DIŞ TİCARET İŞLEMLERİNİN BAŞLICA FİNANSMAN YÖNTEMLERİ 2. BÖLÜM DIŞ TİCARET İŞLEMLERİNİN BAŞLICA FİNANSMAN YÖNTEMLERİ 1

2. DIŞ TİCARETİN BAŞLICA FİNANSMAN YÖNTEMLERİ 2. 1. Finansal Kiralama (Leasing) 1. 7. 1. Leasing Nedir? 1. 7. 2. Tarafları 1. 7. 3. Leasing Türleri 1. 7. 4. Leasing'e Konu Olabilecek Mallar 1. 7. 5. Leasing'in Avantajları 1. 7. 6. Mevzuat ve Değişiklikler 1. 7. 7. Leasing’in Yasal Ana Unsurları 2. 2. Faktöring 1. 8. 1. Faktöring Şirketlerin Yapamayacakları İş ve İşlemler 1. 8. 2. Faktöring İşlemi Yapmaya Uygun Başlıca Sektörler 1. 8. 3. Faktöringin Maliyeti 1. 8. 4. Faktöring İşleyişi 1. 8. 5. Faktöringin Türleri 1. 8. 6. Faktöring - Bankacılık İlişkileri 2. 3. Forfaiting 1. 9. 1. Forfaiting İşleminin İşleyişi 1. 9. 2. Forfaiting İşleminin Yürütülmesi 1. 9. 3. Forfaiting İşleminde Aranan Garantiler 1. 9. 4. Forfaiting Finansmanında Riskler 1. 9. 5. Forfaiting Finansmanının Taraflara Maliyeti 9. 6. Forfaiting Finansmanının Taraflara Sağladığı Avantajlar ve Dezavantajlar 2. 4. Türk Eximbank Kredileri Kısa Vadeli Krediler Orta ve Uzun Vadeli Krediler Orta ve Uzun Vadeli İhracatta Sevkıyat Öncesi Finansman Orta ve Uzun Vadeli İhracatta Sevkıyat Sonrası Finansman Ülke Kredi / Garanti Programları 2

Finansal Kiralama (Leasing) Finansal kiralama kavramı yerine, bir çok ülkede leasing kavramı kullanılmaktadır. Finansal kiralama bir yatırım malının mülkiyeti finansal kiralama şirketinde kalarak, belirlenen kiralar karşılığında kullanım hakkının kiracıya verilmesi ve sözleşmede belirlenen değer üzerinden kiracıya geçmesini sağlayan bir finansman yöntemidir Leasing veya Finansal Kiralama, belirli bir süre için kiralayan ve kiracı arasında imzalanan ve üreticiden kiracı tarafından seçilip, kiralayan tarafından satın alınan bir malın, mülkiyetini kiralayanda, kullanımını ise kiracıda bırakan bir sözleşme olup, malın kullanımı belirli bir kira ödemesi karşılığında kiracıya bırakılmaktadır. 3

7. 2. Tarafları Kiracı: Leasing işlemlerinde ekipmanın kullanım hakkını sözleşme ile önceden belirlenen kira ödemeleri karşılığında satın alan taraf. Hukuki işlem yapmaya yetkili her türlü kişi ya da kuruluş finansal kiralama işlemi yapabilir. Anonim şirketler, limited şirketler, kollektif şirketler, şahıs firmaları, kooperatifler, yabancı sermaye şirketleri ve ortak girişimler, vakıflar, özetle tüm tüzel kişiler. Mevcut Finansal Kiralama Kanunu gereği gerçek kişiler leasingden yararlanamazlar. Kiralayan: Leasing işlemine konu olan ekipmanın hukuki mülkiyetini üzerinde taşıyan ve sözleşme ile önceden belirlenen kira ödemeleri karşılığında kullanım hakkını kiracı'ya devreden taraf. Finansal Kiralama Şirketlerinin Kuruluş ve Faaliyetlerine İlişkin Yönetmeliği'ne göre, Türkiye’de leasing işlemlerini katılım bankaları, finansal kiralama (leasing) şirketleri ile yatırım ve kalkınma bankaları gerçekleştirebilirler. Sözleşme: Kiracı ile kiralayan arasında, leasing işlemine konu olan ekipmanın kullanım hakkının kiracıya devri ve kullanım bedellerinin kiralayana geri ödenmesi ile ilgili tüm şartları kapsayan yazılı anlaşma. Satıcı: Leasing işlemine konu olan ekipmanı temin eden üretim veya pazarlama kuruluşu. Kira: Kiracı'nın Kiralayan'a, leasing konusu ekipmanın kullanım hakkı için yaptığı ve sözleşme ile önceden belirlenen periyodik ödemeler. 4

