Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÖĞRETİM YÖNTEM & TEKNİKLERİ -7- Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK SUNU İÇERİĞİ ÖĞRENME–ÖĞRETME MODELLERİ YAKLAŞIMLARI * OKULDA ÖĞRENME * TAM ÖĞRENME * ÇOKLU ZEKA * ANLAMLI ÖĞRENME * TEMEL ÖĞRETME * ETKİLİ ÖĞRETİM * MODEL ALARAK ÖĞRENME Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÖĞRENME ÖĞRETME MODELLERİ / YAKLAŞIMLARI Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK * Eğitim programını şekillendirmede, öğretim materyallerini düzenlemede, sınıfta ve diğer durumlarda öğretimi yönlendirmede kullanılabilen model ya da plandır. * Öğretim Modelleri,öğrenmeyi en etkili ve verimli olarak sağlayabilmek için öğrenme düzeyini etkileyen önemli değişkenleri ve bunlar arasındaki ilişkileri açıklamaktadır. * Bazıları bireysel, bazılarıysa grupla öğretim modelleridir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK OKULDA ÖĞRENME (CARROLL) Carroll; # hızlı öğrenen ve hızlı öğrenemeyen öğrenciler vardır. # her öğrenciye, ihtiyaç duyduğu zaman ve ek öğrenme olanakları verildiği taktirde tüm öğrencilerin belirlenen öğrenme düzeyine ulaşacakları savunmaktadır. Carroll, modelin öğelerini zaman kavramıyla açıklamıştır. * Bloom, daha sonra bu dayanakları “Tam Öğrenme Modeli” olarak kullanmıştır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Öğrenme için harcanan süre Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÖĞRENME DERECESİ = Öğrenme için gerekli süre TEMEL ÖĞELERİ; Yetenek: Öğrenilecek bir konunun tam olarak öğrenilmesi için, öğrenen kişinin ihtiyaç duyduğu zaman miktarı Öğretimden Yararlanma Yeteneği: Öğrencinin belli bir üniteyi öğrenebilmesi için öğrenme yeteneklerinin yeterli olması ve öğrenmede gerekli işlemleri yapabilmesi Sebat: Öğrencinin gönüllü olarak öğrenmeye ayırdığı zaman Olanak (Fırsat): Öğrenme için verilen zaman Öğretimin Niteliği: Yetenek öğesine bağlı sürenin dışında ek zaman gerektirmeyecek öğretme etkinlikleri Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK TAM ÖĞRENME (BLOOM) Bloom; Carroll’un kavramsal modelinden faydalanarak bu modeli geliştirmiştir. “İşin başından beri olumlu öğrenme koşulları sağlanmış ve bu olumlu öğrenme koşulları öğretme-öğrenme süreci boyunca devam etmiş ise dünyada herhangi birinin öğrenebileceği her şeyi hemen herkes öğrenebilir.” Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Amaç; Okulda öğrenmeyi en çok etkileyen az sayıdaki faktörü belirlemek ve bu faktörleri kontrol altına alarak, hatadan arınık bir öğretim düzeni oluşturmak. Ek zaman ve öğrenme olanakları sağlandığında, hemen hemen tüm öğrencilerin okullarda öğretilmek istenen tüm yeni davranışları öğrenebileceği savunulur (ilgili davranışların en az % 80-90’ı) Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Tam Öğrenme Eğrisi Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
