İŞLETMELERİN BÜYÜMESİ BÖLÜM III İŞLETMELERİN BÜYÜMESİ

İşletmelerin Büyüme Nedenleri Piyasalardaki etkinliğini artırarak kâr elde etme olanaklarını artırma, Optimum büyüklüğe ulaşma, Yeni teknoloji ve bilgileri elde etme, Değişen pazar koşullarına daha iyi uyum sağlama, Büyüklüğün sağlayacağı ekonomik olanaklardan ve tasarruflardan yararlanma, Rekabet gücünü artırma ve üstün duruma geçme. Aranan, tercih edilen ve güvenilen (iş görenler ve tüketiciler tarafından) bir işletme olma, Bölgesel plandan Ulusal, Ulusal plandan da Uluslararası plana faaliyetlerini yayma.

İşletmelerin Büyüme Şekilleri 1. İç Büyüme 2. Dış Büyüme Yatay Büyüme Dikey Büyüme Çeşitlendirerek Büyüme

İşletmelerarası Ortak Hareket Etme ve Stratejik İşbirlikleri 1. Centilmenlik Anlaşmaları 2. Kartel Anlaşmaları 3. Konsorsiyum Anlaşmaları 4. Stratejik İşbirlikleri

1. Centilmenlik Anlaşmaları Genelde benzer konularda faaliyette bulunan işletmeler arasında ortaya çıkan ekonomik, ulusal, sosyal konularda karşılıklı söz vermeye dayalı yasal açıdan bağlayıcılığı olmayan, yazılı veya sözlü anlaşmalardır.

2. Kartel Anlaşmaları Benzer konuda faaliyette bulunan işletmelerin ortak çıkarlarını korumak için aralarında yaptıkları gizli anlaşmalardır. Miktar Karteli Bölge Karteli Fiyat Karteli Satın Alma Karteli

3. Konsorsiyum Anlaşmaları Belirli bir projenin alınması ve gerçekleştirilmesi için iki veya daha çok benzer veya değişik konuda faaliyette bulunan işletmelerin bir araya gelerek geçici bir girişim oluşturması konusunda yaptıkları işbirliği anlaşmalarıdır.

4. Stratejik İşbirlikleri İki veya da daha fazla firma arasında, tarafların yararına stratejik amaçlara ulaşmak için oluşturulan işbirliği anlaşmalarıdır. Lisans Anlaşmaları Franchising Anlaşmaları Yönetim Sözleşmeleri Üretim Sözleşmeleri Ortak Girişim (Joint Venture)

a) Lisans Anlaşmaları Bir firmanın mal veya hizmetlerinin üretim ve/veya satış haklarını bir başka firmaya karşılıklı avantajlar elde etmek amacıyla geçici süre aktarmasına imkân veren işbirliği anlaşmalarıdır.

b) Franchising (İmtiyaz) Anlaşmaları Bir firmanın geliştirdiği tüm işletmecilik ve ticari birikim ile olanaklarından bir başka bağımsız girişimcinin belirli süre yararlanmasına imkân veren anlaşmalardır.

c) Yönetim Sözleşmeleri Deneyimli bir firmanın bir süre bir girişimin yönetim ve işletmecilik faaliyetlerini yürütmesine imkân veren işbirliği anlaşmalarıdır.

d) Üretim Sözleşmeleri İşletmelerin markalı ve özellikli mallarının üretimini başka firmalara yaptırmalarına imkân veren işbirliği anlaşmalarıdır.

e) Ortak Girişim İki veya daha fazla firmanın yasal açıdan kendilerinden bağımsız ayrı bir girişim oluşturma konusunda sözleşmeyle işbirliği yapmalarıdır.

İşletmelerin Birleşerek Büyümeleri Tröstler Tam Birleşmeler Kaynaşma (Merger) Türü Birleşmeler Katılma Türü Birleşmeler Satınalma (Acquisition) Türü Birleşmeler Holdingler

Tröstler Benzer konuda faaliyette bulunan işletmelerarasında piyasada tekel koşulları yaratmak amaçlı, gizli ve bağlayıcı nitelikte gerçekleştirilen birleşme yaklaşımlarıdır.

2. Tam Birleşmeler Kaynaşma (Merger) Türü Birleşme: İki veya daha fazla sayıda işletmenin yasal yapılarına son vererek yeni ve daha büyük bir girişim oluşturmalarıdır. Katılma Türü Birleşme: Benzer konuda faaliyette bulunan bir veya daha fazla sayıda işletmenin yasal yapılarına son vererek bir işletmenin bünyesinde birleşmeleridir. Satınalma Türü Birleşmeler: Bir işletmenin genelde benzer konuda faaliyette bulunan diğer bir veya daha fazla işletmenin tamamını veya yönetilebileceği büyüklükte hisselerini satınalarak ele geçirmesi ve sahiplenmesidir.

3. Holding Bir ana ve buna bağlı birden çok yavru işletmelerden oluşan bir gruplanma biçimidir.