Türkiye-AB İlişkileri

Türkiye – AT İlişkilerinin Tarihçesi Bölüm 1 Türkiye – AT İlişkilerinin Tarihçesi

AB YOLUNDA TÜRK SİYASİ LİDERLERİ TARİH GİRİŞİM KİŞİ PARTi 31.07.1959 Ortaklık Başvurusu A. Menderes DP 01.03 1961 Ortaklık müzakerelerine devam isteği C. Gürsel MBK 12.09.1963 Ankara Anl. imzalanması İ. İnönü CHP 23.11.1970 Katma Prot. imzalanması S. Demirel AP 14.04.1987 Tam üyelik başvurusu T. Özal ANAP 06.03.1995 G. Birliğinin tamamlanması T. Çiller DYP 25.05.1999 Aday sayılma isteği B. Ecevit DSP 12.12.1999 Türkiye’nin aday kabul edilmesi B.Ecevit D.Bahçeli M.Yılmaz MHP 17.12.2004 Müzakerelere başlama kararı R.T.Erdoğan AKP ö 03.10.2005 Müzakerelere başlanması R.T.Erdoğan AKP

Türkiye’nin Ortak Üyelik Başvurusunun Nedenleri Siyasi Nedenler: Batılılaşma Adımları

Tanzimat Fermanı Tanzimat Fermanı (1839)

Atatürk Devrimleri Hukuk Sistemindeki Devrimler Medeni Hukuk (İsviçre) Ceza Hukuku (İtalya) İdare Hukuku (Fransa) Ticaret Hukuku (Almanya) Sosyal Hayat Alanında Devrimler (Şapka ve Kıyafet Devrimi) Latin Alfabesinin kullanılması

II. Dünya Savaşından Sonra Kurulmuş Olan Batılı Örgütlere Katılım Avrupa Konseyi OECD NATO AGİT

Yunanistan’ın Ortak Üyelik Başvurusu

Ekonomik Nedenler

Avrupa’dan Beklenen Mali Yardım 175 milyon ECU

Tarım Ürünleri İçin Pazar Olanakları Tütün Fındık Kuru İncir Üzüm

İlk Ortaklık Girişimleri Ortaklık Başvurusu (31 Temmuz 1959) Görüşmelerin Başlaması Görüşmelerin Kesilmesi (27 Mayıs 1960) Görüşmelerin Yeniden Başlaması Ankara Anlaşmasının İmzalanması (12.9.1963) Ankara Anlaşmasının TBMM’nde Onayı Ankara Anlaşmasının Üye Ülke Parlamentolarında onayı Ankara Anlaşmasının Yürürlüğe Girişi (1.12.1964)

Ortaklığın Dönemleri 1. Hazırlık Dönemi (1.12.1964-1.1.1973) 2. Geçiş Dönemi (1.1.1973-1.1.1996) 3. Son Dönem (1.1.1996-…)

TR-AB İlişkilerindeki Politikalar Bölüm II TR-AB İlişkilerindeki Politikalar

Malların Serbest Dolaşımı Kişilerin Serbest Dolaşımı İşçilerin Serbest Dolaşımı Yerleşme Hakkı Hizmetlerin Serbest Dolaşımı Sermayenin Serbest Dolaşımı Diğer Ortak Politikalar

TR-AB İlişkilerindeki Organları Bölüm III TR-AB İlişkilerindeki Organları

KARMA PARLAMENTO KOMİSYONU GÜMRÜK BİRLİĞİ ORTAK KOMİTESİ Asıl Organ ORTAKLIK KONSEYİ Yardımcı Organlar KARMA PARLAMENTO KOMİSYONU ORTAKLIK KOMİTESİ GÜMRÜK BİRLİĞİ ORTAK KOMİTESİ

Türkiye’nin AB’ye Tam Üyeliği Bölüm IV Türkiye’nin AB’ye Tam Üyeliği

TAM ÜYELİĞE GİDEN YOL Başvuru : 14 Nisan 1987 Konsey Kararı : 29 Nisan 1987 Komisyon Görüşü (avis) : 17 Aralık 1989 Sonuç : Müzakerelere bu aşamada başlamama kararı alındı

