Yönlendirme
Yönlendirme işlevi Gelişşmiş bir teknolojiye, işgörme yöntemlerine ve nitelikli işgörene sahip olmak, işlerin iyi yapılacağı anlamına gelmez. Çalışanların etkili biçimde yönlendirilmesi gereklidir.
Yönlendirme işlevinin kapsamı İletişim, güdüleme, önderlik.
İletişim Anlamları ortak kılma. Amaçları başarmak ve davranışları etkilemek için insanlar arasında sözlü ya da sözlü olmayan araçlarla ortak anlayış sağlama . “İletişimin öznesi insandır
İletişim süreci Anlam Kaynak Mesaj Kanal Alıcı Geri Bildirim
İletişim türleri Yukarıdan aşağıya iletişim, aşağıdan yukarıya iletişim, yatay iletişim.
İletişim türleri Yukarıdan aşağıya iletişim Aşağıdan yukarıya iletişim yatay iletişim
Yukarıdan aşağıya iletişim Sağlık işletmesinin tepe yöneticisinden başlayıp emir-komuta zincirini izleyerek aşağılara doğru uzanan iletişimdir.
Yukarıdan aşağıya iletişim ile ne iletilir ? Politikalar, usuller, kurallar ve iş çizelgelerini içeren emirler, bilgi talepleri, belirli bir konuda grup birliğini sağlayacak bilgiler.
Aşağıdan yukarıya iletişim Astların gerekli bilgileri (rapor, hesap verme vb) üstlerine aktarmasıdır.
Yatay iletişim Aynı hiyerarşik düzeydeki kişi ve birimler arasında yapılan iletişimdir. Temel işlevi, çeşitli örgütsel birimler arasında, eşgüdüm sağlamaktır.
İletişimin geliştirilmesi Geri bildirim, duyarlılık, etkili dinleme, seçilen sözçük, yeterince tekrar, Johari Window.
Geri bildirim Göndericinin mesajı alanın tepkilerine dikkat etmesi, mesajı doğru anlayıp anlamadığını gösteren işaretler bulmaya çalışmasıdır.
Alıcıya duyarlılık Göndericinin, mesaj iletirken, alıcıın kültür, kişilik ve değerlerini dikkate almasıdır.
Etkili dinleme Alıcının mesaja tepkisini açıkca ifade edeblimesine olanak tanınmasıdır. Sözünü dinletmek isteyen yönetici, önce dinlemelidir.
Seçilen sözcük “bir müsellesin sathı, kaidesi ile irtifaının zarbının nıfsına müsavidir” ne anladınız ?.
Yeterince tekrar Mesajın alıcı tarafından tam olarak anlaşılmasını sağlamak için bir yeterince (ne fazla, ne az) tekrar ifade edilmesidir.
Johari Window Etkili bir iyetişim kurmak için hem kendimizi açıkca ifade etmeli, hem de karşımızdaki bireyin kendisini açıkca ifade etmesini sağlamak gereklidir.
Johari Window
Pencerinin kapakları Genel: kendi hakkımızda hem kendimizin hem de diğerlerinin bildikleri her şey.
Pencerenin kapakları Özel: kendi hakkımızda bildiğimiz ancak diğerlerinin bilmediği konulardır.
Pencerinin kapakları Kuşkulu: kendi hakkımızda bilmediğimiz ancak başkalarının bildiği konulardır.
Pencerinin kapakları Bilinmeyen: kendi hakkımızda bilmediğimiz ancak başkalarının da bilmediği konulardır.
Ne yapmalı ? Kendi benliğini dışa vurmalı, diğerlerini anlamaya istekli olmalı, karşı tarafa güven verilmeli.
Ne yapmalı ? Kendi benliğini dışa vurmalı, diğerlerini anlamaya istekli olmalı, karşı tarafa güven verilmeli.
Güdüleme İşgörenlerin önceden belirlenmiş amaçları başarma yönünde isteklendirilerek harekete geçirilmesi süreci.
İnsan doğası hakkında görüşler X Teorisi İnsan doğuştan tembeldir, çalışması için insan korkutulmalı, yaratıcı değildir, sorumluluktan kaçınır.
İnsan doğası hakkında görüşler Y Teorisi İnsanlar için çalışmak oyun gibidir, normal insan yaratıcıdır, insan, sorumluluk almaya çalışır
İnsan ihtiyaçları İhtiyaç, giderilmediğinde insanda psikolojik ve fizyolojik rahatsızlık uyaran herşeydir. İnsanın bu ihtiyacı karşılama yönünde harekete geçme eğilimine ise güdü (motive) denir. Tatmin edilmemiş ihtiyaç davranışa yol açar.
