75.YIL MESUT YILMAZ İLK OKULU 1. SINIFLAR DEĞERLER EĞİTİMİ OCAK AYI “NEZAKET VE GÖRGÜ KURALLARI “DEĞERİ Murat COŞKUNLAR

OCAK - ŞUBAT NEZAKET VE GÖRGÜ KURALLARI -Selamlaşma -Empati -Teşekkür Etme -Büyüklere Saygı -Küçüklere Sevgi -Özür Dileme -Birlikte Yaşama Kuralları

KONU: SELAMLAŞMA ( 01- 04 Ocak 2013)   KONU: SELAMLAŞMA ( 01- 04 Ocak 2013) KAZANIMLAR: 1. Selamlaşmanın insan üzerindeki olumlu izlerini ve önemini kavrar. ETKİNLİKLER: Selamlaşmanın etkileri üzerine bir drama oynanır. ETKİNLİĞİN UYGULANIŞI SELAMLAŞMA ÂDÂBI Gruptaki çocuklar üç bölüme ayrılır: 1. İlk gruptaki çocuklar ikiye ayrılarak, ayağa kalkarlar. Bu gruptan sokakta yürürken birbirlerine selam veren insanları canlandırmaları istenir. 2. Daha sonra ikinci grup ayağa kalkar. İkiye bölünürler. Bir grup selam verir. Diğer grup selamı almaz. 3. En son üçüncü grup kalkar. İki grupta selam vermeden geçerler. Çocuklar yerine oturunca her gruba tek tek neler hissettiği sorulur. Selamlaşmanın insan üzerindeki olumlu izleri vurgulanır. Bu çalışmadan sonra çocuklara selamın nasıl verileceği, önemi anlatılır. - Sizce selam vermek neden önemli? - Kimlere selam veririz? - Selam en güzel nasıl verilir? - Selam ne zaman verilmez? Soruları karşılıklı olarak konuşulur. Çocukların özellikle fikirlerini söylemesine fırsat verilir. Sonrasında ‘Peygamber efendimizin ‘ARANIZDA SELAMI YAYINIZ’ hadisi şerifi söylenir.. Bir dahaki görüşmelerine kadar öğrendiklerini uygulamaları istenir. Selamlaşma, ilk karşılaşmada olumlu etki yaratma açısından çok önemli bir andır. İster başla hafif bir selamla yetinelim, ister el sıkalım, selamlaşmanın adabını bilirsek karşımızdaki kişi ya da kişileri etkileyebiliriz. Selam saygıdır, sevgidir. Selam, insanlar arasındaki ilişkileri kuvvetlendirir ve güzelleştirir. Selam, insanların birbirine güven duymasıdır .Selam; dostluktur, paylaşımdır, kardeşçe bir yaklaşımdır. Selam, kötü düşüncelerden uzaklaşmayı sağlar. Selam esenlik, huzur ve mutluluk ikliminde buluşmayı temin eder. Selam, karşılıklı 'iyilik dileme' anlamına gelmektedir. Selam nezaketin bir kuralıdır. Selam insan olmanın gereğidir. Selam insana özel ve çok güzel bir davranış biçimidir. Selamlaşmayı önemseyin ve selam vermekten üşenmeyin . ETKİNLİK DEĞERLENDİRMESİ: Sizce selam vermek neden önemli?

