İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERDE KDV İADE UYGULAMASI BURSA SMMM ODASI İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERDE KDV İADE UYGULAMASI SUNAN YMM YAKUP KAYIHAN 15/12/2007

KDV İADE UYGULAMASI

A-İADE HAKKI DOĞURAN İŞLEMLERE GENEL BİR BAKIŞ İndirimli Orana Tabi Mal Ve Hizmetlerden Doğan İadeler KDVK Md.29/2 Tam İstisnadan Doğan İadeler 1-KDVK Md.11 2-KDVK Md.13/a- b-c-d-e-f 3-KDVK Md.14 4-KDVK Md.15/a-b 5-KDVK Geçici Md/17 6-Uluslar arası Anlaş- Malar kapsamındaki Teslimler (Örn.5303 Say.Yasa) Sorumluluk Kapsamındaki Tevkifat Uygulamasından Doğan İadeler KDVK Md.9 1-Hurda Teslimi 2-Fason İmalat 3-91 No’lu Tebliğ kapsamındaki tevkifat Fazla Ve Yersiz Ödenen KDV’lerden Doğan İade KDVK Md.8/2 1- İndirim Hakkına Sahip Olmayanlar (G.T. 23/B) 2-İndirim Hakkına Sahip Olanlar (G.T. 91/I)

B-İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERDE KDV İADE UYGULMASI KONU İLE İLGİLİ MEVZUAT KDV Kanunu : Madde:28-29 KDV Genel Tebliğleri: 24,39,74,76,84, 85, 98,99,101,105,106 KDV Sirkülerleri : 41

I- İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERDE KDV İADE UYGULMASINDA TARİHSEL SÜREÇ. İndirimli orana tabi işlemlerde KDV iade uygulaması 3297 sayılı kanunla ve temel gıda maddelerinde geçerli olmak üzere 1986 yılında uygulamaya girmiş olup yıllık iade şeklinde başlamıştır. 4369 sayılı kanunla 01.01.1999 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere indirimli orana tabi işlemlerin tamamında iade sistemi mali mevzuata girmiş olup yine yıllık olarak iade yapılması esası benimsenmiştir. 5035 sayılı kanunla 01.01.2004 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere yıl içinde de mahsuben iade sistemi mali mevzuata girmiştir. Ancak 11 Temmuz 2006 tarihinde yayınlanan KDV 99 seri nolu genel tebliğine kadar aylık mahsuben iadenin nasıl yapılacağı konusunda bir belirleme yapılmadığından dolayı 2004 ve 2005 yıllarında aylık mahsuben iade sistemi çalışmamış olup bu yıllara ait iadeler de yıllık olarak nakden veya mahsuben yapılabilmiştir.

İndirimli orana tabi işlemlerde KDV iade talebinin geriye dönük yapılamaması yani süresinde verilen beyannamede tercihini indirim yapma şeklinde kullanmış olan mükelleflerin düzeltme yöntemi ile iade talep edememesi (KDV/96 - genel tebliği) dikkate alındığında 2006 yılından önceki konu ile ilgili yasal düzenlemelerin detayına girmenin gereksizliği ortaya çıkmaktadır. Bu çalışma, güncel olan mevzuat kapsamında (KDV 99 seri nolu tebliğ) 2006 ve sonraki yıllara ilişkin iadenin talep edilme esas ve usullerini içermektedir.

II-İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLER %1 ORANINA TABİ İŞLEMLER Bazı tarım ürünlerinin toptan teslimi (Perakende teslimi %8 veya %18) Toptan tahıl, kasaplık hayvan, patates, kuru soğan, zeytinyağı (Perakende teslimi %8) Buğday unu ve katkısız ekmekler Toptancı halinde toptan taze sebze ve meyve teslimi (Perakende teslimi %8) Hayvan ve bitki tohumlukları, fidanlar Ham post, derilerin toptan teslimi (Perakende teslimi %18) Kan ve kan konponentleri Cenaze hizmetleri Gazete ve dergiler (Muzır neşriyat %18) Kullanılmış binek otomobili Sakatlara mahsus motorsuz taşıtlar ve tekerlekli koltuklar Finansal kiralama Enerji santralleri işletme hakkı Konut inşasına ilişkin inşaat taahhüt işleri

%8 ORANINA TABİ İŞLEMLER Temel gıda maddeleri Yazarkasa ve takograf Sinema ve sanatsal gösteriler Özel okul, üniversite, kreş Kitap (Muzır neşriyat %18) Baskı ve yazı kağıdı (Fotokopi kağıdı dahil) Mama, kan ürünleri, serum ve aşı Hayvan yemleri ve bunların imalinde kullanılan maddeler, saman İnsan, hayvan ve bitki sağlığında kullanılan ilaçlar ve cihazlar Okul araç, gereçleri, servis ve yurt hizmetleri İplikler ve iplik imali için hazırlanan her nevi filamentler, lifler, vb Pamuklu, yünlü, ipekli, sentetik, suni veya bunların karışımlarından örme dahil her nevi mensucat İç ve dış giyim eşyası İşlenmiş post, deri ve köseleler ile bunların taklitleri ve bunlardan mamul giyim eşyası Her nevi maddeden mamul ayakkabı, terlik, çizme ve benzerleri Her nevi maddeden mamul çanta, bavul, valiz ve benzerleri Halılar ve diğer dokumaya elverişli maddelerden yer kaplamaları

III-İADE UYGULAMASININ GENEL ESASLARI

1-KDV İADE TALEBİNDE BULUNACAK MÜKELLEFLERİN GERÇEK USULDE VERGİLENDİRİLEN MÜKELLEF OLMASI İade talebinde bulunacak mükelleflerin tuttukları defterlerin cinsi önemli değildir.KDV mükellefiyeti bulunan bütün işletmeler iade talebinde bulunabilir. Basit usule tabi mükellefler isteğe bağlı olarak (KDV Kanunu:Madde:8) KDV mükellefiyeti tesis ettirirlerse bunlar da iade talebinde bulunabilirler

2- KDV İADE TALEBİNDE BULUNACAK MÜKELLEFİN KDV’YE TABİ MAL TESLİMLERİNİN KDV’DEN MUAF OLMAMASI. Teslime konu mal ve hizmet indirimli orana tabi olsa bile bu teslim ve hizmetin yapıldığı taraf KDV’den muaf ise yani fatura KDV’den muaf şeklinde düzenleniyor ise iade talebinde bulunulamaz. Örneğin KDV Kanunun 17.maddesinde sayılan teslimler

3-İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEM İÇİN YÜKLENİLEN KDV İNDİRİM YOLU İLE TELAFİ EDİLMEMİŞ OLMALIDIR. Toplam hesaplanan KDV-Toplam İndirilecek KDV =Devreden KDV var ise bu devreden KDV’yi aşmayan tutar kadar iade talebinde bulunulabilir.Devreden KDV yok ise iade talebinde bulunulamaz. Yukarıdaki matematiksel durum yıllık iade taleplerinde her bir aylık dönem için ayrı ayrı aranır.

4-İNDİRİMLİ ORANA TABİ TESLİM İÇİN YÜKLENİLEN VE İNDİRİM YOLUYLA GİDERİLEMEYEN KDV BELİRLENEN HADDİ AŞMALIDIR. Bu Hadler; 1999 Yılı İçin: 1.000.-YTL 2000 Yılı İçin 2.000.-YTL 2001 Yılı İçin: 4.000.-YTL 2002 Yılı İçin: 6.400.-YTL 2003 Yılı İçin: 8.200.-YTL 2004 Yılı İçin: 9.100.-YTL 2005 Yılı İçin:10.000.-YTL 2006 Yılı için 10.000.-YTL 2007 Yılı için 10.800.-YTL

5-İNDİRİMLİ ORANA TABİ İLEMLERDEN KAYNAKLANAN KDV İADE ALACAĞININ YILLIK OLARAK TALEP EDİLMESİ HALİNDE EN ERKEN YILI İZLEYEN OCAK EN GEÇ İSE YILI İZLEYEN KASIM BEYANNAMESİNDE TALEP EDİLMESİ GEREKİR.