1. 7. 3. Leasing Türleri Yurtiçi Kiralama: İhtiyaç duyulan yatırım malının, Türkiye'den veya dünyanın herhangi bir yerinden leasing şirketi tarafından satın alınarak kiralanmasıdır. Yurtiçi kiralama sözleşmesinde iki taraf da yurt içindedir. Uluslararası Kiralama: Herhangi bir yatırım malının, yurtdışında yerleşik bir Leasing Şirketi tarafından satın alınarak kiralanmasıdır. Bu tür işlemlerde Türkiye'deki Leasing Şirketi aracılık işlevini görmektedir. Satışa Yardımcı Kiralama: Leasing Şirketlerinin, pazar paylarını artırmak amacıyla müşterilerine yeni finansman alternatifi sunmak isteyen satıcı ve üretici firmalara verdiği bir hizmettir. Satıcı firma, peşin ve vadeli satış önerilerinin yanı sıra leasing şirketinden almış olduğu kiralama opsiyonunu da müşterisine önerebilir. 5

Kimler Leasing Müşterisi Olabilir  Mevcut tesislerini büyütmek, modernize etmek, yeni üretim alanlarında faaliyet göstermek, dağıtım kanallarını genişletmek, enerji tasarrufu yatırımında bulunmak, yeni iş kollarında faaliyet göstermek ve kapasite artırımında bulunmak isteyen kurumsal yatırımcılar,  Bütçelerini sağlıklı oluşturmak, yeni teknolojilere sahip olmak, işyeri, ofis ve muayenehane açmayı planlayan serbest meslek sahipleri ve bireysel yatırımcılar,  Bir satış işleminin gerçekleşmesinde alternatif finansman yöntemi olarak hızla sonuca gidilmesini isteyen, satışlarını artırmak ve kendi nakit akışlarını düzenleme arzusunda olan satıcı firmalar finansal kiralama işlemleri yapabilmektedir. 6

Leasing'e konu olabilecek başlıca mal grupları;  Elektronik ve Optik Cihazlar  Enerji Tesisleri  Gayrimenkul  Görüntü ve Ses Sistemleri  Güvenlik Sistemleri  Hastane /Otel /Market / Büro Donanımları  Isıtma ve Soğutma Cihazları  İmalat makineleri, Takım Tezgahları  İş ve İnşaat Makineleri  Kara/Hava/Deniz Ulaşım Araçları  Komple Fabrikalar  Tarım Aletleri  Tekstil makineleri  Tıbbi Cihaz  Leasing kanalıyla amortismana tabi her türlü yatırım malı, ekipman ve makina kiralanabilir. Patent hakkı, fikri ve sınai haklar ve bilgisayar yazılımı gibi gayri maddi kıymetler için leasing işlemi kanunen yapılamamaktadır. Leasing işlemlerinde talep edilecek teminatlar  Şahıs veya şirket kefaleti,  Teminat senedi,  Alacakların temliki,  Gayrimenkul İpoteği (Tapu harcından muaftır),  İşletme rehni 7

KDV Uygulaması 01.01.2012 tarihi itibarı ile finansal kiralama işlemlerinde yatırım mallarının tabii olduğu KDV oranı %1’dir. 8

Sözleşmenin Süresi Finansal Kiralama Sözleşmeleri aksi belirtilmedikçe 4 yıllık süre için düzenlenir. Teknolojik ömürleri, yararlanma süreleri kısa olan mallarda sözleşme süresi 2 yıldan kısa olmamak koşuluyla, 4 yıldan kısa düzenlenebilir. Sözleşme süresi 4 yıldan kısa olacak mallar Bakanlar Kurulunca belirlenmektedir. Sözleşmenin Şekli Tescili: Sözleşmeler noter huzurunda, düzenleme şeklinde imzalanır. Taşınır mala dair sözleşme, kiracının ikametgahı noterliğinde özel sicile tescil edilir. Yurtdışında yerleşik kiralayan şirketin Türkiye'de şubesi yoksa sözleşmeler Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın bağlı bulunduğu Bakanlıkça tescil edilir. 9