KONU: EMPATİ ( 07 -11 OCAK 2013) KAZANIMLAR: 1. Empati kavramını bilir ve insan hayatındaki önemini kavrar.   ETKİNLİKLER: Resim ve fotoğraf yorumlanarak empati sözcüğü kavratılır. ETKİNLİĞİN UYGULANIŞI Önce karikatür incelenip yorumlanır. Burada ne anlatılmak isteniyor ? sorusuyla beyin fırtınası yaptırılır. Kendilerini önce papatyanın sonra da kızın yerine koyarak neler hissettiklerini anlatmaları istenir. İkinci olarak da resim anlattırılır. Yorum yaptırılır. Empati kavramını hiç duyup duymadıkları sorulur. Empati kavramından bahsedilerek ve buradaki resimlerden de bir bağlantı kurularak günlük hayattan örnekler verdirilerek empatinin insan ilişkilerindeki önemi ve yeri vurgulanır. “Empati, bir insanın, kendisini karşısındaki insanın yerine koyarak onun duygularını ve düşüncelerini doğru olarak anlamasıdır. Empati sayesinde insan ilişkileri gelişir. İnsanlar arasındaki kavgalar azalır ve zamanla yok olur. Aile içi empati ise aile bireylerinin karşısındaki insanı kendi yerine koymasıdır. Bu sayede bireyler karşındakinin ne tepki vereceğini bilir ve ona göre davranır.” Açıklaması yapılır. ETKİNLİK DEĞERLENDİRMESİ: Empatinin insan ilişkilerindeki yeri ve önemini örneklerle açıklayınız.

KONU: TEŞEKKÜR ETME ( 14 - 18 OCAK 2013)   KAZANIMLAR: 1. Teşekkür etmenin insan ilişkilerindeki yerini ve önemini kavrar. ETKİNLİKLER: “ Teşekkür Ederim “ şiiri okunup yorumlanır. ETKİNLİĞİN UYGULANIŞI En son ne zaman teşekkür ettiniz?. Kime ve ne için teşekkür ettiniz ? Öğrenciler teker teker konuşturulur. Ne demek “Teşekkür etmek…”? Hiç düşündünüz mü? Beyin fırtınası yaptırılır. “ Teşekkür ederim” sözü, doğru kullanılırsa, insan ilişkilerinde sihirli kelimeler olabilir. Günlük hayattan örnekler verdirilir. “ Halka teşekkür etmeyen Allah’a da şükretmez.” buyurmuş Peygamber Efendimiz (s.a.s.)... Her şeyin sahibi Rabb’imize şükretmek nasıl insanlık görevimizse, aradakilere, yani akrabalarımıza, annemize, komşumuza, öğretmenimize, arkadaşımıza, bizlere yaptıkları yardımda, iyilikte teşekkür etmek de bir görevdir. “ Teşekkür Ederim “ şiiri okunur. Yorumlanır. TEŞEKKÜR EDERİM Sevgi dolu yüreğinle; yaşamı sevdirdiğin için, Tatlı tebessümünle; gülümsemeyi öğrettiğin için, Zorluklarla nasıl mücadele edileceğini; bana gösterdiğin için, Her şeye rağmen bana hayatı sevdirdiğin için, Teşekkür ederim, Anneciğim…… ETKİNLİK DEĞERLENDİRMESİ: Teşekkür etmenin insan ilişkilerindeki yeri ve önemini örneklerle açıklayınız.

