11. Hafta Para ve maliye politikaları

Mal piyasalarında denge Mal piyasasında denge toplam talep ve gerçekleşen gelir birbirine eşit olduğunda gerçekleşir. IS şedülü mal piyasasını dengeye getiren farklı gelir ve faiz oranı bileşimlerini gösterir. See Section 24-2 in the main text.

IS şedülü AD1 AD0 IS Y0 r r0 r1 Y1 AD 45o doğrusu Gelir Gelir See Section 24-2 and Figure 24-2 in the main text. Gelir

Para piyasasında denge Para piyasasında denge reel para balanslarına olan talep arzına eşit olduğunda gerçekleşir. LM şedülü para piyasalarını dengeye getiren farklı gelir ve faiz oranı bileşimlerini gösterir. See Section 24-2 in the main text.

LM şedülü r r LM r1 r0 r0 LL1 LL0 L0 Y0 Y1 Reel para Gelir balansları See Section 24-2 in the main text and Figure 24-3.

IS ve LM’de kaymalar IS’in pozisyonu: LM’in pozisyonu (faiz dışında) toplam talebi kaydıran şeyler: ör: otonom yatırımlar otonom tüketim hükümet harcamaları LM’in pozisyonu para arzı (fiyat seviyesi) See Section 24-2 in the main text. Notice that although we have so far assumed the price level to be fixed, this will be relaxed in Chapter 25.

Para ve Mal piyasalarında Eşanlı denge IS LM Y* r* See Section 24-2 and Figure 24-4 in the main text. Gelir

Mali Politikalar ve IS-LM Y0, r0 ilk denge. r IS1 Tahvil satışı ile finanse edilen hükümet harcama- ları IS eğrisini sağa kaydırır. LM Yeni denge r1, Y1. r1 Y1  r0  Bazı özel harcamalar (Y1Y’) yüksek faiz yüzünden dışlandı. Y’  IS0 See Section 24-3 in the main text. Y0 Gelir

Mali Politikalar ve IS-LM (2) Faiz oranının r0’da kalması için para politikasının gev- şetilmesi geliri Y’ seviyesine çıkarır. Y’  LM’ r1 Y1  r0  IS0 See Section 24-3 in the main text. Y0 Gelir

IS-LM modelinde para politikası Y0, r0 ilk denge. r LM0 LM1 Para arzındaki artış LM eğrisini sağa kaydırır. r0  Y1 r1 Yeni denge r1, Y1.  IS0 See Section 24-4 in the main text. Y0 Gelir

Karma Politika Talep yönetimi, gelir düzeyini yüksek bir ortalamada tutmak için para ve maliye politikalarının birlikte kullanılmasıdır. Y* Y* gelir seviyesi şu şekilde elde edilebilir: r IS1 LM1 r1 VEYA ‘gevşek’ maliye politikası (IS1) ve ‘sıkı’ para politikası (LM1).  r0 LM0 IS0 ‘Sıkı’ maliye politikası (IS0) ve ‘gevşek’ para politikası (LM0)  See Section 24-6 and Figure 24-6 in the main text. Bu, ekonomideki kamu:özel harcama dengesini etkiler Gelir

Fakat... IS-LM modeli hükümete milli geliri etkilemek için önemli fırsatlar sunar. Fakat… düşünülmesi gereken başka şeyler de var fiyat seviyesi ve enflasyon ekonominin arz yönü döviz kuru

Toplam Arz, Fiyatlar ve Şoklara Uyum

Klasik makroekonomi modeli KLASİK makroekonomi modeli Keynesyen modelin tam tersidir. Ekonomiyi ücretler ve fiyatlar tam esneken analiz eder. Bu modelde, ekonomi her zaman potansiyel seviyesindedir. See the introduction to Chapter 25 in the main text.

Klasik makroekonomi modeli (2) Fazla talep ya da arz ücret ve fiyatlardaki değişmelerle hızlı bir şekilde yok olur böylece potansiyel hasıla hızlıca eski yerine ulaşır Para ve maliye politikaları fiyatları etkiler fakat hasıla üzerinde etkisi yoktur Fiyat ve ücretlerin hızla uyum sağlayamadığı kısa dönemde Keynesyen tez geçerliyken uzun dönemde klasik model geçerlidir See the introduction to Chapter 25 in the main text.

Makroekonomik talep şedülü Makroekonomik talep şedülü (MDS) toplam talebin hasılya eşit olduğu enflasyon ve hasılaya bileşimlerini gösterir. Yiksek enflasyon düşük toplam talep ve düşük hasıla anlamına gelir. hasıla enflasyon MDS See Section 25-1 and Figure 25-1 in the main text.

Toplam arz ve potansiyel hasıla Potansiyel hasıla şunlara bağlıdır: teknoloji seviyesi uzun dönem emek arz ve talebi Fiyat ve ücretler tam esnekse, hasıla herzaman potansiyel seviyesindedir Kısa dönemde potansiyel seviyeyi veri kabul ederiz See Section 25-2 in the main text.

Klasik toplam arz şedülü Klasik modelde arz şedülü potansiyel seviyesinde dik bir doğrudur Bu denge hasıla değerinin farklı enflaston oranlarına elde edilebileceği anlamına gelir Klasik modelde, para aldanması yoktur Sonuç olarak, sadece reel değişkenler diğer reel değişkenleri etkileyebilir See Section 25-2 and Figure 25-2 in the main text.

