Sorumluluk Bilinci

İslam’a göre akıl sahibi ve ergenlik çağına girmiş her Müslüman sorumluluklarını yerine getirmekle mükelleftir. İnsanın başta Allah’a olmak üzere Hz. Peygambere, kendisine, anne ve babasına, akrabalarına, komşularına, içinde yaşadığı topluma ve tabii çevreye karşı sorumlulukları vardır.

Her insanın yaptıklarından sorumlu olduğu ve kıyamette hesaba çekileceği Kur’an-ı Kerim’de şöyle vurgulanır: “Herkes yaptığının karşılığını ödeyecektir.”

Sorumluluğunun bilincinde olan bir insan, sahip olduğu nimetlerin de kıymetini bilir.Allah’ın emirlerini yerine getirmeye ve onun yasaklarından uzak durmaya çalışır.

Kötü söz ve çirkin davranışlardan sakınır Kötü söz ve çirkin davranışlardan sakınır. İnsanın sorumluluk bilincine takva adı da verilir. Takva,müminin tüm tutum ve davranışlarında Allah’a kulluk bilinciyle hareket ederek Allah’ın koruması altına girmesi, ona duyduğu sevgi ve saygıyı güçlendirmeye gayret etmesi, bu sevgi ve saygıyı zedelemekten korkmasıdır.

Sevgili Peygamberimize gelip insanların cennete girmesini sağlayacak şeyin ne olduğunu soran bir sahabeye Allah Resulü (s.a.v.) “Takva ve güzel ahlaktır.”buyurdu.

2. Allah’a Karşı Sorumluluklarımız:

İnsanın sorumlulukların başında Allah’ın varlığına ve birliğine inanmak gelir. Bu sorumluluğumuzu hakkıyla yerine getirmek için Allah’a kulluk etmek gerekir.

Bu sebeple Allah, insanlara vazifelerini bildirmek için elçiler göndermiştir. Peygamberimiz, bir gün sahabelerden Muaz bin Cebel (r.a.) ile yolculuk yapmaktaydı.

Yolculuk sırasında Hz. Peygamber (s. a. v. ), Hz Yolculuk sırasında Hz. Peygamber (s.a.v.), Hz. Muaz’a “Allah’ın kulları üzerindeki hakkı nedir, bilir misin?” diye sordu.

O da “Allah ve Resulü daha iyi bilir. ” diye cevap verdi O da “Allah ve Resulü daha iyi bilir.” diye cevap verdi. Bunun üzerine Sevgili Peygamberimiz, “Allah’ın kulları üzerindeki hakkı, insanların sadece ona kulluk etmeleri ve hiçbir şeyi ona ortak koşmamalarıdır.” buyurdu.

Ardından Peygamberimiz, “Peki, bunu yaptıkları takdirde kulların Allah üzerindeki hakkı nedir, bilir misin?” diye sordu.

Hz. Muaz yine “Allah ve Resulü daha iyi bilir Hz. Muaz yine “Allah ve Resulü daha iyi bilir.” cevabını verince Peygamberimiz şöyle buyurdu: “Allah’ın onlara azap etmemesidir.”

İnsanın Allah’a karşı en önemli sorumluluğu, yaratılış gayesinin farkında olması ve ona göre yaşamasıdır. Kur’an-ı Kerim’deki “Ben cinleri ve insanları, ancak bana kulluk etsinler diye yarattım.” ayeti yaratılış nedenimizi açıklar.

Allah’a karşı sorumluluklarımızdan biri de güzel ahlak sahibi olmaktır Allah’a karşı sorumluluklarımızdan biri de güzel ahlak sahibi olmaktır. Güzel ahlak, bir Müslüman'ın en önemli özelliğidir.

Peygamberimiz de “Kıyamet gününde mümin kulun terazisinde en ağır gelecek olan şey güzel ahlaktır...” buyurarak güzel ahlakın önemine dikkat çeker.

Bir başka hadis-i şerifte ise “Kıyamet gününde bana en yakın olan ve benim en sevdiğim kimse ahlakı güzel olan kimsedir.” Buyurarak güzel ahlak sahiplerinin ulaşacakları mükâfatı bizlere müjdeler

Sahip olduğumuz bunca nimete karşılık Allah’a şükretmek kulluk görevimizdir. Yüce Allah, kullarına karşı sonsuz şefkat ve merhamet sahibidir. Allah’ın, kullarını sevmesi nimetlerin en büyüğüdür.

Şu olay, Allah’ın kullarına olan sevgisini gösteren güzel bir örnektir: Sevgili Peygamberimiz bir gün kayıp çocuğunu telaşla arayan ve önüne gelen çocuğa yavrusuna duyduğu hasretle sarılan bir anneyi sahabelere gösterdi.

Ardından onlara “Bu kadının, yavrusunu ateşe atabileceğini düşünebilirmisiniz?” diye sordu. Onlar da “Hayır, düşünemeyiz.” deyince

Peygamberimiz şöyle buyurdu: “Allah’ın,kullarına gösterdiği şefkat ve merhamet, bu kadının yavrusuna gösterdiği merhametten daha fazladır.” Allah’ı anmak da Allah’a karşı sorumluluklarımızdan biridir.

Allah Teâlâ “Ey inananlar! Allah’ı çokça anın.” buyurur.

Bu nedenle günde beş vakit namaz kılmalı ve işlerimize besmele ile başlamalıyız Allah’a dua etmek de ona karşı sorumluluklarımızdandır

Zira dua, kulluğun özüdür Allah’ın yarattıklarına şefkatli ve merhametli olmak da Allah’a karşı sorumluluklarımızdandır. Zira hayvanları, bitkileri ve içinde yaşadığımız tabii çevreyi de yaratan Allah’tır

Peygamberimize Karşı Sorumluluklarımız

Allah’ın insanlara gönderdiği son elçi Sevgili Peygamberimize karşı sorumluluklarımız vardır. Bu sorumlulukların başında öncelikle onun Allah’ın elçisi olduğuna İman etmek gelir.

Muhammed’in (s.a.v.) peygamber olduğuna inanmak Müslüman olmak için şarttır. Kur’an-ı Kerim’de “…O (Muhammed), Allah’ın elçisi ve peygamberlerin sonuncusudur…” buyrulur.

Peygamberimizin Allah’ın elçisi olduğuna iman etmek ona itaat etmeyi de gerektirir. Allah, Kur’an-ı Kerim’de “Kim Peygambere itaat ederse Allah’a itaat etmiş olur…” buyurur

Hz. Peygambere itaat etmek; onun tavsiyelerine uymak ve onu örnek almaktır. Kur’an’daki “…Peygamber size ne verdiyse alın, size neyi yasakladıysa ondan sakının...” ayeti bizden onun getirdiklerine uymamızı ister.

Peygamberimize karşı sorumluluklarımızdan biri de onu sevmektir Peygamberimize karşı sorumluluklarımızdan biri de onu sevmektir. “Andolsun size içinizden öyle bir peygamber gelmiştir ki sizin sıkıntıya uğramanız ona çok ağır gelir. O, size çok düşkün, müminlere karşı çok şefkatli ve merhametlidir.”

Ayrıca kıyamet gününde ümmetinin bağışlanması için Yüce Allah’a dua edeceğini ifade eden Peygamberimizi sevmek bir vefa ifadesidir.

Hz. Peygambere salavat getirmek de ona karşı sorumluluklarımızdandır.

Onun adı anıldığı zaman, “Allahümme salli alâ Muhammed Onun adı anıldığı zaman, “Allahümme salli alâ Muhammed.”veya “Sallallâhu aleyhi ve sellem.”demeliyiz.