Kopenhag Kriterleri Haziran 1993’de Kopenhag’da yapılan zirvede tam üyeliğin ön koşulları olarak belirlenmiştir. Politik Kriterler Hukukun üstünlüğü İnsan hakları ve azınlık haklarına saygı Çoğulcu demokrasi

Ekonomik Kriterler Hukuksal Kriter Serbest piyasa ekonomisini uygulamak Rekabet için güçlü bir ekonomik gelişmişlik düzeyine sahip olmak Hukuksal Kriter AB Mevzuatını (Acquis Communautaire) üstlenebilme kapasitesine sahip olmak

Zirveler Lüksemburg Zirvesi (Aralık 1997) Helsinki Zirvesi (Aralık 1999) Kopenhag Zirvesi (Aralık 2002) Brüksel Zirvesi (Aralık 2004)

Lüksemburg Zirve Kararları Aralık 1997

AB Komisyonu 1997 yılının ikinci yarısında genişlemeyle ilgili olarak “Gündem 2000” adlı bir rapor hazırladı ve 1997 Aralık ayındaki Lüksemburg Zirvesi’ne sundu.

“Aday sayılan” bu ülkelerle katılma görüşmelerinin Gündem 2000’de ve Lüksemburg Zirve kararlarında tam üyelik başvurusu yapan ülkeler üç gruba ayrılmıştı. Birinci grup ülkeler Polonya Macaristan Çek Cumhuriyeti Estonya Slovenya Kıbrıs “Aday sayılan” bu ülkelerle katılma görüşmelerinin Mart 1998’de başlamasına karar verildi .

İkinci Grup Ülkeler Litvanya Letonya Slovakya Bulgaristan Romanya “Aday sayılan” bu ülkelerle katılma görüşmelerinin, bu ülkelerin Kopenhag siyasi kriterlerini tamamladıktan sonra başlamasına karar verilmiştir.

Üçüncü Grup Ülke Türkiye Türkiye aday ülke olarak kabul edilmemiştir. Türkiye, insan hakları başta olmak üzere Kopenhag siyasi kriterlerini yerine getirdiğinde aday ülke sayılacaktır.

Helsinki Zirve Kararları Aralık 1999

Türkiye, diğer ülkelerle aynı koşullar içerisinde “aday ülke” olarak kabul edilmiştir. Türkiye ile katılma müzakereleri, Kopenhag siyasi kriterlerinin tam olarak uygulamaya konulmasından sonra başlayacaktır. Türkiye Kıbrıs’ta kalıcı bir barışa ulaşmak amacıyla BM Genel Sekreteri’nin barış çabalarını güçlü bir biçimde desteklemelidir. Türkiye’ ye, Komisyon tarafından hazırlanacak olan Katılım Ortaklığı Belgesi verilecektir. Türkiye Ulusal Programı’nı hazırlayacaktır. Ayrıca Malta da dahil, 2. Grup ülkelerle katılma müzakereleri Mart 2000’ de başlayacaktır.

SONRASINDAKİ GELİŞMELER HELSİNKİ ZİRVESİ SONRASINDAKİ GELİŞMELER Türkiye’ye Katılım Ortaklığı Belgesi Verildi Türkiye Ulusal Programını Hazırlayarak AB’ye Verdi AB Genel Sekreterliği Kuruldu 2 Anayasa Değişikliği Yapıldı (toplam 44 madde) 8 Uyum Paketi Çıkartıldı (40 yasa değişti)

YAPILAN ÖNEMLİ DEĞİŞİKLİKLER İdam cezası kaldırıldı Ana dilde yayın ve eğitim hakkı tanındı Düşünce özgürlüğü önündeki engeller kaldırıldı MGK sivilleşti, kararları öneri haline getirildi OHAL kaldırıldı DGM’ler kaldırıldı

Dernekler kanunu liberalleştirildi AİHM kararları gereği yeniden yargılama yapıldı Sistematik işkenceye son verildi AİHS’ne ekli tüm protokollere taraf olundu İH konularındaki uluslararası hukuk kurallarının iç hukuk kurallarına önceliği sağlandı

Kopenhag Zirve Kararları Aralık 2002

Türkiye ile katılma müzakerelerinin “vakit geçirilmeksizin” başlanmasına, 2004 yılında Komisyonun hazırlayacağı İlerleme Raporu göz önüne alınarak, Aralık 2004’ te yapılacak zirvede karar verilecektir. Romanya ve Bulgaristan dışındaki aday ülkelerle müzakerelerin tamamlanması ve katılma anlaşmalarının 2003 yılında imzalanarak 2004 yılında yürürlüğe girmesine karar verildi.

