İŞLETME FONKSİYONLARI
Bir işletmede yerine getirilen faaliyetler işletme fonksiyonu olarak ifade edilebilir.Bir işletmede görülen faktörleride şöyle sıralayabiliriz :
Yönetim Üretim Pazarlama Finansman İnsan kaynakları yönetimi Muhasebe Halkla ilişkiler Ar-Ge (araştırma-geliştirme)
1)YÖNETİM Başkaları aracılığı ile iş görme veya başkalarına iş gördürme faaliyetidir.bu fonksiyon aracılığı ile işletmeler faaliyetlerini daha etkili şekilde planlama imkanı elde ederler.
Zaman zaman birimler ve sorumluları arasında farklı anlayış ve algılamalar sebebi ile problemler yaşanabilir.Bunların çözümü için gerçekleştirilen koordinasyon ve kontrol faaliyetleri de yerine getirilecek diğer fonksiyonlardır.
Yönetimde başarılı olabilmek insan faktörüne bağlıdır.işletmede yönetenler talimatlar aracılığıyla iş görenleri yönlendirirler.Burada başarlı olabilmek için yöneticilerin bazı özelliklere sahip olmaları gerekir.bu özelliklerin kısmı kişisel bir kısmı da mesleki konularla ilgilidir.
Kişisel açıdan yöneticilerin sempatik,iyi giyimli, yönettiklerini empati yaparak yönlendirme özelliğine sahip olmaları gerekir.Bu kişisel özellikler tek başına başarı için yeterli değildir.
2)ÜRETİM Bir işletmede nelerin üretileceğine karar vermek için Pazar ve taleple ilgili detaylı araştırmalar yapılmalıdır.bu araştırmalarla elde edilen bilgiler tüketicilerin arzu ettiği özellikleri ürünlere yansıtmada kullanılır.üretimin kalitesi alıcılar için değer yaratırken işletmeye de rekabetçi üstünlük sağlar.
Günümüzde makineleşme ve otomasyon üretimin vazgeçilmezlerindendir.bunlar aracılığı ile seri üretimi gerçekleştirmek ve kaliteyi arttırmak mümkündür.iş bölümü ve uzmanlaşma sağlanarak çalışanların işlerini daha şevkle yapmalarını sağlar.
Aynı zamanda işletme kaynaklarının daha ekonomik kullanılmalarını da sağlamış olur.Rekabetin yoğunlaşması ve alıcı istek ve ihtiyaçlarının farklılaşması üretimin çeşitlendirilmesine yol açmıştır.Çeşitlendirme ile rakiplere göre fark yaratılmaya çalışılır.
Üretimde standartlaştırma sağlanarak taşıma ve satış işlemleri kolaylaştırılır.ayrıca bu uygulama ile alıcıların ürüne ve işletmeye güven duymaları sağlanır.kişi ve kuruluşların yetenek ve uzmanlıklarının farklı oluşu üretim faaliyetlerinde entegrasyona yönelmeyi sağlar.
Böylece işlerin daha nitelikli ve daha kısa sürede yapılmasını sağlar.değişen ekonomik ve sosyal şartlar nedeniyle alıcı istek ve ihtiyaçlarına uyum sağlamak güçleşmiştir.bu nedenle üretimde esnekliğe yönelerek değişen şartlara uyum sağlamaya çalışılır.
Yenilik önemli bir farklılaşma davranışıdır.bu nedenle işletmede yeniliği sağlayabilmek için araştırma geliştirme faaliyetlerine ağırlık verirler.
3)PAZARLAMA Pazarlama malların,hizmetlerin ve fikirlerin ortaya çıkarılmasını, fiyatlandırılmasının, dağıtılmasının, tutundurulmasının,planlanması, yürütülmesi ve kontrol faaliyetidir.Bugünkü anlayışa gelinceye kadar çeşitli evrelerden geçilmiştir.
Üretim,ürün ve satış aşamaları eski pazarlama anlayışını yansıtmaktadırlar.burada üretim maliyete ve karlar üzeride odaklanılarak amaca ulaşılacağını düşünülüyordur.Zamanla değişen şartlar ilginin ürüne yönelmesini sağlamıştır.
Burada ürün kalitesi çeşitlendirme ve farklılaştırma üzerinde durularak beklentilerin karşılanabileceği düşünülmektedir.Arzu edilen sonuçların sağlanamaması nedeni ile satışa yönelme burada ne pahasına olursa olsun satış sağlanarak kar elde edilmeye çalışıldı.
Alıcı istek ve ihtiyaçları gözardı edildiği için bu anlayışla da başarı sağlanamadı.Pazarlama anlayışında tüketiciler faaliyetlerin odağı olarak kabul edildiler.Bütün çabalar onların istek ve ihtiyaçlarına göre şekillenmeye başladı.günümüzde daha da ileriye gidilerek sosyal pazarlama ve çevre yaklaşımlar gündeme getirildi.
