OLASI HATA TÜRÜ VE ETKİLERİ ANALİZİ (FMEA)

Slides:



Advertisements
Benzer bir sunumlar
HASSAS GÖREV Hakan YÜKSEL Mart.
Advertisements

Proje Döngüsü ve Proje Yönetimi
KARAR TEORİSİ.
RİSK KAVRAMI RİSKLERİN BELİRLENMESİ
Sistem Analizi ve Planlama
HATA TÜRÜ VE ETKİLERİ ANALİZİ Failure Mode and Effects Analysis- FMEA
Sağlıklı ve Güvenli Tesisler
Defterdarlıklar İç Kontrol Eğitimi 10 Mart-27 Nisan 2013
AKREDİTASYON SİSTEMİNDE BALIKESİR SANAYİ ODASININ KALİTE UYGULAMALARI Konya.
6. Kaynak Yönetimi 1-İnsan kaynakları (görevlendirme, yeterlilik, eğitim) 2-Enformasyon 3-Alt yapı (işyeri, ekipman, devamlılık, destek hizmetler) 4-Çalışma.
ISO Çevre Yönetim Sistemi ve Çevresel Risk Analizi
END3061 SİSTEM ANALİZİ VE MÜHENDİSLİĞİ
T.C. KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ İç Denetim Birimi Başkanlığı
Stratejik Analiz (SWOT Analizi)
6331 Sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu
Eğitim İhtiyaçları Değerlendirmesi (TNA)
ISO 9001:2008 Değişiklikleri Mart Madde No ve Değişiklikler Madde 1.2 “ürünün veya kuruluşun yapısı gereği bu standardın bir veya birkaç maddesinin.
AB-TÜRKİYE ODA FORUMU PROJESİ 1/51 DEĞERLENDİRME TABLOSU Başvuru Rehberi içinde yer alan ve proje tekliflerinin hangi kriterlere göre değerlendirileceğini.
Hassas Görevler hassas…çok….
7.1 GENEL Kuruluş, güvenli ürünler gerçekleştirmek için ihtiyaç duyulan süreçleri planlamalı ve geliştirmelidir.
OHSAS YÖNETİM SİSTEMİ TANIMLAR
KONTROL FAALİYETLERİ Defterdarlık İç Kontrol Eğitimi 10 Mart-27 Nisan 2013 Strateji Geliştirme Başkanlığı.
ELEKTRONİK ORTAMDA DENETİME GENEL BAKIŞ Prof. Dr
FMEA Failure Mode and Effects Analysis-Hata Türü ve Etkileri Analizi
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM İÇ DENETİM VE İÇ KONTROL SİSTEMİ
Tehlike ve İşletilebilme Çalışması Metodolojisi (HAZOP)
Öğretim Tasarımı
RİSKLERİN TESPİT EDİLMESİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ
Risk Yönetimi KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ İç Denetim Birimi Başkanlığı.
İÇ KONTROL UYUM EYLEM PLANI VE YOL HARİTASI. İÇ KONTROL İç kontrol genel olarak idarenin amaçlarına, belirlenmiş politikalara ve mevzuata uygun olarak;
Olay Ağacı Analizi (ETA)
Bölüm 12 Stratejilerinin Uygulanması-1 İşletme Yapıları ve Sistemler
BİREYSELLEŞTİRİLMİŞ EĞİTİM PROGRAMI
İDARİ VE MALİ İŞLER DAİRESİ BAŞKANLIĞI KALİTE YÖNETİMİ.
Tetkik Aşamaları Vildan MEVSİM.
ISO/TS 16949:2009 (Hafta 9) ISO 9001:2008’E GÖRE FARKLAR.
Karabük üniversitesi eskipazar meslek yüksekokulu
TANIMLAR Patlayıcı Ortam : Yanıcı maddelerin gaz, buhar, sis ve tozlarının atmosferik şartlar altında hava ile oluşturduğu ve herhangi bir tutuşturucu.
İŞ GÜVENLİĞİ UYGULAMALARINDA YÖNETİM SİSTEMLERİNİN ENTEGRASYONU
AYDIN ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ
ISO ÇEVRE YÖNETİM SİSTEMİ TEMEL EĞİTİMİ
BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ BİRİMLERİ KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARINA UYUM EYLEM PLANININ HAZIRLANMASI BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ BİRİMLERİ KAMU İÇ KONTROL STANDARTLARINA.
ISO 9001:2015 KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ ŞARTLAR
ŞEKİL 13.1 “Temel Dönüşüm” “İmalat Şirketine Yönelik Süreç”
KALİTE YÖNETİM SİSTEMİ
Eğitim Psikolojisi -Eğitim Psikolojisinin Kapsamı-
Havacılıkta Emniyetle İlgili Faktörler
HATA TÜRÜ VE ETKİLERİ ANALİZİ Failure Mode and Effects Analysis- FMEA
İNCELEME Bilimin İşlevleri İstatistiksel Yöntemler Değişken Türleri
SU KAYNAKLARININ MODELLENMESİ
Tam ve kesirli faktöryel deney tasarımı
Ordu Üniversitesi Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı
KAMU YÖNETİMİNDE İÇ KONTROL SİSTEMİ ve İÇ KONTROL EYLEM PLANININ UYGULANMASI KAMU YÖNETİMİNDE İÇ KONTROL SİSTEMİ ve İÇ KONTROL EYLEM PLANININ UYGULANMASI.
 Bir projeyi yönetmek üzere görevlendirilen ve projeyi, mümkün olan en yüksek üretkenlik, en düşük belirsizlik ve risk ile yürütmekten sorumlu kişidir.
EKONOMİK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ
Bilgisayar Mühendisliğindeki Yeri
Geleneksel Tasarım Araçları
PAZARLAMA ARAŞTIRMALARI
Risk Değerlendirmesi.
Periyodik Kontroller-Ölçümler
Konu 7 KALİTE KONTROLÜNDE MUAYENE VE ANALİZ
KAMUDA HASSAS GÖREV.
DENETİM YAKLAŞIMININ BELİRLENMESİ
BENZETİM 2. Ders Prof.Dr.Berna Dengiz Sistemin Performans Ölçütleri
KALİTE GÜVENCESİ VE STANDARTLARI
KALİTATİF RİSK DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ 2. BÖLÜM
NİŞANTAŞI ÜNİVERSİTESİ
TEHLİKE ve RİSK LABORATUVAR ÇALIŞANLARI İÇİN BİYOLOJİK TEHLİKELERE KARŞI TEMEL BİYOGÜVENLİK KURALLARI Keep Lab Safety Keep You Healthy ( TR01-KA )
Çevre ve Şehircilik Bakanlığından: SIFIR ATIK YÖNETMELİĞİ
Sunum transkripti:

