OKULLARIN INTERNETE TAŞINMASINDA BÖTEB’ LERİN (BİLGİSAYAR ve ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ EĞİTİMİ BÖLÜMÜ) ROLÜ

İnternet endüstrisinde ve internetle ilişkili teknolojilerdeki hızlı gelişmeler gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin eğitim sistemlerinde ve halkın eğitiminde artan oranlarda yerini almaktadır.

Fakat Eğitmenlerin internet destekli eğitim ortamlarına alışkın olmaması ve internet teknolojilerini yeterince kullanamaması beraberinde bazı problemler getirmektedir.

İnternet destekli eğitim ortamlarında Öğretmenin ve Öğrencinin internet teknolojilerini kullanma düzeyi, internet destekli eğitim ortamlarında bir engel olarak karşılaşılan problemdir.

Öğrencilerin internete karşı olan tutumları, öğrencilerin interneti bir eğitim aracı olarak kullanmasına doğrudan etki etmektedir. Bu aşamada öğretmen öğrencileri, doğru internet kaynaklarına yönlendirmeli ve internet kullanılarak elde edilecek veri kaynağı dersin amaç ve hedeflerine uygun olmalıdır.

Daha önce yapılan araştırmalar öğretmenlerin teknolojiyi ve interneti eğitim ortamlarında kullanma isteklerinin, kaynak olarak kullandıkları internet ortamının ya da internet materyalinin esnek, rahat kullanılabilir ve ders içeriklerine uygun olmasıyla doğru orantılı olduğunu göstermiştir.

Bu çalışmada internetin okullara taşınmasında etkin bir rol oynayacak olan öğretmenlerin, interneti kullanmada, interneti eğitim ortamlarına aktarmada, internetin eğitim ortamında bir kaynak olarak kullanılmasında yaşadıkları sorunlar araştırılmıştır.

Tespit edilen sorunlara Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümlerinin ve Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümlerinden mezun olan öğretmenlerin getirebileceği çözüm önerileri üzerinde durulmuştur.

Araştırma verileri Türkiye’nin genel yapısını yansıtabilecek 5 farklı ilden; il merkezi, ilçe ve taşralar olmak üzere lise ve ilköğretim okullarda görev yapan toplam 422 öğretmenden elde edilmiştir.

Yapılan araştırmanın sonuçları incelendiğinde; öğretmenler interneti eğitim ortamlarında kullanmada, interneti bir veri ve iletişim kaynağı olarak kullanmada ciddi sorunlar yaşamakta ve kendilerine destek olacak uzmanlara ihtiyaç duymaktadırlar.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin yaş grupları incelendiğinde, öğretmenlerin genel olarak bilgisayar ve teknoloji desteği ihtiyacı olan orta- yaş öğretmen grubu olduğu görülmüştür.

Örneklem dâhilindeki öğretmenlerin yaş aralıkları Tablo–1 de verilmiştir. Yaş AralığıYüzde % Tablo–1: Örneklem Yaş Aralığı

Örneklemi oluşturan farklı branşlardaki öğretmenlerin mesleki tecrübelerine bakıldığında, örneklemin mesleki deneyim ortalamasının 14 yıl olduğu tespit edilmiştir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin % 56 sı Bilgi ve İletişim Teknolojileri alanında hizmet içi eğitim aldıklarını belirtmişlerdir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin Bilgisayar kullanmaya göre yeterlilik seviyeleri Tablo–2 de gösterilmiştir. İyiİdare eder Zayıf Yüzde % Tablo–2: Bilgisayar Kullanma Yeterlilikleri

Araştırmaya katılan öğretmenlerin % 51 kendini interneti kullanma konusunda yeterli görmektedir. Fakat öğretmenler interneti kullanma yeterliliklerini eğitimde kullanma konusunda yeterince yansıtamamaktadır.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin sadece % 20 si daha önce sınıf ortamında internete dayalı bir etkinlik gerçekleştirdiklerini belirtmişlerdir.

Tablo–3 de araştırma verilerinin elde edildiği örneklem dâhilindeki öğretmenlerin günlük ortalama internete giriş saatleri verilmiştir. SaatYüzde% 1 saatten az saat saat saat5 Tablo–3: Günlük Ortalama Internet Giriş Saatleri ve Yüzdeleri

Araştırmaya katılan öğretmenlerin interneti hangi amaçla kullandıkları Tablo–4 de gösterilmiştir. EvetFikrim Yok Hayır İnterneti Mesleğimde Kendimi Geliştirmek için kullanıyorum İnterneti kullanarak derslerim İçin eğitim materyali, ders Notu, etkinlik çalışmaları oluşturuyorum İnterneti öğrencilere yönelik, eğitim ortamlarında bir kaynak olarak kullanıyorum Eğitim ortamımı interneti kullanarak amaçlarım doğrultusunda şekillendiriyorum Alanımdaki uzman kişilerle ve meslektaşlarımla interneti kullanarak iletişim kuruyor, bilgi paylaşımı yapıyorum Tablo–4: Öğretmenlerin İnterneti Kullanım Amaçları

Araştırmaya katılan öğretmenlerin sadece %35 i internet ortamından elde ettiği veri ve bilgileri kullanarak ders materyali hazırlayabildiğini belirtmiştir.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin internet ortamında istedikleri bilgiyi bulabilme oranı % 40 tır.

