“Türkçe Öğrenirken Köprü Dil Olarak İngilizce” ”English As A Bridge Language Between Turkish And Other Languages” Dr. Hüseyin ARAK

Konuşma Özeti  Giriş: Dil edinimi  Çokdillilik: Yabancı dil  Türkçe öğretirken İngilizceden niçin yararlanılmalı?  İngilizceden edinilen yabancı dil öğrenme yöntemlerinin aktive edilmesinin sağladığı yararlar * Ortak Özellikler * Benzerlikler  Sonuç ve Öneriler

GİRİŞ: Dil Edinimi / Spracherwerb Tek dilli / Monolingual İki dilli / Bilingual Ana dili edinimi = L1-Edinimi = Birinci dil edinimi Yabancı dil edinimi = L2-Edinimi = İkinci dil edinimi İngilizceden sonra ikinci yabancı dil olarak Türkçe= L3

Çokdillilik: L2 ve L3 öğretimindeki farklılıklar Çokdillilik, büyük bir sorunla karşılaşmadan kendini iki dilde ifade etme becerisidir. Belirli özellikleri: Dilbilgisi ve sözcük öğretimi yanında İngilizce öğrenirken elde edilen dil öğrenme becerileri de dikkate alınmalıdır. Öğrencilerin dil öğrenme ile ilgili elde ettikleri beceriler:  Paraphrase (açınlama): Bir sözcüğü başka sözcüklerle açıklayabilme becerisi.  Foreignizing: Bir sözcüğün hedef dildeki dil kurallarına uyarlama becerisi.  Ana dili dışında başka bir dilin leksikal ve dil bilgisine de sahiptir.

Niçin Türkçe öğrenirken İngilizceden yararlanılmalı? Karşılaştırmalı Analizler ne kazandırır?  Öğrenciler Türkçe önbilgisi olmadan, ancak en az 7-8 yıllık İngilizce önbilgisi ile gelmektedirler, bundan dolayı “Köprü dil” olarak İngilizce devreye sokulmalıdır.  L3 olarak Türkçe öğrenimi sırasında öğrenci isteyerek veya istemeyerek L2 İngilizce ile karşılaştırma yapar.  Eğer bu aşamada öğretmen desteği ile süreç doğru yönlendirilir ise L2’den elde edilen “yabancı dil öğrenme” deneyiminden olumlu transferler yapılabilir.  L2-İngilizce ve L3-Türkçenin dilbilgisel yapıları karşılaştırmalı analiz yöntemiyle incelenebilir.

L2-İngilizce ve L3-Türkçe ile benzerlik göstermediğinden,  Türkçe ile farklı olan yönlerine (SOV) karşılaştırmalı örneklerle dikkat çekmeliler.  Her iki dil aynı ağırlıkta çeşitli yönlerden ele alınmalıdır.  Karşılaştırmalı analizin amacı, dil öğrenme sürecinin belirli hedeflere yönlendirmektir.  Böylece dilbilgisel fenomenler açıklığa kavuşturulur ve eksiklikler tamamlanır.

İngilizceden sonra Türkçe İngilizcenin Türkçe öğrenirken “Köprü Dil” görevi görebileceği ortak yönlere ilişkin somut örnekler.

 Hint-Avrupa dil ailesinden olan İngilizcenin SVO dizilişine karşılık Türkçede SOV cümle dizilişi vardır.  Standart Türkçe bir cümlede yüklem cümlenin en sonundadır.  Türkçede pragmatik unsurlara bağlı olarak oldukça serbest bir cümle dizilişi de söz konusudur. 1) Söz dizimsel karşılaştırma

Söz dizimsel örnekler L3: Tükçe (SOV): Ali bir aslan görüyor. ÖzneNesne Yüklem L2: İngilizce (SVO): Ali sees a lion. subject verb object

 L3: Ali Kayseri’de oturuyor. (SOV)  L2: Ali lives in Kayseri. (SVO) Sözcük dizimine örnekler  L3: O kitabı okuyor. (SOV)  L2: He reads the book. (SVO)

L3: Emel nerede oturuyor? L2: Where lives Emel? L3: O kaç yaşında? L2: How old is she? L3: Bunu kim söylüyor? L2: Who says this? Soru zarflarında sözcük dizimi

 “Olumlu transferlerin” farklı etkileri olacaktır: L2-İngilizce öğreniminde elde edilen mevcut yabancı dil öğrenme bilgisi olumlu katkı sağlar, hedefe yönelik  Mecvut İngilizce dil bilgisine ve yabancı dil öğrenme deneyimine hedefe yönelik olarak başvurulmalıdır.  Öğrenilmesi sözde zor olan Türkçeye karşı oluşacak engellemelerin ve önyargıların ortadan kaldırılmasına da katkıda bulunabilir. Sonuç ve Öneriler

İletişim: Doç. Dr. Hüseyin ARAK Erciyes Üniversitesi Eğitim Fakültesi Kayseri Tel: /37370 Web: Çok Teşekkürler!