PROJE YÖNTEMİ Proje nedir? Proje, sözlük anlamı olarak; hayal edilen şey, düşünülen, tasarlanan biçim, kaleme alınan öneri, bir şeyi nasıl gerçekleştirebileceğini düşünmek, zihinden hazırlamak gibi ifade edilmektedir. Eğitsel anlamda ise proje, hakkında daha fazla şey öğrenilmeye değer olan bir konu hakkında, derinlemesine yapılan araştırma, uygulama ve paylaşımdır. Proje fikir binasıdır, daha sonra yapılacak uygulamalara temel olmak üzere bir sorunun zihinsel olarak şekillendirilmesi ve tartışılmasıdır. Yani proje gerçekleştirilmesi gereken plandır.

Proje Temelli Öğretimin Özellikleri J. Dewey, Bruner ve Kilpatrick tarafından geliştirilmiştir. İlerlemeci eğitim akımına, pragmatik felsefeye ve yapılandırıcı öğrenme yaklaşımına uygundur. Öğrencilerini sorgulayarak öğrenmesini sağlar. Öğrencilerin konuları proje olarak ele alarak, bilgiyi yapılandırmalarını ve kendilerini mal etmelerini sağlar. Öğrencinin aktif olması, derinlemesine çalışması, bir şeyler üretmesi için ilgi çekici bir yöntemdir.

Proje Temelli Öğretimin Özellikleri Proje konuları gerçek yaşama yönelik olduğu için öğrenci daha istekli çalışmaktadır. Dinamik ve aktif bir süreç ifade ettiği için öğrencilerin sıkılması ya da istemediği bir şeyi yapması söz konusu değildir. Bu öğretimde iki tür teknik vardır ve bunlar birbiriyle ilişkilidir. Yani okul ortamında ikisi de kullanılabilir. Öncelikle klasik proje öğrenciye verilmelidir ki öğrencinin gözünde bir fikir ve model oluşsun. Ağırlıklı olarak ise yaratıcı proje kullanılmalıdır ki öğrenci bu teknikle yeni ve özgün düşünceler oluşturabilsin.

Proje Temelli Öğretimin Özellikleri Yapılan projeler ders ve konularla ilişkilendirilebilir ve böylece dersler daha iyi anlaşılır. Her proje de bir problem çözülür, yeni alternatifler sunulur. Proje öğrenciye teorik ve pratik açıdan bir çok katkı sağladığı için işlevseldir. Proje de öğretmen bilgi aktarmaz, sadece rehberlik yapar. Böylece öğrenci kendi sorularının cevabını kendi üretir.

Proje Temelli Öğretimin Aşamaları Hedeflerin belirlenmesi Yapılacak işin ya da ele alınacak konunun belirlenip tanımlanması, Takımların oluşturulması Sunuş raporlarının özelliklerinin ve sunuş biçiminin belirlenmesi Çalışma takviminin oluşturulması Kontrol noktalarının belirlenmesi Değerlendirme ölçütlerinin ve yeterlik düzeylerinin belirlenmesi Bilgilerin toplanması Bilgilerin örgütlenip raporlaştırılması Projenin sunulması

Proje Temelli Öğrenme Yönteminin Sınırlılıkları Öğrencilerin bilimsel çalışma yöntemi hakkında ön bilgilerinin olması gerekir. Proje çalışmaları çok uzun zaman alabilir. Öğretmenin iyi bir planlama ve yönlendirme yapması gerekir. Bazı projeler pahalı araç-gereç ve materyal gerektirebilir.

BAZI PROJE ÖRNEKLERİ Ülkemizdeki kuraklık sorununa önlem alma Enerji kaynaklarını tasarruflu kullanma Yeni bir deprem alarm sistemi Atıklardan yararlanma, tutumlu olma Çevre kirliliği önleme, salgın hastalıkları önleme Güneş enerjisi dönüştüren sulama sistemi

GÖSTERİP YAPTIRMA Herhangi bir beceriyi kazandırmak istediğimizde en çok işe yarayan yol o becerinin nasıl yapılacağının önce öğretmen tarafından yapılması daha sonra da öğrencilere yaptırılmasıdır. Mesleki beceri kazandırmada, bir aracın kullanımını öğrenmede, beden eğitimi gibi etkinliklerin gerçekleştirilmesinde gösterip yaptırma yöntemi çok etkilidir. Özellikle uygulama yapmayı gerektiren devinsel becerilerin, iş ve işlem basamaklarını içeren yeterliklerin kazandırılmasında etkili sonuçlar veren bir yöntemdir. Yöntem, usta-çırak yaklaşımına benzetilebilir.

