PORTFOLYO DEĞERLENDİRME Şeyma YILDIRIM
Portfolyo değerlendirme, öğrencinin öğrenme süreci içerisindeki performansının ve başarısının kaydedilmesidir. Öğrencinin eğitim sürecince geçtiği aşamaların birleşimi, sergilediği çalışmaların toplandığı dosyanın adıdır. Ne öğrendi ve öğrenirken nasıl bir yol izledi ? Nasıl düşündü ? Nasıl soru sordu ? Nasıl analiz etti ? Bilgiyi nasıl yapılandırdı ? Diğer insanlarla nasıl iletişim kurdu ? Öğrenirken karşılaştığı güçlükler nelerdi ?
Portfolyonun Amacı Öğrencinin gelişimini izleyebilmek Öğrencinin kendi gelişimini izlemesine fırsat vermek Öğrencinin zaman içerisindeki öğrenimlerini belgelemek Öğrencinin gerçekte ne öğrendiğini ortaya koymak Öğrencinin öz değerlendirme yapabilmesine olanak sağlamak Velilerle iletişimi katılım ve geri bildirim yoluyla kolaylaştırmak Bir sonraki yıllara öğrenci ile ilgili bilgi bırakmak
Portfolyoda neler bulunur? Bir portfolyoda öğrencinin yapmış olduğu çalışmanın değişik evrelerini içeren bir veya daha çok çalışma parçacıkları bulunabilir. Örneğin bir öğrencinin portfolyosunda raporları, akıl haritaları, çalışma kağıtları, test sonuçları mektupları, hikayeler, roman parçacıkları, şiir ve bir araştırmanın taslak, müsvette kağıtları ve bitmiş hali bulunabilir. Genellikle öğrenci kendi portfolyosunda bulunması gerekenlere karar verme işlemine dahil edilir. Bazen portfolyo, örnek alınacak parçaları tasvir etmek amacıyla bir vitrin olarak kullanılır.
Portfolyo için değerlendirme ölçütleri aşağıdaki kriterler ölçüt alınarak yapılır; 1-Bütünlük 2-Tertip ve Düzen 3-Yansıtma Sağlıklı değerlendirme yapabilmek için hedeflerin ne olması gerektiği ve standartlar açıkça belirlenmelidir. Önceden belirlenip, hem öğrenci hem de veliye bildirilen bu kriterler değerlendirmenin başlıca esasları olacaktır. Tüm kriterlerde müfredata uyumluluk dikkate alınmalıdır.
Hazırlanan portfolyo dosyası verilen kriterlerin tamamı açsından tüm istenilenleri karşılıyorsa en yüksek puanı (4), istenilen kriterlerin hiç birini karşılamıyorsa en düşük puanı (0) alır.
PORTFOLYO DEĞERLENDİRME FORMU Şekil 2. Portfolio Değerlendirme Formu PORTFOLYO DEĞERLENDİRME FORMU Gelişim Alanları Nasıl Bir Gelişim Gösterdi? Bilimsel Kavramlar Bilimsel Süreç ve Kritik Düşünme Becerileri Bilimsel Muhakeme Becerisi Bireysel ya da Grupla Çalışma Becerisi Özet:…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Düşünceler:……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
ÖDEV SUNUMUNDA ÖĞRENCİYİ DEĞERLENDİRME ENVANTERİ Çok İyi 4 İyi 3 Geliştirilmeli 2 Zayıf 1 Kabul edilemez 0 Adı Soyadı: Sınıf: Puan: Ödevin Konusu: Tüm kaynakları kullanarak somut bir anlatım ve yöntem kullanmış Çözüm yolunda pratikliği Bütün konular öncelik ve ilgilere göre sunulmuş Kendi yorumunu kullanmış Ödevin sunumunu farklı sorulara cevap verecek düzeyde hazırlamış Sunulan örnekler yeterli ve etkili Görünüş ve geçerliği uygun Cümleler düzgün, yazım yanlışı yok Ödev yeterli başlıklardan oluşmuş
ÖDEV DEĞERLENDİRME KRİTERLERİ KRİTERLER 1 2 3 4 Puan Düzen Sunulan bilgi takip edilemiyor Bilgi ardışıklığı tam İçerik Bilgi içeriği yetersiz Verilen bilgi mantıklı, enteresan Gramer ve Yazım Çok başarılı ifade
ÖDEV SUNUMU PUANLAMASI Adı Soyadı: Öğretmen: Tarih: Çalışmanın Başlığı: KRİTERLER 4 Çok başarılı 3 Başarılı 2 Geliş tirilmeli 1 Başarısız Puan Vücut Dili Göz Teması Giriş ve Kapanış
Puanlama türü her ne olursa olsun ÖĞRENCİLER DĞERLENDİRME KRİTERLERİNİN NE OLDUĞUNDAN HABERDEAR OLMALIDIR.