Klasik toplam arz şedülü (2) Bu eğri firmaların her enflas- yon oranı için arz etmek istedikleri miktarı gösterir. AS enflasyon Ücretler ve fiyatlar esnek olduğunda, hasıla hep (Y*) potansiyel seviyesindedir Potansiyel hasıla ekonominin uzun dönem denge seviyesidir. Y* See Section 25-2 and Figure 25-2 in the main text.. hasıla

Klasik toplam arz şedülü (3) Daha iyi teknoloji AS’yi sağa kaydırır ve potansiyel seviyeyi arttırır Artan istihdam da AS’yi sağa kaydırır ve potansiyel seviyeyi arttırır keza artan sermaye de Kısa dönemde, potansiyel seviyeyi veri kabul edebiliriz See Section 25-2 and Figure 25-2 in the main text..

Denge enflasyon değeri Denge MDS = AS olduğunda gerçekleşir, Y* denge geliri ve * denge enflasyon oranı. MDS *  A enflasyon A noktasında, tüm mal, para ve emek piyasaları dengededir Y* See Section 25-3 in the main text. hasıla

Denge enflasyon: arz şoku Pozitif bir arz şoku potansiyel hasılayı yükseltir (AS0 ‘den AS1’e ve enflasyonu da düşürür (2* D).  D 2* Y1* AS0 Bu talep edilen para miktarını arttıracaktır: para piyasasını bu faiz oranından dengede tutmak için MB daha fazla para arz etmelidir. MDS1 C  Eğer MB enflasyon hedefini 0*’da tutmak isterse, faizleri düşürmelidir. enflasyon 0*  A MDS0 See Section 25-3 and 26-3 in the main text, and Figure 25-3. Y0* hasıla

Denge enflasyon: talep şoku A noktasında, örneğin yatırımlarda artış sonucu toplam talep arttığında (MDS0) den (MDS1))’e, yeni denge B noktası. B’de, pottansiyel hasıla aynıdır ama enflasyon daha yüksektir 1* . MDS1 B 1*  AS0 enflasyon 0*  A Potansiyel hasıla aynı olduğundan, MB para politikasını, enflasyon hedefini 0*’da gerçekleştirmek için sıkılaştırmalıdır. Banka hedef reel faiz oranını arttırıp MDS’deki artışı tersine çevirebilir. MDS0 See Section 25-3 in the main text, and Figure 25-3. Y0* hasıla

Arz-yanlı ekonomi Toplam talebi değil, toplam arzı arttıralım. Potansiyel hasılayı arttırmak kritik öneme sahiptir. See Section 25-3 in the main text. Further discussion follows in Chapter 27 in the context of unemployment and the labour market.

Enflasyon, beklentiler ve kredibilite

Enflasyon ... Enflasyon fiyatlar genel seviyesindeki artıştır See the Introduction to Chapter 26 in the main text.

Miktar teorisi ‘Nominal para arzındaki artış fiyat seviyesinde kendisine eş bir artışa neden olur fakat hasıla ve istihdam üzerinde etkisi yoktur.’ See Section 26-1 of the main text.

Miktar teorisi (2) MV = PY V = dolaşım hızı Y = reel GSYİH potansiyel seviyesi P = fiyat seviyesi M = nominal para arzı See Box 26-1 in the main text.

Para, fiyat ve enflasyon Milton Friedman ‘Enflasyon her zaman her yerde parasal bir fenomendir.’ yani para arzı reel hasıladan daha hızlı büyüdüğünde ortaya çıkar. See Section 26-1 in the main text.

Enflasyon ve faiz oranı REEL FAİZ ORANI Nominal faiz oranı eksi enflasyon oranı See Section 26-2 in the main text.

Phillips eğrisi enflasyon oranı (%) Phillips eğrisi U* See Section 26.4 işsizlik oranı (%) U*

Uzun-dönem Phillips eğrisi (1) Dikey uzun-dönem Phillips eğrisi ekonomi er ya da geç doğal işsizlik oranı U* seviyesine dönecektir der. Kısa-dönem Phillips eğrisi beklenen enflasyon oranına bağlıdır

Uzun-dönem Phillips eğrisi (2) Uzun-dönem ve kısa dönem eğrileri gerçekleşen ve beklenen enflasyon oranları eşit olduğunda kesişirler uzun-dönem Phillips eğrisi işsizlik ve enflasyon arasında uzun dönemde ters yönlü bir ilişki olmadığını gösterir

Uzun dönem Phillips eğrisi ve toplam talepte artış (1) Varsayalımki E’de dengedeyiz, işsizlik doğal oranında U*, ve enflasyon 1 E 1 enflasyon Genişletici para politikasıyla desteklenen hükümet harca- malarındaki artış ekonomiyi A noktasına taşır, işsizlik düşer (U1) enflasyon artar 2. A 2 U1 See Section 26.4 U* PC1 … sonra? işsizlik

Uzun dönem Phillips eğrisi ve toplam talepde artış (2) Eğer nominal para arzı aynı hızda genişlemeye devam ederse, ekonomi B noktasına ulaşır PC2. LRPC enflasyon B noktasında, beklenen ve gerçekleşen enflasyon kesişir ve nominal ücretler yeniden belirlenir, sonuçta reel ücret ve istihdam parasal genişleme öncesindeki gibidir A 2 B 1 E See Section 26.4 PC2 U1 U* PC1 yani işsizlik ve enflasyon arasında uzun dönemde ters yönlü bir ilişki yok işsizlik

Enflasyonu yenmek Uzun dönemde, para büyüme oranı küçükse enflasyonda küçük olacaktır. Eğer beklentiler yavaş uyum sağlarsa yüksek enflasyondan düşüğe geçiş sancılı olur. Kredibilitesi olan politikalar uyum sürecini kolaylaştırır ve hızlandırır See Section 26-6 in the main text.