MEYVECİLİKTE AŞILAMA TEKNİĞİ

AŞI NEDİR ? İki bitki parçasını birleştirip kaynaştırmak ve tek bir bitki gibi büyüyüp gelişmesini sağlamaktır. Anaç : Aşının kök sistemini oluşturan kısmıdır. Kalem : Aşının toprak üstü kısmını oluşturan kısmıdır.

AŞI TİPLERİ 1- Göz aşıları 2- Kalem Aşıları -Sürgün göz aşıları -Kabuk (Çoban) -Durgun göz aşıları -Yarma aşı -Kakma aşı -Kemer aşı -Köprü aşı

Sürgün Göz Aşısı : Erken ilkbahar ve Haziran döneminde yapılan aşılardır.Aşının yapıldığı sezon sürerler. Durgun Göz Aşısı : Ağustos veya Eylül aylarında yapılan göz aşılarıdır.Yapıldığı dönem kaynaşır ve tutar fakat bir sonraki ilkbaharda sürerler.

AŞILAMADA GENEL KURALLAR : Erken İlkbaharda yapılacak kalem ve sürgün göz aşıları için kalemler,yaprak dökümünden kış sonuna kadar alınabilir.Muhafaza zorluğu açısından bitkide uyanma başlamadan 1-2 hafta önce alınabilir. 2-3 hafta saklama için 4-10 C˚ sıcaklıkta, 1-3 ay saklama için 0-10 C˚ sıcaklıkta naylon içine sarılarak kalemler muhafaza edilir.

Durgun göz aşıları için kalem ise, aşı yapılacağı anda o yılın sürgünlerinden alınmalıdır. Kalem ve gözler, aşı çeliklerinin orta kısımlarından alınmalıdır. Aşıda kullanılacak kalemler 7-15 cm. uzunlukta ve 1-3 gözlü olmalıdır. Kalemler, ürüne yatmış ağaçların 1 veya 2 yaşlı dallarından alınmalıdır.

GÖZ AŞILARININ YAPILIŞI

Aşının tuttuğunun anlaşılması : Gözün normal kabuğu açık kahverengi ise, Göz yeşil rengini koruyor ise, Göz şişkin ise, Gözün altındaki yaprak sapı kolay kopuyor ise tutmuştur. Kabuk ve göz kararmaya başlamış ise,Yaprak sapı kopmuyor ise tutmamıştır.

KALEM AŞILARININ BAŞARILI OLMASI İÇİN Anaç ve kalem mutlaka uyuşur olmalıdır. Anaç ve kalemin kambiyum dokuları temas etmelidir. Aşı en uygun zamanda yapılmalıdır. Aşı yüzeyleri macunlanmalıdır.

AŞI UYUM TABLOSU X O x ANAÇ Elma Kayısı Vişne Kiraz Şeftali Armut Erik Badem Elma Kayısı Vişne Kiraz Şeftali Armut Erik (Av) (Jap) Ayva X O Erik(Av) Erik(Ja) x Not : (o) işareti aşılansa da kısa ömürlü ve zayıf olabilir.

YARMA AŞI Büyük ağaçların dallarına veya küçük ağaçların gövdelerine uygulanır. Anacın gözleri yeni sürmeye başladığı erken ilkbahar döneminde yapılır. Önce 3-10 cm. kalınlığındaki anaç yada dal kesilir. Kesilen yerin ortasından 5-7 cm. derinliğinde yarık açılır. Aşı yapılacak 15 cm. lik kısmın boğumsuz olması gerekir. 7-10 cm. uzunluğunda ve üzerinde 2-3 göz bulunan kalemlerin uç kısımları 5 cm. uzunlukta hafifçe meyilli kesilerek kama şekli verilir. Kalemler açılan yarığa, anacın kabuğuna temas edecek şekilde yerleştirilir. Aşı macunu ile yara yüzeyleri tamamen kapatılır. Gerekirse bağlanır.

KABUK (ÇOBAN) AŞISI Genellikle çeşit değiştirmek için yapılır. 25-30 cm. kalınlıktaki dallara yapılır. İlkbaharda kabuğun odundan kolayca ayrıldığı zaman yapılır. Kalemler dinlenme döneminde alınmalıdır.

Anaçta, kabuktan oduna kadar inen 5 cm. uzunluğunda çizik kesim yapılır. Kalem 10-12 cm. uzunluğunda ve 2-3 gözlü olmalıdır. Kalemin alt ucu bir kenarı boyunca 5 cm. uzunluğunda inceltilir. Hazırlanan kalem,anaçta açılan kesite takılarak macunlanır ve bağlanır. Bir süre sonra aşı bağı kesilir.

KEMER AŞI Yaralı olan ağaç köklerini onarmak için yapılır. Zararlanmış ağacın yanına 12-15 cm. aralıklarla dikilmiş çöğürler erken ilkbaharda gövdeye aşılanır. Çöğürlerin uçları 10-15 cm. boyunda yüzlek olarak kesilir, sonra aksi yönde uç kısmı 1-1,2 cm. kesilir.

Ağacın gövdesinde, çöğürün üzerindeki kesite göre(10-15 cm Ağacın gövdesinde, çöğürün üzerindeki kesite göre(10-15 cm.) kabuk çıkartılarak, yüzlek bir oyuk açılır. Çöğürün uçları buralara yerleştirilir.İnce 4-5 çivi ile tutturulur ve macunlanır.

KÖPRÜ AŞI Gövdede meydana gelen yaralanmalarda uygulanır. Aktif büyümenin başladığı ilkbahar başlarında yapılır. Kalem dinlenme döneminde alınır. Yaralanmış bölge temizlenir,sağlam yere kadar kesilir.

Yaralı bölgenin hemen üstünde her kalem için 5-7 cm Yaralı bölgenin hemen üstünde her kalem için 5-7 cm. uzunluğunda kabuk parçası çizilir. Çizilen kabuğun 1,2 cm. lik dil kısmı bırakılıp gerisi kesilip atılır. Kalemlerin uçları 5-7 cm. uzunluğunda yüzlek olarak kesilir, sonra aksi yönde 1,2 cm. lik ikinci bir kesim yapılır. Kalemlerin uçları gövdedeki dilin altına sokulduktan sonra çivilenir ve macunlanır.