1 Kocaeli Tıp Fakültesi Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitiminde Kilit Sorunlar Tıp Eğitimi Çalıştayı 14 Mayıs 2010

Hattuşa - Çorum 2

3

4 Kocaeli Tıp Fakültesi Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Çalışma Raporu Tıp Eğitimi Çalıştayı Mayıs 2009

Dış etkenler Eğitim etkenleri 5 Öğrenci Eğitim ortamı Eğitici Eğitim programı

Tıp eğitimini belirleyen dış etkenler Öğrenci seçimi / tercihi / yetişme tarzı Öğretim üyesinin yetiştirilmesi / seçimi Öğretim üyesinin işyükü –Hasta-hizmet yükü –İdari görevler –Destek personeli (Sekreter, teknik eleman vb.) Ülke sağlık politikaları –İstenen hekim niteliği –İstihdam politikası Uzmanlaşma eğilimi ve TUS Kültürel, ekonomik ve sosyal ortam 6

Eğitim Stratejisi Bu koşullarda ne yapmalı? Nelere öncelik vermeli? Koşulları değiştirmek için ne yapmalı?

8 Nasıl bir Hekim Yetiştirmeliyiz? Türkiye’nin sağlık sorunlarını bilen, Birinci basamak için gerekli bilgi - beceri - tutuma sahip, Araştırıcı ve sorgulayıcı, Kendini yenileyip geliştiren, Uluslararası ölçütlerde kabul gören Hangi bilgilerle Hangi becerilerle Hangi tutumlarla donanmış? Çekirdek Eğitim Programı bu hedeflerle hazırlanmıştır Çekirdek Eğitim Programı güncellenmeli mi?

9 Ana Sorunlar Amaç / Program / Değerlendirme Nasıl bir hekim? –Programda genel ve son hedefler –Her eğitim yılı için hedefler Nasıl bir program? –Çekirdek eğitim programının gerçekleştirilmesi –Anabilim Dallarının yıllara göre eğitim hedeflerinin belirlenmesi –Farklı eğitim yöntemlerinin programa yerleştirilmesi Nasıl bir değerlendirme? –Öğrencinin değerlendirilmesi –Eğiticinin değerlendirilmesi –Programın değerlendirilmesi

Eğitim hedefleri Eğitim hedeflerini belirlerken “Nasıl bir insan yetiştirmeliyiz?” sorusuna da yanıt aramalıyız. Giderek artan bilgi yükü karşısında araştıran, sorgulayan, bilgi kaynaklarını nasıl kullanacağını bilen ve elde ettiği bilgileri sentezleyebilen hekim yetiştirmeyi hedeflemeliyiz. 10

Entegre sistem Genel hedefleri, ders kurulu ve ders hedeflerini birlikte belirlemeliyiz. Ders kurulu toplantıları yine yapılmalı. Anabilim Dallarının otonomisini devre dışı bırakmadan entegrasyon sağlamak güç. Ders kurullarının entegrasyonu için Ders Kurul başkanlarının daha işlevsel olması gerek. Yatay, dikey ve spiral entegrasyon ile dersleri, disiplinleri ve yılları uyumlu bir şekilde yürütmek gerek. Ancak kolay değil. Eğitim programında paneller, bloklar konularak içeriğin entegrasyonu ve öğrenciye birlikte sunulmasında yarar var. Ancak eğitici bakımından daha çok zaman alır. 11

Sınavlar (Ölçme – Değerlendirme) Öğrenci sayısı fazla olduğunda çoktan seçmeli sınavlar gerekli, ancak başka sınav yöntemleri de uygulanabilir. Özellikle stajlarda YÖKS ve NÖKS yöntemi uygulanabilir. Soru bankası kurulmalı. Ancak yeterli sayıda soru hazırlanmalı. Bu konuda eğitim bilimcilerden destek alınmalı. Sınav sorularını ayrı bir grup hazırlayabilir. Ancak öğrenim hedeflerine sadık kalmalı. Sınavlar da ortak belirlenmeli. “Anlatmadığınız yerden soru çıktı” itirazlarına yer olmaz. Öğrenci öğrenim hedeflerine göre kendisi de araştırp okumaya zorlanır. Ancak kütüphane ve kaynaklar zenginleştirilmeli. Öğrenciye okuma için zaman ayrılmalı. Ders yükü bu amaçla azaltılmalı. 12

Öğrenciyi değerlendirmek için anabilim dalları ayrı sınavlar yapabilmeli. Öğrenci sayısının artması pratik uygulamaları ve sınavları güçleştirdi. Öğrenci kontenjanlarının artırılmaması konusunda ortak tutum alınmalı. Ayrı bir sınav komisyonunun öğretim üyesinin ders içeriği ve tarzı üzerine olumsuz etkisi dikkate alınmalı. TUS olduğu süre eğitim içeriklerini belirlerken dikkate almak zorundayız. TUS’a hazırlık için nöbet satmaya dikkat. Sınavlarda sorular “spot” bilgiyi değil, problem çözme bilgisini ölçmeli. Herkesi geçirmek kaygısı güdülmemeli. 13 Sınavlar (Ölçme – Değerlendirme)

