YENİ DOĞAN BEBEKLERİN YOĞUN BAKIMA ALINMASINDA ETKİLİ OLAN FAKTÖRLER Aslıhan BÜLBÜL1, Seda SEVİNÇ1, Seda TAKIM1, Sedanur ÇELİK2, Sevil AYDOĞDU2, Şennur SOLMAZ2, Mehmet Emin YILDIRIM2, Mehmet Bahadır AKINCIOĞLU2 , Memet IŞIK3 1. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi 1. sınıf öğrencileri, 2. Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi 2. Sınıf Öğrencileri, 3. Tıp Fakültesi Aile Hekimliği ABD Amaç: Çalışmanın amacı yeni doğan bebeklerin yoğun bakıma alınması üzerinde anne yaşının, doğum haftasının, annenin sigara kullanma durumunun, cinsiyetin etkilerinin araştırılması ve bebeklerin yoğun bakıma alınmasına neden olan hastalıkların belirlenmesi. Yöntem: Araştırma retrospektif, vaka kontrollü, gözlemsel bir araştırma olarak planlandı. 2011 Yılı içinde Erzurum Araştırma Hastanesi yeni doğan yoğun bakım ünitesinden 63 ve kadın doğum ünitesinden 60 bebeğin bilgilerine ulaşılarak vaka ve kontrol grubu oluşturuldu. Değişken olarak anne yaşı, bebeğin doğum haftası, annenin sigara kullanma durumu, bebeğin cinsiyeti, yatış sebebi, yoğun bakıma alınma durumu incelendi. Veriler SPSS programına girildi. Hipotez testi olarak ki kare, bağımsız gruplarda t testi, korelasyon ve Mann-Whitney u uygulandı1. Bulgular: Çalışmaya alınan bebeklerin otuz ikisi (%24.3) 28-31 haftada, yirmi biri (%15.9) 32-34 haftada, otuz yedisi (%28) 35-37 haftada ve otuz üçü (%25) de 38 haftanın üzerindeydi. Postnatal yaş ortalaması 4.4 ± 2.6 gündü. Yapılan elektrokardiyografik incelemelerde hastaların kırk dokuzunda (%37.12) patoloji saptandı. Hastaların yirmisinde (tüm hastaların %15.15’i) üfürüm, on üçünde (tüm hastaların %9.84’i) siyanoz vardı. Yirmi dokuz hastada (tüm hastaların %21.96’i) herhangi bir kardiyak belirti ve bulgu yoktu. Ekokardiyografik incelemelerinde saptanan patolojiler patent ductus arteriosus (PDA) 34 (%25.8), ventriküler septal defekt (VSD) 18 (%13.6), atriyal septal defekt (ASD) 6 (%4.5), hipertrofik kardiyomiyopati (HCM) 2 (%1.5), aort koarktasyonu 1 (%0.75) ve kompleks kardiyak patoloji 2 (%1.5) idi. Hastaların on dördünde de aynı anda birden fazla kardiyak patoloji vardı. Tartışma:Canlı yeni doğanlar arasında rutin fizik muayene ile saptanan doğumsal kalp hastalıkları sıklığının %0,75 olduğu tahmin edilirken, bu oran ayrıntılı ekokardiyografik inceleme yapılan yeni doğanlarda 4-10 kat daha fazladır. Bu farkın en büyük sebebi klinik önemi olmayan küçük ventriküler septal defektlerdir. Küçük VSD’ ler ASD’lerden farklı olarak belirgin üfürüm oluşturduğundan dolayı erken dönemde rutin muayenede fark edilir. Küçük VSD’ lerin çoğu ilk iki yıl içinde kendiliğinden kapanır. Orta genişlikte ve geniş VSD’ lerde daha nadir olmakla birlikte kendiliğinden kapanması da mümkündür2. Hasta yenidoğanlarda yapılan araştırmalara göre doğumsal kalp hastalığı sıklığı %4,9 -6,6 arasında iken bizim araştırmamızdaki oran %37,12; patent ductus arteriosus %7,1 iken araştırmamızda %25,8 idi. Doğumsal kalp hastalıkları içinde en sık görülen durum VSD'dir (%25-30). Bizim çalışmamızda da VSD doğumsal kalp hastalığı (%13,6) idi Yapılan araştırmalarda siyanotik kalp hastalıkları yeni doğanlarda %30,4 olarak gözlenirken bizim araştırmamızdaki oran %9,84; atrial septal defect %10,7 iken araştırmamızda %4,5; aort koarktasyonu %3-6 iken araştırmamızda %0,75 dir3. Araştırmamız sonucunda elde ettiğimiz oranlar literatüre uygunluk göstermemektedir. Üniversite hastanemizin 3. basamak sağlık merkezi olması nedeniyle bölge hastanelerinden kardiyak hastalığı olan bebeklerin hastanemize sevk edilmeleri nedeniyle bizim hasta grubumuzdaki bu hastalıkların sıklığının daha yüksek çıkması beklenen bir sonuçtur. Sonuç: Bebeklerin yoğun bakıma alınmasında doğum haftasının etkisinin olmasına karşın; anne yaşı, bebeğin cinsiyeti, annenin sigara kullanmasının bir etkisi yoktur. Grafik I: Bebek hastalıkların yoğun bakıma yatırılma sebepleri . En sık neden prematüre doğumdur. Kaynaklar: 1. Aktürk Z., Acemoğlu H., Biyoistatistik 2. Çocuk Cerrahisi ve Çocuk Ürolojisi, Doç. Dr. Abdurrahman Önen 3. http://www.kalpvedamar.com/dogumsal.html