LABORATUVARDA ANALİZE HAZIRLAMA HATALARI Yrd. Doç. Dr. Funda BULMUŞ Fırat Üniversitesi SHMYO

1. Ekipmanın ve personelin hazır olmaması Personel ve ekipmanlar ile ön denemeler ve standardizasyon çalışmalarının yapılması gerekir. Bu yapılmadan çalışmaya başlanması hata kaynağıdır. Laboratuvarda kullanılan kitleri ve personeli sık sık değiştirmek Laboratuar personelinin dikkatli seçilmesi gerekir

2. Gecikme Numunenin laboratuarda bekletilmesi hatalı sonuçlara yol açar

3. Etiketleme hataları Numunelerin gönderilmesi, Serumların aktarılması, Deneylerin numaralanması sırasında olabilir.

4.Reaktiflerin bayatlaması ve bozulması Taze ve doğru hazırlanmış reaktiflerle çalışılmalıdır Reaktiflerin etiketlenmesi de önemlidir Hazırlanan solüsyonlara bir etiket yapıştırılıp solüsyonun adı, konsantrasyonu, ne için kullanılacağı, hazırlama tarihi ve hazırlayanın ismi yazılmalıdır.

5. Bir rutin biyokimya laboratuarında solüsyon hazırlanmasının bilinmemesi ve bir solüsyon hazırlama ünitesinin bulunmaması Biyokimya laboratuvarında çalışan herkes konsantrasyon kavramlarını, tartım tekniklerini, volümetrik kapların kullanılmasını, çözünme olayını, faktör hesabını ve sorunları çözmede püf noktalarını bilmelidirler. Personel bilmediklerini sorma cesaretine sahip olmalıdır. Distile ve bidistile su üretiminin olması gerekir. Yıkama ve kurutma düzenlerinin sağlanması şarttır.

6. Depolama Kimyasallar mutlaka uygun ortamda saklanmalıdır Son kullanma tarihi geçen maddeler kesinlikle kullanılmamalıdır.

ANALİZ HATALARI

ANALİZ HATALARI Dürüst olmayan personel istihdamı İyi yetiştirilmemiş personel İyi seçilmemiş kitler ve iyi hazırlanmamış reaktifler Hatalı ölçüm yapan volümetrik kaplar

5. Aşırı sıcak veya aşırı soğuk, havalandırılamaz, birtakım kimyasal maddeler kokan dar ve rahatsız edici bir ortam. 6. Cihazların doğru olarak kullanılmaması 7. Bir biyokimya laboratuarı hatayı en aza indirgeyen modern sistemler ile donatılmalıdır. 8. Standart grafiklerini uzun süre kullanmak

Sistematik hatalar Saf olmayan, uygunsuz hazırlanan veya dayanıksız kalibrasyon materyalleri Hatalı ölçülmüş değerler Kontamine olmuş çözeltiler Yetersiz kalibrasyon teknikleri Dayanıksız reaktif körleri Yetersiz örnekler

Her türlü hata kontrol listesi ve hata payını düşüren gelişmiş cihazlara rağmen, hatanın azaltılması asıl olarak analistin sorunları algılama, çözme ve gelecekte tekrarlamalarını önleme yeterliliği ve becerisiyle ilgilidir.