Bölüm 1 Örgütsel Davranış Nedir?

Öğrenme Hedefleri İşyerinde insan ilişkileri becerilerinin önemini gösterebilmeli Bir yöneticinin görevlerini, rollerini, ve becerilerini tanımlayabilmeli Örgütsel davranış kavramını tanımlayabilmeli Sistematik yaklaşımın ÖD için önemini gösterebilmeli ÖD ile bağlantılı alanları tanıyabilmeli Mutlak doğruların neden sosyal bilimlerde çok az bulunduğunu anlatabilmeli

Bireyler arası ilişkilerin önemi ÖD neden yönetici etkinliğini bu kadar etkiliyor? Teknik beceriler önemli Ancak liderlik ve iletişim de yönetici için çok önemli Başarılı bir yöneticinin etkisi Kaliteli çalışanların ayrılma oranının az olması Daha kaliteli adayların iş için başvurması Daha iyi mali performans

Yönetici ne yapar? İşlerin diğer insanlar aracılığıyla yürütülmesini sağlar. Yönetim Faaliyetleri Karar verme Kaynak dağıtımı Diğer çalışanların faaliyetlerini yönlendirme Örgüt / Kurum Bilinçli bir şekilde koordine edilen, iki veya daha fazla kişiden oluşan, bir hedefe veya hedefler bütününe ulaşmak için belirli bir yapı içerisinde işleyen sosyal birim.

Yönetim Süreci Planlama Örgütleme Liderlik Kontrol An organization consists of people with formally assigned roles who must work together to achieve stated goals. To expedite the achievement of these goals, a manager plans, organizes, leads, and controls the people who work for the organization. Planning is setting goals and deciding on courses of action, developing rules and procedures, developing plans, and forecasting. Organizing entails identifying jobs to be done, hiring people to do them, establishing departments, delegating authority to subordinates, establishing a chain of command, and coordinating the work of subordinates. Leading means influencing other people to get the job done, maintaining morale, molding company culture, and managing conflicts and communication. Controlling is setting standards, comparing performance with these standards, and taking corrective actions as needed. Prof. Dr. Cem Tanova 4

Prof. Dr. Cem Tanova

Planlama Misyon: Vizyon: Hedefler: Stratejiler: Prof. Dr. Cem Tanova Var oluş sebebimiz. Vizyon: Hepimizin aynı yöne bakmasını sağlayan bir hayal. Hedefler: Ölçülebilir, Zorlayıcı, Mümkün, Sınırlı Stratejiler: İç ve Dış çevrenin analizine göre en uygun yöntemin belirlenmesi. Prof. Dr. Cem Tanova

Liderlik Prof. Dr. Cem Tanova Yön verme Motivasyon sağlama Hedefler doğrultusunda gücün birleşmesini sağlama Motivasyon sağlama Bütünlük, beraberlik oluşturma Prof. Dr. Cem Tanova

Kontrol Prof. Dr. Cem Tanova Neredeyiz, nerede olmalıydık Ölçebilmek Toplam Kalite Yönetimi Değerlendirme Prof. Dr. Cem Tanova

Yönetici Rolleri Bireyler Arası Bilgi Sağlama Sembolik:Yasal ve sosyal zorunluklardan dolayı temsili görevlerin yerine getirilmesi Liderlik: Motivasyon ve yönlendirme İrtibat: Örgüt dışı ile bağlar oluşturmak ve bağlantıları canlı tutmak Bilgi Sağlama Dağıtıcılık: Bilginin gereken kesimlere ulaştırılması Derleme: Bilginin kaynaklarından derlenmesi ve ilgili kişilere ulaştırılması Konuşmacı: Örgüt hedef ve planları konusunda ve eylemlerin sonuçları konusunda açıklamalar yapmak

Yönetici Rolleri (Devamı) Karar verme Girişimcilik: yeni ürün ve hizmet alanları araştırma Sorun çözümleyici: Beklenmedik sorunların çözümü Kaynak dağıtıcı: Bütçeleme, gereken kaynağın gereken proje ve birimlere ayrılması Müzakereci: Örgüt adına pazarlık yapmak

Yönetim Becerileri Teknik Beceriler Beşeri Beceriler Uzmanlık bilgilerini ve uzmanlığı uygulayabilme Beşeri Beceriler Hem bireysel hem de grup içerisinde diğer bireylerle çalışabilme, onları anlayabilme, motive edebilme becerisi Kavramsal Beceriler Karmaşık durumları teşhis ve analiz edebilecek zihinsel yetenek

Kavramsal Beşeri Teknik Tepe Orta Alt

Gerçekte Başarılı Yöneticilerin Yaptıkları

Sezgiler ve sistematik çalışma İç güdüler Bireysel gözlem Sağduyu Sezgi İlişkileri inceler Bilimsel kanıt Davranış öngörüsü Sistematik Çalışma

Sistematik Yaklaşımın Devamı… Kanıta Dayalı Yönetim Yönetsel kararları mevcut en iyi kanıtlara dayandırma Bilimsel yaklaşım Bir yönetsel sorun tanımlanır Mevcut kanıtlar incelenir Mevcut duruma uygulanır Evidence-based management (EBM) complements systematic study by applying scientific evidence to managerial decisions. (c) 2008 Prentice-Hall, All rights reserved.