ÖĞRETİM HİZMETİNİN NİTELİĞİ Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK GİRDİ SÜREÇ ÇIKTI ÖĞRENCİ NİTELİKLERİ Bilişsel Giriş Davranışları (Bilgi, Beceri, Yeterlik) Duyuşsal Giriş Özellikleri (İlgi, Tutum, Akademik Benlik) ÖĞRETİM Öğrenme Ünitesi (Üniteleri) ÖĞRENME ÜRÜNLERİ Öğrenme Düzeyi ve Çeşidi Öğrenme Hızı Duyuşsal Ürünler ÖĞRETİM HİZMETİNİN NİTELİĞİ İpuçları Pekiştirme Katılma Dönüt & Düzeltme Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Bilişsel Giriş Davranışları & Duyuşsal Giriş Özellikleri * Öğrenci nitelikleri ile öğretim hizmeti niteliğinin uyum içinde olması öğrenci kazanımlarının en önemli belirleyicisidir. * Nitelikli bir öğretim hizmeti sağlamanın ön koşulu, öğrencilerin çeşitli niteliklerinin öğrenci sisteme girmeden önce belirlenmesi ve planlamanın buna göre yapılmasıdır. Temel Sayıltılar; 1- Öğrencinin özgeçmişi çok önemli bir yere sahiptir. 2- Öğrencinin girişteki özellikleri ve öğretim hizmetinin niteliği değiştirilebilir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK * Üniteler aşamalı olarak sıralanmıştır ve bir ünite ile ilgili bilişsel davranışlarındaki eksiklikler giderilmeden bir diğerine geçilmez. * Eksik öğrenmeler yığılımlı bir şekilde ilerlerse eğer öğrenci başarı gösteremez ve bu da duyuşsal ürünlere de olumsuz yansır. * Öğrenme-öğretme etkinlikleri başlamadan önce ilgili önkoşul davranışlar belirlenir ve geçerli-güvenilir ölçme araçları ile bunlar sınanır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÖĞRETİM HİZMETİNİN NİTELİĞİ Okullarda sunulan öğretim hizmetinin niteliği, ilgili öğelerin uygun zamanda uygun biçimde kullanımıyla ilgilidir. İpuçları; - Öğrenciye neyin öğrenileceğini açıklayan uyarıcıların tümü. - Öğretme-öğrenme sürecinde her noktada gerekli olabilir. - Zamanlama, açıklık ve anlaşılırlık niteliklerine sahip olmalıdır. - Öğrenicinin özellikleri göz önünde tutulmalıdır. - Sadece sözel olarak değil jest, mimik, el-kol, vücut, göz vb. hareketler de ipucu olabilir. Ayrıca grafik, şema, film, gösteri, drama, öykü, şiir vb. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Pekiştirme - Bir davranışın olma sıklığını arttıran uyarıcıların verilmesidir. - Pekiştireç seçerken öğrencinin yaşı, ihtiyacı ve beklentisi oldukça önemlidir. - Sürekli aynı pekiştireci kullanmamak, davranışın hemen sonrasında vermek, değişken zamanlı ve oranlı hareket etmek gerekir. Katılım - Öğrencinin öğrenme süreci sırasında kendisine sunulan ipuçları ve yönergeler doğrultusunda öğrenme için bir şeyler yapmasıdır. - Öğrenme güdüsü, hazırbulunuşluk, çevre koşulları vb. katılımda etkilidir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Dönüt ve Düzeltme Dönüt: Öğrenciye öğrendiklerinin eğitimin amaçlarına uygun olup olmadığının ya da öğrencinin eğitim amaçlarına uygun davranıp davranmadığının belirlenmesidir. İşgörüsü; * yönlendirici * güdüleyici * pekiştirici Dönüt kullanılırken, ipucu, düzeltme ve pekiştireçler bir arada kullanılabilir. Dolayısıyla tüm iletiler bir bakıma dönüttür. Ünite sonlarındaki izleme testleri sonuçlarına göre yapılır. Düzeltme: Yanlışların düzeltilmesi ve öğrenme eksikliklerinin giderilmesidir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Öğrenci öğrenme düzeyi farklılıklarını gidermek için yapılan tamamlayıcı eğitim çalışmaları; - Bire bir öğretim - Küçük grupla öğretim - Okulda ek öğrenme - Evde ek öğrenme - Programlı öğretim - Kaynak kitaplarla öğretim - Akademik oyunlar öğretim - Tekrar öğretim * Öğretmenin de farklı strateji, yöntem vb. kullanması gerekir. Öğrenme Ürünleri; Bağımlı değişken olan öğrenme ürünleri öğrenme düzeyi ve çeşidini, öğrenme hızını ve duyuşsal ürünleri kapsamaktadır. Öğrenci nitelikleri ve öğretim hizmetinin etkileşimi ne