ESPAÑA SİSTEMA DE EDUCACİÓN LA EDUCACİÓN SUPERİOR LA FORMACİÓN DE LOS DOCENTES AB Ülkelerinde Eğitim Prof. Dr. Mustafa ERGÜN 080625006-Nurcan BUNAR
YÜKSEKÖĞRETİM (la educación superior en España)
1983 Üniversite reformu ile yükseköğretimin örgütlenmesinde yerel yönetimler de etkili kılınmıştır. Personel alımı konusunda yükseköğretim birimlerine yetkiler verilmiştir. ancak kadro verme işlemini devlet yapmaktadır.(Balcı,2007) Ayrıca bu yasada, uzun süreli yükseköğretim programlarının yaygınlaştırılması ve özel yükseköğretim kurumlarının açılması öngörülmüştür. (Sağlam,1999)
2001 Üniversiteler Organizasyon Yasası (LOU), üniversite sistemini düzenler. Bu yasanın amacı üniversitelerde kaliteyi ve mükemmelliği sağlamlaştırmaktır. Üniversitenin rolünü, bilimsel, teknik ve kültürel bilgiyi tartışmak, geliştirmek ve aktarmak olarak belirlemiştir. (Balcı, 2007)
1990 Eğitim Yasası ile yükseköğretime giriş yeniden düzenlenmiştir 1990 Eğitim Yasası ile yükseköğretime giriş yeniden düzenlenmiştir. Bu yasadan önce, yükseköğretim görmek isteyen öğrenciler ortaöğretim II. Devreden sonra üniversiteye hazırlık sınıfını bitirmek zorunda idiler. 1990 yasası ile hazırlık sınıfı uygulaması kaldırılmıştır. (Sağlam, 1999)
Bu yasa uyarınca yeni düzenlemelere göre, ortaöğretim II Bu yasa uyarınca yeni düzenlemelere göre, ortaöğretim II. devreden olgunluk diploması alan ve yükseköğretime devam etmek isteyen öğrenciler iki aşamalı üniversiteye giriş sınavını kazanmak zorundadırlar. Üniversiteye giriş sınavı, her yıl haziran ve eylül aylarında yapılır. (Sağlam, 1999)
Bir öğrenci, bu sınavı en çok üç kez tekrar edebilir Bir öğrenci, bu sınavı en çok üç kez tekrar edebilir. Giriş sınavını her üniversitenin kendisi yapar. Başvuran öğrenci sayısının alınacak öğrenci sayısından fazla olduğu yükseköğretim programlarına öğrenci seçiminde, genel giriş koşullarına ek olarak giriş sınavında alınan not, ortaöğretim başarı ortalaması, özel sınav yapma gibi özel giriş koşuşları da uygulanır. (Sağlam, 1999)
Yükseköğretim üniversitelere bağlı fakülteler, yüksekokullar ve kolejler ile bağımsız teknik yüksekokullardan oluşan akademik yükseköğretim kurumları ile üniversite kapsamına girmeyen meslek yüksekokulların da verilir.(Sağlam, 2007) İspanya’da 50 kamu ve 20 özel üniversite bulunmaktadır. Özel üniversitelerden 6 sı katolik kilisesine aittir. (Balcı, 2007)
Üniversite eğitimi dört tipte gerçekleştirilmektedir. Bunlar; Kısa dönem(3 yıl) Uzun dönem (4-5 yıl, tıp için 6 yıl) Yüksek lisans(2 yıl) Doktora(Tez)
Yükseköğretimin süresi ve bitirme dereceleri, yükseköğretim kurumunun türüne göre değişir. 1983 Yasasına göre yükseköğretim, öğrenimin sonunda alınan akademik dereceler yönünden üç aşamalı olarak düzenlenmiştir: Diploma(3 yıllık öğrenim) Lisans (Mimar-Mühendis) (Diploma+2 yıllık öğrenim) Doktora (Lisans+2 yıllık öğrenim) (Sağlam,1999)
Tüm üniversite kurumlarında, her üniversitede elde edilen uzmanlık yeterliğini sağlayan kazanılmış meslek bilgilerine yönelik mezuniyet sonrası programlar verilir. (MEB, 2006)