OLASI HATA TÜRÜ VE ETKİLERİ ANALİZİ (FMEA) Y. Doç. Dr. Tufan DEMİREL

Olası Hata Türleri ve Etkileri Analizi Metodolojisinin Tarhisel Gelişimi Hata Türü ve Etkileri Analizi (FMEA) disiplini, ABD ordusunda geliştirilmiştir. Hata Türü, Etkileri ve Riskinin Analizi Üzerine Prosedürler olarak adlandırılan Askeri Prosedür MIL-P-1629, 9 Kasım 1949 tarihinde başlatılmıştır. Sistem ve donanım hatalarının etkilerinin belirlenmesi için güvenilir bir değerlendirme tekniği olarak kullanılmıştır.

Olası Hata Türleri ve Etkileri Analizi Metodolojisinin Tarhisel Gelişimi Bu metodoloji bütün teknoloji ağırlıklı sektörler ile uzay sektörü, kimya endüstrisi ve otomobil sanayinde çok popülerdir. Bu metodun popüler olmasındaki başlıca sebep kullanımının kolay olması ve geniş teorik bilgi gerektirmemesidir. Orta düzeyde deneyimi olan bir risk değerlendirme timi tarafından rahatlıkla uygulanabilir. FMEA metodu genellikle parçaların ve ekipmanların analizine odaklanır. Bu metod, başarısızlığın olabildiği yer ve alanların her birini çözümler ve kişisel fikirleri de dikkate alarak değer biçer ve sistemin parçalarının her birine uygulanabilir (Özkılıç, 2007).