4. Teşvik belgeli makine teçhizat teslimleri (Madde 13/c) 6-İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEM TAM VEYA KISMİ İSTİSNA KAPSAMINDA GERÇEKLEŞMEMELİDİR. İndirimli orana tabi işlem, tam veya kısmi istisna kapsamında yer alıyorsa bu istisnaların uygulanmasına ilişkin esaslara tabi olacaktır. Tam İstisnaya konu teslimler; (KDV Kanunu Madde:11,13,14,15 ve Geçici Madde:17) 1. İhracat (Madde 11) 2. Deniz, hava, demiryolu taşıma araçlarının imali, inşası, teslimi, tadili, bakımı, onarımı (Madde 13/a) 3. Liman ve hava meydanlarında araçlar için yapılan hizmetler (Madde 13/b) 4. Teşvik belgeli makine teçhizat teslimleri (Madde 13/c) 5. Değerli madenler ve petrol arama faaliyetlerinde bulunanlara yapılan teslim ve hizmetler (Madde 13/d) 6. Liman ve hava meydanı inşası ve yenilenmesine ilişkin teslim ve hizmetler (Madde 13/e) 7. Güvenlik kuruluşlarının ve tedarikçilerinin silah, cihaz ve sistem alışları ve yatırım harcamaları (Madde 13/f) 8. Uluslar arası taşımacılık (Madde 14) 9. Diplomatik temsilcilik ve konsolosluklar ile uluslar arası kuruluşlara ve mensuplarına yapılan teslim ve hizmetler (Madde 15) 10.Dahilde İşleme Rejimi kapsamındaki teslimler.(31.12.2008’e kadar geçerli) 11-Uluslar arası anlaşmalar kapsamında yapılan teslimler (örnek:5303 sy.yasa) Kısmi İstisnaya konu teslimler ise genel manada KDV Kanununun 17.maddesinde düzenlenmiştir.Bu kapsamda yer alan Yüklenilen KDV’lerin iadesi mümkün olmayıp duruma göre bu KDV’ler gider,maliyet veya kanunen kabul edilmeyen gider yazılır.

7-İADE OLUNACAK KDV İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERİN BÜNYESİNE GİREN KDV İLE SINIRLIDIR. Tam istisna kapsamında gerçekleşen teslimlerde olduğu gibi indirimli orana tabi teslimlerde de iade edilecek tutar; Teslimle alakalı yüklenilen KDV’yi aşamayacağı gibi Teslime konu bedele uygulanacak genel KDV oranını da aşamaz. İade talep edilecek KDV=Yüklenilen KDV-Hesaplanan KDV-Belirlenen Limit formülüne göre hesaplanır.

IV-İADE UYGULAMASINDA DÖNEM A. İADENİN AYLIK OLARAK MAHSUP TALEP EDİLMESİ: a-İadeye Konu Tutarın Hesaplanması: Mükelleflerin iadeye hak kazandıkları katma değer vergisinin hesaplanmasına ilişkin esaslar 74 ve 76 seri No’ lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde yapılmıştır. Mükellefler, iade tutarının hesaplanmasına her takvim yılının Ocak ayı itibariyle başlayacaklar ve iade edilecek KDV tutarlarını temel olarak dört aşamada tespit edeceklerdir.

1. Adım : Ocak Ayı • Ocak ayı indirimli orana tabi işlemler nedeniyle yüklenilen vergiden, bu işlemlere ilişkin hesaplanan vergi çıkarılır. • Bu vergi farkı,beyannamedeki sonraki döneme devreden KDV ile kıyaslanır. Sonraki döneme devreden KDV yoksa; indirimli orana tabi işlemlerin bünyesine giren vergi aylık iade hesabına dahil edilmez. Sonraki döneme devreden KDV, bu vergi fark tutarını aşıyorsa; bu vergi farkının tamamı “ aylık iade edilebilir KDV” olarak alınır. • Sonraki döneme devreden KDV, bu vergi farkını aşmıyorsa sonraki döneme devreden KDV tutarı “ aylık iade edilebilir KDV” olarak alınır.

2. Adım :Şubat Ayı Şubat ayı indirimli orana tabi işlemler nedeniyle yüklenilen vergiden, bu işlemlere ilişkin hesaplanan vergi çıkarılır. • Bu vergi farkı ile Ocak ayına ilişkin “iade edilebilir KDV” ile toplanır. Bu tutar ( vergi farkı + Ocak ayı iade edilebilir KDV ) Şubat ayı sonraki döneme devreden KDV ile kıyaslanır. Sonraki döneme devreden KDV yoksa ilk iki ay aylık iade hesabında dikkate alınmayacaktır. Sonraki döneme devreden KDV, vergi farkı + Ocak ayı iade edilebilir KDV tutarı toplamını aşıyorsa, toplamın tamamı aylık iade hesabına dahil edilir. Sonraki döneme devreden KDV, vergi farkı + Ocak ayı iade edilebilir KDV tutarı toplamını aşmıyorsa, Şubat ayı sonraki döneme devreden KDV tutarı ilk iki ay için “iade edilebilir KDV” olarak alınır.

3. Adım : Bakanlar Kurulunca Belirlenen Limitin Aşıldığı Aya Kadar Yapılacak Hesaplama Bu hesaplamalar Bakanlar Kurulunca belirlenen limitin aşıldığı aya kadar yapılır.İade hakkı limitin aşıldığı ayda doğar.Mükellefe bu ayda mahsuben iade edilebilecek kısım sözkonusu limiti aşan kısımdır. (2007 yılı için limit 10.800.-YTL)

4. Adım : Bakanlar Kurulunca Belirlenen Limitin Aşıldığı Aydan Yıl Sonuna Kadar Yapılacak Hesaplama İzleyen dönemlerde ise önceki aylar ile ilişki kurmaksızın yukarıdaki gibi hesaplanan iade tutarının tamamı mahsuben iade edilecektir. Yani limitin aşıldığı aylardan sonraki aylarda iade hesabı aylık olarak yapılacak ve doğan KDV vergi farkı devreden KDV ile kıyaslanıp yukarıdaki bölümlerde izah edildiği şekilde hareket edilecektir.