kadar yüksek ise istenilen nitelikteki ürünlere ulaşılır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÖĞRENCİ ARAŞTIRMAYA TEŞVİK EDİLİR ÖĞRENCİLERDE %80 İLA %90 ARASINDA BAŞARI SAĞLAR TAM ÖĞRENME ÖĞRENCİNİN DERSE KATILIMI SAĞLANIR ÖĞRENCİ MATERYAL KULLANMAYI ÖĞRENİR Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Tam öğrenme Modelinin Öğretme-Öğrenme Sürecinin Uygulanışı İleride olan öğrenciler için zenginleştirilmiş etkinlikler uygulama Ünite analizi (konu ve hedef davranışları belirleme) Bilişsel giriş davranışları belirleme Öğretme- öğrenme etkinliklerini uygulama İzleme değerlendirmesini yapma İkinci üniteye ilerleme Tamamlama öğretimi yapma Düzeltme etkinliklerini uygulama Paralel izleme değerlendirmesini yapma Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÇOKLU ZEKA (GARDNER) Zeka Nedir? Eğitimciler göre, öğrenme yeteneği Biyologlara göre, çevreye uyum yeteneği Psikologlara göre, muhakeme yoluyla sonuca ulaşma yeteneği ZEKA GELİŞİMİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Kalıtım ve çevre etkileşimi - Kaynaklara ulaşma şansı - Tarihsel, kültürel faktörler - Coğrafi faktörler - Ailesel faktörler - Durumsal faktörler Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Çoklu zeka kuramı; Zekanın tek bir boyutta olmadığını, aksine her bireyin farklı derecelerde, çeşitli zekalara sahip olduğunu öne sürer. Bu kuramın temel ilkelerini yaratıcı biçimde kullanıp, her öğrencinin bireysel farklılıklarına değer veren ve bunları güçlendiren programlar hazırlayabilmeleri için olanak sağlar. Zekanın boyutları arasında dinamik ilişki söz konusudur. Zeka başkalarına öğretilebilir ve eğitimle geliştirilebilir. Zekanın ölçüsü sadece matematiksel ya da sözel boyut değildir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Zekaya İlişkin Eski Anlayış Zekaya İlişkin Yeni Anlayış Zeka doğuştan kazanılır, sabittir ve değişmez. Zeka niceliksel olarak ölçülebilir ve tek bir sayıya indirgenebilir. Zeka tekildir. Zeka gerçek hayattan soyutlanarak (zeka testleri) ölçülür. Zeka, öğrencileri belli seviyelere göre sınıflandırmak ve onların gelecekteki başarılarını tahmin etmek için kullanılır. Doğuştan kalıtımla gelen zeka kapasitesi geliştirilebilir. Zeka problem çözme sürecinde, herhangi bir ürün ya da performansta sergilenir. Zeka tek tip değildir, çoğuldur ve çeşitli yollarla sergilenebilir. Zeka gerçek hayattan soyutlanamaz. Zeka bireylerin yetenek ve doğal potansiyellerini anlamak ve bunların gelişmesinde farklı yollar keşfetmek için kullanılır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Mantık – Matematiksel Zeka ZEKA ÇEŞİTLERİ Genel Özellikleri Öğrenme Yolları İlgi Duydukları Meslekler Sözel / Dilsel Zeka Dilini etkili olarak kullanabilir. Söyleyerek, dinleyerek, okuyarak ve görerek öğrenir. Yazar, Şair, Öğretmen, Gazeteci, Politikacı, Avukat, Komedyen. Mantık – Matematiksel Zeka Sayılarla çalışmayı sever. Neden-sonuç ilişkisi kurarak yorumlamayı sever. Sınıflayarak, sıralayarak ve soyutlayarak öğrenirler. Bilim İnsanı, Mühendis, Matematikçi, Ekonomist , Muhasebeci, Bilgisayar Programcısı, Yargıç. Görsel (Uzamsal) Zeka Haritaları, çizelgeleri, filmleri kolay okurlar, anlarlar. Görselleştirme (resim, film, sunu-slayt- vb..) ve hayal kurarak öğrenirler. Ressam, Fotoğrafçı, Mühendis, Mimar, Gezgin., Resim