GÖSTERİP YAPTIRMA Gösterip yaptırma yöntemi; belli konu alanında ya da beceride uzmanlaşmış bir kişinin, söz konusu beceriyi gerekli açıklamaları da yapmak suretiyle önce gösterip; ardından da öğrenciye alıştırmalar ve uygulamalar yaptırarak öğretmesine dayanan bir yöntemdir. Bir işlemin uygulamasının, bir araç ya da gerecin çalıştırılmasının, bir devinsel becerinin öğretilmesi bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Bu yöntem, bir konuya ilişkin bilgilerin açıklanması ve bu bilgilerin beceriye dönüştürülmesi için gerekli uygulamaların yapılması aşamasında kullanılır. Bu yöntem daha çok uygulama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında etkili olarak kullanılabilir.

Dersi İşlerken Hangi Sırayı İzleyelim?  Çok iyi planlama yapılır. Gösteri için gerekli önlemler alınır. Kazandırılmak istenen davranış tüm sınıfın önünde öğretmen tarafından gösterilir. Gerekirse aşamalar tekrar edilir. Gösteri sırasında öğretmen aşama aşama (her aşama öğrencilerin not alabileceği bir hızda gerçekleşir) açıklamalar yapar ve her aşama sonunda öğrencilere soru sorması için izin verir. Her öğrenci gösterilen davranışı yapar Bu sırada öğretmen dönüt-düzeltmeler verir. Bütün öğrencilerin davranışı doğru yapması sağlanıncaya kadar zaman verilir. 

Yöntemin Uygulanmasında Dikkat Edilecek Noktalar Kazandırılacak beceriler önce öğretmen tarafından yapılarak öğrencilere gösterilmeli. Her öğrenciye istenilen beceriyi kazanması için yeterli zaman ve tekrar yapma şansı verilmeli. Gösteri anında kullanılacak şema, grafik, dia ve film gibi araç-gereçler önceden hazırlanmalı. Beceriler sırayla ve aşamalı olarak öğretilmeli, bir beceri tam öğrenilmeden diğerine geçilmemeli. Öğrencilere önce basit, kolay ve yapabilecekleri işler yaptırılmalı. Derslik ya da atölyede her türlü sağlık tedbirleri alınmalı ve yeterli araç-gereç bulundurulmalı. Dersin yapılacağı yer önceden kontrol edilip öğretime hazır hale getirilmeli. Yapılacak işler bir akış çizelgesinde ya da yazı tahtası üzerinde gösterilmelidir.

Öğretmen Bu Yöntemi Uygularken İşlem basamaklarını analiz etmeli Beceriyi önce kendi yapmalı Becerinin zihinsel hazırlığını yaptırmalı Her öğrenciye tekrar fırsatı vermeli Basitten karmaşığa- adım adım Öğrenilmeden sonraki aşamaya geçmemeli Gerekli araç gereci sağlamalı Plan ya da krokiyi tahtaya çizmelidir.

Gösterip Yaptırma Yönteminin Üstün Yönleri Olayın oluşumunu görerek ve işiterek öğrenilmesini sağlar Kelimelerin yetersiz olduğu fikir ve prensipleri öğretimi kolaydır. Dikkat çeker Tehlikeyi azaltır Yanlış yaparak harcanacak zamanı azaltır İşlemin standartlarını ortaya koyar Beceriler sahasında yararlıdır İnsan kaynaklarını kullanmak için en iyi yöntemdir.

Gösterip Yaptırma Yönteminin Sınırlılıkları Çok fazla planlama ve hazırlık gerektirir Dönüt vermezse etkisiz olabilir Kalabalık sınıflarda tam olarak uygulanamaz Görsel ve işitsel kısmı birlikte olmazsa öğrenciler karıştırabilirler “Anlama” olmazsa “taklit etme” ye dayanabilir Karmaşık gösterilerde başarısızlık hissine kapılabilirler Çok zaman alır

Öğretmen (merkezde) Davranışı göstermek Uygulamak Model olma Öğrenci(merkezde) Öğretmen denetiminde yapma Tekrar etme Otomatik hale getirme