Akademİk yükseköğretİm Fakülteler ve teknik yüksekokullar, tüm geleneksel bilim dallarında (matematik, fen bilimleri, tıp, ziraat, sosyal bilimler, hukuk, işletme, ekonomi ve yönetim bilimleri, dil ve edebiyat, güzel sanatlar ve mühendislik bilimleri vb.) üç öğrenim derecesini veren programlar uygularlar. Ulusal uzaktan öğretim üniversitesi, ülke düzeyinde diploma ya da lisans derecesi ile bitirilen çeşitli yükseköğretim programları uygular. Bu üniversite, olağan programların yanısıra açık yükseköğretim programları kapsamında girişin bir ön diploma koşuluna bağlı olmadığı kısa süreli programlar da uygular. (Sağlam, 1999)
Meslekİ yükseköğretİm Mesleki yükseköğretim, üniversiteler bağlı meslek yüksekokullarında verildiği gibi, üniversite alanına girmeyen, mesleğe dönük uygulama ağırlıklı programlar uygulayan resmi ve özel meslek yüksekokullarında verilir. Çoğu bağımsız olan bu okullarda, ülke düzeyinde resmen tanınan ve üniversitelerden alına diploma ve lisans derecesine eşdeğer bir derece ile bitirilen yükseköğretim programları uygulanır.(Sağlam,1999)
Öğretmen eğİtİmİ (la formación del profesorado en España) Çeşitli eğitim basamaklarındaki okullarda görev yapacak öğretmenlerin öğrenimleri farklıdır. Eğitim sisteminde yapılan düzenlemeler göre, okulöncesi ve ilköğretim okullarında görev yapacak öğretmenler, üniversitelere bağlı meslek yüksekokullarında üç yıl öğretmenlik eğitimi görürler. (Sağlam, 1999) Maestros denilen diplomayı almak gerekmektedir(Balcı, 2007). İlköğretim öğretmenleri, alan öğretmenlerinin istihdam edildiği müzik, beden eğitimi ve yabancı diller dışındaki tüm dersleri verecek şekilde eğitilmektedir. (Balcı, 2007)
Yabancı dil, beden eğitimi, müzik ve özel eğitim öğretmenleri de bu kurumlarda yetiştirilir. Öğretmen adayları, genel kültür ve amaçlanan öğretmenlik alanına göre alan bilgisinin yanısıra öğretmenlik meslek bilgisi ile ilgili dersleri de alırlar ve belli bir süre okullarda öğretmenlik uygulaması yaparlar. (Sağlam, 1999)
Ortaöğretim basamağındaki genel eğitim okulları ile mesleki teknik eğitim okullarında görev yapacak öğretmenlerin yetiştirildiği özel bir öğretmenlik eğitimi programı yoktur. Bu basamaktaki okullarda görev yapacak öğretmenlerde üniversite veya teknik yüksekokullarda lisans ya da doktora görmüş olma ve öğretmenlik sertifikasına sahip olma koşulu aranır. (Sağlam, 1999)
Her yıl, merkezi yada bölgesel düzeyde öğretmen alınacak alanlar ve alınacak öğretmen sayısı ile aranan koşullar resmi gazetede duyurulur. Koşulların uygun olan adaylar devlet sınavına alınır. Sınav yazılı ve sözlü olmak üzere iki aşamalı olarak yapılır. (Sağlam, 1999)
Öğretmenler haftada 37,5 saat çalışırlar Öğretmenler haftada 37,5 saat çalışırlar. Okul öncesi ve ilköğretimde 30 saatini öğretim etkinlikleri ile geçirirler. Ortaöğretimde bu süre 18 saattir. Kalan zamanı eğitime hazırlık yaparak değerlendirirler. (Balcı,2007)
KAYNAKLAR Balcı, A., (2007). Karşılaştırmalı Eğitim Sistemleri. PegemA yayıncılık, Ankara. MEB, (2006).Türkiye ve Avrupa Birliği Ülkelerinin Eğitim Sistemleri. Ankara. Sağlam, M., (1999) Avrupa Ülkelerinin Eğitim Sistemleri. Anadolu Üniversitesi Yayınları. Eskişehir.