Prof. Dr. Asuman Doğaç, Tuncay Namlı, Mustafa Yüksel ODTÜ ve SRDC Ltd. Sağlık-Net’in Test Edilmesi, Uygulama Yazılımlarının Sağlık-Net’e Uyumunun Test Edilmesi ve ESK’ların Paylaşımı Prof. Dr. Asuman Doğaç, Tuncay Namlı, Mustafa Yüksel ODTÜ ve SRDC Ltd.

http://cagri.saglik.gov.tr/servis_durum/

Yük ve Performans Testleri Eylül 2008’den beri devam etmektedir Yük testlerini otomatikleştiren araç geliştirildi Milyonlarca mesaj gönderildi, sorgulamaları yapıldı Saniyede 20 ve üzeri mesaj (artırılabilir) Bir gecede bir milyon mesaj Örnek: AA:OK: 254,290 AE:OK: 73,851 AA:NF: 455,596 AE:QE: 98 BAŞARISIZ: 12 TOPLAM: 783,847 Sonuçlar gösteriyor ki USBS HL7 Servisleri sahanın yükünü kaldırabilecek niteliktedir

Sağlık-Net’e Uyum Sağlık-Net aşağıdaki uluslararası ve ulusal standardlar baz alınarak geliştirilmiştir: Bildirim mesajları ülkemiz için uyarlanmış HL7 v3 mesaj yapılarıdır İletişim protokolü olarak HL7 Web Servis Profili kullanılmaktadır Güvenlik için, WS-Security Username Token profili ve SSL uyumluluk kriterleridir Mesajların içinde kullanılan kodlar ve kod sistemleri Sağlık Kodları Referans Sunucusu için geçerli olmalıdır Hekim numaraları Doktor Bilgi Bankası içinde yer almalıdır Hasta numaraları MERNIS içinde yer almalıdır Her bildirim ve MSVS için anlamsal iş kuralları tanımlanmıştır Sağlık-Net’e uyumlu bir mesajın bütün bu kriterlere uygun olması gerekir

Sağlık-Net’e mesaj gönderen Uygulamaların Doğruluğunun Test Edilmesi Sağlık-Net’e mesaj gönderen uygulamaların doğruluğunun test edilmesi TestBATN yazılımı ile yapılmaktadır 10 Haziran 2008 tarihinden itibaren TestBATN, Sağlık Bakanlığı sunucularından Web üzerinden sistemini test etmek isteyen tüm kullanıcılara açılmıştır https://212.175.169.50:8443/testexecution/TestExecutionGUI.html 192 adet kayıtlı kullanıcı Toplamda 10442, günlük ortalama 75 test senaryosu çalıştırılmaktadır 6

Test Çeşitleri... Temel Uyumluluk Testleri Birlikte İşlerlik Testleri Fonksiyonalite ve Anlamsal testler

TestBATN Temel Uyumluluk Testleri Test edilen sistemlerin (HBS, AHBS) sözdizimsel ve yapısal olarak geçerli bildirimler yapabilirliğini test eder: HL7 Web Services Profile uyumlu SOAP (Web Servis) mesajı gönderebilme yeteneği WS-Security Username-Token Profil uyumlu SOAP (Web Service) mesajı gönderebilme yeteneği Kendine atanan kullanıcı adı ve şifre değerlerini WS-Security Username-Token Profil içinde belirtildiği gibi doğru olarak kullanabilmesi Bildirimler için belirlenmiş olan XML şemalarına uyumluluk Bildirimlerde kullanılan kod ve kod sistemlerinin geçerliliği Bildirimlerin belirlenmiş olan iş kurallarına göre geçerliliğinin test edilmesi

Temel Uyumluluk Testleri Kod sistemi ve kodlar SKRS’ye göre geçerli mi? Geçerli bir SOAP mesajı mı? WS SOAP SOAP başlık kısmı WS-Security User Name Token Profiline Uygun mu? İş Kuralları geçerli mi? (‘Tetkik Sonuç Tarihi’ sistem tarihinden küçük olmalıdır.) HL7-V3 <patient> <id> </id> <given> </given> <family> </family> </patient> Geçerli bir HL7 v3 Muayene Bildirimi mi? (XML Şema Validasyonu) 11011010 Internet Muayene Servisi Simulasyonu Muayene Servisi Muayene Test Senaryosu TestBATN 12345 Ulusal Sağlık Bilgi Sistemi, Sağlık Bakanlığı, BİDB Yılmaz Ahmet A Hastanesi Bilgi Yönetim Sistemi

Birlikte İşlerlik Testleri HBS/AHBS sistemleri ile sunucular arasında proxy rolü oynanır Gidip gelen mesajlar kayıt edilir Temel Uyumluluk senaryolarındaki tüm testler mesajlara uygulanır Sunucuların (Sağlık Bakanlığı) gönderdiği mesajlar da test edilir Sunucuların değerlendirmesi sonucu ortaya çıkardıkları sonuç TestBATN sonucu ile karşılaştırılır