Öğretmeni Müziksel (Ritmik) Zeka Melodileri, sesleri ve ritimleri severler. Müzik eşliğinde, ritim ve melodiyle öğrenirler. Şarkıcı, Besteci, Müzik Öğretmeni, Tiyatrocu. Bedensel (Kinestetik) Zeka Vücudunu ve ellerini ustalıkla kullanarak anlatmayı severler. Dokunarak, yaparak ve hareket ederek öğrenirler. Atlet, Dansçı, Aktör, Balerin, Balet, Pandomimci, Cerrah. Kişiler Arası (Sosyal) Zeka Çevresiyle ilişki kurmayı, işbirliği yapmayı ve empatiyi sever. Paylaşarak, çevresindeki-lerle işbirliği yaparak ve karşılaştırarak öğrenirler Öğretmen, Psikolojik danışman, Psikolog,, Politikacı, Doktor, İşadamı. Kişisel (İçsel) Zeka Kendi duygu ve düşüncele-rinin, yeterliklerinin farkına varabilmedir. Kendi başlarına, kendi hızında, kişisel becerilerini kullanarak öğrenirler. Kendi başlarına çalışmayı, başarmayı severler. Sanatçı, Din Adamı, Sosyal Hizmet Uzmanı, Psikoterapist Doğa Zekası Doğal kaynaklara ve çevreye ilgisi yüksektir. Bitki ve hayvanları tanır ve ilgilenir. Araştırarak, gözlem yaparak, çevreyi, olayları gözlemleyip inceleyerek öğrenirler. Ziraat Mühendisi, Arkeolog, Meteorolog, Biyolog, Zoolog, Çevre Bilimci.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK DİLSEL / SÖZEL ZEKA Bir bilgiyi sözel ya da yazılı olarak bir başkasına açıklayabilme veya verilen bir talimatı anlayabilme gücüdür. Örnek: bazı elektronik araçların kullanım kılavuzlarında kısa yollar açıklanır ve diğerlerini anlamak zorken, bunlar kolayca anlaşılabilmektedir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK MÜZİKAL / RİTMİK ZEKA Günlük hayatımızda bizi uyaran seslerin öğrenilme ve duyulma kapasitesi. Örnek: Bir kişiyi ayak seslerinden tanıma, trafik yoğunluğunu veya hava durumunu seslerden kestirme. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
SOSYAL / KİŞİLER ARASI ZEKA Bir grupla iş birliği ve ekip ruhunun güçlenmesini sağlama gücüdür. Örnek: Bir grup çalışmasında elde edilen ürünlerin tek tek bireylerin eseri değil grubunun gücünü ürünü olduğuna inanma ve bu yönde çaba harama. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÖZEDÖNÜK / İÇSEL ZEKA Kişinin kendisi ile ilgili bilgisi olması ya da yaşamı ve öğrenmesi ile ilgili sorumluluk alması ile ilgili kapasitesidir. Örnek: Problemler hakkında kendi kendine verilen kararları analiz ederek değerlendirme yapma. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
MATEMATİK / MANTIKSAL ZEKA Sayılar ve akıl yürütme, birbiri ile ilişkili kavramlar ve düşünceler arasındaki ilişkileri anlama gücüdür. Örnek: Öğrenilen sayı ilişkileri ve matematik işlemlerini günlük hayatta kullanma. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK BEDENSEL ZEKÂ Vücut hareketlerini kontrol etme ve yorumlamayı, vücut ile zihin arasında bir uyum oluşturma kapasitesidir. Örnek: Çevremizdeki insanlarla konuşurken kullandığımız jest ve mimikler, vücut dillerindeki farklılıklar. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
UZAMSAL (GÖRSEL-MEKANSAL) ZEKÂ Kişinin kendi görsel ve mekana bağlı yaşantılarını yeniden geliştirme kapasitesidir. Örnek: Bulutlara bakarak, şekilleri, hayvanlara, objelere, yüzlere ve olaylara benzeterek hayal gücünü kullanma. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
