BÜTÇELERİN OLUŞTURULMASI

İşletme bütçeleri 2 ana safhadan oluşmaktadır. Bütçelerin hazırlanması Bütçelerin kontrolü Bütçe hazırlama çalışmaları da 10 alt safhadan oluşmaktadır.

Bütçe hazırlama safhaları Ön hazırlık çalışmaları, Bütçe takviminin hazırlanması, Senaryo analizleri, Satış bütçesi, Üretim bütçesi, Satınalma bütçesi, Masraf bütçeleri, Yatırım bütçesi, Nakit bütçesi, Proforma sonuç tablolarının hazırlanması.

Bütçeler, amaç ve hedeflerin üzerine kurulmuş programların yansımasıdır, dolayısıyla belli bir altyapı ve ön hazırlık çalışması yapılmak zorundadır.

Bütçe organizasyonu Bütçe komitesi Bütçe yöneticisi Kadro tespiti Bütçe komitesi: Bütçe komitesi üst yöneticilerden oluşan bir organizasyondur.

Bütçe komitesi Genel müdür,genel müdür yardımcısı,bütçe müdürü ve fonksiyonel müdürler. Komitenin başkanı genel müdürdür. satış, pazarlama, üretim, insan kaynakları gider faaliyet bütçelerinde sorumlu olan kişilerden oluşur. Bu kişiler kendi sorumluluk alanları dahilinde bütçeye temel olacak teknik verileri ve öngörü verilerini sağlarlar.

Bütçe komitesinin görevleri Ana ilke ve amaçları belirlemek, Bütçe politikaları ve süreçleri ile ilgili önerilerde bulunmak, Hazırlanan bütçeleri gözden geçirerek tavsiyelerde bulunmak, Bütçe revizyonuna karar vermek, Denetim raporlarını incelemek ve önerilerde bulunmak.

Bütçe yöneticisinin başkanlığındaki teknik grubun görevleri: tahmin ve yorumlarda bulunmak. Ana hedeflerle bölüm ve departmanların hedeflerini uyumlu hale getirmek, yönetimin politikalarının gelecekteki faaliyetler üzerindeki mali etkilerini yorumlamak, Bütçe tahminlerine esas teşkil alınacak formları, tabloları ve diğer belgeleri hazırlayıp bölüm ve departmanlara dağıtmak, Bütçe takvimine göre ve el kitabındaki ilkeler çerçevesinde her bölümle, departmanın bütçesinin hazırlamasını istemek,

Departmanların talep ettikleri istatistiki bilgileri ve teknik analizleri sağlamak; gerekli ise her departmandan bütçesini revize etmesini isteyip denetlemek, bütçe tahminlerini koordine etmek yönetimin onayı ile kesinleştirmek ve uygulamaya koymak, Başarı raporlarının hazırlanması için gerekli formları, tabloları ve diğer belgeleri hazırlamak, bölüm ve departmanlara dağıtıp doldurtdukdan sonra toplamak, Başarı raporlarının hazırlamak; sapmaları hesaplamak; nedenlerini yorumlayarak başarı konusunda tepe yönetimini bilgilendirmek, Gelecek yılın bütçesinin hazırlanmasında yol gösterecek ana hedeflerin gerçekçi bir biçimde saptanmasına yardımcı olmak üzere tepe yönetimine temel beklentilerle ilgili bilgi vermek,

Bütçe el kitabının hazırlanmasının sebebleri; Bütçe organizasyonu için bütçe el kitabının da hazırlanması gerekir. Her bölüm ve her departmanın standart bir prosedür uygulaması için, Bütçe politikalarının resmi olarak açıklanması, Yol gösterici olması için.

Bütçe el kitabında yer alması gereken bilgiler Programın amaçları Bütçe organizasyonu Masraf kalemlerinin açıklanması Bütçe oluşturma, kontrol formları ve açıklaması.