KONU: BÜYÜKLERE SAYGI ( 21 -25 OCAK 2013) KAZANIMLAR: 1. Büyüklere saygının insan ilişkilerindeki yerini ve önemini kavrar.   ETKİNLİKLER: Geçen sene “ KASEV Vakfı Kadir - Rezan Has Öğretmen Dinlenme Evi – Huzurevi “ ne yaptığımız ziyaret hakkında konuşulur. ETKİNLİĞİN UYGULANIŞI Geçen sene bir Huzurevine ziyarete gitmiştik. Nasıl gittik? Nereye gittik ? Orada neler yaptık ? Kimleri gördük? Neden gittik ? sorularıyla konuya ilgileri çekilir. “ Büyüklere saygı “ sözünden ne anlıyorsunuz ? sorusu sorulur. Örnekler verdirilir. SAYGI : Birinin önemsenmesinden, üstün görünmesinden kaynaklanan ve o kişiye değerini belirtecek biçimde davranılmasına sebep olan duygu. Hatır, gözetme, hatır sayma… Bazı şeyleri önemseme ve onları zedelemekten çekinme. Değer bilmek itibar etmek. Bir toplumda huzurun temin edilmesinde saygının, hürmetin büyük bir yeri ve tesiri vardır. Özellikle toplumun büyük bir kısmını teşkil eden yaşlılara gösterilecek hürmet, toplumun huzurunun temel esaslarındandır. Sevgi ve saygı, büyüklerle küçükler arasındaki uçurumu yok eden, muhabbet bağını kuran fevkalade bir iksirdir Büyükler küçüklere sevgide, küçükler de büyüklere saygıda kusur etmemeli Dinimiz, insanların birbiriyle görüşüp konuşmalarına, toplum halinde yaşamalarına büyük bir önem vermiştir İnsanların birbirleriyle geçinmelerinde samimiyet, sadelik, zorlanmama, karşılıklı yardım, nezaket, saygı, sevgi ve hayırseverlik bir esastır Medeniyetin ve huzurun temelini karşılıklı sevgi ve saygı meydana getirir Bu özellikten yoksun olan bir toplumda sıkıntılar baş gösterir, kin ve düşmanlıklar görülür O halde insanlar birbirlerini sevmeli ve saymalı, gençler yaşlılara, bilmeyenler bilginlere ve bildiğini paylaşıp öğretenlere, çocuklar anne-babalarına, öğrenciler öğretmenlerine hürmet ve saygı göstermelidir Anne ve babaya saygı konusunda neler yapmalıyız? Anne babanın çocuklar üzerindeki emekleri örneklerle açıklanır.Anne babamıza nasıl davranırsak onları mutlu etmiş oluruz? Büyüklerimize saygı duymamızı gerektiren nedenler açıklanır. Büyüklerimize saygımızı nasıl gösteririz? Drama ve doğaçlama yöntemiyle öğrencilere konunun önemi vurgulanır. ETKİNLİK DEĞERLENDİRMESİ: Büyüklerimize saygı duymamızı gerektiren nedenleri örneklerle açıklayınız.

DEĞERLER EĞİTİMİ OCAK AYI RAPORU 1.HAFTA KAZANIM: SELAMLAŞMA 1. Selamlaşmanın insan üzerindeki olumlu izlerini ve önemini kavrar.  ETKİNLİK: Selamlaşmanın etkileri üzerine bir drama oynandı. Bu çalışmadan sonra çocuklara selamın nasıl verileceği, selamlaşmanın önemi anlatıldı.

2. HAFTA KAZANIM: EMPATİ 1. Empati kavramını bilir ve insan hayatındaki önemini kavrar. ETKİNLİK: Empati kavramı , ilgili resim ve fotoğraflarla beyin fırtınası yaptırılarak ve yorumlanarak kavratıldı.

3.HAFTA KAZANIM: TEŞEKKÜR ETME 1. Teşekkür etmenin insan ilişkilerindeki yerini ve önemini kavrar. ETKİNLİK: En son ne zaman teşekkür ettiniz?. Kime ve ne için teşekkür ettiniz ? sorusuyla giriş yapıldı. “ Teşekkür Ederim “ şiiri okunup yorumlandı. Günlük hayattan örneklerle pekiştirildi.

4.HAFTA KAZANIM: BÜYÜKLERE SAYGI  1. Büyüklere saygının insan ilişkilerindeki yerini ve önemini kavrar. ETKİNLİK: Geçen sene “ KASEV Vakfı Kadir - Rezan Has Öğretmen Dinlenme Evi – Huzurevi “ ne yaptığımız ziyaret hakkında konuşuldu. Drama ve doğaçlama yöntemiyle “büyüklere saygı duymak” değeri önemle vurgulandı.