Hata Türü ve Etkileri Analizinin Sağladığı Faydalar En yaygın kullanılan metodlardan biridir. Herhangi bir sistemin tamamı veya bölümleri ele alınıp, bunlardaki kısımlar, aletler, komponentlerde ortaya çıkabilecek arızalardan hem bölümlerin, hem de bütün sistemin nasıl etkilenebileceği ve ortaya çıkabilecek sonıçlar analiz edilir.

Hata Türü ve Etkileri Analizinin Sağladığı Faydalar Hata Türü ve Etkileri Analizi uygulaması; Her hatanın nedenlerini ve etkilerini belirler. Potansiyel hataları tanımlar. Olasılık, şiddet ve saptanabilirliğe bağlı olarak hataların önceliğini ortaya çıkarır. Sorunların izlenmesini ve düzeltici faaliyetlerin yapılmasını sağlar. FMEA, ürünlerin ve proseslerin geliştirimesinde öncelikli olarak hata riskinin ortadan kaldırılmasına odaklanan ve bu amaçla yapılan faaliyetleri belgelendiren bir tekniktir. Bu analiz önleyici faaliyetlerle ilgilenmektedir.

Hata Türü ve Etkileri Analizi Çeşitleri Hata Türü ve Etkileri Analizi tekniği aşağıda sıralanan şekilde bir çeşitliliğe sahiptir ve uygulama alanları her türlü üretim ve hizmet şeklini kapsamaktadır. FMEA analizini 4 ana başlık altında incelemek mümkündür (Andaç, 2000).

Hata Türü ve Etkileri Analizi Çeşitleri Sistem FMEA: Sistem ve alt sistemleri analiz ederek, sistemin eksiklerinden doğan sistem fonksiyonları arasındaki potansiyel hata türlerini belirlemeye odaklanır. Hedefi, sistemin kalitesini, güvenilirliğini ve korunabilirliğini artırmaktır. Sistem FMEA’nın faydaları şunlardır: Sistemi etkileyen potansiyel problemlerin bulunabileceği alanlar daralır, Sistem içerisinde uygulanacak prosedürler için bir temel oluşturulmasına yardımcı olur, Sistem içerisindeki fazlalıkların tespit edilmesine yardım eder, Optimum sistem tasarım alternatiflerinin seçilmesinde yol gösterir.

Hata Türü ve Etkileri Analizi Çeşitleri Tasarım FMEA: Tasarım hatalarından doğan hata türlerine yönelik olarak üretime başlamadan önce ürünlerin analiz edilmesinde kullanılır. Hedefi, tasarım kalitesini, güvenilirliğini ve korunabilirliğini arttırmaktır. Faydaları şunlardır: Tasarım geliştirme faaliyetleriyle ilgili önceliklerin belirlenmesi, Potansiyel hataların tasarım aşamasında iken belirlenmesinin sağlanması, Potansiyel güvenlik sorunlarının belirlenerek ortadan kaldırılmasına yardım etmesi ve değişiklik için açıklamaların kaydedilmesinin sağlanması, Önemli ve kritik özelliklerin belirlenmesine yardım etmesi.

Hata Türü ve Etkileri Analizi Çeşitleri Tasarım FMEA: Tasarım FMEA’nın uygulanması sonucunda: Potansiyel kritik veya önemli özelliklerin bir listesi ile potansiyel hata türlerinin Risk Öncelik Sayısı tarafından ağırlıklandırılmış bir listesi elde edilir. Test, kontrol veya teşhis yöntemleri kullanılarak potansiyel parametrelerin listesi ile kritik ve önemli özelliklere yönelik, tavsiye edilen potansiyel faaliyetlerin listesi yardımıyla hata türü ve güvenlik sorunlarını ortadan kaldıracak veya hataları azaltacak potansiyel tasarım faaliyetlerini tespit etmek mümkün olacaktır.