FACTORING Factoring, işletmelerin, genellikle kısa vadeli satışlardan doğan alacak haklarının factor adı verilen kuruluşlara satılmasıdır. Factor kuruluş, işletmeye, garanti, tahsilat, muhasebe ve finansman hizmetlerinin bir kısmını veya tamamını sunmaktadır. 10

Faktöring’in hizmetleri alacak yönetimi, tahsilât yönetimi ve nakit yönetimi olmak üzere üç ana başlık altında toplanabilir. Alacak Yönetimi: Faktör kuruluşu, işletmenin alacaklarını ödeyememe riskini üstlenerek, vadeli satışlardan doğan alacakları garanti altına alır. Tahsilât Yönetimi: Faktöring şirketi işletmenin alacaklarının riskini üstlensin ya da üstlenmesin alacakların takibini yapar ve tahsilâtını gerçekleştirir. Nakit Yönetimi: Factoring'in en temel kavramı ise mevcut vadeli alacakların nakte çevrilebilmesidir. Bu da nakit yönetimi hizmetiyle gerçekleştirilebilir. Factoring devraldığı vadeli alacakların belli bir kısmını öder. Böylece vadeli satışlardan doğan alacakları anında nakde dönüştürür. Factoring işlemlerinde satış yapılan müşterilerin mali gücü ve kredibilitesi dikkate alınmaktadır. 11

FORFAITING Forfaiting, kredili mal ve hizmet ihracatından doğan ve gelecekte tahsil edilecek, orta vadeli bir alacağın, vadeden önce satılarak, tahsil edilmesidir. Senetli ve senetsiz alacaklar, forfaiting konusu olabilir. Fakat, uygulamada, bono ve poliçe gibi senetlerle temsil edilen alacaklar, forfaiting’e konu olmaktadır. Forfaiting’de vade, 6 ayla 10 yıl arasında değişmektedir. 12

Forfaiting İle Factoring Arasındaki Farklılıklar Devamlı bir işlemdir. %80 kadar finansman sağlar. Sadece fatura yeterlidir. Banka avali gerekmez. İkinci pazarı yoktur. Vade 180 güne kadardır. Çalışma alanı tüketim mallarıdır. Forfaiting Bir defalık işlemdir. %100 finansman sağlar. Poliçe ve bono istenir. İkincil pazarı vardır. Vade 180 günden 10 yıla kadar çıkabilir. Çalışma alanı yatırım mallarıdır. 13

1. Türk Exımbank Kredileri Türkiye İhracat Kredi Bankası AŞ. (Türk Eximbank) 1987 yılında çıkarılmış olan 3332 sayılı Kanun’un bazı maddelerinin verdiği yetkiye istinaden Bakanlar Kurulu Kararı ile kurulmuştur. Türkiye’nin Resmi İhracat Destek Kurumudur. Türk Eximbank'ın temel amacı; İhracatın geliştirilmesi, İhraç edilen mal ve hizmetlerin çeşitlendirilmesi, İhraç mallarına yeni pazarlar kazandırılması, İhracatçıların uluslararası ticarette paylarının artırılması ve girişimlerinde gerekli desteğin sağlanması, İhracatçılar ile yurt dışında faaliyet gösteren müteahhitler ve yatırımcılara uluslararası piyasalarda rekabet gücü ve güvence kazandırılması, Yurt dışında yapılacak yatırımlar ile ihracata yönelik yatırım malları üretim ve satışının desteklenmesidir. 14

Toplam vade ödemesiz dönem de dâhil 8 yılı aşmamalıdır. Yararlanma Koşulları Finanse edilen projenin borçlu ülkenin önceliklerine uygun olması ve bu ülkelerle Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine olumlu etki sağlayacak nitelikte olması gerekmektedir. Proje yüksek oranda döviz cinsinden net fon yaratma yeteneğine sahip olmalı ve projenin geri ödeme gücü yüksek olmalıdır. İhracı/yatırımı düşünülen malın/projenin ilgili ülke bankasınca talep edilmesi gerekmektedir. İhracatı yapılacak olan makine ekipman ve malzemenin yerli katkı payı en az %50 olmalıdır. Toplam vade ödemesiz dönem de dâhil 8 yılı aşmamalıdır. 15

Teşekkürler...