ÇOKLU ZEKÂ KURAMI VE ÖLÇME DEĞERLENDİRME Çoklu zekâ kuramında çoktan seçmeli ya da boşluk doldurmalı testlerin yerine öğrencilerin belli bir beceri, konu ya da alandaki yeterliğini çeşitli yollarla gösterebilmesi benimsenmiştir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK DOĞACI ZEKA Doğal çevreyi tanıma, anlama ve koruma ile ilgilidir. Örnek: Çevremizdeki canlılarla ilgilenme, onları tanıma ve besleme Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÇOKLU ZEKA KURAMI Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÇOKLU ZEKA KURAMI Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Çoklu zeka kuramı eğitime uygulanırken öğrenci merkez alınmalıdır. Bunun için öğrenme ve öğretme etkinlikleri çeşitlendirilmeli, konu ve amaç doğrultusunda çeşitli seçenekler sunulmalı ve öğrenciye seçme hakkı tanınmalıdır. Sınıf içinde farklı zeka alanlarına yönelik öğrenme merkezleri düzenlemek uygun bir yoldur. Uygulama boyutunda Zeka Takımları (öğretmenlerden oluşturulur) görevlendirilir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ANLAMLI ÖĞRENME (AUSUBEL) * Kuramın temelinde şu düşünce vardır : "Öğrenmeyi etkileyen en önemli faktör öğrencinin mevcut bilgi birikimidir. Bu ortaya çıkarılıp ona göre öğretim planlanmalıdır.“ * Ausubel’e göre; öğrenme anlamlı olmalıdır. Sözel öğrenme eğer etkin bir şekilde yapılırsa anlamlı olur fakat buluş yoluyla öğrenme her zaman anlamlı olmayabilir. Ayrıca sözel öğrenme etkin bir şekilde yapıldığında kısa bir sürede birçok bilgi öğrenciye aktarıldığından buluş yoluyla öğrenmeye göre daha avantajlıdır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Anlamlı öğrenmenin psikolojik temelleri; * Yeni öğrenilecek kavram, bilgi ve ilkeler daha önceki bilgilerle ilişkilendirilmelidir. * Her bilgi ünitesi kendi içinde bir bütün oluşturduğundan, bu bütün içindeki kavramlar belli bir düzen içinde olmalıdır. * Yeni öğrenilen konu kendi içinde tutarlı değilse veya öğrencinin daha önceki bilgileriyle çelişiyorsa öğrenci konuyu anlamakta zorlanır. * Bilişsel içerikli bir konuyu öğrenmede etkili olan zihinsel süreç tümdengelimdir. Öğrenci öğrendiği ilkeyi veya bilgiyi farklı durumlara ve problemlere uygulayabiliyorsa konuyu kavramıştır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK Ausubel, bu esaslara dayanarak “sergileyici öğretim” modelini geliştirmiştir. Bu model üç basamaklı olarak gerçekleştirilir; 1- Ön örgütleyici kullanarak öğrenciyi öğrenmeye hazır konuma getirmek. 2- Yeni konunun bütün ayrıntılarını adım adım ve ayırt etmelerle öğrenciye sunmak. 3- Yeni konunun ana ilkelerini çeşitli örneklerle uygulatarak öğrencinin birleştirme, kaynaştırma ve bağdaştırma yapmasını sağlamak. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
TEMEL ÖĞRETME Okulda etkili öğretim için 4 temel öge gereklidir; (GLASSER) Okulda etkili öğretim için 4 temel öge gereklidir; 1- Hedeflerin Saptanması: Hedef – davranışların tespit edilmesi 2- Giriş Davranışlarının Belirlenmesi: Önceki öğrenmelerle bağın kurulması için öğrencinin hazırbulunuşluğu belirlenir 3- Öğretme Ortam / Yollarının Seçilmesi: Uygun ortamın tertiplenmesi, öğretim materyallerinin seçilmesi ve yaşama uyarlanması 4- Değerlendirme: Öğrenme düzeyi değerlendirilir, dönüt verilir ve eksiklikler tamamlanır ** Uygulamalar önemli olduğu için, öğretme işinin düzenlenmesini en iyi öğretmen yapar.