Hata Türü ve Etkileri Analizi Çeşitleri Proses FMEA: Bu analiz üretim veya montaj prosesindeki eksiklerden doğabilecek hata türlerini ortadan kaldırmak, üretim ve montaj prosesini analiz etmek amacına hizmet etmektedir. Proses FMEA’nın kullanımının sağladığı yararları şöyle özetleyebiliriz: Üretim veya montaj prosesinin analizine yardımcı olması ve düzltici faaliyetlerin önceliklerini belirlemesi, kritik veya önemli olan özellikleri tespit etmede ve kontrol planı oluşturmada yardımcı olması; proses aşamasında ortaya çıkacak hataları belirlemesi ve düzeltici faaliyetlerle ilgili plan sunması.

Hata Türü ve Etkileri Analizi Çeşitleri Proses FMEA: Bu tekniğin uygulanmasıyla potansiyel kritik veya önemli özelliklerin bir listesi hazırlanarak, bunlara yönelik öngörülen potansiyel faaliyetlerin listesi yapılır. Potansiyel hata türlerinin risk öncelik sayısı ile belirlenen listesi üzerinde, bu hata türlerinin sebeplerini ortadan kaldıracak, ortaya çıkan hataları azaltacak ve katsayısı yardımıyla proses yeterliliğinin geliştirilemediği durumlarda, hata nedenlerinin belirlenmesinin etkinliğini arttıracak potansiyel bir liste oluşturulur.

Hata Türü ve Etkileri Analizi Çeşitleri Servis FMEA: Servis FMEA organizasyondaki aksaklıkların analiz edilmesinde yardımcı olur. Bu analizin uygulanmasıyla; organizasyon faaliyetleri arasında önceliklendirme yapılması ve değişiklik için açıklamaların kaydedilmesi sağlanır. İş akışının, sistem ve proses analizinin etkin bir şekilde yapılmasında, işteki hataların ve kritik önemli işlerin belirlenmesinde ve kontrol planlarının oluşturulmasında yol göstermesi gibi avantajlar sağlar.

Hata Türü ve Etkileri Analizi Çeşitleri FMEA çeşitlerini özetleyecek olursak; Sistem FMEA; Amacı: sistem ve alt sistemleri analiz ederek, sistemin eksiklerinden doğan sistem fonksiyonları arasındaki potansiyel hata türlerini belirlemektir. Hedefi: sistemin kalitesini, güvenilirliğini ve korunabilirliğini arttırmaktır. Servis FMEA; Amacı: organizasyondaki aksaklıkların analiz edilmesi. Hedefi: organizasyonun kalitesini, güvenilirliğini ve korunabilirliğini arttırmaktır.

Hata Türü ve Etkileri Analizi Çeşitleri Proses FMEA; Amacı: üretim veya montaj prosesindeki eksiklerden doğabilecek hata türlerini ortadan kaldırmak ve üretim ve montaj prosesini analiz etmektir. Hedefi: prosesin kalitesini, güvenilirliğini ve korunabilirliğini arttırmaktır.

FMEA’nın Faydaları Yapılacak olan bir FMEA tekniği uygulaması aşağıda özetlenmiş olan fonksiyonların gerçekleştirilmesini sağlar (Özkılıç, 2007); Proses ya da hizmette hataların oluşturacağı en küçük bir zararın bile oluşumunun engellenmesini sağlamak için hata türlerini sistematik olarak gözden geçirir. Proses ya da hizmeti ya da bunların fonksiyonelliğini etkileyebilecek her türlü hatayı ve bu hatanın etkilerini tanımlar. Tanımlanan bu hatalardan hangilerinin proses ya da hizmet operasyonlarında daha kritik etkilerinin olduğunu belirler, bu yüzden meydana gelebilecek en büyük hasarı ve hangi hata türünün bu hasarı üretebileceğini tanımlar.

