GÖRÜŞME AŞAMALARI
Psikolojik danışma; kişisel, sosyal, eğitimsel ve mesleki konularda kişilerin amaçlarını belirleme, karar verme, varolan problemlerini çözme ve benzeri konularda -tarafsız, kişilik haklarına saygılı, güven ve gizliliğe önem veren eğitimli danışmanlardan yardım aldığı bir gelişim sürecidir.
Psİkolojİk danışma Ne değİldİr? Psikolojik danışmaya başvuran kişiler zayıf karakterli değil, gerçekte yaşamlarından ve kendilerinden sorumlu olduğunun farkında olan ve varolan problemleri, yaşadıkları zorlukları çözmek için ilk adımı atmış kişilerdir. Danışman, problemlerinizi nasıl çözeceğiniz konusunda size öğüt veren kişi değildir. O, danışma süreci içinde sizin koyduğunuz hedeflere ulaşmanız, çeşitli konularda sağlıklı karar vermeniz veya problemlerinizi çözmeniz konusunda size yardımcı olan kişidir. Tabiki, Danışarak, problemler hemen ortadan kalkmadığı gibi, danışman da elinde sihirli değnek olan bir kişi değildir.
Danışma aşamaları Muharrem Kepçeoğlu’na göre; 2. Gerard Egan’a göre; Psikolojik danışmayı 4 başlık halinde ele almıştır: Yapılanma Problemi ortaya koyma Çözüm için gerekenleri ortaya koyma Sonuçlandırma 2. Gerard Egan’a göre; Üç aşamalı danışma modeli Problemin aydınlatılması Amaçlar oluşturma Harekete geçme
1. Yapılanma: M. Kepçeoğlu’na göre; İlk aşama olan yapılanma sürecinde; amaç danışanı bilgilendirmedir. Bu bilgiler danışmanın rolü ve yapabileceği yardımın nitelikleri, danışanın danışma süreci ile ilgili görevlerini ve danışma oluşumunun kurallarını içerir. Danışanın yanlış ve gerçekçi olmayan beklentilerini ortadan kaldırmak amaçlanır.
Danışmayı başlat Amaç oluştur Danışanın, danışma isteğini belirtmesi beklenir. Danışman etkili bir dinleyicidir. Bu durumda ortamı, rahatça konuşabilecek duruma getirerek, güveni ve yakınlaşmayı sağlamak danışmanın görevidir. Danışanın elini sıkıp adı ile seslenerek oturacağı yeri göstermeli, danışana nazik davranmalıdır. Böylece danışman, danışana kendisiyle , ilgilenmeye hazır olduğunu göstermiş olur.
2. Problemi ortaya koyma: M. Kepçeoğlu’na göre; 2. Problemi ortaya koyma: Danışman tarafından oluşturulan güven verici ortamda danışan problemini anlatmaya ve problemin etrafındaki duygu ve düşüncelerini anlamaya çalışır. Danışman , danışanı ustalıkla dinlemeyi ve onun kendisini anlamasına yardımcı olmayı sürdürür. Danışan, problemini gerçekçi bir gözle anlamaya başlamıştır.
3. Çözüm için gerekenleri M. Kepçeoğlu’na göre; 3. Çözüm için gerekenleri Ortaya koyma: Bu aşamada, problemi çözmeye yönelik alternatiflerden birini tercih etme ve karar verme süreci yaşanır. Burada kararı verecek olan kişi danışanın kendisidir. Danışman ise sadece kolaylaştırıcı rolü üstlenir.
Danışanın ihtiyaçlarını Anla Amaca doğru gelişim sağla Danışanın sorununu niteliği, içeriği anlaşılmaya çalışılmakta ve çıkarılmaktadır. Bu ilişkide istenen davranışlar; danışanın kendini anlaması ve olduğu gibi kabul etmesidir. Danışandan istenmeyen davranışlar ise, çevrenin beklentilerine körü körüne boyun eğme; öz doğasını, benliğini yadsımasıdır. Danışan zorlandığı şeyin ne olduğunu anladıkça, düşüncelerini söylemeyi, duygularını ele almayı öğrendikçe gelişim gerçekleşir.
M. Kepçeoğlu’na göre; 4. Sonuçlandırma: Alınan kararların uygulamaya konulması ve sonuçların değerlendirilmesi de psikolojik danışmanın bir parçasıdır. Alınan kararlar , bir sonraki görüşmeye kadarki yapılacaklar için olabileceği gibi danışma sürecinin sonunda varılmak istenen hedefe yönelik de olabilir.
G. egan’a göre; 1. Problemin aydınlatılması: Bu aşamada danışana deneyimlerini somut bir şekilde keşfetmesi ve aydınlatması için bazı danışmanlık becerileri kullanır. Bu beceriler: Aktif katılım Dinleme İçerik ve duyguları yansıtma Soru sorma Danışman ile danışan arasında Güven verici bir ilişki kurulmalı
2. Amaçlar oluşturma aşaması: G. egan’a göre; 2. Amaçlar oluşturma aşaması: Danışanın problemini net olarak anlamasını ve problemine uygun amaçlara yönelmesini sağlamak gerekir. Danışmanlık becerileri ile birlikte; duyguların açıklanması, kendini açma ve gerçeklerle yüzleşme becerileri de devreye girer. Danışman, danışana hangi hedefleri başarabileceği konusunda yardımcı olur.
Hedeflere ulaşamama? Hedeflerİn gerçekte başarılabİlİr olmaması Yeterİnce motİve edİcİ Olmaması genİş bİr açıdan bakıldığında hedefİn yeterİnce İstenmemesİ
3. Harekete geçme aşaması: G. egan’a göre; 3. Harekete geçme aşaması: Danışanın belirlediği amaçların gerçekleşmesi için yapılacak planlar ve bu planları nasıl uygulayacağı konusunda tartışılır. Yaratıcılık, beyin fırtınası ve cesaretlendirme gibi beceriler burada devreye girer.
G. egan’a göre; 3 aşamalı yardım modeli; pragmatik bir anlayışa sahiptir. Sadece klinik danışmalar için değil; aynı zamanda sağlık, sosyal hizmetler ve yönetim için de geçerli olduğunu belirtmiştir.
Görüşme Süreci: Güven verİcİ bİr İlİşkİ Problemİn ortaya konması Problemİn anlaşılması Çözüm önerilerini tartışma Bİr alternatİf seçİlmesİ Uygulama takİp
Teşekürler…