4)FİNANSMAN İşletmelerin ihtiyaç duyduğu fonların tespiti ve sağlanması ile ilgili faaliyetleri kapsar.ayrıca sağlanan fonların işletmenin önceliklerine göre dağıtılması ve yönetimi de bu faaliyetlerden bazılarıdır.
İşletmeler ihtiyaç duydukları fonları işletme içi ve işletme dışı kaynaklardan sağlayabilirler.Her bir hareket tarzının avantaj ve dez avantajları vardır.iç kaynaklardan para sağlanmasının maliyeti düşüktür.Daha kısa sürede para temin edilir.Daha güvenli bir yoldur.
Ancak istenilen miktarda sağlanamama riski taşır.Dış kaynaklar ise miktar bakımından sıkıntı yaratmayabilir.Ancak işletmeye maliyeti daha fazladır.sağlanan fonlar işletmenin amaçları ve bölümleri,ihtiyaçları gözetilerek belli bir bütçe dahilinde dağıtılmalıdır.
Finansman fonksiyon işletmenin finanssal analizlere de dikkat çekilmesini sağlar.Bu analizler işletmenin sermaye yapısını finansal gücünü ve borçlarını ödeyebilme yeteneğini ölçmede yöneticilere yardımcı olurlar.
5)İNSAN KAYNAKLARI YÖNETİMİ İşletmenin ihtiyaç duyduğu elemanların sağlanması,eğitilmesi ve işe uyum sağlamaları ile ilgili faaliyetleri kapsar.bu bölümden sorumlu olan yöneticiler işletmede görülen faaliyetlere göre özellikteki insana ihtiyaçlarının olduğunu belirlerler.
Bu tespitten sonra çeşitli yollarla bu elemanların teminine çalışılır.ilan yoluyla iş-kur aracılığıyla üniversitelerde ihtiyaç duyulan elemanlar sağlanabilir.Ayrıca referans yolu ile veya kendiliğinden başvurma yoluyla ihtiyaç duyulan elemanlar sağlanabilir.
5)MUHASEBE Para ile ifade edilebilen işlemlerin tespiti ve kaydedilmesi ve amaca uygun bir şekilde özetlenerek ilgililerin kullanılmasına hazır hale getirilmesi ile ilgili faaliyetlerdir.Buradan belli amaçlara ulaşabilmek için faaliyetler yerine getirilir.
Yerine getirilen faaliyetlerin muhasebe kayıtları tutulur.Mali durum tabloları hazırlanır.Mal ve hizmetlerin maliyetleri hazırlanır.Mal ve hizmetlerin maliyetleri hazırlanır.İşletme bütçesi hazırlanır.muhasebe denetimi yapılır.
Bu işlemler: İşletme yöneticilerine alacakları karalarda yol göstermek,ilgililere işletme hakkında bilgi vermek işletme çalışanlarının amaç plan ve programlar çerçevesinde çalışmalarını sağlamak amacıyla yerine getirilir.
6)HALKLA İLİŞKİLER Halkla ilişkiler bir işletmeyi paydaşlarına benimsetme ve işletme ürünlerine yönelmelerini sağlama konusunda yürütülen faaliyetlerden oluşur.Amaç işletmeyi ilişki içerisinde bulunan kişi ve kuruluşlara sevdirmektir.Halkla ilişkiler iletişim temeline dayanır.
Burada tarafların herhangi bir konuda aynı anlayışa ulaşmaları sağlanır.işletme hakkında herhangi bir olumsuz düşünceyi ortadan kaldırmak ve yanlış anlaşılmalara meydan vermemek için halkla ilişkiler faaliyeti yürütülür.işletme bir taraftan kendisini tanıtmaya çalışırken diğer yandan da karşı taraftakileri tanımaya çalışır.
Medyadan yararlanmak suretiyle amaç doğrultusunda kamuoyu oluşturulmaya çalışılır.çeşitli toplantılar düzenlenerek toplumsal etkinliklerde yer alarak işletme sürekli gündemde tutulmaya çalışılır.toplum için yararlı olan etkinliklerde rol almak işletmenin kabul görmesini kolaylaştırır.
7)ARAŞTIRMA-GELİŞTİRME FONKSİYONLARI Bilimsel ve teknik bilginin yeni uygulamalarda kullanılması olarak ifade edilir.Her işletme alacağı kararlara temel teşkil edecek bilgilere ihtiyaç duyar.Bilgilerde yapılacak araştırmalarla sağlanır.
Sadece araştırma yapmak işletmeler için çok şey ifade etmez.Araştırmaların somut sonuçlara dönüştürülmesi gerekir.Yani keşif anlamında yenilikler sağlayan araştırmalar işletme için farkındalık yaratır.
Araştırmalar davranışlara ve süreçlere yön verip tüketiciler için bir değer yaratmıyorsa bir anlam ifade etmez.İşletmelerle araştırma-geliştirmeye önem verirler.
1.Pazarla ilgili nedenler 2.Örgütsel nedenler 3.Sosyal nedenler 4.Personelle ilgili nedenler