YILI İÇİNDE MAHSUP EDİLECEK VERGİ TUTARININ HESAPLANMASINA İLİŞKİN ÖRNEK   DÖNEM İ N D İ R İ M L İ O R A N A T A B İ İ Ş L E M   ÖNCEKİ DÖNEM SONU İADE TUTARI TOPLAM (5+6) DEVREDEN KDV CARİ DÖNEM SONU İADE TUTARI MAHSUP EDİLECEK KDV BEDEL HESAPLANAN KDV YÜKLENİLEN KDV (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) OCAK 20.000 1.600 2.500 900 1400 - ŞUBAT 25.000 2.000 3.100 1.100 3.700 MART 15.000 1.200 1.700 500 2.300 NİSAN 50.000 4.000 5.600 3.900 5.200 MAYIS 80.000 6.400 9.600 3.200 7.100 8.400 HAZİRAN 110.000 8.800 12.600 3.800 10.900 17.600 TEMMUZ 90.000 7.200 10.000 2.800 7.300 AĞUSTOS 3.000 1.000 1.850 EYLÜL 40.000 4.200 850 EKİM 60.000 4.800 6.500 2.200 KASIM 6.000 1.450 ARALIK 45.000 3.600 5.700 2.100 2.250

b) İade Talebinde Hazırlanacak Belgeler:  Mahsup talebi bir dilekçe ile yapılacaktır. Dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenecektir: 1. Takvim yılı başından mahsup hakkının doğduğu döneme kadar yapılan alışlara ilişkin fatura ve benzeri belgeler ile aynı dönemde yapılan indirimli orana tabi satışlara ilişkin fatura ve benzeri belgelerin listesi, (bu listelerde fatura düzenleme haddinin altında kalan tutarlar ile aynı mükelleften yapılan alımların toplamı tek tutar olarak belirtilebilecektir) 2. Takvim yılı başından mahsup hakkının doğduğu döneme kadar iade edilecek vergi tutarının hesaplanmasına ilişkin olarak dönemler itibariyle hazırlanacak tablo, 3. Mahsup hakkının doğduğu dönemden itibaren sadece mahsup talep edilen vergilendirme dönemine ait olmak üzere; indirilecek KDV listesi, indirimli orana tabi işlemlere ait satış faturaları veya listesi ile yüklenilen KDV tablosu.

B. YIL İÇİNDE MAHSUP EDİLEMEYEN VERGİLERİN İADESİNİN TALEP EDİLMESİ a) İadenin Nakden veya Mahsuben Yapılması:  İndirimli orana tabi işlemlerden doğan iade alacağının yılı içinde mahsuben iade edilemeyen kısmı, izleyen yıl içinde mükellefin isteğine bağlı olarak, nakden veya mahsuben iade edilebilecektir. İade talebi en erken izleyen yılın Ocak dönemine ait olup Şubat ayı içinde verilecek, en geç Kasım dönemine ait olup Aralık ayı içinde verilecek KDV beyannameleri ile yapılabilecektir. 3 aylık vergilendirme dönemine tabi olan mükelleflerde iade talebi en erken izleyen yılın ilk 3 aylık, en geç üçüncü 3 aylık vergilendirme dönemlerine ait beyannamelerle yapılabilecektir.

b- İade Edilecek KDV’nin Hesaplanması Mükelleflerin iadeye hak kazandıkları katma değer vergisinin hesaplanmasına ilişkin esaslar 74 ve 76 seri No’ lu Katma Değer Vergisi Genel Tebliğlerinde yapılmıştır. Mükellefler, iade tutarının hesaplanmasına her takvim yılının Ocak ayı itibariyle başlayacaklar ve iade edilecek KDV tutarlarını temel olarak dört aşamada tespit edeceklerdir.

1. Adım : Ocak Ayı Ocak ayı indirimli orana tabi işlemler nedeniyle yüklenilen vergiden, bu işlemlere ilişkin hesaplanan vergi çıkarılır. Bu vergi farkı,beyannamedeki sonraki döneme devreden KDV ile kıyaslanır. Sonraki döneme devreden KDV yoksa; indirimli orana tabi işlemlerin bünyesine giren vergi yıllık iade hesabına dahil edilmez. Sonraki döneme devreden KDV, bu vergi fark tutarını aşıyorsa; bu vergi farkının tamamı “ yıllık iade edilebilir KDV” olarak alınır. Sonraki döneme devreden KDV, bu vergi farkını aşmıyorsa sonraki döneme devreden KDV tutarı “ iade edilebilir KDV” olarak alınır.

2. Adım :Şubat Ayı Şubat ayı indirimli orana tabi işlemler nedeniyle yüklenilen vergiden, bu işlemlere ilişkin hesaplanan vergi çıkarılır. Bu vergi farkı ile Ocak ayına ilişkin “iade edilebilir KDV” ile toplanır. Bu tutar ( vergi farkı + Ocak ayı iade edilebilir KDV ) Şubat ayı sonraki döneme devreden KDV ile kıyaslanır. Sonraki döneme devreden KDV yoksa ilk iki ay yıllık iade hesabında dikkate alınmayacaktır. Sonraki döneme devreden KDV, vergi farkı + Ocak ayı iade edilebilir KDV tutarı toplamını aşıyorsa, toplamın tamamı yıllık iade hesabına dahil edilir. Sonraki döneme devreden KDV, vergi farkı + Ocak ayı iade edilebilir KDV tutarı toplamını aşmıyorsa, Şubat ayı sonraki döneme devreden KDV tutarı ilk iki ay için “iade edilebilir KDV” olarak alınır.

3. Adım : Diğer Aylar ve Aralık Ayı Bu hesaplamalar diğer aylar ve Aralık ayı için de yapılır. Aralık ayında Şubat ayında olduğu gibi gerekli mukayese işlemi yapılır. Yani, Aralık ayında indirimli orana tabi işlemlerin bünyesine giren vergiler ile bu işlemlerle ilgili olarak hesaplanan vergi arasındaki fark, Kasım sonu itibariyle hesaplanan “iade edilebilir vergi” ile toplanacak ve bu toplam Aralık ayı devreden KDV’ si ile mukayese edilecektir. Devreden vergi yoksa iade talep edilmeyecektir. Devreden vergi varsa ve yukarıda belirtilen toplamı aşıyorsa bu toplam “yıllık iade edilebilir vergi” olarak alınır. Devreden vergi varsa ve yukarıda belirtilen toplamı aşmıyorsa, Aralık ayı devreden vergi tutarı “yıllık iade edilebilir vergi” olarak alınır.

4. Adım : İade Edilecek Verginin Hesabı Yıllık iade tutarı , yıllık iade edilebilir vergi tutarının izleyen yılın Kasım dönemine kadar verilecek ( bu ay dahil) beyannamelerde yer alan sonraki döneme devreden KDV tutarları ile karşılaştırılması suretiyle tespit ve talep edilir. İzleyen yılın en geç Kasım ayına ait beyannamesinde talep edilmesi gereken tutar Ocak-Kasım arası dönemlerde devreden KDV ile de mukayese edilir. İadenin yapılabilmesi iade tutarının , her yıl için tespit edilen alt limitten ( 2006 yılı için 10.000 YTL ) az olmaması gerekmektedir. Mükellefe bu tutarı aşan kısım iade edilecektir.

İNDİRİMLİ ORANA TABİ TESLİM BEDELİ DİĞER İŞLEMLERE AİT TESLİM BEDELİ ÖRNEK TABLO 2006 TAKVİM YILINDA İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERLE İLGİLİ YÜKLENİLEN ( İADESİ GEREKEN) KDV HESAPLAMA TABLOSUDUR DÖNEM TESLİMLER YÜKLENİMLER İNDİRİMLER HESAPLANAN KDV DEVİR İADE 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 İNDİRİMLİ ORANA TABİ TESLİM BEDELİ DİĞER İŞLEMLERE AİT TESLİM BEDELİ İNDİRİMLİ ORANA AİT YÜKLENİLEN KDV İADE DOĞURAN İŞLEMLERDEN ALINAN İADE ÖNCEKİ DÖNEMDEN DEVİR KDV BU DÖNEM TOPLAM İND. KDV İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLER HESAPLANAN KDV DİĞ.İŞL. İLİŞKİN HES KDV+ İLAVE EDİLECEK KDV TOPLAM HESAPLANAN KDV SONRAKİ DÖNEME DEVREDEN KDV (FARK) İNDİRİMLİ ORANLI İADE EDİLEBİLİR KDV CARİ DÖNEM İADE EDİLECEK KDV KÜMÜLATİF İADE EDİLECEK KDV OCAK   52.748 ŞUBAT 9.487 43.261 MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ 43.456 AĞUSTOS 196.648 26.962 101.631 15.732 85.899 11.230 EYLÜL 317.880 212 43.774 91.222 25.430 38 25.469 65.754 18.344 29.574 EKİM 45.981 16.565 6.858 99.139 3.678 2.982 6.660 92.479 3.179 32.753 KASIM 79.861 11.283 127.989 6.389 121.600 4.894 37.647 ARALIK 87.598 271 12.560 155.049 7.008 49 7.057 147.993 5.552 43.199 TOPLAM 727.969 17.048 101.437 897.027 58.238 3.069 61.306 2006 YILI İADE DIŞI KDV (99 SERİ NOLU KDV GENEL TEBLİĞİ) 10.000 2006 YILI İADESİ GEREKEN KDV 33.199

