6.1 GİRİŞ Stresli ve endişeli görünen bir arkadaşınıza ne önerirsiniz? Gidip uyumasını mı, eğlenceli bir film izlemesini mi, yoksa ormanda bir gezintiye çıkmasını mı? Yüksek ihtimalle en son şıkkı seçersiniz.

6.2 RESTORATİF ÇEVRELERLE İLGİLİ ARAŞTIRMALAR Restorasyon (restoration) kelimesi, çevre psikolojisinde özel çevreler ya da çevresel düzenlerin tetiklediği psikolojik ve/veya fizyolojik iyileşme sürecine karşılık gelen kapsayıcı bir terimdir.

Restoratif çevrelerle ilgili araştırmalar, farklı restorasyon tanımları olan başlıca iki teoriye göre yönlendirilir. Stresten toparlanma teorisiDikkat restorasyon teorisi

6.3 RESTORATİF DOĞA DENEYİMLERİNİN EVRİMSEL KÖKENLERİ Restoratif tepkiler sıklıkla insanın doğal bir dünyada evrilmiş olmasının yadigarı olarak yorumlanır.

6.4 YAKIN ZAMANLI TEORİK VE AMPRİK GELİŞMELER Bu bölümde, restoratif çevrelerin altında yatan koşulları ve mekanizmaları çözmeye odaklanan üç yeni teorik ve ampirik yaklaşımı tartışacağız.

Algısal kıvraklık Doğaya bağlılık Şekil 6.1 Romanesco karnabaharının başı doğadaki fraktal örüntüye bir örnektir. Mikro-restoratif deneyimler ve instoratif etkiler

6.5 UYGULAMALAR VE SONUÇLAR Doğal ve yapılı çevrelerin dizayn ve yönetimine rehberlik etmesi amacıyla restoratif çevrelerle ilgili çalışmaların bulgularından giderek daha fazla yararlanılmaktadır. Ağırlığı iyileşmeye veren restoratif dizayn tedbirlerinin en uygun olduğu ortamlar, stres ve dikkat yorgunluğunun nispeten daha şiddetli olduğu ve bu durumların iyileşmeyi ve gelişimsel süreçleri olumsuz etkilediği ortamlardır.

DEĞERLENDİRME SORULARI 1. Restoratif çevreler nelerdir ve bir çevrenin restoratiflik özelliği nasıl ölçülür? 2. Dikkat restorasyon teorisinin merkezindeki insan-çevre etkileşimlerinin dört restoratif niteliğini tanımlayınız. 3. Doğal çevrelerin neden yapılı çevrelerden daha restoratif olduğunu açıklayınız. 4. Doğanın restoratif etkileriyle doğanın sağlığa faydaları arasındaki ilişki nedir? 5. Şehir dizaynında doğanın ya da doğanın geometrik özelliklerinin taklit edilmesi, gerçek doğayla yaşanan restoratif tecrübelerin yerini almakta ne derece etkilidir?

Özet Bölüm özetlerini kitabımızda bölüm sonlarında bulabilirsiniz.