Güdüleme Süreci İhtiyaç Uyarılma Tatmin Davranış
İhtiyaçlar hiyerarşisi İnsan ihtiyaçları bir hiyerarşiye sahiptir. Bu hiyerarşinin her basamağındaki ihtiyaçler farklıdır. Bu ihtiyaçları karşılamak için gerekli araçlar da değişiktir.
İhtiyaçlar hiyerarşisi KENDİNİ AŞMA SAYGINLIK SOSYAL GÜVENLİK FİZYOLOJİK
Fizyolojik ihtiyaçlar İnsanın, yaşamını sürdürmek için duyduğu ihtiyaçlardır. Beslenme, giyinme, barınma ve cinsel ihtiyaçlar bu grupta yer alır.
Güvenlik ihtiyacı Tehlikelerden korunma, korku duymama, güvenlik içinde olma, sürekli bir işin olması gibi ihtiyaçlar bu kategori içinde yer alır.
Sosyal ihtiyaçlar Sevme, sevilme, ait olma. kimlik kazanma, başkaları tarafından kabul görme ihtiyaçlarıdır.
Saygınlık ihtiyacı Başarılı olma, diğerlerince tanınma, statü sahibi olma, vb ihtiyaçlardır.
Kendini gerçekleştirme İnsanın, yaratıcı yeteneklerini kullanmaya yönelik ihtiyaçlarıdır.
Yönetici ne yapmalı ? Yönetici, astlarını tanımalı, onların öncelikli ihtiyaçlarını belirleyerek, bu ihtiyaçlara uygun araçları uygulayarak astlarını motive etmelidir.
Fizyolojik ihtiyaç egemen ise yönetici astlarına; Ücret, yan ödeme, iyi çalışma koşulları sağlamalıdır.
Güvenlik ihtiyacı egemen ise yönetici astlarına; Sigorta ve emeklilik programı, iş güvencesi, sağlıklı iş koşulları, sağlık programı ve hizmetleri sağlamalıdır.
Sosyal ihtiyaclar egemen ise yönetici; Sosyal etkileşime olanak tanıyan ılımlı bir çalışma ortamı yaratmalı; sosyal programlar (piknik, gezi, parti) düzenlemelidir.
Saygınlık ihtiyacı egemen ise yönetici; Başarılı astlarını övmeli, ödüllendirmeli, yükseltmeli, statüye uygun maaş sağlamalı, itibarlı olanaklar tanımalıdır.
Kendini gerçekleştirme ihtiyacı egemen ise yönetici Astlarına, yaratıcılık gerektiren işler vermeli, kişisel g elişmelerini sağlayacak fırsatlar yaratmalıdır.
Güdüleme araçları Para, örgütsel kurallar, iş tasarımı, ödül sistemi, yönetsel davranış, katılım.
Önderlik Önderlik, personelin etkilenerek kurumsal amaçlar yönünde harekete geçirilmesi sürecidir. Yöneticiler yetkilerini, önderler ise güç kullanarak insanları harekete geçirir. Önderliğin temelinde güç vardır.
Güç: önderliğin özü Güç, diğer insanları etkileme potansiyel becerisidir. Güç etkilemeyi doğurur. Güç, yöneticinin yetkisinden değil, kendisinden, doğar. Yetki değil, güç sahibi olmak önemlidir.
Önder özellikleri ? Önder ve önder olmayanları birbirinden ayıran özellikler var mıdır? Zeka, çalışkanlık, girişkenlik, önayak olma, kendine güvenme, anlayış, sabır...... Önder olmak için yeterli midir?
Önder davranışları Önder davranışları iki ana grupta toplanabilir: İş merkezli-otoriter önderlik, İnsan merkezli- demokratik önderlik.
Otoriter önderlik İş merkezli (otoriter-diktatcı) önderlik, personelin refah ve mutluluğunu gözetmez, işe önem verir, personelin duygu ve düşüncelerini dikkate almaz, kararlara katmaz. “Üret ya da yok ol” temel felsefedir.
İşgören merkezli önderlik Önder, astlarına güvenmekte, kararlara katmaktadır. Astlarının iş ortamında mutlu olmalarını sağlamaya yönelmektedir. İnsan ögesinin değerini ön planda tutmaktadır. “Herşey insan içindir”
Etkili önder ne yapar ? 1 Önder, grupta ağırlığını hissettirir, grubun normlarına uyar, öncülük eder, makul emirler verir,
Etkili önder ne yapar ? 2 astlarını dinler, grup önünde astlarını ne över ne de yerer, önder kendini tanır, grubun kendi kendini disipline edeceği koşulları yaratır.
Başarılı önder Astlarına güvenir, planlamaya önem verir, serinkanlıdır, riski üstlenir, muhalefeti teşvik eder, ayrıntılarla uğraşmaz, öğrenmeye çalışır.