KLAVİKULA-SCAPULA KIRIKLARI YAKIN DOĞU ÜNİVERSİTESİ SHMYO İLK VE ACİL YARDIM BÖLÜMÜ YRD DOÇ DR SEMRA ASLAY 2015
KLAVİKULA KIRIKLARI Tüm kırıkların %5 Omuz kuşağı yaralanmalarının %44 ü Ciddi omuz bölgesi yaralanmalarının yarısı çocukluk çağının en sık kırığı
Klavikula Kırıkları Oluş mekanizması : Çocukta sıklıkla Direkt zorlama İndirekt zorlama(en sık) Çocukta sıklıkla yaşağaç kırığı eğilme tipi kırık kırık olmaksızın eğilme deformitesi
Klavikula kırıkları- Sınıflama Tip 1- proximal 1/3= (%5) Tip 2- orta 1/3= (%80) Tip 3- distal 1/3= (15) Tip 1 injury: undeplase kırık ve coracoacromial ligament intakt Tip 2 injury: deplase kırık ve proximalde coracoklavikular ligamentte ayrılma Tip 3 injury: eklem yüzeyini içeren
Klavikula kırıkları- Klinik şişlik, ekimoz, deformite krepitasyon,palpabl deformite Kol içe-aşağı-öne dönük Etkilenen extremite vücuda yapışık ve diğer extremite tarafından destekli
Klavikula Kırıkları- Klinik Eşlik eden yaralanmalar Akciğer: pnömotoraks (proximal 1/3 sık) Nörovasküler: brachial plexus subclavian a-v internal juguler ven axiller arter Costa yaralanması
Klavikula kırıkları-FM
Klavikula kırıkları-FM
Klavikula kırıkları-Radyoloji Antero-posterior omuz grafisi BT
Klavikula kırıkları-Radyoloji
Klavikula kırıkları-Radyoloji
Klavikula kırıkları-Radyoloji
Klavikula kırıkları- Tedavi REDÜKSİYON İMMOBİLİZASYON ANALJEZİ BUZ TATBİKİ ERKEN EGZERSİZ CERRAHİ
Klavikula kırıkları- Tedavi İMMOBİLİZASYON: Çocuklarda 2-4 hafta Adelosan ve adultlarda 4-8 hafta Kol askısı Sargı Velpeau bandajı Clavicular splint= sekiz bandajı Clavicular spica cast
Shoulder immobilizer
Velpeau bandajı
Sekiz bandajı
Klavikula kırıkları- Tedavi CERRAHİ distal 1/3 kırıklar-tip 2 (korakoakromial lig yırtığı) Ciddi deplase Nonunion Nörovasküler yaralanma Açık kırık
Klavikula yaş ağaç kırığı Pediatrik populasyonda Orta 1/3 kısımda Çoğu undeplase Klinik (+) Radyoloji (-) Tedavi: basit kol askısı 7-10 gün
SCAPULA KIRIKLARI Tüm kırıkların %1 Omuz kuşağı yaralanmalarının %5 30-40 yaşlarında ve erkeklerde Yüksek enerjili injury Motorlu araç kazaları Yüksekden düşme Crush injury
Scapula kırıkları- sınıflandırma Body Glenoid rim İntraartiküler glenoid Neck Acromion Spine Coracoid Tip 1=body ve spine Tip 2=acromion ve coracoid proçes Tip 3=neck ve glenoid fossa
Scapula kırıkları- Klinik lokalize hassasiyet Krepitasyon Hematom Omuz adductionda Kol vücuda bitişik Hareketle şiddetli ağrı! Eşlik eden injury bulguları
Scapula kırıkları- Klinik EŞLİK EDEN YARALANMALAR 1.kosta ve klavikula kırığı (en sık) Aynı taraf akciğer Pnomotoraks Hemotoraks Pulmoner kontüzyon Humerus başı kırığı Nörovasküler yaralanma Brachial plexus Suprascapular sinir Subclavian damarlar Omuz kuşağı/rotatuar cuff yaralanması Spinal travma
Scapula kırıkları- Klinik Scapulatorasik ayrılma: nadirdir Lateral scapula deplasmanı Klavikular disruption Ciddi yumuşak doku zedelenmesi
Scapula kırıkları- Radyoloji Antero-posterior omuz grafisi (35’) Glenoid fossanın posterior kenarı ile humerus başı üstüste biner. Gerçek Anteroposterior (45’) bakılmalı Lateral scapula grafisi Axiller grafi Y şeklinde Glenoid fossa humerus ilişkisi Acromion-coracoid-glenoid-humerus başı Dezavantajı: bazı yaralanmalarda pozisyon vermek zor. Modifiye axiller grafi(25’)
Scapula kırıkları- Radyoloji Antero-posterior omuz grafisi (35’) Glenoid fossanın posterior kenarı ile humerus başı üstüste biner. Anteroposterior(45’)
Scapula kırıkları- Radyoloji Axiller grafi
Scapula kırıkları- Radyoloji Lateral scapula grafisi Y şeklinde görünür Glenoid fossa humerus ilişkisini iyi gösterir. Acromion-coracoid-glenoid-humerus başı Dezavantajı: bazı yaralanmalarda pozisyon vermek zor. Modifiye axiller grafi(25’)
Scapula kırıkları- Radyoloji
Scapula kırıkları- Radyoloji
Scapula kırıkları- Radyoloji
Scapula kırıkları- Radyoloji
Scapula kırıkları- Tedavi İMMOBİLİZASYON Omuz kol askısı 2-4 hafta Velpeu bandajı ANALJEZİ ERKEN OMUZ EGZERSİZLERİ CERRAHİ
Scapula kırıkları- Tedavi Cerrahi Deplase glenoid artiküler kırıkları Angule glenoid boyun kırıkları Deplase acromion kırığı Deplase coracoid kırıklar (coracoclavikular lig yırtıksa) Rotatuar cuff ile ilişkili kırıklar