Yukarıdaki örnek tabloda görüldüğü üzere Aralık/2006 sonu iade edilebilir KDV 33.199.-YTL’dır Bu tutarın Kasım/2007 KDV döneminde talep edildiği düşünüldüğünde; 01/2007-11/2007 dönemleri arasında da devreden KDV bu tutarın altına düşmemişse bu tutarın tamamı, Bu tutarın altına düşmüş ise devreden KDV kadar iade talep edilebilir. 01/2007-11/2007 KDV dönemlerinden herhangi birisinde ödeme çıkmış ise iade talep edilemez.

c) İade Talebinde Hazırlanacak Belgeler:  İade talebi bir dilekçe ile yapılacak, bu dilekçeye aşağıdaki belgeler eklenecektir. İade hakkı doğuran işlemin yapıldığı yıla ait alış ve satış faturalarının listesi (bu listelerde fatura düzenleme haddinin altında kalan tutarlar ile aynı mükelleften yapılan alımların toplamı tek tutar olarak belirtilebilecektir), Yıllık iade tutarının hesaplanmasına ilişkin tablo, Yılı içinde mahsup edilen tutarları aylık olarak gösteren tablo (bu tabloda yılı içinde mahsup edilemeyen tutar da tek satır olarak gösterilecektir), İadenin talep edildiği yılın ilk döneminden iadenin talep edildiği döneme kadar aylar itibariyle devreden KDV tutarlarını gösteren tablo,

Dış ticaret sermaye şirketlerine, Sektörel dış ticaret şirketlerine, V-İNDİRİMLİ ORANA TABİ MALLARIN İHRAÇ AMAÇLI TESLİMLERİNDE MAHSUBEN İADE          İndirimli orana tabi malların oldukları gibi ihraç edilmeleri şartıyla; Dış ticaret sermaye şirketlerine, Sektörel dış ticaret şirketlerine, Yarıdan fazla hissesine sahip oldukları şirketlere, Kendi hisselerinin yarısından fazlasına sahip olan mükelleflere, tesliminden doğan yılı içindeki mahsup talepleri miktarına bakılmaksızın inceleme raporu, YMM tasdik raporu ve teminat aranılmadan yerine getirilecektir

a) İncelemesiz / Teminatsız Mahsuben İade Uygulamasının Yürütülmesi. KDV Kanununa göre tecil – terkin uygulanan ihraç kaydıyla teslimler bu düzenleme dışındadır. Uygulamadan faydalanılabilmesi için malların oldukları gibi ihraç edilmeleri zorunludur. İncelemesiz / teminatsız mahsup uygulaması, indirimli orana tabi işlemlerden, yukarıda kapsamı belirtilen teslimlere isabet eden kısım için geçerlidir. Bu hesaplama aşağıdaki şekilde yapılacaktır. a) İade hakkı önceki bölümlerde de belirtildiği üzere Bakanlar Kurulunca belirlenen alt limitin aşıldığı dönemde doğmakta, bu dönemde limiti aşan kısmın mahsuben iadesi talep edilebilmektedir. b) Yılın başından limitin aşıldığı döneme kadar (bu dönem dahil) yapılan ve incelemesiz / teminatsız iade kapsamına giren teslim bedelleri toplamı, aynı dönemdeki indirimli orana tabi bütün işlem bedelleri toplamına oranlanacak, bu oran limiti aşan iade tutarına uygulanarak incelemesiz / teminatsız mahsup edilebilecek tutar hesaplanacaktır.

Örnek: Kasım/2007 verileri) İncelemesiz ve teminatsız iade kapsamına giren teslim bedeli tutarı : 500.000.-YTL İndirimli orana tabi bütün teslim bedelleri toplamı : 2.000.000.-YTL İndirimli orana tabi tüm teslimler için yüklenilen ve bakanlar kurulunca belirlenen limiti aşan vergi farkı tutarı : 80.000.-YTL Hesaplama: (500.000.-YTL/2.000.000.-YTL)x (80.000.-TL)= 20.000.-YTL 20.000.-YTL’lik tutar incelemesiz ve teminatsız olarak yapılacak iade tutarı olup kalan kısım olan 60.000.-YTL incelme ve teminat karşılığı yapılacak iade tutarıdır.

a) İncelemesiz / Teminatsız Mahsuben İade Uygulamasında Hazırlanacak Belgeler, İade uygulamasında yukarıda (IV-A /b) bölümünde sayılan belgelere ilaveten dilekçe ekine aşağıdakilerin de eklenmesi gerekmektedir. ihracatı gerçekleştiren mükelleften alınacak yazı,  Yılın başından cari döneme kadar, aylar itibariyle ve kümülatif sütunlara da yer verilmek suretiyle, incelemesiz / teminatsız mahsup kapsamına giren teslim bedelleri, bunlar dışındaki indirimli orana tabi diğer işlem bedelleri (birden fazla işlem varsa toplamları alınarak tek tutar olarak ifade edilecektir) ve her ikisinin toplamını gösteren bir tablo, eklenecektir.

VI   AYLIK VE YILLIK İADE TALEPLERİNİN BEYANNAMEDE GÖSTERİLMESİ KAĞIT ORTAMINDA VERİLEN KDV BEYANNAMELERİNDE. Aylık mahsuben iade talepleri, kağıt ortamındaki KDV beyannamesinin 9 numaralı tablosunda 406 kodlu satır aracılığıyla beyan edilecektir.  Bu satıra kümülatif iade tutarı Bakanlar Kurulunca yıllık olarak belirlenen limiti aşıncaya kadar kayıt yapılmayacaktır.  Limitin aşıldığı dönemde, 406 kodla açılan satırın “Teslim ve Hizmet Bedeli” sütununa yılın başından limitin aşıldığı döneme kadar (bu dönem dahil) indirimli oran kapsamında gerçekleştirilen ve bu kapsamdaki işlem bedellerinin KDV hariç toplamı, “İadeye Konu Olan KDV” sütununa ise önceki bölümlerde açıklanan esaslara göre belirlenen mahsuben iade tutarı yazılacaktır.  Limit aşıldıktan sonraki dönemlerde, “Teslim ve Hizmet Bedeli” sütununa sadece o dönemde gerçekleşen indirimli orana tabi işlem bedelleri, “İadeye Konu Olan KDV” sütununa ise önceki bölümlerde açıklanan esaslara göre hesaplanacak mahsuben iade tutarı yazılacaktır.  Yılı içinde mahsup edilemeyen vergilerin izleyen yılda nakden veya mahsuben talep edilmesi halinde, talebin yapıldığı dönem beyannamesinin 9 numaralı tablosuna 450 kodla bir satır açılacak, bu satırın “Teslim ve Hizmet Bedeli” sütununa önceki yıldaki toplam işlem bedeli, “İadeye Konu Olan KDV” sütununa IV/B-b bölümünde yapılan açıklamalara göre belirlenen iade tutarı yazılacaktır.