Görgü Kuralları a) Toplumda Dikkat Edilmesi Gereken Genel Kurallar: Bir toplumun oluşmasında ve gelişmesinde, o toplumu meydana getiren insanlar arasında uygulanan Görgü kurallarının önemli bir yeri vardır. Genel görgü kurallarına uyma zorunluluğu yoktur. Yani hukuken suç sayılmaz. Ancak, toplum genel görgü kurallarına uymayanlara cahil, bencil , kaba, saygısız ve saire sıfatlarla tanımlar ve kınar. Toplum hayatının düzenlenmesinde et kili olan genel görgü kurallarına uyan kişileri; terbiyeli, saygılı, nazik ve saire şeklinde nitelemek mümkündür. Bu kurallar toplumdaki uygarlık düzeyinin de göstergesi olabilir. İnsanın bencil, kaba düşüncelerden sıyrılarak, başkalarına karşı davranışlarını bir düzene koyması , onun duyarlı ve nazik olmasını sağlar. Bu da insanların birbirleriyle olan ilişkilerini sağlıklı ve tutarlı olmasına neden olur. Görgü kurallarını öğrenmenin bir okulu yoktur. Görgü kuralları, bir toplumun ayrı ayrı bölgelerinde farklı olduğu gibi değişik uluslarda da farklılıklar gösterir. İnsanlar, toplum içinde bir arada yaşamak zorunda olduğuna göre, davranışlarında da göz önünde bulundurmaları gereken kurallar vardır. Bunlardan bazılarını şöyle sıralayabiliriz: --Hoşgörülü ve iyimser olmak; --Olgun bir kişiliğe sahip olmak için çaba göstermek; --Eleştiriyi yerinde ve zamanında yapmak; --Giyime önem vermek, Giysinin mevki yer ve zamana uygun olmasına özen göstermek; --Başkalarını rahatsız edici davranışlardan sakınmak; --Verilen sözü tutmak; --Ziyaretin kısa ve zamanlı olmasına özen göstermek; --Oturuş ve kalkışlarda hareketlere özen göstermek; --Gerektiğinde özür dilemesini bilmek; --Özel konuşma yapanların yanına gitmemek; --Uygun olmayan el ve sözlü şakalardan kaçınmak; gibi.

b) Giyinme Konusunda Dikkat Edilmesi Gereken Genel Görgü Kuralları: İnsanlar, bulundukları iklim şartlarına, çevrenin örf ve adetlerine, bütçelerine ve modaya göre giyinirler. Toplumsal hayatın her alanında, her sosyal faaliyette, insanlar, giyim kuşamlarıyla kabul görürler. Çalışanların iş yeri şartlarlını dikkate alarak giyinme zorunlulukları vardır. Bir maden işçisinin, bir servis memurunun ve bir öğretmenin kıyafetinin farklı olacağı doğaldır . Kıyafet iyi bir tavsiye mektubudur. Sözünden esinlenerek, insanlar; görgülü, zevkli, nazik, kültürlü ve ağır başlı vb. izlenimleri karşı tarafa yansıtacak şekilde giyinmeye özen göstermelidirler. Aksi mesajlar verecek giyim ve kuşamdan kaçınmalıdırlar. İnsanların giyim konusunda dikkat etmesi gereken kurallardan bazıları şunlardır: --Kadın ve erkek kendisine uygun kıyafet seçmelidir --Kıyafet seçerken kişinin yaşı, fiziki yapısı, cinsiyeti, mesleği gibi hususlar dikkate alınmalıdır. --Giydiği elbise, gömlek, kravat, ayakkabı, şapka gibi eşyalar arasında uyum sağlanmalıdır. --Sökük, yırtık, ütüsüz elbise, boyasız ayakkabı giyilmemelidir. --Çalıştığı iş yerinde sade giyinmeye özen göstermelidir. --Önemli toplantılarda; toplantının yerini, zamanını ve özelliğini dikkate alarak uygun kıyafetle gidilmelidir. --Misafir karşılama veya kabul etme sırasında da uygun kıyafet seçip giyinmelidir. --Otel, kamp, spor alanı ve tatil köyü gibi yerlerde de toplumu rahatsız etmeyecek uygun kıyafetler giyinmelidir. --Bulunduğu yer veya toplumun kabul etmeyeceği kıyafetleri giyinmekten kaçınmalıdır.

