TC EĞİTİM FAKÜLTESİ ERCİYES ÜNİVERSİTESİ TÜRKÇE ÖĞRETMENLİĞİ 1090310465 BÜŞRA TAŞCI

NAMIK KEMAL HAYATI VE ESERLERİ

21 Aralık 1840’da Tekirdağ’da doğdu. Asıl adı Mehmet Kemal’dir. Namık adını ona şair Eşref Paşa vermiştir. Babası müneccimbaşılık yapmış Mustafa Asım Bey’dir. Annesini küçük yaşta kaybetmiştir.

Çocukluğunu dedesi Abdüllatif Paşa’nın yanında geçirmiştir. Rumeli ve Anadolu’nun çeşitli yerlerinde bulunmuştur. Bu yüzden özel öğrenim görmüştür. Arapça ve Farsça bilmektedir.

18 yaşında babasının yanına İstanbul’a gelmiştir. 1863’te Babıali Tercüme Odasına katip olarak girmiştir. Dönemin önemli düşünür ve sanatçılarıyla tanışmıştır.

İttifak-ı Hamiyet adlı gizli derneğe katılmıştır. Tasvir-i Efkar gazetesinde hükümeti eleştiren yazılar yazmıştır. Gazete yaptığı yayın sonucuyla 1867’de kapatılmıştır.

Namık Kemal İstanbul’dan uzaklaştırılmak istenmiştir. Bu sebeple Erzurum’a vali muavini olarak atanmıştır. Bu göreve gitmemek için bahaneler bulup, gitmemiştir.

Mustafa Fazıl Paşa’nın çağrısı üzerine Ziya Paşa ile birlikte Paris’e kaçmıştır. Bir süre sonra Londra’ya geçmiştir. M. Fazıl Paşa’nın desteği ile muhbir gazetesinde yazmıştır. 1868 yine M. Fazıl Paşa’nın desteği ile Hürriyet gazetesini çıkarmıştır.

Çeşitli anlaşmazlıklar sonucu, Avrupa’da desteksiz kalmıştır. 1870’de tekrar İstanbul’a dönmüştür. Nuri, Reşat, Ebuzziya Tevfik Beylerle ibret gazetesini kiralamıştır.(1872) Yazdığı bir yazı sonucu gazete hükümetçe 4 ay kapatılmıştır. Namık kemal yine İstanbul’dan uzaklaştırılmak istenmiştir.

Gelibolu mutasarrıflığına atanmıştır. Burada Vatan yahut Silistre oyununu yazmaya başlamıştır. Oyun 1873’te Gedikpaşa Tiyatrosunda sahnelenmiştir. Bunun üzerine Namık Kemal ve arkadaşları tutuklanmıştır. Magosa’ya sürgüne gönderilmiştir.

1876 1.Meşrutiyet’in ilanından sonra İstanbul’a dönmüştür. Şura’yı Devlet(Danıştay) üyesi olmuştur. Kanun-i Esasiyi hazırlayan kurulda görev almıştır.

Meclis-i Mebusan’ın kapatılmasıyla tutuklanmıştır. Beş ay tutuklu kalmıştır. Midilli Adasına sürülmüştür. Mutasarrıflık görevi verilmiştir.

Aynı görevle 1884’te Rodos’a gönderilmiştir. Ardından 1887’de Sakız Adası’na gönderilmiştir. Ertesi yıl 2 aralık 1888’de burada ölmüştür. Gelibolu Bolayır’a gömülmüştür.

Eserleri Hakkında Namık Kemal tiyatroya çok önem verir. İnsanları eğitmeyi amaçlar. Vatan yahut Silistre’de yurtseverlik ve kahramanlık konu alınmıştır. Zavallı Çocuk’ta görücü yoluyla evliliğin yanlışlığı anlatılmıştır.

Celaleddin Harzemşah’da İslam dünyasını koruyan Celaleddin Harzemşah konu alınmıştır. Akif Bey’de ihanet, sadakatsizlik anlatılmıştır. Gülnihal’de baskı ve zulme karşı tepki anlatılmıştır.

Namık Kemal şiirlerini çocukken yazmaya başlamıştır. Şiirlerinde tasavvuf etkisi görülür. Şinasi ile tanıştıktan sonra içerikte yeniliğe gitmiştir. O zamana kadar işlenmemiş konuları işlemiştir.

Vatan, millet,hürriyet, esaret gibi yeni kavramlar kullanmıştır. Divan şiiri geleneğinden biraz sıyrılmıştır. “Manzum nesir” oluşturmuştur. En önemli şiirleri Vaveyla, Vatan Mersiyesi, Vatan Şarkısı, Hürriyet Kasidesi’dir. Vatan şairi olarak tanınmaktadır.

Namık Kemal romanı toplumsal hayata sokmuştur. İntibah ilk edebi romandır. Dış dünya betimlemeleriyle bir başlangıç sayılır.

Cezmi ilk tarihi romandır. Adil Giray ve Cezmi’nin yaptıkları ile tema örülmüştür. Namık Kemal’in bu eserinde Avrupa Romantizmi’nin etkisi görülür.

Edebiyat eleştirisini Türkiye’ye ilk getiren Namık Kemal’dir. Eserlerinde canlı, dolaysız bir üslup kullanmıştır. Doğu ile Batı edebiyatını karşılaştırmıştır.

En önemli eleştirisi Tahrib-i Harabat’tır. Tahrib-i Harabat Harabat’a karşı kaleme alınmıştır. Takip’te Harabat’ı eleştiren ikinci eseridir.

Namık Kemal’in Fikirleri Vatan fikri Hürriyet fikri Meşrutiyet fikri Osmanlıcılık fikri İslamcılık fikri

Eserleri Romanları İntibah(1876,yeni harflerle 1944) Cezmi(1880, yeni harflerle 1936)

Oyunları Vatan yahut Silistre(1873) Zavallı Çocuk(1873) Akif Bey(1874) Celaleddin Harzemşah (1885) Kara Bela(1908) Gülnihal

Eleştirileri Tahrib-i Harabat(1885) Takip(1885) İrfan Paşa’ya Mektup(1887) Mukaddeme-i Celal(1888) Renan Müdafaanamesi(1908)

Tarihsel yapıtları Devr-i İstila(1871) Barika-i Zafer(1872) Evrak-ı Perişan(1872) Kanije(1874) Silistre Muhasarası(1874) Osmanlı Tarihi(1889)