AB KOMİSYONUNUN SON RAPORU TÜRKİYE KOPENHAG SİYASİ KRİTERLERİNİ KARŞILAMIŞTIR BU NEDENLE TÜRKİYE İLE KATILMA GÖRÜŞMELERİ BAŞLAYABİLİR 17 ARALIK’TA MÜZAKERELER İÇİN KARAR ALINACAKTIR.

MÜZAKERELERİN SONU AÇIK OLABİLECEKTİR TÜRKİYE “DÜZENLİ RAPORLAR”LA SÜREKLİ İZLENECEKTİR MÜZAKERELER KİMİ DURUMLARDA ASKIYA ALINABİLECEKTİR

İŞÇİLERİN SERBEST DOLAŞIMINA SÜREKLİ KISITLAMA GETİRİLEBİLİR TÜRKİYE AB’NİN 2007-2013 BÜTÇE DÖNEMİNDE ADAY ÜLKE OLARAK GÖRÜNECEKTİR

AP GÖRÜŞMELERİ ve OYLAMA Tarih: 15 Aralık 2004 Türkiye ile ilgili Komisyon raporunun Oylama Sonucu Lehte : 407 Aleyhte : 262 OLUMLULAR : Sosyalistler, Liberaller, Yeşiller, İngiliz Muhafazakarlar, Bazı İtalyan, İspanyol ve Portekizli Hristiyan Demokratlar OLUMSUZLAR : Hristiyan Demokratlar, Aşırı Sağ, Fransız Solu, Avusturyalı Üyeler

Brüksel Zirve Kararları 17 Aralık 2004

17. Paragraf Türkiye Aralık 1999’da Helsinki’de yapılan zirvede aday ülke olarak kabul edilmişti. Türkiye ile müzakerelerin vakit geçirilmeksizin başlanmasına, 2004 yılında Komisyon’ un hazırlayacağı ilerleme raporu gözönüne alınarak 2004 Aralık ayında yapılacak zirvede karar verileceği Aralık 2002 Kopenhag Zirvesi’nde kararlaştırılmıştı.

18. Paragraf Türkiye Kopenhag siyasi kriterlerini önemli ölçüde yerine getirmiştir. Türkiye’deki reform süreci Komisyon tarafından ilerleme raporlarıyla her yıl izlenecektir.

19. Paragraf Türkiye Ankara Anlaşması ve eklerini 1 Mayıs 2004 tarihinde AB’ye üye olan 10 yeni ülkeye genişletecektir. 20. Paragraf Türkiye AB üyesi komşularıyla ikili sorunlarını barışçı yollarla çözmelidir. İkili sorunlar barışçı yollarla çözülemezse, bu sorunlar Lahey’deki Uluslararası Adalet Divanı’na götürülmelidir.

21. Paragraf Avrupa Parlamentosu Türkiye ile müzakerelerin başlamasını 15 Aralık 2004 günü yapılan oylamada kabul etmiştir. 22. Paragraf Türkiye ile tam üyelik müzakereleri 3 Ekim 2005 tarihinde başlayacaktır. Müzakereler 23. paragrafta yer alan yönteme uygun olarak gerçekleştirilecektir.

MÜZAKERELERİN YÜRÜTÜLMESİYLE İLGİLİ SÜREÇ 23. Paragraf Müzakereler daha önce olduğu gibi, içinde tüm üye devletlerin yer alacağı Hükümetlerarası Konferans (HAK) şeklinde ve 31 başlık altında yapılacaktır. Temel hedefi tam üyelik olan müzakerelerin ucu açık olup, sonucu garanti edilemez. İşçilerin serbest dolaşımı, tarım sektörü ve yapısal fonlar konularında uzun süreli geçiş dönemleri, istisnalar ve kalıcı korunma hükümlerine başvurulabilecektir.

