MUSTAFA ABAK ÖZEL EĞİTİM ÖĞRETMENİ KASTAMONU RAM

OTİZM

Otizm: Erken çocukluk döneminde görülmeye başlayan, sosyal etkileşim ve iletişim bozukluğu ile ilgi ve etkinliklerin belirgin sınırlılığı gibi özelliklerle kendini gösteren yaygın gelişimsel bozukluk durumunu

Otistik çocukların özellikleri Geç konuşur veya hiç konuşmaz, Dokunulmaktan hoşlanmaz, ona sarıldığınızda severler Kucaklandıklarında bile sarılmayabilirler. Kendi başlarınadır, Kooperatif oyunlar oynamazlar, Aptal dahiler vardır, Takıntıları vardır, Dönen nesneleri severler, Ekolatik konuşabilir, ve ek kullanmazlar, vb.) Görme ve işitme konusunda sorun yaşıyorlarmış gibi davranabilirler.  Farklı şeyleri öğrenmeye karşı direnç gösterebilirler. Gerçek korku ve tehlikeler karşısında duyarsız davranabilirler. Acı eşikleri düşük olabilir Sosyal normları bilmezler

Beden dilini, jest ve mimikleri, ama’ları kullanamazlar aynı zamanda kullanılan vücut dilini anlayamazlar.  Ses tonunu, hızını ve vurgusunu ayarlamakta sorun yaşayabilirler.  Yaşamlarındaki rutinlerin değişmesine veya değiştirilmesine aşırı tepki gösterebilirler.  Zamansız ve anlamsız gülmeleri ve ağlamaları olabilir.  Göz kontağı kurup, devam ettiremezler. Boşluğa bakıyorlarmış gibi görünebilirler.   Bütünden çok parçalara, ayrıntılara takılırlar. Örneğin; bir arabanın bütünüyle değil sadece tekerleğiyle ilgilenebilirler. Görünüşleriyle tanınmazlar

NEDENLERİ Bu bozukluğun nedeni tam olarak bilinmemektedir. Doğum öncesi, doğum sırasında ve sonrasında oluşan tıbbi sorunlar önemli olabilmektedir.  Başlıca nedeni genetik olmakla birlikte kimi araştırmacılara göre son dönemlerde otizmin görülme sıklığındaki artış, radyasyon, virüsler, çevre kirlenmesi, gıda alışkanlıkları ve hızlı teknolojik gelişim gibi çevresel faktörlere de bağlı olabileceğini düşünülmektedir.  Beyindeki bazı bölgelerin gelişimini tamamlayamaması, beyincikteki bir takım hücrelerin gelişmemesi veya görevlerini yerine getirmemesi gibi nedenler otizme sebep olabileceği düşünülmektedir.   Beyindeki serotonin, dopamin ve endorfinler gibi bazı kimyasal maddelerin miktarlarındaki değişimlerde sebep olabilir.  Otistik özellikleri olan çocuklarda, sinir hücreleri arasında kurulan bağlantılar, diğer çocuklara göre nicelik olarak  daha az ve niteliksel olarak da  ince, kırılgan ve sağlıksız özelliktedirler.

ÖNERİLER ALİ 2sn 5sn 1-İlişki kurma becerisi öğretilir( 2 kişi) İLK YAPILACAKLAR 1-İlişki kurma becerisi öğretilir( 2 kişi) İsme karşılık verme(TABLO) Basit yönergelere uyma Nesne tanıma Sesle resmi eşleme (insan-hayvan, doğa vb) Kalıp cümleler öğretilir (yemek hazır) 2-Dikkat Kontrolü Küpleri üst üste-yan yana dizme Arabaları iler-geri yarıştırma Top oynama Şekil eşleme vb 3-Davranış değiştirme-Kazandırma (sosyal normlar) 4.Algı gelişimi (yönergelere uyma) 5-Taklit ve oyun 6- 7-Dil Gelişimi 7.Tuvalet eğitimi YÖNERGE TEPKİ BAŞLAMA TARİHİ BİTİŞ ALİ 2sn 5sn OYUNDA İKEN UZAKTAYKEN

Öneriler Otizm dendiğinde iletişimin olmamasından değil farklı bir iletişim tarzının olmasından bahsedilmelidir 2,5 yaş dönemi, otistik özelliklerin en belirginleştiği tanı için oldukça önemli bir dönem olduğu unutulmamalıdır.  Otistik çocuğun eğitimindeki amaç;onlara iletişim becerilerini ve öz bakım becerilerini Yakın çevre de bu konu hakkında bilgilendirilmeli, nasıl davranmaları gerektiği konusunda bilgi verilmelidir. Tv. Bilgisayardan gibi şeyleri uzun süreli izlenmemeli max:40 dk.  

   Otistik bireye karşı güven vermek,  her zaman dürüst ve tutarlı olmak gerekir.  Yavaş yavaş tane tane konuşulması söylenilenleri anlaması adına daha uygundur.  Konuşurken çift anlamlı, soyut kelimelerden kaçınılmalıdır.(yaş kaç..)  Fikirler tam olarak ifade edilmeli ne yapmaması gerektiğinden ziyade ne yapması gerektiği söylenmelidir. Hayır` `yapma` yada `yanlış` gibi sözcüklerden kaçınılmalıdır. Çünkü; bunlar açıklayıcı ve bilgi verici kelimeler değildirler.

Bunun yerine, şunu yap denilmeli.

