Eğitim ile İlgili Uluslararası Bilimsel Dergilerde Yayın Yapma Süreci Doç. Dr. Sinan Olkun Ankara Üniversitesi-Eğitim Bilimleri Fakültesi

Amaç Bu çalışmanın amacı; Eğitim ile ilgili uluslararası bilimsel dergilerde yayın yapma sürecini dergi editörleri penceresinden ele almak, Engelleri belirlemek ve Alınabilecek önlemleri tartışmaktır.

Önem Uluslararası yayın birçok açıdan gerekli ve önemlidir: YÖK akademik yükseltme ölçütleri Üniversitelerin atama ve yükseltme ölçütleri Daha geniş bir kitleye ulaşma Kişisel, mesleki tatmin vd. Beklentiler sunulan makale sayısını artırmıştır Sorun ve zorlukları belirlemek çözüm üretmeye zemin hazırlayacaktır

Yöntem Editörlere sorulan açık uçlu sorular; Dergi editörü olmanın zorlukları ve uğraştırıcı yanları nelerdir? Gelişmekte olan ülkelerden gelen aday makalelerle ilgili belirtmek istediğiniz hususlar var mıdır? Yayıncıdan gelen olumlu olumsuz istekler nelerdir? Editörlük yaptığınız sürece iş yükünüz hakkında neler söyleyebilirsiniz? Editörlük işleri hariç başka ne gibi işler yapıyorsunuz? Bir dergide editör olmakla ilgili başka neler söylemek istersiniz?

Yöntem Bilgi kaynakları 10 Yurtdışı dergi editörü ve 4 Yurtiçi dergi editörüne e-mektup gönderildi 4 yurtdışı ve 2 yurtiçi dergi editörü yanıt verdi 2 yurtdışı dergi editörü iş yoğunluğu nedeniyle yanıt veremeyeceğini bildirdi. Açık uçlu sorulara verilen yanıtlar okunarak betimlendi

Bulgular Editörler iyi inceleme yapan, zamanında ve iyi dönüt veren hakem bulmakta zorlandıklarını, yazarların akademik yükseltme vb nedenlerle editörlere yazılarını çabuk yayımlama yönünde baskı yaptıklarını, bunun profesyonel bir davranış olmadığını, kaliteli aday makale bulmakta zorlandıklarını, bilimsel yazım ile ilgili sorunların yaşandığını belirtmişlerdir.

Bulgular 1 Gelişmekte olan ülkelerden gelen yazı sayısında önemli bir artış olduğunu, sunulan aday makalelerin çoğunlukla kötü bir İngilizce ile, yazım tekniklerine uymadan yazıldığını, önemsiz, yüzeysel ya da yerel problemlerle ilgilenildiği, araştırma deseni ve analizi açısından zayıf olduğu ve, yazarların genellikle günceli izlemediğine değinilmiştir.

Bulgular 2 yazıların çoğunlukla bilimsel iletişim açısından yetersiz bulunması nedeniyle reddedildiği ya da önemli ölçüde düzeltme istenerek geri çevrildiği belirtilmiştir Bazı editörler ise belirtilen bu sorunlara gelişmiş ülkelerden gelen yazılarda da rastlanıldığını dile getirmişlerdir

Bulgular 3 editörlerin çok çeşitli işlerle uğraşmak zorunda olduklarını öğretim ve araştırma işlerinin yanında yazılarda aşırma, gevşek ve tuhaf hakemler, öfkeli yazarlar, bitmeyen toplantılar, yardımcı personel, İngilizce düzeltmeleri, stil ve içerik düzeltme önerileri, yayıncı hatalarının düzeltilmesi, özel sayı düzenlemeleri

Bulgular Alanda olan gelişmelerden ilk haberdar olmanın ve bir karar verici olarak gelişmelere yön vermenin önemi ve avantajı üzerinde durmuşlardır.

Sonuç Uluslararası bilimsel dergilerde yayın yapmanın önündeki iki önemli engelden birinin dil yeterlikleri olduğu ancak bu yeterliğin salt dil bilmekle sınırlı olmadığı aynı zamanda bilimsel bir üslupla yazma becerisinin eksikliği olduğu anlaşılmaktadır Diğer engelin ise, araştırma konularının önemsiz, yüzeysel ya da güncelliğini yitirmiş konulardan seçilmesi olduğu belirtilebilir

Sonuç ilköğretimden başlayarak çeşitli dersler içinde genelde yazma özelde bilimsel yazım konularına yer verilebilir çocuğun, serbest düşüncelerini yazma, gözlemlerini, izlenimlerini yazma ve bir veriye dayalı yazma gibi konuların olacağı uzun bir süreçte yetişmesi daha anlamlı olacaktır

Sonuç Türkiye’de her aşamada yalnızca test ile ölçme ve seçme yapılması konusunun da sorgulanması gerekmektedir Güncel araştırmaların gerek içerik, gerek yöntem ve gerekse yazım üslubu açısından izlenmesinin yazma becerilerinin gelişmesinde katkısı olabilir

Sonuç Yazar adaylarına kendi yazım tekniklerini geliştirmelerini, yazdıkları yazıları eleştirel gözle okuyacak birilerine okutmaları ve editörle rutin yazışmaları yapmanın dışındaki gereksiz iletişimlere zaman harcamamaları önerilebilir.