İNTERNET ORTAMINDA VERİLECEK KDV BEYANNAMELERİNDE KAYIT ŞEKLİ.  Yıl içindeki mahsuben iade taleplerinde “İstisnalar” kulakçığındaki “Diğer İade Hakkı Doğuran İşlemler” tablosunda 406 kodlu satır seçilecek, satırın “Teslim ve Hizmet Bedeli” sütunu ile “İadeye Konu Olan KDV” sütununa yukarıdaki gibi kayıt yapılacaktır.  Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergiler için izleyen yılda yapılacak iade taleplerinde ise aynı tabloda 450 kodla bir satır açılacak ve kağıt ortamında verilen beyannamelerde olduğu gibi kayıt yapılacaktır. 

VII – İADE EDİLECEK KDV’NİN HESAPLANMASI Mükelleflerin iadeye hak kazandıkları KDV tutarlarının hesaplanması için öncelikle iade talebine konu olan indirimli orana tabi işlemlerin bünyesine giren KDV’ nin hesaplanması; Daha sonra da, bu tutarlar ile söz konusu işlemler nedeniyle hesaplanan KDV’ nin karşılaştırılarak indirilemeyen KDV’ nin bulunması gerekmektedir. Devamında ise indirilemeyen söz konusu tutarın takip eden vergilendirme dönemlerinde indirim konusu yapılıp yapılmadığının tespiti gerekmektedir.

Teslim Veya Hizmetin Yapılması Aşamasına Kadar Yüklenilen KDV’ nin Hesaplanması : Konuya ilişkin olarak 39 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin I-D bölümünde , yüklenilen vergiler kapsamına iade hakkı doğuran işlemle ilişkilendirilebilen normal alış ve giderler, genel imal ve genel idare giderleri ile amortismana tabi iktisadi kıymetler için yapılan harcamalara ilişkin verginin girdiği belirtilmiştir. Buna paralel olarak, 76 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliği’ ne göre; “İndirimli orana tabi işlemlerin bünyesine giren vergilerin hesabına, genel imal ve idare giderleri ile amortismana tabi iktisadi kıymetler dolayısıyla yüklenilen vergiler dahildir”

Amortismana tabi iktisadi kıymetler nedeniyle yüklenilen katma değer vergilerinden iade talebinde bulunulan işleme düşen payın hesaplanması özellik arz etmektedir. Bu konuyla ilgili açıklamalar 24 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinin E bölümünde yapılmıştır. a) İktisadi kıymet, münhasıran vergiye tabi işlemlerde kullanılıyorsa, mükellefin söz konusu iktisadi kıymetin iktisabı sırasında yüklendiği vergilerin, iade hakkı doğuran işlemler nedeniyle yüklendiği vergiler kapsamında, iadesi mümkün değildir. b) İktisadi kıymet münhasıran iade hakkı doğuran işlemlerde kullanılıyorsa, amortismana tabi iktisadi kıymet için ödenen vergiler de dahil olmak üzere iade hakkı doğuran işlemler nedeniyle yüklenilen vergilerden bu işlemlerin % 18’ lik kısmı beyannamenin ilgili satırlarına yazılacaktır. İktisadi kıymete ait verginin indirilemeyen kısmı için gelecek dönemlerde aynı işleme devam edilecektir. c) İktisadi kıymet vergiye tabi olan işlemler ile iade hakkı doğuran işlemlerde ortaklaşa kullanılıyorsa, amortismana tabi iktisadi kıymete ait olup indirimle giderilmeyen katma değer vergisi yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, istisna kapsamına giren işlemlere isabet eden katma değer vergisi kadar iade konusu olacaktır

Mükellefler, amortismana tabi iktisadi kıymetlerin alışlarında yüklendikleri katma değer vergilerini ancak bunlar işletmede kullanılmaya başlanıldıktan sonra iade hesaplamasına dahil edebileceklerdir. Satın alınmış olmasına rağmen üretim sürecine girmemiş olan yani kullanılmaya başlanmamış olan amortismana tabi iktisadi kıymetlere ait KDV , iade hesaplamasında dikkate alınmaz.

Örneğin, soda imalat ve ticareti ile uğraşan bir işletmenin boş bir arsayı satın aldığı varsayılacak olursa, arsa nedeniyle ödediği KDV’ yi indirecek ancak soda teslimleri nedeniyle talep edeceği KDV iadesine dahil edemeyecektir. Bu arsa üzerinde faaliyetini genişletmek amacıyla fabrika binası, yönetim binası yada depo yapmakta olduğu varsayılırsa, inşaat giderleri için ödediği KDV’ leri de indirim konusu yapabilmekle birlikte, yine iade hesaplamasına dahil edemeyecektir. Arsa ve diğer inşa maliyetleri “yapılmakta olan yatırımlar “ hesabında izlenecek, bina tamamlanıp üretim sürecine dahil olacak , ancak ve ancak “ üretilen malların satıldığı dönemde” KDV iadesine konu edilebilecektir.

İKTİSADİ KIYMET KDV’SİNİN İADE TALEBİNE ÖRNEK: A işletmesinin bütün teslimleri indirimli orana tabi satış olup Kasım/2007 KDV Beyannamesi bilgileri aşağıdaki gibidir. İndirimli orana tabi teslim bedeli : 500.000.-YTL Hesaplanan KDV : 5.000.-YTL İndirilecek KDV (Sabit kıymet KDV HARİÇ) : 60.000.-YTL Sabit Kıymet KDV : 80.000.-YTL Ekim/2007’den devreden KDV : 10.000.-YTL Yüklenilen KDV (Sabit kıymet KDV Hariç) : 50.000.-YTL İADE EDİLECEK KDV’NİN HESAPLANMASI TOPLAM HESAPLANAN KDV 5.000.-YTL TOPLAM İND.KDV (60.000+80.000) 140.000.-YTL TOPLAM YÜKLENİLEN KDV (50.000+80.000) 130.000.-YTL İADE EDİLEBİLİR KDV 85.000.-YTL (500.000*%18)-5000 DEVREDEN KDV 50.000.-YTL

Örneğe ilişkin açıklama: Sabit kıymet alımına ilişkin 80.000.-YTL’lik KDV’nin 35.000.-YTL’si Kasım/2007 döneminde iade talep edilmiş olup kalan kısım (devreden KDV) sonraki KDV beyanı dönemlerinde istisna kapsamında teslim olması halinde iade talep edilebilecektir. Sabit kıymete ilişkin KDV’nin 35.000.-YTL’sının iade talep edilebilmesi toplam iade talebinin, istisna kapsamındaki teslim bedelinin genel KDV oranını aşamayacağı düzenlemesinden kaynaklanmaktadır.

Yüklenilen Verginin Hesaplanmasında ( FAALİYET GİDERLERİ ) Pazarlama satış dağıtım gideri ve benzeri faaliyet giderleri nedeniyle katlanılan katma değer vergileri iade hesaplamasında dikkate alınacak mıdır?

Bu konu ile ilgili olarak iki farklı görüş vardır: - Birinci Görüş ; 76 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde yapılan açıklamanın genişletilemeyeceği ve tebliğde yer verilmemesinden dolayı pazarlama satış dağıtım gideri ve benzeri faaliyet giderleri nedeniyle katlanılan katma değer vergilerinin iade hesaplamasında dikkate alınmayacağı yönündedir. - İkinci Görüş ; 76 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğinde yapılan açıklamanın sınırlayıcı olmaması sadece yol gösterici olması ve söz konusu giderler nedeniyle katlanılan katma değer vergilerinin de indirimli orana tabi işlemlerin gerçekleştirilmesi için zorunlu olmalarından dolayı, bu işlemler nedeniyle yüklenilen KDV’ nin iade hesaplamasında dikkate alınması gerektiği yönündedir

Konuya ilişkin olarak 36,39 ve 76 Seri Numaralı Katma Değer Vergisi Genel Tebliğ’ lerinde yapılan açıklamalar birlikte değerlendirildiği zaman; özü itibariyle genel yönetim giderleri gibi değerlendirilmesi gereken pazarlama satış dağıtım gideri ve benzeri faaliyet giderleri nedeniyle katlanılan katma değer vergilerinden iade talebinde bulunulan işleme pay verilebilmesi gerekmektedir.