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ETKİLİ ÖĞRETİM (SLAVIN) Slavin, Carroll’un Okulda Öğrenme Modeli’nin ilkelerini temele almıştır. Grupla öğretime uygun bir modeldir. Etkili Öğrenme = İyi Öğretim Hizmeti 1- Öğretimin Niteliği: İlgil konu, öğrencinin günlük yaşamda ihtiyacını karşıladığı oranda anlamalıdır. Bu da niteliği yükseltir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK 2- Öğretim Düzeyini Uygun Hale Getirme: Bireysel farklılıklar göz önünde tutularak farklı strateji, yöntem, teknik vb. kullanılır. Etkinliği her öğrencinin düzeyine uygun hale getirme 3- Teşvik Etme: Öğrencilerin istekli hale getirilmesidir. Konunun nerede, ne işe yarayacağı anlatılarak öğrencide istek uayndırılmalıdır. 4- Zaman: Konular ve üniteler en az zaman harcanarak öğretilmelidir. Öğrencinin de dikkatini vererek harcayacağı zaman, onun daha nitelikli öğrenmesini sağlayacaktır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK MODEL ALARAK ÖĞRENME (BANDURA) Öğrenmede en çok “gözlem ve taklit” üzerinde durulmaktadır. Öğrenme Süreci: 1- Dikkat 3- Davranışı sergileme 2- Hatırda tutma 4- Güdüleme Daha çok informal öğrenme sürecinde gerçekleşir. Pekiştirecin doğrudan ve hemen olmasına gerek yoktur. Davranışı sergileyen başka birine verilen pekiştireç de etkili olabilir. Öğretim ortamında öğretmen de çoğu zaman öğrenci için modeldir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
KPSS’DE ÇIKMIŞ SORULAR Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010
Bloom’a göre hangisi öğrenciyi etkileyen dış koşul değildir? A) Dönüt 2005 Bloom’a göre hangisi öğrenciyi etkileyen dış koşul değildir? A) Dönüt B) Ön koşul öğrenmeler C) Pekiştirme D) Düzeltme E) İşaret ve açıklama
Bloom’a göre hangisi öğrenciyi etkileyen dış koşul değildir? A) Dönüt 2005 Bloom’a göre hangisi öğrenciyi etkileyen dış koşul değildir? A) Dönüt B) Ön koşul öğrenmeler C) Pekiştirme D) Düzeltme E) İşaret ve açıklama
A) Sözel zekâ B) İçsel zekâ C) Görsel zekâ D) Mantıksal zekâ 2006 Mustafa Öğretmen Ayşe’nin sosyal bilgiler dersinde sonuç çıkarmakta zorlandığını fark eder. Ayşe’nin bu dersle ilgili yaşantıları hakkında hafta boyunca notlar tutmasını, hafta sonunda ise bu notları gözden geçirerek kendine ait bir “problem çözme modeli” geliştirmesini ister. Bu modelini daha da geliştirebilmek için fikir üretmesini, farklı problemlerde hangi farklı yaklaşımları izlediğini yazmasını ve hangi yöntemlerin gerçekten isine yaradığını, hangilerinin ise hiç yaramadığını düşünmesini söyler. Çoklu zekâ kuramına göre Mustafa öğretmen öğrencisinin hangi zekâ alanının gelişmesine yardımcı olmaktadır? A) Sözel zekâ B) İçsel zekâ C) Görsel zekâ D) Mantıksal zekâ E) Sosyal zekâ
A) Sözel zekâ B) İçsel zekâ C) Görsel zekâ D) Mantıksal zekâ 2006 Mustafa Öğretmen Ayşe’nin sosyal bilgiler dersinde sonuç çıkarmakta zorlandığını fark eder. Ayşe’nin bu dersle ilgili yaşantıları hakkında hafta boyunca notlar tutmasını, hafta sonunda ise bu notları gözden geçirerek kendine ait bir “problem çözme modeli” geliştirmesini ister. Bu modelini daha da geliştirebilmek için fikir üretmesini, farklı problemlerde hangi farklı yaklaşımları izlediğini yazmasını ve hangi yöntemlerin gerçekten isine yaradığını, hangilerinin ise hiç yaramadığını düşünmesini söyler. Çoklu zekâ kuramına göre Mustafa öğretmen öğrencisinin hangi zekâ alanının gelişmesine yardımcı olmaktadır? A) Sözel zekâ B) İçsel zekâ C) Görsel zekâ D) Mantıksal zekâ E) Sosyal zekâ
A) Dersi sunuş biçimine öğrencilerin alışması için çaba göstermelidir. 2008 Çoklu zekâ kuramının ortaya koyduğu bilgileri dikkate alarak mesleğini sürdüren bir öğretmen, bu kuramın gereği olarak aşağıdakilerden hangisini yapmaya özen göstermelidir? A) Dersi sunuş biçimine öğrencilerin alışması için çaba göstermelidir. B) Öğrenciler, hazırbulunuşluk düzeylerine göre bir araya getirilerek gruplanmalıdır. C) Öğrencilerin kavrayabilmeleri için konuları tekrar tekrar anlatmalıdır. D) Farklı öğretim yöntem ve teknikleri kullanmaya E) Öğrenme gerçekleştiğinde pekiştireç vermelidir.