Fonksiyonalite ve Anlamsal Test Senaryoları Temel Uygunluk ve Birlikte İşlerlik Senaryoları test edilen sistemin bazı durumlarda uygun ve geçerli mesajlar veya dokümanlar üretebildiğini kanıtlar Fakat bizim her durumda yani her türlü gerçek hayat senaryosunda sistemin uyumlu olabildiğini test etmemiz ve kanıtlamamız gerekir Gerçek anlamda bir sertifikasyon için, birlikte işlerlik için ve daha önemlisi verilerin doğruluğu için bunun yapılması gerekir Bu senaryolar, sistemin kullanıcısının operasyonel niyetini, sağladığı bilgileri doğru şekilde mesajlara yada dokümanlara çevirebilirliğini test eder

Anlamsal Senaryo Bazlı Testler Sayın Bilgi Sistemi Yöneticisi, Bu test senaryosunda aşağıdaki gereksinimlere uymanız beklenmektedir ...... Muayene sonunda hastaya bir reçete yazıldığını ve reçetedeki ilaçlardan birinin ‘İlaçlar’ tablosunda kodu ‘8699504020007’ olan ‘ASPIRIN FORT TABLET 20 TB’ olduğunu varsayınız. İlac Adedi olarak hastaya 1 kutu verildiğini ve ilacın 1 günde 3 adet alınması gerektiğini farzediniz. İlaç Kullanım Şekli olarak da ‘İlaç Kullanım Şekli’ tablosundan ‘3’ kodu ile belirtilen ‘Ağızdan (Oral)’ değerini seçmeniz gerekmektedir... Test Senaryo Gereksinimleri Kod sistemi ve kodlar SKRS’ye göre geçerli mi? Geçerli bir SOAP mesajı mı? WS SOAP SOAP başlık kısmı WS-Security User Name Token Profiline Uygun mu? İş Kuralları geçerli mi? (‘İlaç Adedi’ alanı numerik ve alan büyüklüğü N(2) olmalıdır.) HL7-V3 <patient> <id> </id> <given> </given> <family> </family> </patient> Geçerli bir HL7 v3 Muayene Bildirimi mi? (XML Şema Validasyonu) Senaryoda istenen veri gereksinimlerine doğru şekilde uyulmuş mu? 11011010 Internet Muayene Servisi Simulasyonu Muayene Anlamsal Test Senaryosu TestBATN 12345 Yılmaz Ahmet A Hastanesi Bilgi Yönetim Sistemi

Çeşme Çalıştayı Sağlık Bakanlığı ve SRDC tarafından 5-günlük USBS Uygunluk Test Çalıştayı, Haziran 2008’de İzmir, Çeşme’de düzenlenmiştir. 200 civarında test senaryosu 25 Test kümesi altında TestBATN’dan sunulmuştur. 55 Hastane Bilgi Sistemi üreticisinden yaklaşık 130 katılımcı Toplamda senaryolar yaklaşık olarak 5000 kere çalıştırıldı Her üreticiye kendi yaptığı testlere ait detaylı raporlar sunulmuştur

Çeşme Çalıştayı

Çeşme Çalıştayı

Klinik Veri Paylaşımı Veri Paylaşımı Ulusal Sağlık Kurumları arası Uluslararası HL7 Web Servisleri ile toplanan Gönderim Şemaları Rahatlıkla HL7 CDA R2’ye Biraz fazla eforla CEN EN 13606’ya çevrilebilir Uluslarası durum için yerel kodların uluslarası karşılıklarının bulunması gerekir Çözüm: İki aşamalı bir dönüşüm ortamı

İlk aşama: Biçimsel Dönüşüm XSLT ile biçimsel dönüşüm <xsl:template name="idCodeText"> <xsl:copy-of select="./hl7:id" copy-namespaces="no"/> select="./hl7:code" </xsl:template> Muayene Gönderim Şeması mesajı Muayene CDA dokümanı Aşı Gönderim Şeması mesajı Aşı CDA dokümanı Kanser CEN 13606 dokümanı Kanser Gönderim Şeması mesajı USBS için Dönüşüm Ortamı

İkinci aşama: Anlamsal Çeviri Kod Açıklama Kod Sistemi MUAYENE Muayene MSVS Doküman Tipi 1 Erkek Cinsiyet CIKIS Çıkış Veriseti Veriseti ANATANI Ana Tanı Tanı Tipi ILAC İlaç Verisinin Olduğu Bölüm Veri Kısmı Normal Gizlilik TETKIKSONUCU Tetkik Sonucu Veriseti İkinci aşama: Anlamsal Çeviri Yerel Muayene CDA dokümanı Metathesaurus’lar yardımıyla yerel kodların çevrilmesi Kodları çevrilmiş Muayene CDA’sı Yerel Aşı CDA dokümanı Kodları çevrilmiş Aşı CDA’sı Kod Açıklama Kod Sistemi 302199004 Examination SNOMEDCT M Male AdministrativeGender 18842-5 Discharge Summarization Note LOINC 8319008 Main diagnosis 10160-0 Medications N Normal Confidentiality TETKIKSONUCU Test result data set Dataset Kodları çevrilmiş Kanser CDA’sı Yerel Kanser CDA dokümanı USBS için Dönüşüm Ortamı

TestBATN Demo...

Teşekkür ediyoruz... Sorular?