Araştırmaya katılan öğretmenlerin interneti eğitim ortamlarında kullanabilme ile ilgili sorulara verdikleri cevaplar Tablo–5 te gösterilmiştir. EvetFikrim Yok Hayır İnternette gereksinim duyduğum bilgiye ulaşabiliyorum İnternette, derste anlattığım konun amaçlarına uygun internet tabanlı eğitim yazılımı bulamıyorum İnternette müfredata uygun, dersime ait tüm konuları kapsayan (eğitim portalı, web sayfaları ) ortamlara ulaşamıyorum İnternette bulmuş olduğum eğitim sitelerini, eğitim yazılımlarını ve materyalleri kullanamıyorum İnternetteki mevcut eğitim yazılımları müfredata uygun değil İnternetin eğitim ortamlarında kullanımıyla, geliştirilen e- öğrenme (İnternet tabanlı öğrenme) ortamlarıyla ilgili güncel bilgilere ulaşabiliyorum Tablo–5:Eğitim Ortamlarında İnterneti Kullanabilme

Araştırmaya katılan öğretmenler internet kullanımı ve internetin eğitim ortamlarında kullanımı ile ilgili verdikleri cevapların yüzde dağılımları Tablo–6 da verilmiştir. EvetFikrim Yok Hayır İnternet kullanımı ile ilgili yaşadığım sorunlarda yardım alabileceğim kimse yok İnternetin eğitim ortamlarında kullanımıyla ilgili yaşadığım sorunlarda yardım alabileceğim uzman kişiler yok Bilgi ve İletişim Teknolojileri konusunda uzman kişilerle internete tabanlı eğitim materyalleri ve ortamları oluşturabilirim Tablo–6: İlgili Sorulara verdiği cevaplar.

Bunun yanı sıra öğretmenler internet ortamında kendilerine ve ders içeriklerine uygun yeterli eğitim materyali bulamadıklarını belirtmekte ve bu durumun kendilerinin interneti eğitim ortamında kullanmalarını olumsuz yönde etkilediğini belirtmişlerdir.

SONUÇLAR ve ÖNERİLER 1-Web tabanlı eğitim ortamlarının okullarda etkili olarak kullanılabilmesi için öncelikle öğretmenlerin interneti kullanmada, interneti eğitim ortamlarına bir iletişim ve materyal kaynağı olarak aktarmada yaşadıkları sorunların ortadan kaldırılması gerekmektedir.

2- Öğretmenler internetle ilgili yaşadıkları sorunları çözmediği sürece interneti eğitim ortamlarında kullanamayacak ve öğrenciler de internetin eğitim ortamlarına getirmiş olduğu yararlardan faydalanamayacaktır.

3- Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü mezunu Bilgisayar Öğretmenleri okullarda öğretmenlerin interneti ve web tabanlı eğitimi kullanmasında yaşadıkları sorunları çözmede en etkin rolü üstlenecek konumdadır.

4- Bilgisayar Öğretmenleri, Türkiye’de web tabanlı eğitimin yaygınlaşması için internet ortamında öğrencilerin ve öğretmenlerin kullanımına yönelik eğitim materyalleri, kaynaklar ve eğitim yazılımları geliştirebilecek yeterliliktedir.

5- Türkiye’de Eğitim Fakültelerinde bir bütün halinde web tabanlı eğitim materyali hazırlama yeterliliğine sahip öğretmenleri ve eğitimcileri BÖTE bölümleri yetiştirmektedir.

6- BÖTE bölümleri oluşturdukları web tabanlı eğitim siteleri ve portallarla öğretmenlerin ve okulların internete taşınmasında etkili bir rol üstleneceklerdir. Fakat Türkiye’de BÖTE bölümü mezunları okullarda bilgisayar öğretmeni olarak çalışmakta ve okuldaki eğitimin Teknoloji ile bütünleşmesi adına çok fazla çalışamamaktadırlar.

7- BÖTE bölümlerine verilen eğitim kalitesinin artırılması ve BÖTE mezunu bilgisayar öğretmenlerinin sayısının arttırılması internetin ve internetin sağladığı faydaların eğitim ortamlarımıza aktarılmasında önemli bir katkı sağlayacaktır.