatışmalar 4. Açık Çatışmalar

5. Diğer Çatışmalar Amaç Çatışması Örgütün amaçları ile kişilerin veya grupların amaçlarının farklı olması durumunda ortaya çıkan çatışma türüdür.

B. Rol Çatışması Belirli konumda bulunan bireyden grup üyelerinin gerçekleştirmesini istedikleri görevler “beklenen rol”, her bireyin kendisinden ne beklendiğine ilişkin algılayışı “algılanan rol”, bireylerin kendilerinden beklenenleri gerçekleştirme gayreti ise “oynanan rol” olarak adlandırılmaktadır. Bu roller arasındaki uyumsuzluklar rol çatışmalarının ortaya çıkmasına neden olur.

3. Kurumsallaşmış Çatışma Çatışmayı doğurabilecek koşulların, çatışmanın şiddet ve derecesi ile çatışma çözüm yollarının toplumsal sistem tarafından belirlendiği, tarafların bir çatışma halinde nasıl davranacaklarının, hangi yöntemleri izleyeceklerini, nasıl bir çözüm yöntemi geliştireceklerinin, ayrıntılı olarak belirlendiği çatışma türü kurumlaşmış veya kurumsallaşmış çatışma olarak ifade edilir.

4. Beliren Çatışma Bu çatışmalar özellikle emir-komuta konumuyla kurmay konumda çalışan yöneticiler arasında ortaya çıkan çatışmalarla ilgilidir. Bu türden çatışmaların en önemli nedenleri arasında iş dışı sosyal ve bireysel faktörler gösterilebilir.

Çatışmaya Neden Olan Faktörler Bireysel Faktörler Örgütsel Faktörler İş İle İlgili Faktörler İletişim Problemleri

1. Bireysel Faktörler Kişisel Farklılıklar Amaç ve Değer Farklılıkları Engellenme Statü ve Güç

2. Örgütsel Faktörler Örgütsel Büyüklük Karara Katılma Ödül Sistemlerindeki Farklılık Denetim Biçimi Değişim Ve Belirsizlik Yöneticilik Tarzlarındaki Farklılık

3. İş İle İlgili Faktörler İş Bölümünden Kaynaklanan Sorunlar Kaynakların Sınırlı Olması: Yetki Ve Sorumluluklardaki Belirsizlik: Fonksiyonel Bağımlılık

4. İletişim Problemleri Anlama Ve Algılama Güçlükleri Yetersiz Bilgi Alışverişi İletişim Kaynaklarının Bozukluğu

Örgüt Açısından Çatışmanın Sonuçları Çatışmanın Olumlu Sonuçları Çatışmanın Olumsuz Sonuçları

Çatışmanın Olumlu Sonuçları 1. Çatışma ile farklı görüşler ortaya çıkar ve bununla birlikte bireylerin zihinsel çabalarını artırarak yaratıcılık özelliklerinin güçlendirilmesinde etki eder. 2. Çatışma ile eski amaçlar yerini daha iyi ve geniş amaçlara bırakır. 3. Çatışma ile bireyler kendilerini daha iyi ifade etme imkanı bulurlar. Bu şekilde çatışma ile oluşan anlaşmazlık durumu ortadan kalkar ve taraflar arası yakınlaşma doğmasını sağlar. Bireyler arası ilişkileri güçlendirir. 4. Bireyler çabalarını daha iyi sonuç elde edebilecekleri alanlara yoğunlaştırarak işlerinin verimliliği ve etkinliğini artıracaktır. 5. Çatışma örgütsel değişimi bütünleştirici bir niteliktedir.Çatışmaya yol açan kararsızlık ve uyuşmazlıklar ortadan kaldırıldığında örgütü bütünleştirebilir.

6. Çatışma sonucundaki biçimsek yapıdaki eski liderlik tarzının yetersizliği açığa çıkarak, sisteme yeni bir liderlik biçimi gelebilir. 7. Çatışma iş görenleri güdüleyerek örgütteki tembelliği ortadan kaldırabilir. 8. Örgüt kaynaklarının daha dengeli dağıtımlarına yol açabilir. 9. Çatışma çağın gerisinde kalmış işlemlerin, görevlerin, yapıların ve amaçların sorgulanması ve değiştirilmesi için gerekli ortam oluşturulmasına destek sağlar. 10. Çatışma örgüt hedeflerini işlevselleştirmeye yönlendirebilir. 11. Çatışma örgüt sorunlarının su yüzüne çıkmasına böylece ilgililerin gözlerini sorunlara çevirmelerine yol açar. 12. Örgütte iş görenler arasındaki iletişim kanallarının açılmasına bilgi akışının hızlanmasına yardım edebilir.

Çatışmanın Olumsuz Sonuçları 1. Çatışma örgütsel amaçların sapmasına yol açabilir. 2. Tarafları yoran bir mücadele; işyerinde zaman, emek ve paranın boşa harcanmasına yol açabilir. 3. Stres ve işten bıkkınlığa neden olur. 4. Örgütte iletişimin azalmasına ve iletişimde bozukluklara neden olur. 5. Çatışma, çatışma içindeki birey ya da grupların amaçlarını, örgütün genel amacının üstünde görmelerine yol açabilir. 6. Örgütte güvensizlik ve şüpheciliğin hakim olduğu bir havanın oluşmasına neden olur.

7. Çatışma işgörenin morali ve İş doyumunu olumsuz yönde etkileyerek iş doyumu ve performansının düşmesine neden olur. 8. Örgüte bağlılık ve adanmışlığın azalmasına neden olur. 9. Çalışanlar, aralarında oluşan iletişimin anlamını kendi gereksinmelerine göre çarpıtabilir. 10. Bölümler ya da takımlar, üstünlük karmaşasını yaşamaya eğilim gösterebilirler; yaptıklarını hep doğru, karşı bölümün ya da takımın yaptıklarını hep yanlış görebilirler, güçlerini ve başarılarını abartabilirler, çalışanlarının düşünmelerini kısıtlayabilirler.

Çatışmanın Doğa Eğitimi ile İlişkilendirilmesi

TEŞEKKÜRLER