Müzakere sürecinde Türkiye’de insan hakları, hukukun üstünlüğü, çoğulcu demokrasi gibi kavramlar ciddi biçimde ve sürekli olarak ihlal edilirse katılma müzakereleri askıya alınabilir. Türkiye, AB’nin 2007-2013 bütçe dönemi içinde “ortak üye” olarak yer alacaktır. Müzakere sürecinde Türkiye’deki sivil toplum örgütleriyle yakın ilişkiler kurulacak ve Avrupa halklarıyla yakın işbirliği kurulması sağlanacaktır.

MÜZAKERE ÇERÇEVE BELGESİ (MÇB) NİN ANATOMİSİ

Temeli : 17 Aralık 2004 Brüksel Zirve kararları Taslağı : 30 Haziran 2005'te AB Komisyonu hazırladı Kapsamı : 23 Madde ve 1 ekten oluşuyor Kabulü : 3 Ekim 2005 Niteliği : Anlaşma değildir, AB'nin tek taraflı belgesidir

MÜZAKERE ÇERÇEVE BELGESİNİN OLUMLU YANLARI

*Müzakereler Türkiye'nin uygulamadaki hızına endekslenmiştir *Avusturya'nın ısrarına karşın"İmtiyazlı ortaklık" metne girmemiştir *Tam üyelik hedefi korunmuştur *Müzakereler "tarama süreci" ile 20 Ekim'de başlamıştır *Kıbrıs Rum Kesimi'nin Uluslararası kuruluşlara girişinde Türkiye'nin veto yetkisi sürmektedir

*Avrupa Parlamentosu'nun "Ermeni soykırımı"nın tanınması ile ilgili tavsiyesi Konsey tarafından göz önüne alınmamıştır   *Belge "sivil toplum diyaloğu"nun kapısını açmıştır. Bu konu önümüzdeki dönemde çok daha büyük önem kazanacaktır. Bunun için 30 Milyon Euro mali destek önörülmüştür *Hukuksal statü değişmiştir. "Candidate country" (aday ülke) yerine Türkiye şimdi "exceeding country" (müzakere sürecinde ilerleyen ülke) olarak anılmaktadır

MÜZAKERE ÇERÇEVE BELGESİNİN OLUMSUZ YANLARI

Müzakerelerin ucu açıktır ve sonucu garanti edilemez * Müzakerelerin ucu açıktır ve sonucu garanti edilemez. Asıl olan, müzakerelerin tamamlama yolundaki "siyasi irade ve iyi niyet"tir *Derogasyonlar, geçiş dönemleri ve her zaman kullanılacak kalıcı korunma önlemleri alınabilir *AB "hazmetme kapasitesi"ni göz önünde tutacaktır. Bunlar; sosyal, mali ve idari kapasite olarak nitelendirilmelidir *Demokrasi ve insan hakları konularında ciddi ve sürekli ihlal durumları ortaya çıkarsa müzakereler askıya alınır *Bunlar Avrupa kamu oyuna verilen sakinleştiriciler (tranquilisants)

MÜZAKERE ÇERÇEVE BELGESİ ve MÜZAKERE SÜRECİ

*Bu süreç müzakereden çok AB mevzuatına "uyum süreci"dir. *Müzakereler Hükümetlerarası Konferans şeklinde yapılacaktır. *Rum kesimi ve diğer tüm üyelerin, görüşülecek her dosyada Türkiye'yi 2 kere veto etme hakkı vardır. Ayrıca 35 dosyanın tümünün onayı, katılma antlaşmasının imzası ve tüm üye ülkelerde, AP'da ve TBMM'de onayı gerekir. Dolayısıyla üye devletler toplam olarak 1975 veto hakkına sahiptirler. Müzakere süreci : 35 dosya x 2 = 70 x 27 üye devlet = 1890 Tüm dosyaların onayı : 27+1=28 İmza aşaması : 27+1=28 Parlamento onayı : 28+1=29 ============================= Toplam : 1975 kere veto riski vardır

*Tüm dosyalarda uyum sağlanmadan hiçbir konuda uyum sağlanmış sayılmayacaktır. *AB tarafı müzakere sürecinde gümrük birliğinin (Kıbrıs da dahil) tüm ülkelere uygulanmasını dolayısıyla limanların açılmasını istemekte, yoksa ilgili dosyaların (Malların S.D., Hizmetlerin S.D., Gümrük Birliği, Ulaştırma vb.) müzakeresine başlanmayacağını söylemektedir. *Türkiye, Kıbrıs deklarasyonu ile gereksiz biçimde "malûmu ilân" etmiş ve AB ülkelerini ortak karşı deklarasyon ilanı ile birbirlerine sıkı sıkıya bağlamıştır.