Öncelikle belirtilmelidir ki, iadesi talep edilecek vergi miktarının mükellef tarafından Vergi Usul Kanunu’ na göre tutulan defterler ve seçilen muhasebe yöntemlerinin sonuçlarına göre belirlenmesi esastır. Bu nedenle Tek Düzen Hesap Planı ve Gelir Tablosu Hesapları ve sistematiği önem taşımaktadır. Gelir Tablosu hem sistematiği hem de kapsamı anlamında KDV iadesi hesaplamasına bire bir yol gösterecektir.

Gelir Tablosu ve Hesapları : BRÜT SATIŞLAR SATIŞ İNDİRİMLERİ (-) NET SATIŞLAR SATIŞLARIN MALİYETİ (-) 1- Satılan Mamüller Maliyeti (-) 2-Satılan Ticari Mallar Maliyeti (-) 3- Satılan Hizmet Maliyeti (-) 4- Diğer Satışların Maliyeti (-) BRÜT SATIŞ KARI VEYA ZARARI E- FAALİYET GİDERLERİ (-) 1- Araştırma ve Geliştirme Giderleri (- 2- Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri (-) 3- Genel Yönetim Giderleri (-) FAALİYET KARI VEYA ZARARI

Gelir Tablosu sistematiği içerisinde kar yada zarar; ‘ Brüt Satış Kârı veya Zararı, Faaliyet Kârı veya Zararı, Olağan Kâr veya Zarar’ olarak adım adım bölümlenmekte ve Dönem Net Karı veya Zararı’ na erişilerek sonlanmaktadır İndirimli oranda KDV iadesi hesabına hangi gider ve harcama kalemlerinin gireceği hususu gelir tablosunda yer alan Faaliyet Kârı Veya Zararı bölümü nihai sınırı oluşturmaktadır. Gelir tablosunun bu sınıra kadar olan hesaplarının tamamı işletmenin esas faaliyeti nedeniyle yarattığı hasılat ile maliyet ve giderlerini kapsamaktadır.Dolayısıyla faaliyet karı yada zararına ulaşılırken katlanılan tüm gider ve maliyetler dolayısıyla yüklenilen katma değer vergileri iade hesaplamasına dahil olacaktır.

Ayrıca , KDVK’ nun 29/2. maddesinde, ‘,,,28 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulu tarafından vergi nispeti indirilen teslim ve hizmetlerle ilgili olup teslim ve hizmetin gerçekleştiği vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutarı Bakanlar Kurulunca tespit edilecek sınırı aşan vergi, bu mükelleflere mahsuben/nakden iade edilir” hükmü yer almaktadır. Madde metnin de anlaşılacağı üzere, indirimli oranda mal teslimi nedeniyle yüklenilen ve iadeye konu edilecek harcama ve giderler sadece imalata ilişkin değildir; kanun maddesi teslimle ( satışla ) ilgili tüm giderleri işaret etmektedir. Bu nedenle,indirimli oranda KDV iadesi hesaplamasına, imalattan nihai satışa dek katlanılan tüm maliyet ve giderlerin dolayısıyla bunlar için yüklenilen tüm KDV’ lerin dahil edilmesi gerekmektedir.

Diğer taraftan iade hesabına dahil edilecek alış ve giderlerin, iade hakkı doğuran işlemin yapıldığı ay ve yıl içinde gerçekleşmiş olması şart değildir. İşlemle ilgili olması şartıyla önceki yıllarda yapılan harcamalara ait vergiler de iade hesaplamasına dahil edilecektir. Ar-Ge harcamalarının da aynı mantık içerisinde iade talep edilebileceği tabiidir.

Sonuç olarak yüklenilen KDV’ye aşağıdaki hususların dahil olduğunu söyleyebiliriz. Mal ve hizmet satın alınması nedeni ile ödenen KDV Genel imal giderlerine ait KDV Genel yönetim giderlerine ait KDV (VUK Madde 275’e göre mamul maliyetine pay veriliyorsa) Amortismana tabi iktisadi kıymetlere ait KDV Araştırma ve geliştirme giderleri ile pazarlama satış dağıtım giderlerine ait KDV.

VIII-İNDİRİMLİ ORANA TABİ TESLİMLERİ İÇİN SÜRESİNDE İADE TALEBİNDE BULUNMAYAN MÜKELLEFLERİN DURUMU Katma değer vergisi alacağını indirim yoluyla giderme tercihinde bulunan mükelleflerin daha sonra bu tercihinden vazgeçerek nakden veya mahsuben iade talep etmeleri halinde aradaki dönemler için düzeltme beyannameleri vermeleri gerekmektedir. Tercih değişikliğinin yapıldığı dönemde iade için istenilen belgelerin de beyannameye ekleneceği tabiidir.  Ancak, indirimli orana tabi işlemlerle ilgili katma değer vergisi alacakları için süresinde iade talebinde bulunmayan mükelleflerin daha sonra düzeltme beyannameleri vererek iade talebinde bulunmaları mümkün değildir.

Örneğin 2005 yılı ve öncesi yıllar için düzeltme yolu ile iade talep edilemez. Ancak 2007 yılında Bakanlar Kurulunca belirlenen limitin aşıldığı ayda iade talep etmeyen mükellef (iade talep etme hakkı olduğu halde)daha sonraki aylarda yani 2007 yılının herhangi bir ayında iade talebinde bulunabilir.Düzeltme beyannamesi verilmesine gerek yoktur.(KDV-41 nolu sirküler)

IX-Özel Hesap Dönemine Tabi Mükelleflerde Nakden ve Mahsuben İade Uygulamasında Dönem: 15 Nolu KDV Sirkülerinde yapılan açıklamalar çerçevesinde; özel hesap dönemi tayin olunan mükelleflerce Katma Değer Vergisi Kanunu’ nun 5035 sayılı Kanunla değişik 29. maddesine göre indirimli orana tabi işlemler nedeniyle yüklenilen ancak indirilemeyen ve ( usul ve esasları Bakanlığımızca henüz belirlenmediğinden ) yılı içinde mahsubu da yapılmayan verginin bu mükelleflere de nakden iadesi “takvim yılı” esasına göre yerine getirilecektir. Diğer bir ifade ile, özel hesap dönemine tabi mükelleflerin katma değer vergisi iade tutarlarının hesaplanmasında Ocak – Aralık arası vergilendirme dönemlerindeki tutarları dikkate alınacaktır.

X-YIL İÇİNDE İŞİN BIRAKILMASI HALİNDE NAKİT İADE Yıl içinde işi terk eden mükelleflerin indirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV iadesini,işin bırakıldığı döneme ait KDV beyannamesinde beyan etmek suretiyle (izleyen yılı beklemeksizin) talep etmeleri mümkündür.Konuyla ilgili olarak Gelir İdaresince verilen bir özelgede,yıl içinde işi bırakan mükelleflerin izleyen yılı bekleme durumları olmadığından,işin terk edildiği tarihte iade talepleri için geçerli olan limiti (2007 yılı için 10.800.-YTL) esas almak sureti ile iade talebinde bulunabilecekleri,ancak iade işleminin,mükellefin işi terk tarihi itibari ile stoklarında yer alan mallar için KDV beyan edip etmediği hususu göz önüne alınmak suretiyle gerekli işlemlerin yapılabileceği belirtilmiştir.