c) Karşılama, Selamlaşma ve El Sıkma Konularında Uyulması Gereken Genel Görgü Kuralları: Selam; yaş, cinsiyet ve makam durumuna göre saygı ve incelik ifade eden bir davranıştır. Küçüğün büyüğü, Aynı yaşta olanların birbirlerini selamlamaları sevgi ve saygının bir ifadesi olarak değerlendirilir. Karşılama, Selamlaşma ve El Sıkmada Uyulması gereken bazı kurallar şunlardır: --Selamlaşma sırasında abartılmış konuşma ve davranışlardan kaçınmak gerekir. --Devlet büyüklerine (cumhurbaşkanı, başbakan, bakan, vali gibi) karşı bir saygı ifadesi olarak yolda geçerken veya karşılaşılan herhangi bir yerde baş eğilerek selam verilir. Aynı şekilde törenlerde de bayrağımız, büyük bir gururla ayakta selamlanır. --Selamlaşma; baş eğilerek, el kaldırılarak, şapka çıkartılarak olduğu gibi sözle de olur. Birisiyle sabah karşılaşıldığında , günaydın, akşam karşılaşıldığında iyi akşamlar, seyahat sırasında karşılaşıldığında iyi yolculuklar demek suretiyle selamlaşılabilinir. --Gerek ilk tanışmada ve gerekse selamlaşma sırasında, özellikle erkeklerin dikkatli olması gerekir. Bayan elini uzatmadıkça, erkeğin elini uzatması hoş karşılanmaz. --El sıkışmada, üst makamda bulunanların veya yaşlıların önce el uzatmaları, bunu gören alt makamlarda olan bayan veya bayların ellerini uzatarak tokalaşmaları genel görgü kurallarındandır. --Selamlanan kişinin yanında bulunanlar, selam vereni tanımasalar bile, selamlanan kişi ile birlikte selam almaları nezaket kuralıdır. Ancak, içten gelen nezaket makbuldür. Bu nedenle selamlaşmaların nazik hareketlerle yapılması değer taşır. --Tanıdık iki kişinin, sokakta karşılaşmaları halinde birbirlerini selamlamaları, yolu işgal etmeden bir kenara çekilerek konuşmaları veya yolda yürüyerek konuşmalarını sürdürmeleri yerinde olur. --Erkeğin bayanı; gencin yaşlıyı; kıdemsizin kıdemliyi; gelenin orada bulunanları; ayrılanın ayrıldığı yerde kalanları selamlaması gerekir. El sıkma bir dostluğun, samimiyetin ifadesidir. O nedenle el sıkma sırasında, ne kuvvet denemesi yaparcasına fazla sıkılması, ne de elin uzatılıp bırakılması doğrudur. Doğru olan elin, muhatabın elini kavrayacak şekilde tutulmasıdır. El sıkmada soğuk davranmak, eli hiç kıvırmadan kaskatı uzatıp el sıkışmak, muhatap tarafından iyi karşılanmaz, hoşnutsuzluk yaratır. El sıkarken olumsuz davranışların meydana gelmemesine dikkat edilmelidir. Karşılama veya uğurlama sırasında kişinin, yüzünden tebessümü eksik etmemesi gerekir. Bir grubu karşılama sırasında; grubu karşılayan kişi, karşıladığı gruptaki insanlardan bir kısmını tanımayabilir. Bu gibi durumlarda, tanıdık olan kişi veya kişilerin yanındakileri, karşılayan kişi ile tanıştırmaları gerekir. Kalabalık yerlerde, tanıdıkların birbirleriyle selamlaşmalarına karşın, tanıdık olmayanların selamlaşması Kuralları:mümkün olmamaktadır. Ancak şehir dışında, tenha yerlerde ve iş için gidilen herhangi bir yerde karşılaşan insanların birbirleriyle selamlaşmaları yerinde olur. Selamlaşma sırasında başkalarını rahatsız edici konuşma veya davranışlardan kaçınılır

