ATLETİZM
ATLETİZM Şahısların yürüme, koşma, atma ve atlama gibi tabi hareketlerini ilmin ve tekniğin ışığı altında geliştirmek suretiyle metre ve zaman ölçü birimleri ile değerlendirilen ferdi ve takım sporudur.
ATLETİZMİN TASNİFİ ATMALAR KOŞULAR ATLAMALAR 100m(B.E.)kulvarlı 1) Sürat Koşuları Gülle Atma (B.E.) Uzun Atlama (B.E.) 400m(B.E.)kulvarlı 2) 2) Disk Atma (B.E.) Yüksek Atlama (B.E.) 800m(B.E.)100m kulv. 3) 3) Cirit Atma (B.E.) Üç Adım Uz. Atl.(B.E.) 2) Orta Mesafe 4) Sırıkla Yüks. Atl. (B.E.) 1500m(B.E.) 4) Çekiç Atma (B.E.) 3.000m(B.E.) 3) Uzun Mesafe 5.000m(B.E.) 10.000m(B.E.) 4) Maraton (42.195 km) (B.E.) 100m Eng.(B.) kulvarlı YÜRÜME 110m Eng.(E.) kulvarlı 5) Engelli koşular Resmi yarışlarda 20+ 50km-(BE) Mahalli bölgelerde 3-5-10 km (BE) 400m Eng.(B.E.) kulvarlı 3.000m Eng.(B.E.) 6) Bayrak koşuları 4x100m.(B.E.) b) 4x400m.(B.E.) kulvarlı Balkan bayrak (BE) = 800m- 400m -200m -100m İsveç bayrak (BE) = 4x200m kulvarlı 7) Çoklu Yarışlar Pentatlon (5’li yarış), Heptatlon (7’li yarış), Dekatlon (10’lu yarış)
Çoklu Yarışlar a) Pentatlon (5’li yarış): Pentatlon; 100m. Engelli koşu, 200m düz koşu, gülle atma, yüksek atlama ve uzun atlamadan oluşur. b) Heptatlon (7’li yarış): Heptatlon; Gülle atma, cirit atma, yüksek atlama, uzun atlama, 100m. Engelli, 800m düz ve 200m düz koşudan oluşur. c) Dekatlon (10’lu yarış): Dekatlon; 100m düz koşu, 110m engelli koşu, 400m düz koşu, 1500m düz koşu, uzun atlama, yüksek atlama, sırıkla yüksek atlama, gülle atma, cirit atma ve disk atmadan oluşur.
Atletizm Pist Krokisi
PİST : Standart pist uzunluğu 400 metredir PİST : Standart pist uzunluğu 400 metredir. 1 mil yarışı dışındaki dünya rekorları metre esasına göre belirlenir. Yeni pistlerin büyük çoğunluğunda ve uluslar arası yarışmalar için kullanılanların hemen hepsinde yapay zeminler vardır. Bu genellikle TARTAN lastiksi sentetik bir bileşkedir ve her iklimde kullanılabilir. Koşu pistinin genişliği 7.32 metreden az olmayıp eğer mümkünse iç kenarı beton veya benzer bir malzemeden yapılmış 50 mm yükseklikte ve en az 50mm genişlikte bir bordürle yükseltilmiş olmalıdır.
NOT : Bordür ; pist yüzeyinde birikebilecek suyun tahliye edilmesinin engellememek amacı ile en çok 65 mm yükseklikte olmalıdır. Yarış pistinin iç kenarına bordur yapılma olanağının bulunmadığı durumlarda bu kenar 50 mm genişlikte çizgilerle işaretlenmelidir. Çim yarış pistlerinde pistte 5 m de bir bayrak dikilmelidir. Bayrak yarışmacıların koşmalarını engellemeyecek şekilde yerden pist dışına doğru 60 derecelik açı ile dikilmelidir. Bu iş kullanılacak olan bayraklar 0.25 metreye 0.2 metre büyüklüğünde olup 2.45 metrelik bir direğe çekilmelidir.
KULVAR : Pist üzerinde müsabaka süresince 1 atletin koşmak zorunda olduğu ve yarışmacıları ayıran 8 kulvar işaretlenmiştir. Bir kulvarın genişliği 1.22 m olup , çizgi kalınlığı 5 cm olarak beyaz boya ile çizilir. Ayrıca çeşitli yarışların başlangıç yerleri de çizgilerle belirlenmiştir. Tüm yarışlar için aynı bitiş çizgisi kullanılır. Tüm yarışlar, dönüşler koşucunun soluna gelecek şekilde saat yönünün tersinde koşulur. Yalnız, 100m , 110m engelli gibi kısa yarışlar ana tribün (şeref tribünü) önündeki düz parkurda koşulur.
Kulvar uzunlukları ve Kulvar Farkları : Bir dönemeçte başlayan yarışlarda 200 ve 400m gibi bazı atletlerin diğerlerine kıyasla önde başlayarak avantaj elde ettikleri sanılır. Ama dönemeçler dönülürken dıştakilerin daha fazla koştuğu düşünülecek olursa böyle bir avantajın bulunmadığı anlaşılabilir. Pist dışındaki kulvarların uzunlukları daima içteki kulvarlardan büyüktür. 1. Kulvar : 400 m. 2. Kulvar: 407.04 m; 3. Kulvar : 414.70 m. 4. Kulvar : 422.37m. 5. Kulvar : 430.03 m. 6. Kulvar : 437.70 m. 7. Kulvar : 445.36 m 8. Kulvar : 453.03 m uzunluğundadır.