FMEA’nın Faydaları Montaj, montaj öncesinde, proseste hataların oluşum olasılığını ve bunun nereden kaynaklanabileceğini belirler. Diğer kaynaklardan elde edilmesi mümkün olmayan hata oranlarını ve türlerini tanımlayarak gerekli muayene programlarının kurulmasını sağlar. Güvenilirliğin deneysel olarak test edilebilmesi için gerekli muayene programlarının kurulmasını sağlar. Bir ürün için değişikliklerin olabilecek etkilerini tanımlar. Yüksek riskli bileşenlerin nasıl güvenilir hale getirilebileceğini tanımlar. Montaj hatalarının olabilecek kötü etkisinin nasıl giderilebileceğini tanımlar.

FMEA’nın Faydaları Hata Türü ve Etki Analizi sürecinde takım şu unsurları belirlemeye çalışmalıdır: Analize konu olan kısmın fonksiyonu, Sorun çıkarma potansiyeli, Sorunun etkileri, Bu sorunun olası nedenleri, Bu nedenlerin bulunabilirliği, Bu sorunların önlenebilmesi için alınabilecek önlemler.

Hata Türü ve Etki Analizi Aşamaları Hata Türü ve Etki Analizi 9 temel aşamadan oluşmaktadır: FMEA amaçları ve düzeylerinin belirlenmesi için FMEA planlaması. FMEA’nın gerçekleştirilmesi için özel prosedürlerin, temel kuralların ve kriterlerin tanımlanması. Fonksiyonlara, etkileşim alanlarına, faaliyet aşamalarına, faaliyet türlerine ve çevreye göre sistemin analizi. Proseslerin, karşılıklı bağlantıların ve bağımlılıkların gösterilmesi için hata ağacı şemalarının, görev ve güvenilirlik şemalarının oluşturulması ve analizi. Potansiyel hata türlerinin tanımlanması.

Hata Türü ve Etki Analizi Aşamaları Hata türlerinin ve etkilerinin değerlendirilmesi ve sınıflandırılması. Hataları önleyecek ve kontrol edecek önlemlerin tanımlanması. Önerilen önlemlerin etkilerinin değerlendirilmesi. Sonuçların belgelendirilmesi.

Hata Türü ve Etki Analizi Aşamaları

FMEA’da Kullanılan Ölçütler Muhtemel Zarar Modu: Sistem içerisinde zarara neden olabilecek işlemler esnasında meydana gelebilecek raslantısal ve doğal olaylardır. İşletmenin bütünü içerisindeki parçalar ayrı ayrı ele alınır, olası zarar verici olaylar tespit edilir, bu olaylara zarar modları denilmektedir.

FMEA’da Kullanılan Ölçütler Zararların Etkileri – Sonuçları: Gerçekleşmesi olası durumların meydana getirdiği zararların işletme üzerindeki etkisinin belirlenmesidir. RÖS = P(olasılık) x S(şiddet) x D(fark edilebilirlik) P: Her bir zarar modunun oluşma olasılık değeri; S: Zararın ne kadar önemli olduğunun değeri, şiddet, ciddiyet; D: Zarar meydana getirecek durumun keşfedilmesinin zorluk derecelendirmesi; RÖS: Risk öncelik Sayısı.

Ölçütler: Zararın Şiddeti

Ölçütler: Zararın Oluşma Olasılığı

Ölçütler: Fark Edilebilirlik

Ölçütler: Risk Değerlendirme Formu

FMEA’da Kullanılan Ölçütler Bu ölçütlere göre analizler yapılır ve sonuçlar risk tablosuna kaydedilir. Sonuçta kritik olayların meydana gelmeleri önlenmeye çalışılır. RÖS katsayısının en büyük değerinden başlanarak önlemlerin alınmasına başlanır, çünkü en büyük zararlar RÖS’nın en büyük değerlerine isabet etmektedir (Özkılıç, 2007). FMEA metodu ile gerçekleştirilen bir çalışma çok yararlıdır çünkü sistemin içindeki aksaklıkların neler olduğu ve sistemin çalışması hakkında bilgi sağlar. Analist, sistematik yaklaşımından dolayo sistemin nasıl çalıştığını daha iyi anlama hususunda daha iyi bilgi sahibi olur.