*Limanların açılması konusunda Türkiye’nin tutumu şudur: AB tarafının vermeyi vaad ettiği 259 milyon Euro'luk destek sağlanırsa ve Türk tarafına uygulanan ambargo kaldırılırsa limanlar açılabilir. *Limanların açılması, siyasi olarak Kıbrıs Rum Kesiminin "Kıbrıs Cumhuriyeti" olarak tanınması anlamına gelmez. Bu fiili (de facto) bir tanımadır. Hukuksal ve siyasal sonuç doğurmaz. *Siyasi tanıma ancak "kapsamlı çözüm" bulunabilirse olabilir.

AB’nin KARŞI DEKLARASYONU KIBRIS ile İLGİLİ AB’nin KARŞI DEKLARASYONU Protokolün uygulanıp uygulanmadığı AB’ce izlenecektir Türkiye ayrım gözetmeksizin protokolü tüm AB üyelerine uygulamalıdır Türkiye ayrım gözetici uygulamalara müzakerelerde de devam ederse taşıma, mal ve hizmetlerin serbest dolaşımı gibi bölümler müzakereye açılmaz Türkiye’nin tek taraflı deklarasyonu protokolün parçası değil ve yükümlükleri üzerinde etkisi yoktur

AB, Türkiye’nin tüm üyelerle ilişkilerini hukuksal olarak normalleştirmeye önem verir AB Kıbrıs konusunda çözüm için Türkiye’nin taahhütlerini ve BM’ye desteğini not eder BM Genel Sekreterinin Kıbrıs’ta barış çabalarını AB destekler Tüm bu unsurlar 2006’da AB tarafından gözden geçirecektir

BÖLÜM BAŞLIKLARI 01. Malların serbest dolaşımı 02.  İşçilerin serbest dolaşımı 03.  İşletme hakkı ve hizmetlerin serbest dolaşımı 04.  Sermayenin serbest dolaşımı 05.  Kamu alımları 06.  Şirketler hukuku 07.  Fikri mülkiyet hakları 08.  Rekabet politikası 09.  Mali hizmetler 10.  Bilgi toplumu ve medya 11.  Tarım ve zırai kalkınma

12.  Gıda güvenliği, hayvan ve bitki sağlığı politikaları 13.  Balıkçılık 14.  Taşımacılık politikası 15.  Enerji 16.  Vergilendirme 17.  Ekonomik ve parasal politikalar 18.  İstatistik 19.  Sosyal politika ve istihdam 20.  Teşebbüs ve sanayi politikası 21.  Trans-Avrupa ağları 22. Bölgesel politika ve yapısal araçların koordinasyonu 23.  Yargı ve temel haklar

24. Adalet, özgürlük ve güvenlik   25. Bilim ve araştırma 26.  Eğitim ve kültür 27.  Çevre 28.  Tüketici ve sağlığın korunması 29.  Gümrük birliği 30.  Dış ilişkiler 31.  Dış politika, güvenlik ve savunma politikası 32.  Mali kontrol 33.  Mali konular ve diğer bütçe konuları 34.  Kurumlar 35.  Diğer konular

Tarama Süreci Takvimi A. Tanıtıcı Tarama 20 Ekim: Bilim, Araştırma 26 Ekim: Eğitim, Kültür 7 Kasım: Kamu Alımları 8-9 Kasım: Rekabet 21-22 Kasım: Yerleşme Hakkı ve HSD 25 Kasım: Sermayenin Serbest Dolaşımı 5-16 Aralık: Tarım ve Kırsal Kalkınma

B. Ayrıntılı Tarama 14 Kasım: Bilim ve Araştırma 16 Kasım: Eğitim, Kültür 28 Kasım: Kamu Alımları 1-2 Aralık: Rekabet 19 Aralık: Bilim, Araştırma,Eğitim, Kültür ( Tarama Raporlarının Üye Devletlere Sunulması) 20 Aralık: Yerleşme Hakkı ve HSD 22 Aralık: Sermayenin Serbest Dolaşımı

Müzakere Sürecindeki Heyet Heyet Başkanı: Abdullah GÜL Başmüzakereci: Ali BABACAN Başmüzakereci Yrd.:Volkan BOZKIR Başmüzakereci Yrd.:Oğuz DEMİRALP Başmüzakereci Yrd.:Başbakanlık Müs.Yrd. Başmüzakereci Yrd.:DPT Müs. Yrd.