Bütçe takvimi Bütçe takvimi, bütçenin hazırlanması için tamamlanması gereken aktiviteleri içeren bir programdır. Bütçe takvimi aşağıdaki bilgileri içermelidir. Bütçe faaliyetleri Faaliyetlerin başlangıç ve bitiş tarihleri Faaliyet sorumluları

Bütçe Varsayımları Bütçe Takvimi Ekim Kasım Aralık Satış Bütçesi   Ekim Kasım Aralık Bütçe Adımı Sorumlu Onaylayan Başlangıç Tarihi Bitiş Tarihi 1.hafta 2.hafta 3.hafta 4.hafta Bütçe Varsayımları Satış Bütçesi Stok Bütçesi İlk Madde Malzeme Bütçesi Üretim Kaynak Planlaması Reçeteler ve Üretim Sarfları Satın Alma Yatırım Bütçeleri Genel Yönetim Yatırım Bütçesi Satış Pazarlama Yatırım Bütçesi Üretim Yatırım Bütçesi Gider Bütçeleri Genel Yönetim Gider Bütçesi Satış Pazarlama Gider Bütçesi Üretim Gider Bütçesi Üretim Maliyeti Genel Üretim Giderleri Dağıtım Anahtarları Satılan Malın Maliyeti Bütçesi KDV Bütçesi Mali Tabloların Oluşturulması Nakit Akım Tablosu Proforma Gelir Tablosu Proforma Bilanço Yönetim Kuruluna Sunulması Revizyonlar Yapılması Yönetim Kurulunca Onay

Bütçe yılı çalışma günleri takvimi Bütçesi yapılacak yıl içerisinde çalışma ve tatil günlerini göstermektedir.(brüt günlerden resmi tatiller ve Pazar günleri düşürülüp net çelışma günleri gösterilir.) Bu takvimler her ay için hazırlanır, o ayın net çalışma haftası ve saatleri hesaplanır.

Senaryo analizleri Senaryolar vizyon alanını genişletir. kararların aceleye gelmesini önler. oluşabilecek dalgalanmalara karşı şirket refleksini güçlendirir. Stratejik planlamalar yaratıcılığı teşvik eder. Benimsenen hedeflerin gelecek senaryolar karşısındaki esneklik ve dayanıklılıklarını test edilmesini sağlar.

Senaryo analizi nedir? Senaryo analizi, vurgulanmak istenilen belirli bir fikir ve konumun; çevresel, sosyal, politik, teknolojik ve ekonomik faktörlerle etkileşimi de dikkate alınarak portrenin çizilmesidir.

Senaryo oluşum süreçleri nelerdir? Genel sistemin tanımı, içsel ve dışsal kısıtların belirlendiği alt sistemlerin tespiti, Alt sistemlerin hiyerarşik olarak yapılandırılması ve düzenleyici öğelerin belirlenmesi, Sistem durumlarının tanımlanması ve geçmişteki gelişimlerinin modellenmesi, Gelişim süreci ve işsel dinamiği ile toplumun temel karakteristikleri üzerine etkilerinin değerlendirilmesi, Dengeyi bozabilecek, anahtar konumundaki yapısal değişkenlerin belirlenmesi, Tüm bu bilgiler ışığında senaryoların oluşturulması, Yapılan irdelemenin; kısıtlar çelişkiler, zorlayıcı baskı unsurları , düzenleyici kuralların müdahalesi, dengeden sapma gibi durumları da göz önüne alınarak senaryoların iyileştirilmesi,

Dış çevre ve işletme analiziyle ilgili faktörler Senaryo analizlerinde genel de dış çevre ele alınır. Dış çevreden kasıt işletmenin kendisiyle ilgili fakat kendi dışındaki faktörlerden oluşmaktadır. Sosyo – kültürel yapı, Ekonomik koşullar, Hukuki – politik koşullar, Teknolojik koşullar,

Bu faktörlerle ilgili analiz etmemiz gereken konular. Sosyo – kültürel yapı, Ülke nüfusunun demografik özellikleri Toplumun eğitim ve kültür seviyesi Nüfus artış hızı oranı Şehirleşme yapısı ve artış hızı oranı Toplumun genel problemleri

Ekonomik koşullar, Milli gelir İşsizlik Üretim GSYİH İstihdam Enflasyon Büyüme hızı Dış ticaret ve ödeme dengesi Döviz kurları

Hukuki – politik koşullar, İş kanunu Asgari ücret Kıdem tazminatları Devlet yatırımları Teknolojik koşullar, Sahip olunan teknolojinin yapısı, Özellikleri Ar – Ge için ayrılan fon miktarı