İKİYE AYRILIR: 1-)ALÇAK ÇIKIŞ 2-)YÜKSEK ÇIKIŞ ÇIKIŞLAR İKİYE AYRILIR: 1-)ALÇAK ÇIKIŞ 2-)YÜKSEK ÇIKIŞ
Alçak çıkış…. Alçak çıkış ilk olarak 1888 yılında Yale Üniversitesi’nden Amerika’lı Sherill tarafından ortaya konulmuştur. Yine Amerika’lı Burke 1896 Atina Olimpiyatları’nda 100 m.’de ilk alçak çıkış uygulamasını olimpiyatlara sokmuştur.
ALÇAK ÇIKIŞ Sprint koşucuları, hareketsiz duruştan en çabuk şekilde hızlanmalı ve en yüksek hıza geçişi sağlamalıdır.. Bunun için öncelikle; -Patlayıcı bir hareket başlangıçını (Kısa reaksiyon zamanı)garantilemek ve -Optimal bir kas gücünün devreye girmesi gereklidir.
ALÇAK ÇIKIŞ KOMUT ŞEKLİ YERLERİNİZE, DİKKAT, ÇIK
Yerlerinize Pozisyonu
1- Yerlerinize : Yerlerinize komutundan sonra bütün koşucular takozlarına yerleşir; eller omuz genişliğinde açık start çizgisinin hemen gerisine bombeli bir şekilde yerleştirilir. Kuvvetli bacağı (45 – 60) derecelik ön bloğa yerleştirilir diğer bacak ise (70-80) derecelik arka bloğa yerleştirilir. İki eli ve arka bacağın dizi yere temas eder. Bu pozisyonda dikkat komutu beklenir.
Dikkat Pozisyonu
2- Dikkat: Kollar dirseklerden gergin, sırt hafif kavisli, kalça çemberi omuz çemberini geçecek şekilde vücut ağırlığı öne doğru verilir. Ön bacak 90 , arka bacak 110 – 130 ‘lik açı oluşturur. Baş normal pozisyonda, bakışlar 1-2 metre ileride koşu istikametinde, bu pozisyonda vücut ağırlığı kollara ve ön bacağa aktarılır. Dikkat ile çık arasında 2-3 sn. vardır.
Çıkış Pozisyonu
3- Çık: Dikkatin yoğunlaşması, sadece koşulacak mesafenin düşünülmesi ve vücut ağırlığı daha öne alınarak patlayıcı bir kuvvet arka bacak ve aksi kol ile çıkış yapılır. Vücut hemen doğrultulmadan eğim 30m kadar korunur.
“Çık” yada “Tabanca” sesine göre start verilir “Çık” yada “Tabanca” sesine göre start verilir. Dikkat komutunun verilmesinden sonra geçen süre en az 1.5 en fazla 3sn olmalıdır. Bacaklar gövdeyi mümkün olduğu kadar büyük kuvvetle itmelidir. · Bacağın itme hareketi mümkün olan en kısa reaksiyon zamanında harekete geçmeli · Bacakların açılması çabuk ve kuvvetli olmalıdır · Optimal bir itiş yönü sağlanmalıdır.
DOĞRULMA Sprinterin doğrulması hızlanma koşusu boyunca yavaş yavaş gerçekleşmelidir. . Öncelikle ayağın yere konuşundaki değişikliler ( Ağırlık merkezinin izdüşümüne yaklaşması , eklem açılarının büyümesi ) ve itme açışı, bunlara bağlı olarak gövdenin kalkması doğrulmayı etkiler. İlk adımdan itibaren ağırlık merkezinin yükselmesi doğrulmanın işaretidir.
Çıkışın Metodik Sıralaması · Kuvvetli ayağın belirlenmesi · Ayaktan çıkışın öğretilmesi · Takozun yerleştirilmesi · Orta çıkıştaki takoz ayarının yapılması · Takoza oturuş · Önce öndeki ayağın takoza yerleştirilmesi · Başın aşağı doğru duruş pozisyonu · Ellerin parmak ucunda duruşu · Çizginin gerisinde yerleştirilmesi · Dikkat pozisyonunun alınması · Ön diz açısının 90 derece olması · Kolların dirsekten gergin konumu · Gözlerin önce çıkış çizgisine sonra 1-2 metre öne bakışı · Çıkış ve sonrasının öğretimi · Vücudun öne eğiminin sürdürülmesi · Başın karşıya kaldırılmaması, gözlerin bitiş çizgisine bakmaması · Kolların aktif hareket katılımı · İlk adımda itme ayağının tam açılması
Çıkıştaki resim dizisi
YÜKSEK ÇIKIŞ Yüksek çıkış; Yerlerinize ve Çık komutuyla Başlatılır. Kulvarsız yapılan bütün orta ve uzun mesafe koşularında uygulanır. Bu çıkış şeklinde yerlerinize komutandan sonra gövde dik, kuvvetli bacak arkada hafif bükülü olacak şekilde çıkış çizgisinin gerisinde start komutu beklenir. Bu sırada baş bükülmemeli, gövde sağ veya sol tarafa döndürülmemeli. Bakış koşu yönünde olmalı, gözlerle yandaki koşucular sürekli kontrol edilmelidir. Yüksek çıkışlarda her sporcunun 1 defa fodepar yapma hakkı vardır. 2. kez fodepar yaptığında diskalifiye olur.