Müzakere Sürecindeki Yapılanma Müzakere Heyeti Danışma Kurulu (STK ve Akademisyenlerin katılımıyla) İzleme ve Yönlendirme Grubu (5 Kurum, Başbakanlık, Dışişleri Bak., ABGS, DPT, Brüksel’deki Daimi Delegasyon) Çalışma Grupları (35 Müzakere Başlığı İçin 35Grup )

REVİZE EDİLMİŞ KATILIM ORTAKLIĞI BELGESİ (REKOB) Kabul tarihi: 8 Kasım 2005 Diğer belgeler: 1. Türkiye ile ilgili İlerleme Raporu 2. Tüm aday ülkelerle ilgili Strateji Belgesi 3. Balkan ülkeleri ile ilgili rapor

REKOB’UN ANATOMİSİ 1.GİRİŞ 2.İLKELER 3.ÖNCELİKLER 4.PROGRAMLAMA  6 bölümden oluşmaktadır: 1.GİRİŞ 2.İLKELER 3.ÖNCELİKLER 4.PROGRAMLAMA 5.KOŞULLANDIRMA 6.İZLEME

1. GİRİŞ Bundan önce Türkiye'ye verilen ilk KOB'un 2001 yılında verildiği belirtilmiştir İkincisinin ise 2003 yılında Revize Edilmiş KOB şeklinde verildiği belirtilmiştir Bu kere de ikinci "revize edilmiş KOB"un hazırlandığı vurgulanmıştır Bunun yanı sıra, bu belgede yer alan öncelikleri Türkiye'nin kendi hazırlayacağı bir plan (Ulusal Plan) ile belli sürelerde karşılaması istenmektedir

2. İLKELER KOB'da benimsenen temel ilkeler, 1993 Kopenhag Kriterlerini ve 3 Ekim 2005 Müzakere Çerçeve Belgesi'nde öngörülen gereklilikleri Türkiye'nin yerine getirmesi üzerine kuruludur.

3. ÖNCELİKLER KOB'un en önemli ve kapsamlı bölümüdür. Burada Türkiye'nin öncelik vermesi istenen konular 2 başlık halinde toplanmıştır. Bunlar: 1.Kısa vadeli öncelikler (1-2 yıl) 2.Orta vadeli öncelikler (3-4 yıl)

1. Kısa vadeli öncelikler (1-2 yıl) (Güçlendirilmiş Siyasi Diyalog ve Siyasi Kriterler) A-Demokrasi ve Hukukun Üstünlüğü a.Kamu idaresinin şeffaflığı b.Sivil-asker ilişkilerinin siviller lehine geliştirilmesi c.Yargı sisteminin düzeltilmesi d.Yolsuzluklarla savaş

B- İnsan Hakları ve Azınlıkların Korunması a.Uluslararası tüm kural ve uygulamalara uyum sağlanması b.Medeni ve siyasi haklar: aa.İşkencenin önlenmesi bb.Adalete ulaşabilme, yasal yardım, avukatla görüşme cc.İfade özgürlüğü, örgütlenme ve toplanma hakkı dd.Din özgürlüğü

c.Ekonomik ve sosyal haklar: aa.Kadın hakları, namus cinayetlerine önlem alma bb.Sendikal hakların tam olarak sağlanması cc.Azınlıkların korunması, kültürel haklar dd.Doğu ve Güney Doğu'nun durumu, dönüş vb. d.Bölgesel konular ve uluslararası yükümlülükler: aa.Kıbrıs sorunu ; aaa.BM çerçevesinde çözüm bbb.Ek protokolü tümüyle uygulama (limanlar) ccc.Kıbrıs Cumhuriyeti ile ilişkileri normalleştirme bb.Sınır sorunlarının barışçı yollardan çözümü