A) Dersi sunuş biçimine öğrencilerin alışması için çaba göstermelidir. 2008 Çoklu zekâ kuramının ortaya koyduğu bilgileri dikkate alarak mesleğini sürdüren bir öğretmen, bu kuramın gereği olarak aşağıdakilerden hangisini yapmaya özen göstermelidir? A) Dersi sunuş biçimine öğrencilerin alışması için çaba göstermelidir. B) Öğrenciler, hazırbulunuşluk düzeylerine göre bir araya getirilerek gruplanmalıdır. C) Öğrencilerin kavrayabilmeleri için konuları tekrar tekrar anlatmalıdır. D) Farklı öğretim yöntem ve teknikleri kullanmaya E) Öğrenme gerçekleştiğinde pekiştireç vermelidir.
E) Öze dönük ve müziksel 2008 Canlılarla ilgili kitapları okumayı seven, oyun oynarken, ders çalışırken yalnız olmayı tercih eden ve açık hava ortamlarında yapılan yürüyüşlerden hoşlanan bireyin çoklu zekâ kuramına göre hangi zekâ alanlarının daha baskın olduğu söylenebilir? A) Öze dönük ve doğacı B) Doğacı ve mantıksal C) Mantıksal ve sözel D) Sözel ve öze dönük E) Öze dönük ve müziksel
E) Öze dönük ve müziksel 2008 Canlılarla ilgili kitapları okumayı seven, oyun oynarken, ders çalışırken yalnız olmayı tercih eden ve açık hava ortamlarında yapılan yürüyüşlerden hoşlanan bireyin çoklu zekâ kuramına göre hangi zekâ alanlarının daha baskın olduğu söylenebilir? A) Öze dönük ve doğacı B) Doğacı ve mantıksal C) Mantıksal ve sözel D) Sözel ve öze dönük E) Öze dönük ve müziksel
Sınıfında kavram haritası çalışması yaptıran bir 2008 Sınıfında kavram haritası çalışması yaptıran bir öğretmen, aşağıda belirtilenlerin hangisini öncelikle hedeflemiş olabilir? A) Öğrenmelerin anlamlı ve kalıcı hâle gelmesini B) Farklı öğrenme yollarını kullanmayı C) Öğretilen bilgilerin tekrar edilmesini D) Öğrencilerin öğrenme güçlüklerini belirlemeyi E) Öğrencilerin şema çizme becerilerini geliştirmeyi
Sınıfında kavram haritası çalışması yaptıran bir 2008 Sınıfında kavram haritası çalışması yaptıran bir öğretmen, aşağıda belirtilenlerin hangisini öncelikle hedeflemiş olabilir? A) Öğrenmelerin anlamlı ve kalıcı hâle gelmesini B) Farklı öğrenme yollarını kullanmayı C) Öğretilen bilgilerin tekrar edilmesini D) Öğrencilerin öğrenme güçlüklerini belirlemeyi E) Öğrencilerin şema çizme becerilerini geliştirmeyi
2009 Okul müdürü öğretim yılının başında bütün öğrencilerin, eğitim programının işaret ettiği kazanımlara erişmeleri için öğrenme ortamlarını en iyi şekilde düzenlemiş, gerekli araç-gereçleri sağlamıştır. Öğretim yılı başında öğrencileriyle etkili iletişim kurabilmeleri konusunda ve uygun koşullar sağlandığında hemen hemen her öğrencinin öğrenebileceğini vurgulamak için öğretmenlerle seminerler düzenlemiştir. Öğretim yılı süresince de öğrenci öğrenmelerini izleme değerlendirmeleri yaptırmış ve öğrenmeyi olumsuz yönde etkileyen bütün etkenleri ortadan kaldırmaya çalışmıştır. Okul müdürü, öğrenme modellerinden hangisinin temel ilkelerini benimseyerek okulunda uygulamaya çalışmıştır? A) Yapılandırmacı B) Mikro öğretim C) Tam öğrenme D) Çoklu zekâ E) İşbirliğine dayalı öğrenme