Yöneticiler 3 yaklaşımı da kullanmalı Püf noktası, hangi noktada sezgilerinizle hareket edeceğinizi bilmektir. – Jack Welsh Sezgi genellikle doğru olmayan bilgi üzerine kurulabilir Yönetimde modalar ve taklitçilik de yaygındır Sistematik yaklaşım zaman kaybına yol açabilir Mümkün olduğunca kanıtlara dayalı bir yaklaşımla sezgi ve deneyimlerimizi geliştirmeliyiz. It is important that managers know how to balance the amount of information to gather, their past experiences, and their intuition in the decision-making process. There are negatives associated with all three approaches. It is the manager’s job to make the best decisions possible by accessing as much evidence as possible while remaining efficient. (c) 2008 Prentice-Hall, All rights reserved.

Katkısı olan alanlar Psikoloji Sosyoloji Sosyal psikoloji Antropoloji Örgütsel davranış çok sayıda alanın katkısı ile gelişmektedir Organizational Behavior (OB) is interdisciplinary in nature as it is an applied behavioral science. The theory in OB relies on contributions from multiple behavioral disciplines. These disciplines include Psychology, Social Psychology, Sociology and Anthropology. (c) 2008 Prentice-Hall, All rights reserved.

ÖD alanında neden mutlak kurallar yok? Durumsal Değişken(Z) Bağımsız değişken (X) Bağımlı değişken (Y) Amerika Patron «bana ilk ismim ile hitap edin» diyor Çalışanlar için daha ulaşılabilir oluyor KKTC Çalışanlar için bir huzursuzluk kaynağı yaratıyor

ÖD’yı bekleyen zorluklar Ekonomik baskılar Küreselleşme İşgücü çeşitliliği Müşteri hizmetleri Çalışan becerilerinin geliştirilmesi İnnovasyon ve değişim «Geçicilik» sorunu Ağ tipi örgütlenme İş yaşam dengesi Pozitif çalışma ortamı Etik davranışları teşvik etme

Ne kadar kestirebiliriz? İncelenen Değişken Bağımsız (X) Bağımlı (Y) Bu değişkenin bağımlı değişkeni (Y) etkileyen faktör olduğu düşünülür. Bu değişkenin farklı düzeylerinde Y’nin değişimi gözlemlenir. Bağımsız değişken (X) tarafından yönlendirilir. ÖD araştırmacılarının anlamak istediği değişkendir. İlgilendiğimiz değişken! X Y Ne kadar kestirebiliriz? The dependent variable is the key factor that you want to explain or predict. The independent variable is the factor that affects change in the dependent variable. By seeing how X impacts Y we will be able to better predict behavior. (c) 2008 Prentice-Hall, All rights reserved.

İlginç Bağımlı Değişkenler Üretkenlik En düşük maliyetle girdileri çıktılara dönüştürmek. Etkinik ve verimlilik kavramlarını ihtiva eder. İş devamsızlığı İşe gelmeme İşgücü devir oranı Kurumdan ayrılan kişilerin oranı. Sapkın davranışlar Kurum normlarına uygun olmayan davranışlar. Some key variables that we are concerned about when studying organizations are work outcome variables. These include productivity, absenteeism, turnover, and deviant workplace behavior. (c) 2008 Prentice-Hall, All rights reserved.

Daha ilginç bağımlı değişkenler Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Çalışanın resmi iş tanımına dahil olmayan, ancak kuruluşun işlevlerini etkin biçimde yerine getirmesine yardımcı olan isteğe bağlı davranış. İş tatmini İş özellikleri ile ilgili yaptığı değerlendirme sonucu çalışanın işi ile ilgili olumlu duyguya sahip olması. Additional behaviors we want to more fully understand are organizational citizenship behavior (OCB) and job satisfaction. OCB is the discretionary behavior of the employee that is not a formal job requirement, but still helps to enhance work outcomes. This could include team building activities, noticing flaws in the work process, or covering for a sick colleague. Job satisfaction is the general attitude toward the job. (c) 2008 Prentice-Hall, All rights reserved.

Bağımsız değişkenler Bağımsız değişkenler (X) üç düzeyde incelenebilir. Birey düzeyi Biyografik özellikler, kişilik, duygular, değerler ve tutumlar, beceriler, algı, motivasyon, bireysel öğrenme, bireysel karar verme Grup İletişim, grup halinde karar verme, liderlik ve güven, çatışma, grup yapısı, güç ve siyaset Kurum Kurum kültürü, kurumsal politikalar, kurum yapısı