DENGE FİZYOLOJİSİ DR.MUSTAFA HASAN DOÇ.DR.ÖZGÜR YİĞİT 24/09/14
DENGE FİZYOLOJİSİ Dengemizi sağlamada rol oynayan üç sistem vardır. VESTİBÜLER SİSTEM OKÜLER SİSTEM SEREBELLAR SİSTEM
VESTİBÜLER SİSTEM PERİFERİK VESTİBÜLER SİSTEM VESTİBÜLER SİNİR VESTİBÜLER ÇEKİRDEKLER SANTRAL VESTİBÜLER YOLLAR
VESTİBÜLER SİSTEM
VESTİBÜLER SİSTEM Temporal kemiğin piramidal parçasında bulunan üç yarım daire kanalı,bir utriculus ve bir sacculus ile bu yapılar arasındaki bazı kanallardan oluşmuştur. Yarım daire kanalları;lateral superior ve posterior olarak birbirine dik üç tanedir.bunların utriculusa açılan kısmında ampulla denen yapı vardır. Ampulladaki krista üzerinde reseptör hücreler olan silli tüy hücreler vardır Silli hücreler cupula denen glikoprotein yapısında jelatinöz bir yapı ile örtülüdür.
VESTİBÜLER SİSTEM Yarım daire kanalları başın açısal ivmelenmesini algılarlar,baş açısal olarak ivmelenince,siller eylemsizlik nedeniyle geriye doğru yatarlar. Stereosilya kinosilyuma yaklaşırsa depolarizasyon,uzaklaşırsa hiperpolarizasyon olur. Cupulanın ampullaya doğru ilerlemesi,sillerde eğilme ile silli hücrede depolarizayon,tersine ilerlemesi hiperpolarizasyona neden olur. Başın bir tarafındaki yarım daire kanalları depolarize olurken ,diğer taraftaki hiperpolarize olur.yani karşı taraftaki tersine uyarı yapar.
Yarım daire kanallarından çıkan uyarılar,vestibüler gangliondan sonra vestibüler sinirle superior ve medial vestibüler çekirdeklere gönderilir. Yarım daire kanlları otonom cevaplarada neden olur.(tansiyon düşmesi gibi.)
OTOLİT ORGANLAR UTRİKUL SACCUL
UTRİCULUS VE SACCULUS Başın linner ivmelenmesini algılar,utriculus reseptörleri horizontal harekete yani ön-arka,sağ –sol harekete duyarlıyken,sacculus reseptörleri vertikal harekete duyarlıdırlar. Utriculus ve sacculus reseptör hücreleri macula denen yapı üstündedir.bu reseptör hücrelerde tüylüdür,bunların silleri otokonia denen kalsiyum karbonattan zengin jelatinöz yapıya gömülmüştür.Utriculus ce sacculus tan çıkan uyarı,vestibüler ganglionda sinaps yaptıktan sonra lateral vestibüler çekirdeğe gider.
MACULA UTRİKULİ VE SACCULİ MACULA UTRİKULİ AYAKTA MACULA SACCULİ YATARKEN
PERİFERİK VESTİBÜLER SİSTEM TİTREK TÜYLER TİTREK TÜYLÜ HÜCRELER SİNİR LİFLERİ
MAKULA LİNEER HAREKET SEMİSİRKÜLER KANALLAR ANGULER
MAKULA
SEMİSİRKÜLER KANALLAR
SEMİSİRKÜLER KANALLAR
SEMİSİRKÜLER KANALLAR
AMPULLA
TİTREK TÜYLÜ HÜCRELER TİTREK TÜYLÜ HÜCRELER TİTREK TÜYLER TİP1 VE TİP2 HÜCRELER TİP1 AFFERENT KALIN LİFLER TİP2 AFFERENT VE EFERENT İNCE LİFLER KİNOSİLYA STEREOSİLYA
NUKLEUSLAR
GÖZLERİ STABİLİZE EDEN VESTİBÜLER MEKANİZMA
KAYNAKLAR GUYTON-HALL MEDİCAL PHYSIOLOGY 10 th edition november 2001 Ballenger's Otorhinolaryngology Head and Neck Surgery, 12 th edition (Otorhinolaryngology: Head and Neck Surgery