d) Hitap Etmede Uyulması Gereken Genel Görgü Kuralları: Hitap etme; etkili söz söyleme, karşı tarafı etkileme anlamı taşır. İnsanlar, isteklerini sözle karşı taraf iletirler. İletişim aracı olarak kullanılan dilin, insanları etkileyecek şekilde kullanılması, insan ilişkilerini kolaylaştırır. Bu nedenle, kullanılan sözcüklerin çok iyi seçilmesi ve kullanılmasında büyük yarar vardır. Sosyal ilişkilerde insanlar, hitap etmeleri gereken kişilerin bulundukları yer veya makama göre farklı hitap şekilleri kullanılır. Konuşma bir kültür, zeka, bilgi ve görgü işidir. Her şeyde olduğu gibi konuşmanın da belli kuralları vardır. Bunlardan bazıları aşağıda sıralanmıştır. Kişiler arasında yapılan konuşmalarda: --Muhatabın düzeyine göre uygun hitaplar seçilmesi, sert ifadelerden kaçınılması; --Argo sözcüklerin kullanılmaması; --Yeni tanışılan kişilere karşı mesafeli davranılması; --Yüksek sesle ve hızlı konuşma yolunun tercih edilmemesi; --Muhatabın kültür seviyesine uygun bir dil kullanılması; --Davranışların söylenenleri doğrular nitelikte olması; --İncelenip kesin bilgi edinilmemiş konularda, kessin söz söylemeden kaçınılması; --Kişinin kendisinden çok söz etmemesi, muhatabı mihnet altında kalacak duruma düşürmekten sakınması; --Muhataba da konuşma hakkı tanınması ve bunun davranışlarla da gösterilmesi; --Samimi, güvenilir, sakin ve doğal davranışlar içinde kalınması; --Çeşitli konuşmalardan öğrenilen sırların saklanması; her yerde ileri geri söz sarf edilmemesi; --Topluma karşı yapılan hitapların etkili olması için önceden gerekli hazırlıkların yapılması; --Toplumca yanlış anlaşılabilecek konuşmalardan kaçınılması; --Topluma hitap edecek kişinin, gerekli ön hazırlık yaparak kürsüye çıkması; --Konuşmacının; konusunu dinleyenleri etkileyecek şekilde anlatması, gerektiğinde kısa sorular sorarak dinleyenlerin dikkatlerini toplaması ve konuşmaları beklenen sonuca ***ürecek şekilde bitirmesi; --Konuşmacının, tutarsız, kuşkulu, çekingen, kararsız davranışlarla

e) Telefon Konuşmaları ve Uyulması Gereken Görgü Kuralları: Telefon konuşması belli bir kültürü ve beceriyi gerektirir. Toplumda dikkat edilmesi gerekli kurallardan birisi de telefon konuşmalarıdır. Telefonla konuşurken uyulması gerekli kurallar şu şekilde sıralanabilir: --Telefon edenin, karşıdakine kendisini tanıtması; --Sekreter aracılığı ile yapılan telefon görüşmelerinde astın telefonunun üst makamda olana bağlanması; --Ölçülü ve nazik bir dil kullanılarak isteğin uygun bir ses tonu ile anlatılması; --Telefon konuşmalarında ahizenin alınması ve yerine yavaşça konulması; --Sabah saat 10.oo dan önce akşam saat 22.oo dan sonra telefon etmemeye özen gösterilmesi; --Telefonda gizli konuların konuşulmaması; --Cep telefonlarının uygun olmayan yer ve zamanlarda kapalı tutulması;

BİR YEMEK TARİFİ  Bir bardak dolusu gülümseme ile başlayın,  Bir kap dolusu dostluk ilave edin, Bir tutam yumuşaklık ve biraz da nezaket tozu ile kabartın, Bir kaşık ümit, Bir büyük porsiyon yardımlaşma, Çok miktarda ılım ve bir tutam alçakgönüllülük ile çırpın. Kuvvetlendirmek için de bir çorba kaşığı güvene ihtiyacınız olacak.  Bir sadakat kasesi içinde bir ölçü inanç, iki  ölçü aklı selim ve birkaç damla hoşgörüyü azar azar ilave ederek  sevgi ile karıştırın. İki kaşık gülücük, bir kaşık sabır ve bir tutam övgü ilave edin. Şevk ile hiç durmadan karıştırın ve şükran ile tatlandırın. Yemeğin adı mı? İNSANLIK !!!