C-Ekonomik Kriterler  a.Yapısal reformlara devam edilmesi b.Finans sektörünün reformunun tamamlanması c.T.C.Merkez Bankasının tam bağımsızlığının sağlanması d.Enerji, tütün, şeker piyasalarının liberalleştirilmesi e.Kayıtdışı ekonomiye önlem alınması f.Genç nüfusun mesleki eğitimine öncelik verilmesi g.İşgücü pazarındaki dengesizliklerin çözümlenmesi h.Ticari yargının işleyişinin iyileştirilmesi i.Tarım sektörü reformuna devam edilmesi j.Genel eğitim ve sağlık düzeyinin artırılması k.Doğrudan yabancı sermaye yatırımlarının teşvik edilmesi

D-Tam Üyelik Yükümlülüklerini Üstlenebilme Kapasitesi "Kısa vadede" AB mevzuatına (acquis communautaire) uyum için 26 başlıkta Türkiye'nin yapması gereken düzenlemeler yer almaktadır.

2. Orta Vadeli Öncelikler (3-4 yıl) A-Ekonomik Kriterler a. Özelleştirme programın tamamlanması b. Tarım reformunun tamamlanması c. Sürdürülebilir emeklilik ve sosyal güvenlik sisteminin sağlanması d.Genel eğitim ve sağlık düzeyinin artırılması B-Tam Üyelik Yükümlülüklerini Üstlenebilme Kapasitesi AB mevzuatına (acquis communautaire) uyum için kısa vadeden arta kalan 23 başlıkta "orta vadede" Türkiye'nin yapması gerekli düzenlemeler yer almaktadır.

4. PROGRAMLAMA KOB'da öngörülen önceliklerin Türkiye tarafından yerine getirilmesi amacıyla 2006 yılından başlayarak sağlanacak mali destek, Katılım Öncesi Strateji için belirleren destek araçları çerçevesinde hemen, 2007 yılından sonraki destekler ise 2007-2013 programları kabul edildikten sonra yapılacaktır.   Mali kararlar Türkiye ile imzalanacak bir Mali Protokol sonrasında alınacaktır.

5. KOŞULLANDIRMA KOB'daki mali katkıların Türkiye'ye verilmesi, Türkiye'nin ortaklık anlaşmaları ve eklerindeki yükümlülüklerini yerine getirmesi, gümrük birliği ile ilgili 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararına ve Kopenhag Kriterlerine uymasına ve bu KOB'da öngörülen önceliklerin karşılanmasında belli bir ilerleme sağlaması koşuluna bağlıdır.   Bu genel koşullara uyulmaması halinde mali destek askıya alınabilir.

6. İZLEME   KOB'daki önceliklerin uygulanması Komisyon tarafından yıllık ilerleme raporlarıyla sürekli izlenecektir. KOB alt komiteleri önceliklerin uygulanması ve ilerlemenin gözden geçirilmesini sağlayacaktır. Ortaklık Komitesi de tüm sorunları tartışacaktır. Mali destek projesi bir ortak "gözlem komitesi" tarafından sürekli izlenecektir. Bu konudaki gelişmeler IPA (Instrument for pre-accession Assistance) tarafından yönlendirilecektir.

SONUÇ Revize Edilmiş Katılım Ortaklığı Belgesi daha önce hazırlanan katılım ortaklığı belgelerinden, kullanılan dilin daha yumuşak olması nedeniyle ayrılmaktadır. Nitekim Türkiye'de de bu belge herhangi bir reaksiyon ve sert eleştiri almadan sakin biçimde ve normal kabul edilmiştir. Öte yandan belgenin AB Komisyonundaki bürokratlar (eurocrates) tarafından hazırlanmış olması ve Bakanlar Konseyinden aynen geçmesi ve bu düzeydeki tartışmalarda Türkiye'yi rahatsız edecek ve siyasi polemik yaratacak eleştirilerden uzak olması olumlu bir tablo oluşturmaktadır.

Bunun yanı sıra, genel olarak değerlendirildiğinde, KOB'un bu kere öncekilerine oranla daha teknik ayrıntıları içeren boyutta hazırlanmış olduğu, siyasi değerlendirmelere ise daha az yer verildiği görülmektedir. Öte yandan Türkiye de KOB çerçevesinde öngörülen hususları kendi hukukunda uygulamaya koyabilmek için "Ulusal Program"ını hazırlayacaktır.