SOSYAL FOBİ

Sosyalleşme Sosyal bir varlık olarak insan, ancak iç ve dış dünya ile tatminkar ilişkiler kurduğu sürece varlığını sürdürüp,zenginleştirebilir. Birey, yaşama hazırlık yapabilmek için erken yaşlarda bilgi, beceri ve tecrübe edinerek davranış repertuarını genişletebilir.

Sosyal Fobi-1 Utanç verici bir duruma düşmekten, onaylanmayacak bir davranışta bulunmaktan, alay edilmekten, rezil olmaktan, eleştirilmekten, reddedilmekten, beğenilmemekten, olumsuz olarak değerlendirilmekten duyulan korku.

Sosyal Fobi-2 Böylelikle sosyal fobi, aşırı ve mantıksız bir biçimde korkulan, kaçmak isteğinin eşlik ettiği sosyal durumlara, mesleki iş görme ya da olağan sosyal aktivitelere ilişkin sınırlılıklar gerektirir (Yolaç, 1996).

Sosyal Fobi’nin Oluşumu-1 Çocukların ruhsal gelişimi sırasında yalnızlıklarının üç değişik yönü olabileceği üzerinde durulmuştur. Bunlar: a- Sosyal olamama b- Çekingenlik c- Sosyal içerikli utanma

Sosyal Fobi’nin Oluşumu-2 Sosyal fobinin başlangıcı, genellikle 18 yaşın altında, sıklıkla 13-19 yaşları arasındadır. Ayrıca 5 yaş gibi küçük bir yaşta başlayabileceği gibi, 35 yaşında da ortaya çıktığı bildirilmektedir (Köroğlu, 1995).

Sosyal Fobi’nin Nedenleri Sosyal fobinin özgül nedeni bilinmemektedir. Yapılan çalışmalarda biyolojik ve çevresel etkenlerin sosyal fobi gelişmesinde daha belirleyici olabildiği vurgulanmaktadır (Köroğlu, 1995).

Sosyal Fobi’nin Yaşandığı Durumlar-1 Biriyle tanıştırılma Otorite durumundaki kişilerle birlikte olma Telefonla konuşma Bir iş yaparken başkası tarafından izlenme Kendisine şaka yapılması ya da takılma Toplum içinde yemek yeme

Sosyal Fobi’nin Yaşandığı Durumlar-2 Aile bireyleriyle evde yemek yeme Başkalarının önünde yazı yazma Toplum içinde konuşma Genel tuvaletleri kullanma

Sosyal Fobi’nin Belirtileri-1 Fizyolojik Belirtiler: Yüz kızarması Terleme Ağız kuruması Kalp çarpıntısı Nefes kesilmesi Nefes darlığı Titreme

Sosyal Fobi’nin Belirtileri-1 Zihinsel Belirtiler: Güçsüzüm. Yetersizim. Çirkinim. Beğenilmiyorum. Sevilmeye layık değilim. Mükemmel olmalıyım. Asla hata yapmamalıyım. Kaygılı olduğumu belli etmemeliyim. Çok rahat davranmalıyım. Kusursuz görünmeliyim. Kimseyi gücendirmemeliyim. Herkesin beğenisini kazanmalıyım

Sosyal Fobi’nin Belirtileri-1 Davranışsal Belirtiler: Korkulan ortama girmeme Korkulan ortamı terk etme Göz temasından kaçınma İlgisiz şeyler düşünme Hayallere dalma Konuyu değiştirme Alkol kullanma

Sosyal Fobi’nin Ergenler Üzerindeki Olumsuz Etkileri Akademik başarısının ciddi şekilde bozulmasına, Sosyal ilişkilerin zayıflamasına, Meslek ile ilgili zorluklar yaşamasına Ekonomik bağımlılığa Farklı ruhsal bozukluklara eğilimli hale gelmesine neden olabilir (Yolaç, 1996).

Sosyal Fobi’nin Diğer Bozukluklarla İlişkisi Majör depresyon Agorafobi Panik Bozukluğu İntihar Etme Madde Kullanımı Obsesif Kompulsif. (Köroğlu, 1995)

Sosyal Fobi Tedavisi ve Yaklaşımlar Davranışçı tedavi Bilişsel tedavi Bilişsel tedavi ile birlikte uygulanan karşılaştırma tedavisi Duyarsızlaştırma

Peki Bizler (PDR Uzmanları olarak) Ne Yapabiliriz? Okul, aile ve öğretmenlerle işbirliği içerisinde olmalıyız. Aileler ile görüşmeler yapmalıyız. Bireysel ya da grupla psikolojik danışma yapmalıyız. Aile danışması Sosyal beceri eğitimleri

KAYNAKÇA 1. ALTAYLI, B. (1999)“Sosyal Fobik Olan ve Olmayan Bireyler Arasındaki Kişilerarası Şema Farklılıkları”. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı 2. BAYMUR, F. (1989)Genel Psikoloji. 8. Basım. İstanbul : İnkılap Kitabevi 3. CÜCELOĞLU, D. (1997) İnsan ve Davranışı 7. Basım. İstanbul: Remzi Kitabevi 4. GEÇTAN, E. (1998) Psikanaliz ve Sonrası. İstanbul. Remzi Kitabevi. 5. KAĞITÇIBAŞI, Ç. (1988) İnsan ve İnsanlar. 9. Basım. İstanbul : Evrim Yayınları 6. KÖKNEL, Ö. (1995) Korkular Takıntılar Saplantılar. İstanbul. Altın Kitaplar Yayınevi 7. KÖROĞLU, E. (1996) Sosyal Fobi (sosyal anksiyete bozukluğu). Psycho Med 1996 1(2) : 13-19 8. KÖROĞLU, E. (1995) Mental Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı 1: Genellikle İlk Kez Bebeklik, Çocukluk ya da Ergenlik Döneminde Tanısı Konan Bozukluklar. (Çeviren Editör: Köroğlu, E.) Ankara: HYB 9. ÖZTÜRK, O. (1997)Ruh Sağlığı ve Bozuklukları. 7. basım. Ankara : Hekimler Yayın Birliği 10. YOLAÇ, P. (1996) “Sosyal Fobide Psikolojik Tedavi”. 3P Dergisi Sosyal Fobi Ek Sayısı, 4 (1) : 37-41