OSMANLIDA DEVLETİNDE BİLİM VE BİLİM ADAMLARI

1500'lü yıllarda Pîri Reis bir harita yapıyor, Grönland'ın üç adadan olduğu kesinlikle anlaşılıyor; aynı harita Kahire'den 30 km yükseklikten çekilen fotoğrafla aynı. Pîri Reis nasıl yaptı bu haritayı?

Nasıl oldu da Hasan Celal bundan beş yüz yıl evvel barutu macun haline getirerek füze yaptı ve onunla uçmayı başardı?

Nasıl oldu da Hazerfen Ahmet Çelebi Galata Kulesi’nden Üsküdar'a kadar uçmayı başardı?

OSMANLI DA BİLİM Bilim, dünyayı ve dünya üzerinde yaşayan insanları ve onların etkinlikleri sonucu ortaya koydukları değerleri inceler. Bu bakımdan bilimler çeşitli kısımlara ayrılır. Osmanlı klasik dönemde bilim, dini yönden algılanmış ve bu açıdan tanımlanmıştır.

Bilimler NAKLİ ve AKLİ diye iki kısımda düşünülürmüş.Nakli bilimlere, İSLAMİ İLİMLER de denir. Dolayısıyla İslam dini ile ilgili bütün çalışmalar bu kategoriye yerleştirilmiştir.

Akli bilimler ise, insanın aklıyla, araştırarak, deneyerek, gözleyerek ulaşılan bilgilerdir.

YÜKSELME DÖNEMİNDE OSMANLIDA BİLİM Osmanlı devletinde bilim ilk olarak Orhan Bey zamanında 1330 yıllarında kurulan İznik Medresesi ile başlar.

Osmanlı tarihinin ikinci medresesi ise Basra'da kurulmuştur.

Bu medreselerde fıkıh, kelam, tefsir, matematik, mantık alanında dersler veriliyor.

Bu dönemde Molla Fenari ve Kadı Zade Rumi önemli şahsiyetlerdendir.

Kadı Zadenin kız kardeşidir Kadı Zadenin kız kardeşidir. Kız kardeşi, Kadı Zadenin kitapları arasına mücevherlerini gizlice koyarak bu bilim insanının Horasan’a göçü ve oradaki tahsiline yardımcı olmuştur.

I. MURAT VE YILDIRIM BEYAZİT DÖNEMİ Bu dönemde tıp alanında hareketlenme görülmektedir. İlk tıp eseri Murat Bin İshak tarafından bu dönemde yazılmıştır.

I. MEHMET DÖNEMİ Bu dönemde ansiklopedik eserlere olan ilgi artıyor.

Yeryüzünün yuvarlak olduğu ilk defa Osmanlı Türk eserlerine geçiyor.

FATİH SULTAN MEHMET DÖNEMİ Fatih Sultan Mehmet ilime ve ilim adamlarına verdiği değer… Tercüme faaliyetleri Kütüphanesindeki eserler.. Bu dönemde öne çıkan bilim adamları

İstanbul’un fethi ile birlikte Osmanlı Devleti 29 Mayıs 1453 tarihinin önemi Bu dönemde tıp alanında yapılanlar İstanbul’un doğu ve batı açısından yeni konumu

2. BAYEZİD DÖNEMİ Önem verilen bilimsel alanlar Ahi Çelebi ve kitabı

Avrupa ile ilişkilerin devam etmesine rağmen matbaacılık ve büyük duvar saatleri bu dönemden 200 daha geç girmesinin sebebi neler olabilir?

KANUNİ DÖNEMİ Süleymaniye Medreseleri

Deniz coğrafyacılığı

DURAKLAMA DÖNEMİ Matbaanın kullanılmaya başlanması

GERİLEME DÖNEMİ İbrahim Müteferrika ve matbaanın ilk eseri Doğu klasiklerinden tercümeler

İlk defa çicek aşısı bulunmuştur.

GERİLEME DÖNEMİ Orduda yenilikler Kara mühendishanesi Resmi yabancı dili İlk devlet matbaası

Hendeshanenin açılması

Erzurumlu İbrahim Hakkı ve eseri

Marifetname’de, dünyanın hareketi aleyhine söylenen düşünceleri reddederken, dünyanın hareketini hissedemeyeceğimizi, çünkü dünyanın etrafında ki madde-i leyine (yumuşak madde) içinde, hepimizi birlikte sürüklediğini söyler.

19.YÜZYIL Mühendishane-i bahr-i hümayun Mühendishane-i berr-i hümayun Mekteb-i tıbbi-i adli-i şahane Mekteb-i harbiye sayesinde

KURUMLAR VE BİLİMSEL ÇALIŞMALARA ETKİSİ a)Medreseler

b)Gözlemevleri bilgin Takiyüddin tarafından İstanbul’ da kurulmuştur.

c) Hastaneler Birçok hastane açılmıştır. Bazıları medreselere bağlı olarak varlığını sürdürmüştür. Böylece sağlık hizmetleri verilirken aynı zamanda tıp ve eczacılık alanında çalışmalar yapılmıştır.

Önemli özelliği, akıl hastaları için ayrı bölüm vardır Önemli özelliği, akıl hastaları için ayrı bölüm vardır.Onlar musiki ile tedavi edilmesidir.Musiki ile tedavi daha önce Anadolu (Türkiye)Selçukluları devrinde kurulan Amasya hastanesinde de vardı.

Osmanlı’nın tıp konusunda dünya mirasına en büyük katkılarındandır.

d) Kütüphaneler

FATİH SULTAN MEHMET

MİMAR SİNAN

TALHA UĞURLUEL