MADDENİN TANECİKLİ YAPISI

Boşlukta yer kaplayan, hacmi, kütlesi ve eylemsizliği olan her şeye madde denir. Madde, doğada fiziksel özelliklerine göre katı, sıvı ve gaz olarak 3 halde bulunur. • Madde hangi halde olursa olsun bütün maddeler taneciklerden oluşmuştur. Maddeleri oluşturan tanecikler bazı maddelerde atomu bazı maddelerde de molekülü temsil eder. • Maddeyi oluşturan taneciklerin arasında boşluk bulunur. • Madde hangi halde olursa olsun maddeyi oluşturan tanecikler hareket halindedir. Bu nedenle maddeyi oluşturan taneciklerin hareketlerinden dolayı hareket (kinetik) enerjileri vardır. • Maddelerin tanecikleri arasındaki boşluk miktarı ve taneciklerin hareketi maddenin haline göre değişir.

1. Elementler ve Bileşikler 2.Fiziksel ve Kimyasal Özellikler 3. Maddenin Hallerinin Tanecikli Yapısı 4. Maddeyi Oluşturan Tanecikler

1. Elementler ve Bileşikler Aynı cins atomlardan oluşan saf maddelere “element” denir. Örnekler : Demir, bakır, gümüş, altın, oksijen, hidrojen, iyot ve karbon birer elementtir. Farklı cins atomlar içeren maddeler, element olamaz. Doğada; tuz, su, sabun, şeker, alkol gibi farklı cins atomlar içeren pek çok madde vardır. Farklı cins atomlardan oluşan saf maddelere “bileşik” denir.

Element moleküllerine örnekler : Birden fazla atomun bir arada bulunduğu atom gruplarına “molekül” denir. ELEMENT MOLEKÜLLERİ : Aynı cins atomlardan oluşan moleküllere “element molekülü” denir. Element moleküllerine örnekler :

Farklı cins atomlardan oluşan moleküllere “bileşik molekülü” denir. BİLEŞİK MOLEKÜLLERİ : Farklı cins atomlardan oluşan moleküllere “bileşik molekülü” denir. Bileşik moleküllerine örnekler :

2.Fiziksel ve Kimyasal Özellikler Günlük hayatımızda çeşitli etkiler sonucunda maddelerde bazı değişimler olduğunu görürüz. Örneğin bir kağıdı yaktığımızda kağıdın kül olduğunu, bir buz parçasını sıcak bir yere koyduğumuzda buzun eridiğini, annemizin çeşitli sebzeleri pişirerek yemek yaptığını hepimiz görmüşüzdür. Maddelerde meydana gelen değişimler 2 grupta incelenebilir: • Fiziksel değişmeler • Kimyasal değişmeler

FİZİKSEL DEĞİŞMELER : Maddenin yapısı değişmeden sadece dış görünüşünde meydana gelen değişmelerdir. Fiziksel değişmeler sonucunda yeni maddeler oluşmaz. Sadece maddenin renk, şekil, büyüklük gibi özellikleri değişir. Fiziksel değişmeler sonucunda maddenin kimliği değişmez. ÖRNEKLER : • Buzun erimesi • Kağıdın yırtılması • Tebeşirin toz haline getirilmesi • Küp şekerin ezilerek toz şeker haline getirilmesi

KİMYASAL DEĞİŞMELER : Maddenin iç yapısında meydana gelen değişmelerdir. Kimyasal değişmeler sonucunda maddenin kimliği değişir ve yeni maddeler oluşur. Kimyasal değişmeye uğrayan maddeler eski haline döndürülemez. ÖRNEKLER : • Kömürün yanması • Sütten yoğurt ve peynir yapılması • Demirin paslanması • Meyvelerin çürümesi • Un ve sudan hamur yapılması

NOT : Kimyasal değişmeler sonucunda hem maddenin görünümü değişir hem de yeni maddeler oluşur. HAL DEĞİŞİM OLAYLARI Bir maddenin dışarıdan ısı (enerji) alarak veya dışarıya ısı (enerji) vererek bir halden başka bir hale geçmesine; “hal değiştirme” denir.

3. Maddenin Hallerinin Tanecikli Yapısı için diğer slaytı açınız.

4.Maddeyi Oluşturan Tanecikler için diğer slaytı açınız.