2009 Okul müdürü öğretim yılının başında bütün öğrencilerin, eğitim programının işaret ettiği kazanımlara erişmeleri için öğrenme ortamlarını en iyi şekilde düzenlemiş, gerekli araç-gereçleri sağlamıştır. Öğretim yılı başında öğrencileriyle etkili iletişim kurabilmeleri konusunda ve uygun koşullar sağlandığında hemen hemen her öğrencinin öğrenebileceğini vurgulamak için öğretmenlerle seminerler düzenlemiştir. Öğretim yılı süresince de öğrenci öğrenmelerini izleme değerlendirmeleri yaptırmış ve öğrenmeyi olumsuz yönde etkileyen bütün etkenleri ortadan kaldırmaya çalışmıştır. Okul müdürü, öğrenme modellerinden hangisinin temel ilkelerini benimseyerek okulunda uygulamaya çalışmıştır? A) Yapılandırmacı B) Mikro öğretim C) Tam öğrenme D) Çoklu zekâ E) İşbirliğine dayalı öğrenme
Türkiye’de mesleki ve teknik eğitim kapsamı 2009 Türkiye’de mesleki ve teknik eğitim kapsamı dışında da çocuklar ve gençler usta yanına verilir ve meslek edinmeleri sağlanır. Bu durumda mesleğin gerektirdiği becerileri öğrenebilmesi için bireyin tek kaynağı, çalıştığı yerdeki en deneyimli kişidir. Usta çırak etkileşimiyle ortaya çıkan öğrenme aşağıdakilerden hangisidir? A) Bireyselleştirilmiş öğrenme B) Model alma yoluyla öğrenme C) Yapılandırmacı öğrenme D) Sunuş yoluyla öğrenme E) Buluş yoluyla öğrenme
Türkiye’de mesleki ve teknik eğitim kapsamı 2009 Türkiye’de mesleki ve teknik eğitim kapsamı dışında da çocuklar ve gençler usta yanına verilir ve meslek edinmeleri sağlanır. Bu durumda mesleğin gerektirdiği becerileri öğrenebilmesi için bireyin tek kaynağı, çalıştığı yerdeki en deneyimli kişidir. Usta çırak etkileşimiyle ortaya çıkan öğrenme aşağıdakilerden hangisidir? A) Bireyselleştirilmiş öğrenme B) Model alma yoluyla öğrenme C) Yapılandırmacı öğrenme D) Sunuş yoluyla öğrenme E) Buluş yoluyla öğrenme
2009 Politikacıların, öğretmenlerin, liderlerin ve psikologların ihtiyaç duyduğu tartışma, görüşme yapma, öğretme ve toplantı düzenleme gibi etkinliklerde, bireyi başarılı kılmada öncelikli rol oynayan zekâ alanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sosyal B) Dilsel C) Öze dönük D) Görsel E) Mantıksal
2009 Politikacıların, öğretmenlerin, liderlerin ve psikologların ihtiyaç duyduğu tartışma, görüşme yapma, öğretme ve toplantı düzenleme gibi etkinliklerde, bireyi başarılı kılmada öncelikli rol oynayan zekâ alanı aşağıdakilerden hangisidir? A) Sosyal B) Dilsel C) Öze dönük D) Görsel E) Mantıksal