Değerlendirme sürecinde öğretmenlerin değerlendirmesi ön plana çıkarken, bu değerlendirmeye öğrenci ve veliler de katılabilir, görüş bildirebilir, böylelikle diyalog da sağlanmış olunur.
Tümel (Portfolyo) Değerlendirmenin Öğrenci Açısından Avantajları Bir sınav kağıdı üzerindeki öğrenci başarısını değerlendirmek yerine bir öğretim süreci içerisinde öğrencinin gelişimini takip etmeyi mümkün kılar. Bir öğrenme süreci içerisinde öğrencinin harcadığı zamanı, çalışmalarını, performansını, müsveddelerini, eksikliklerini ve düzeltmelerini ayrıntılı bir şekilde gösterir. Öğrencinin müsveddeden, karalamalara ve düzeltmeye kadar çalışmasının her bölümünün önemli olduğunu ve birbiriyle ilişkili olduğunu fark etmesini sağlar. Bir öğrenme ünitesi içerisindeki bir çok adımdan sonra öğrencideki gelişmeleri gösterir. Öğrenci en iyi yaptığı çalışmaları bireysel gelişim dosyasına koymayı ve çalışmaları ile iftihar etmeyi, çalışma için daha fazla sorumluluk almayı öğrenir. Öğrencinin kendi çalışmalarını değerlendirmesine rehberlik eder. Öğrencinin yaratıcılığını geliştirmede daha bilinçli olmasını sağlar
Tümel (Portfolyo) Değerlendirmenin Öğretmen Açısından Avantajları Öğretmenin öğrenme-öğretme süreci içerisinde her bir öğrencinin, gelişimleri ile ilgili müsvedde, karalama, düzeltme ve sonuca giden performansını içeren geniş bir kaydının elinde olmasını sağlar. Öğretmenler arasında öğretim materyallerinin ve tekniklerinin paylaşımına katkıda bulunur. Başka sınıflardaki öğrencilerin çalışmalarını incelerken, öğretimle ilgili fikirlerini geliştirme olanağı bulur. Bir öğrencinin bir bütün olarak gelişim aşamalarını izleme fırsatını elde eder.
Sağlıklı değerlendirme yapabilmek için öğrencilerin hedeflerinin ne olması gerektiği ve standartlar açıkça belirlenmelidir. Öğretmen bunun için belirli ölçek ve yöntemler geliştirerek öğrencinin performansının gözlenmesine olanak sağlamaktır.
Öğrencilerin bireysel gelişim dosyaları (Portfolyo) çalışmalarını değerlendirmek için uygun zaman öğrencilerle birlikte kararlaştırılır. Örneğin; onlara aşağıdaki sorular gibi örnek sorular sorulur: Bu çalışmada gurur duyduğun, en iyisini yaptığına inandığın bir çalışmanı gösterebilir misin? Niçin gurur duyduğunu açıklar mısın? Yeniden gözden geçirdiğin, ele aldığın bir çalışman oldu mu? Yapmaktan çok zevk aldığın bir çalışman var mı? Niçin bu çalışmayı yapmaktan zevk aldın
Sonuç olarak; portfolyo eğitim ortamlarında, öğretici materyaller ve değerlendirme araçları olarak kullanılır. Tümel değerlendirme, öğrencilerin çalışmalarından örnekler toplamayı ve yansıtmayı içerir. Portfolyolar ne sadece yol gösterici ne de sadece değerlendirme olurlar.