XI-MAHSUP İSTENEBİLECEK BORÇLAR 10.07.2006 tarihinden geçerli olmak üzere, 2006/Ocak ve izleyen vergilendirme dönemlerine ilişkin indirimli orana tabi işlemlerden doğan KDV alacakları; 1) Mükellefin kendisine ait ithalde alınanlar da dahil vergi borçlarına, 2)SSK prim borçlarına, 3-01/10/2006 tarihinden itibaren elektrik ve doğalgaz borçlarına mahsubu edilebilecektir. Elektrik ve doğalgaz borçlarına yapılacak mahsup işlemleri ile ilgili usul ve esaslar 101 nolu KDV Genel Tebliğinde açıklanmıştır

XII-FASON OLARAK YAPTIRILAN TEKSTİL VE KONFEKSİYON İŞLERİNDE İNDİRİMLİ ORAN VE KDV İADE UYGULAMASI Tekstil ve konfeksiyon sektöründe indirimli orana tabi fason işlerden doğan KDV alacakları miktara bakılmaksızın münhasıran vergi inceleme raporu sonucuna göre iade edilecektir. İade talebi vergi inceleme raporunun vergi dairesine intikal ettiği tarihte geçerlik kazanacaktır.   Mükelleflerin KDV iade alacağının tamamı teminat göstermeleri halinde iade talebi, 99 ve 101 Seri No.lu KDV Genel Tebliğlerinde belirtilen belgelerin ibraz edilmiş olması şartıyla, teminatın gösterildiği tarih itibariyle geçerlik kazanacak, teminat vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülecektir.  

Bu açıklamalara göre, indirimli orana tabi fason işlerden doğan KDV alacağının mahsuben iadesinin talep edilmesi halinde, vergi inceleme raporunun vergi dairesine intikal ettiği tarihten sonra muaccel hale gelecek kendilerine ait; ithalde alınanlar dahil vergi borçları, SSK prim borçları ile elektrik ve doğalgaz borçlarına mahsup yapılabilecektir. Teminat gösterilmesi halinde, belgelerin tamamlanıp teminatın gösterildiği tarihten sonra muaccel hale gelecek yukarıda sayılan borçların mahsubu yapılabilecek, teminat vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülecektir.  İndirimli orana tabi işlerden doğan KDV alacakları, yılı içinde mahsubun mümkün olmaması halinde izleyen yılda 99 Seri No.lu KDV Genel Tebliğinin (1.5) bölümünde belirtilen süre içinde nakden iade olarak talep edilebilmektedir. Yılı içinde mahsubu gerçekleşmeyen indirimli orana tabi fason işlerden doğan KDV alacaklarına ilişkin nakden iade talepleri vergi inceleme raporunun vergi dairesine intikal ettiği tarihten sonra yerine getirilecektir. Bu nakden iade talepleri için fason hizmetin ifa edildiği yılı izleyen yıl içinde teminat gösterilmesi halinde, belgelerin tamamlanıp teminatın gösterildiği tarihten sonra nakden iade talebi yerine getirilebilecek, teminat vergi inceleme raporu sonucuna göre çözülecektir.

XIII-İADE TALEBİNDE YÖNTEM 1-MAHSUBEN VEYA NAKDEN AYLIK VEYA YILLIK İADE TALEBLERİ 1.1-Tutarı 4.000.-YTL yi Aşmayan İade Talepleri İade aylık talep ediliyorsa aylık iade talebi,iade yıllık talep ediliyorsa yıllık iade talebi 4.000.-YTL yi aşmıyorsa inceleme,YMM raporu ve teminat aranmaksızın iade talepleri gerekli belgelerin idareye ibrazından sonra yerine getirilir. 1.2-Tutarı 4.000.-YTL yi Aşan İade Talepleri İade aylık talep ediliyorsa aylık iade talebi,iade yıllık talep ediliyorsa yıllık iade talebi 4.000.-YTL yi aşıyorsa iade talepleri inceleme raporu,YMM raporu veya teminat mektubunun idareye intikalinden sonra yerine getirilir. Teminat verilerek yapılan iade taleplerinde teminat YMM raporu veya inceleme raporu sonucuna göre çözülür. 1.3 İndirimli orana tabi işlemler dolayısı ile KDV iade taleplerinde YMM raporu düzenletilmesinde rakamsal anlamda üst sınır. 1.3.1-2006 yılı işlemlerinde sınır yoktur. 1.3.2-Süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi varsa yine sınır yoktur. 1.3.3-Süresinde imzalanmış tam tasdik sözleşmesi olmayan mükellefler için 2007 yılı ve sonrası için bir üst sınır olup 2007 yılı için bu üst sınır 498.000.-YTL’dır.(Bu tutar her yıl yeniden değerleme oranında arttırılır)

2-KAMU KURUMU NİTELİĞİNDEKİ KURULUŞLARIN İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERLE İLGİLİ İADE TALEPLERİ Sermayelerinin % 51 veya daha fazlası genel ve katma bütçeli dairelere, il özel idarelerine, köylere, belediyelere ve bunların teşkil ettikleri birliklere, döner sermayeli kuruluşlara, kanunla kurulan  kamu kurum ve kuruluşları ile Devlet eliyle kurulan üniversitelere, kanunla kurulan emekli ve yardım sandıklarına ait mükelleflerin nakden veya mahsuben iade talepleri, ilgili belgelerin ibrazı üzerine miktara bakılmaksızın inceleme raporu ve teminat aranmadan yerine getirilir.

XIV-İHRAÇ KAYDIYLA YAPILAN İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLERLE İLGİLİ İADE TALEPLERİ (KDV/11-c) İndirimli orana tabi mallar, KDV tahsil edilmeksizin ihraç kayıtlı olarak teslim edilirse, talep edilecek iade talebinin, tam istisnaya tabi mal ve hizmetlerin teslim edilmesine ilişkin hükümlere göre yapılacağı tabidir.Başka bir anlatımla bu kapsamdaki teslimlere ait iade talepleri,indirimli orana tabi yurtiçi teslimlere ilişkin iade taleplerinin tabi olduğu düzenlemelere tabi değildir. İndirimli orana tabi teslimlerin ihraç kayıtlı olarak yapılması (KDV tahsil etmeden) ile indirimli orana tabi teslimlerin yurtiçine yapılmasında KDV iade sistemini karşılaştırırsak aşağıdaki değerlendirmeleri yapmamız mümkündür.

İndirimli orana tabi malların ihraç kaydıyla teslimlerinde yüklenilen KDV farkı aylık dönemler itibariyle talep edilebilmekte ve nakden ve/veya mahsuben iade alınabilmektedir. İndirimli orana tabi malların yurtiçi teslimlerinde ise iade alınabilecek KDV, aylık dönemler itibariyle talep edilebilmekte, ancak mahsuben iade alınabilmektedir. İndirimli orana tabi malların yurtiçi KDV’li teslimlerinden doğan iadelerinde sınır bulunmaktayken (2007 yılı için 10.800 YTL), ihraç kaydıyla teslimlerinden doğan iade alınacak yüklenilen KDV farkı için herhangi bir sınır bulunmamaktadır. Yurtiçi KDV’li teslimlerden doğan iadelerde; belli şartlar haricinde mahsuben iade dahi olsa Yeminli Mali Müşavir Tasdik Raporu-İnceleme Raporu gerekirken, bu şart ihraç kaydıyla teslimlerden doğan yüklenilen KDV farkının mahsuben iadesinde bulunmamaktadır. Yurtiçi KDV’li teslimlerden doğan iadelerde malın sevkini takiben faturanın kesilmesi yeterliyken, ihraç kaydıyla teslimlerde, yüklenilen vergi farkının iadeye konu olabilmesi, malın fiili ihracatının gerçekleşmesine bağlıdır. İndirimli orana tabi malların ihraç kaydıyla teslimlerinde yüklenilen KDV farkının mahsuben iadesi, mükellefin ticari ilişkisinin olduğu üçüncü kişileri de kapsamaktayken, yurtiçi KDV’li teslimden doğan iade alınacak KDV’nin mahsuben iadesi sadece mükellefin kendi vergi, SSK, elektrik ve doğalgaz borçları ile sınırlıdır.