Ders programları içeriği İçerik topluma yönelik araştırma sonuçlarına göre belirlenip geliştirilmeli. Fizyopatoloji eğitimi geliştirilmeli. Ortak çalışma yapılabilir. Kaynak hazırlanabilir. Ders notları verilmeli mi? Farklı görüşler. Öğrencinin derslere hazırlanarak gelme alışkanlığı yok. Tekrarlayan dersler azaltılabilir. PDÖ daha yaygınlaştırılmalı. Ancak öğretim üyelerinin daha çok zaman ayıtrması gerekecek. Klinikle erken tanışma, ilk yıllarda güçlü bir kuramsal temel oluşturmak gerektiği fikrini zayıflatmamalı. Sosyal bilimler, edebiyat, tartışmalar programda yer almalı 14

Öğretim üyeleri Öğretim üyelerinin motivasyonu çok önemli Eğitici eğitimi programlanmalı. Anabilim Dalları kıdemli öğretim üyeleri tarafından ziyaret edilerek eğitim değerlendirmesi yapılıp bir rapor hazırlanabilir. Eğitim Komisyonu anabilim dallarından tam destek almalı. Danışman öğretim üyeliği yürümüyor. Rol-model olmak çok önemli. 15

EvetHayırDiğer Yoklama alınsın mı?27253 Geri bildirim yararlı mı?37145 İlk 3 yılda teorik ders azaltma22294 Stajlarda teorik ders azaltma23257 Sınavlar uygun mu?23257 Öğretim üyeleri ne düşünüyor? (n=55) Kısa anket (27-28 Mayıs)

Başlıca tartışma – değerlendirme konuları Eğitim ortamı (Derslikler ve laboratuarlar, klinikler, acil) Dönem I, IV ve VI uyum programları Eğitim program başlıkları –Klinik beceri laboratuvarı etkinlikleri –PDÖ –Toplumsal duyarlık ve öğrenci araştırması Stajlardaki klinik beceri eğitimleri İntörn eğitimi –Eğitim hedefleri –İntörn görev tanımı (Hasta sorumluluğu) Yatay entegrasyon gerektiren tutum ve beceriler. Etik, reçete yazımı, iletişim becerisi vb. Derse, staja devam ve katılım Sınavlar, değerlendirme ve geri bildirimler Eğitimin yönetimi

Dış etkenler Eğitim etkenleri 18 Öğrenci Eğitim ortamı Eğitici Eğitim programı

Kilit sorunlar Öğrenci sayısı Öğrenci motivasyonu Öğretim üyesi motivasyonu Eğitim yönetiminin örgütlenmesi 19

Yıllara göre yeni kayıt ve mezunlar 215

21 Eğiticiler ve eğitilenler Öğretim üyesi Yarı zamanlı öğretim üyesi Öğrenci Her öğretim üyesine düşen öğrenci sayısı 2,443,664,14

Öğrenci sayısı arttıkça... Kuramsal dersleri nerede nasıl işleyeceğiz? Uygulamalı dersleri ve laboratuvarları nasıl yürüteceğiz? Sınavları nasıl yapacağız? Danışmanlık görevini nasıl yürüteceğiz? Eğitim destek hizmetleri (Öğrenci işleri, sekreterya) için yeterli personelimiz var mı? Yemekhane, kantin, lavabo, tuvalet gereksinimleri... 22

Öğretim üyesinin etkin katılımı Prestij Pozisyon Para Puan Performans Öğrenim üyelerinin eğitim planlama ve yönetim süreçlerine katılması İyi örneklerin tanıtımı, ödüllendirilmesi Akademik yükseltmelerde eğitim etkinliklerinin değerlendirilmesi Kamu yararı

Öğrencinin eğitim süreçlerine etkin katılımı Sınavlar Dönem geçme Öğrenim hedeflerinin öğrencilerle paylaşılması Değerlendirme süreçlerine öğrencilerin katılımı Sınav yöntemlerinin değiştirilmesi Sınıf geçme kurallarının değiştirilmesi Soru çalışma Ezberleme Kopya çekme

Eğitimin yönetimi Dekanlık Eğitim Komisyonu –Program geliştirme –Program uygulama Koordinatörler Klinik beceri PDÖ Kliniğe hazırlık Kanıta dayalı tıp –Program değerlendirme 25 Dekanlık Program geliştirme Program değerlendirme Koordinatörler Kurulu

26