Sosyal beceri önerileri

Otizmi Olan Öğrenciler için kaynaştırma önerileri • Okula yeni başlayan öğrencinize sınıf ve okul ortamını tanıtın. • Sınıftaki diğer öğrencilere otizmi olan öğrencinize ilişkin bilgi verin, onun farklı davranışlarına verilecek tepkiye ilişkin ortak bir strateji belirleyin. • Öğrencinizi sınıfın ön tarafında oturtun ve sınıf içinde yakınında oturan öğrencilerin, öğrenciye uygun model olabilecek kişiler olmasına dikkat edin. • Sınıf kurallarını belirleyin, sınıf kurallarını tek tek öğretin ve kuralların yazılı/görsel olarak yer aldığı bir pano hazırlayın. • Otizmi olan çocukların bazı özel becerileri (erken okuma-yazma, zihinden matematik işlemlerini yapma … vb) olabilmektedir. Akran kabulünü sağlamak için öğrencinin bu özelliklerini ön plana çıkarın. • Öğrencinizin özelliğini dikkate alarak göz kontağı kurma, sınıfta uygun oturma, basit yönergelere uyma gibi becerilerin öğretimine öncelik verin.

• Sınıf içinde öğrencinizin performansına uygun sorumluluklar verin • Sınıf içinde öğrencinizin performansına uygun sorumluluklar verin. • Öğrencinizin olumlu davranışlarını ödüllendirin, uygun olmayan davranışlarını arkadaşlarına ve kendisine zarar verecek düzeyde değilse görmezden gelin. • Öğrencinizle iletişiminizde olumsuz ifadelerden (hayır, yapma, dokunma gibi) mümkün olduğunca kaçının. • Öğrencinizin performansını akranlarıyla kıyaslamak yerine, bireysel gelişimini dikkate alarak değerlendirin. • Öğrenciniz yüksek ses ve gürültüden rahatsız olabileceği için sınıf içindeki gürültüyü mümkün olduğu kadar azaltmaya dikkat edin. • Öğrenciye öğretilecek becerilerin basitten karmaşığa doğru sıra izlemesine dikkat edin, • Sınıf içinde yaptığınız eylemleri, sözel olarak da ifade edin. (Örnek: tebeşiri alıyorum ve tahtaya yatay bir çizgi çiziyorum gibi) •Kullandığınız cümlelerin basit kısa olmasına dikkat ederek jest ve mimiklerle daha dikkat çekici hale getirin. •Yönerge ve sorularınızın öğrencinin özelliğini dikkate alarak kısa olmasına özen gösterin. •Okuma ve yazma çalışmalarında nesnenin kendisi ile birlikte ismini yazma daha sonra nesne resmi ile yazma sonrasında yalnızca ismini yazmaya yönelik çalışmalar yapın. •Öğrencinin sebep-sonuç ilişkilerini kurmasını desteklemek amacıyla eylem ve resimleri içeren kart ve fotoğrafları göstererek hikâyeleri anlatın ve öğrencinizden aynı şekilde anlatmasını isteyin.

•Sosyal iletişimin ve etkileşimin arttırılması amacıyla, öğrencinizin sınıf arkadaşlarıyla uyum sağlaması için etkinlik planlayın ve bu etkinliklere katılmalarını sağlayın. •Öğrencinin okulun kantini, market gibi yerlere götürerek sınıf dışındaki çevre ile ilişki içinde olmasını sağlayın. •Tekrarlayıcı veya yıkıcı olumsuz davranışlarını azaltmaya yönelik özel eğitim yöntemlerinden davranışçı eğitim tekniklerini kullanın. •Öğrencinin yakınının sınıf dışında beklemesi gibi düzenlenmelerle, okula uyumunu sağlayın. •Otizmi olan öğrencilerin küçük grup çalışmaları sırasında ya da serbest etkinliklerde sınıf arkadaşlarıyla birlikte oynaması destekleyin.

•Öğrencinizin nesnelere dokunma, nesneyi elinden bırakmama gibi takıntılı davranışlarını azaltmak için bu nesneler bir kutuya konularak dersin sonunda ya da günün sonunda alabilmesine yönelik düzenleme yapın. •Okul ve aile is birliğinin sağlamak ve öğrencin düzenli izlenmesi amacıyla günlük ve haftalık davranış bildirim kartları hazırlayın. •Öğrencinizi kendi içinde gösterdiği gelişme ile değerlendirin ve öğrencinizin yapamadıklarına değil yapabildiklerine yoğunlasın. •Öğrencinizin başarılarını anında ödüllendirin. •Öğrencinin okula uyumda yasadığı güçlüklerin üstesinden gelmesi için okul rehber öğretmeni ve aile ile is birliği yaparak alınacak önlemleri belirleyin.

Öğretmene Öneriler 1-Başarılı Yaşantılar Sağlama: 2-Geriye Bildirim (feed back) Sağlama: 3-Doğru Yanıtları Pekiştirme: 4-Çocuğun Yeterlik Düzeylerinin Değerlendirilmesi: 5-Öğretilecek Konu ya da Davranışların Analizi: 6-Bilginin Sürekliliği ve Genellenebilirliği öğretilmeli 7-Öğrenilenlerin Yinelenmesini Sağlama: 8-Öğrenmeye Güdüleme: 9-Bir Defada Öğretilecek Kavramların Sayısını Sınırlama 10-Beklentileri Sınırlama DEVAMI KASTAMONU R.A.M

MUSTAFA ABAK KASTAMONU R.A.M