XV-İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLER YANINDA DİĞER İADE HAKKI DOĞURAN İŞLEMLERİNDE GERÇEKLEŞTİĞİ DURUMLARDA İADE UYGULAMASI İndirimli orana tabi malları aynı dönemde hem vergiye tabi hem de tam istisna kapsamında teslim eden mükelleflerin bu işlemelerle ilgili yüklendikleri vergilerin iadesinde toplam iade miktarı içindeki payın dikkate alınması gerekmektedir.   Örnek: 1  Bir mükellefin Kasım/2007 vergilendirme dönemindeki iade talebinin 8 bin YTL’si indirimli orana tabi işlemlerden, 12 bin YTL’si ihracat istisnasından oluşmaktadır. Bu mükellefin aynı dönemde devreden katma değer vergisi ise 10 bin YTL’dir.   Buna göre, ilgili dönemde toplam iade tutarı içinde indirimli orana tabi işlemlerin [(8/20)x100=40] yüzde 40, ihracat istisnasının ise [(12/20)x100=60] yüzde 60’lık payı bulunmaktadır. Bu paylar dikkate alınarak Ağustos 2006 vergilendirme döneminde devreden 10 bin YTL katma değer vergisinin yüzde 40’ı olan 4 bin YTL’si indirimli orana tabi işlemlere ilişkin aylık mahsuben iade prosedürüne, kalan 6 bin YTL ise ihracat istisnasına yönelik iade sistemi içinde geri verilebilecektir

Örnek: 2  Bir mükellefin Kasım/2007 vergilendirme dönemindeki iade talebinin 8 bin YTL’si indirimli orana tabi işlemlerden, 12 bin YTL’si ihracat istisnasından oluşmaktadır. Bu mükellefin aynı dönemde devreden katma değer vergisi ise 30 bin YTL’dir.   Bu örnekte devreden KDV talep edilen KDV’den yüksektir.Dolayısı ile iade talebinin tamamının alınması gerektiğinden herhangi bir oranlamaya ihtiyaç yoktur.Başka bir anlatımla 8.000.-YTL indirimli orana tabi işlemlerde KDV iade sistemine göre,12.000.-YTL ise tam istisna kapsamındaki iade sistemine göre yapılır.

XVI-AYLIK MAHSUP TALEPLERİNDE İHTİYARİLİK  Bu kapsamdaki iade alacağının ait olduğu aylık dönemde mahsubunun talep edilmesi ihtiyaridir. Bu sebeple, indirimli orana tabi işlemleri bulunan mükellefler hak kazandıkları iade miktarını cari yılın sonraki dönemlerinde mahsuba konu edebilecekleri gibi, bir sonraki yılda da nakden veya mahsuben talep edebilirler.(İzleyen yılın en erken Ocak-en geç Kasım beyanname verme dönemi)

Ekim 2007 KDV Beyannamesi bilgileri ; ÖRNEK: Ekim 2007 KDV Beyannamesi bilgileri ;   HASILAT KDV ORAN İNDİRİMLİ ORANA TABİ İŞLEMLER 1.250.000,00 100.000,00 8% NORMAL ORANA TABİ İŞLEMLER 1.187.000,00 213.660,00 18% TAM İSTİSNA KAPSAMINDA GERÇEKLEŞEN İŞLEMLER 1.568.000,00 - HESAPLANAN KDV TOPLAMI 313.660,00 ÖNCEKİ DÖNEMDEN DEVERDEN KDV 65.700,00 BU DÖNEME AİT İNDİRİLECEK KDV 696.500,00

İndirimli Orana Tabi İşlemlere ilişkin yüklenilen KDV listesi ; ALIŞ FATURA TARİHİ ALIŞ FATURA NO SATICININ ÜNVANI SATICININ VERGİ KİMLİK NUMARASI ALINAN MAL VE/VEYA HİZMETİN CİNSİ ALINAN MAL/VE VEYA HİZMETİN MİKTARI ALINAN MAL VEYA HİZMETİN TUTARI KDV 19.10.2007 …….. 1 103.080,00 18.554,40 25.10.2007 112.002,82 20.160,50 20.160,51 4 448,011,28 80,642,04 TOPLAM   1.223.108,20 220.159,48

Tam İstisna Kapsamında gerçekleşen teslimlere ilişkin yüklenilen KDV listesi; ALIŞ FATURA TARİHİ ALIŞ FATURA NO SATICININ ÜNVANI SATICININ VERGİ KİMLİK NUMARASI ALINAN MAL VE/VEYA HİZMETİN CİNSİ ALINAN MAL/VE VEYA HİZMETİN MİKTARI ALINAN MAL VEYA HİZMETİN TUTARI KDV 31.08.2007 ……….   9 472,644,90 85,076,10 15.10.2007 1 126.758,78 22.816,58 16.10.2007 129.479,64 23.306,33 18.10.2007 129.919,22 23.385,45 19.10.2007 130.207,22 23.437,30 TOPLAM 1.374.727,82 247.451,00

Toplam Maliyet Yüklenilen KDV Tahsil Edilen KDV İade Edilebilecek KDV 3 – İade Edilecek KDV’nin Hesabı ; a - İndirimli Orana Tabi İşlemlere ait iade tutarının hesaplanması Dönemler Toplam Maliyet Yüklenilen KDV Tahsil Edilen KDV İade Edilebilecek KDV EKİM / 07 1.223.108,20 220.159,48 100.000,00 120.159,48   99-102 Seri no'lu KDV Genel Tebliği(-) 10.800,00 İadesi Gereken KDV 109.359,48 b - Tam İstisna Kapsamında İade Edilecek KDV Tutarı 247.451,00 Toplam İade Edilebilir KDV 356.810,48

5 – Açıklamalar ; 1-Önceki aylarda indirimli orana tabi işlemin gerçekleşmediği varsayılmıştır. 2-İndirimli orana tabi işlemlere ait olan 109,359,48.-YTL lik KDV iade alacağı 2007 yılı içinde mahsuben, 2008 yılında ise yukarda izah edilen bilgiler doğrultusunda nakden veya mahsuben talep edilebilir. Her halükarda mahsup veya nakden iade talebi,İnceleme raporu,YMM raporu veya teminat mektubunun idareye ulaşmasından sonra yapılabilir. 3-Tam istisna kapsamındaki işlemlerle alakalı olarak talep edilen 247.451,00.-YTL İnceleme raporu,YMM raporu veya teminat mektubuna gerek olmaksızın ilgili belgelerin ibrazı ile mahsuben iade talep edilebilir. Nakden iade talep edilirse İnceleme raporu,YMM raporu veya teminat mektubu verilmesi gerekir. 4-Teminat mektubu incelemesiz ve teminatsız iade tutarını aşan kısım için verilir.Örneğimizde bu tutar 4.000.-YTL’dir. 5-Teminat mektubu İnceleme raporu veya YMM raporu sonucuna göre çözülür.