Yeşil Büyüme Stratejisi ENERJİ VERİMLİLİĞİ Yeşil Büyüme Stratejisi 13 Haziran 2012 Sağlıkta Enerji Verimliliği ve Kaynak Geliştirme Çalıştayı – ANKARA

Sunum İçeriği Enerji Sektörüne Bakış Niçin Enerji Verimliliği? Enerji Verimliliğinde Neredeyiz? Sağlık Sektörünü İlgilendiren Politika ve Stratejiler Sonuç & Değerlendirme I will try to go through some details under the topics as shown in the slide.

Enerji Sektörüne Bakış… Büyüme: 8,9% - 2010 Enerjide ithatal bağımlılığı : > %70 Yıllık talep artışı: 4,6% - 1990 sonrası (AB’nin yıllık talep artışı: 1,6%) Beklenen birincil enerji yıllık talep artışı 5% 2020’ye kadar elektrik talebindeki yıllık artış 6,7% (düşük senaryo) veya 7,5% (yüksek senaryo) Gelecek 15 yıl içinde yatırım ihtiyacı 130 milyar $.

Enerji Ekoloji Ekonomi 3 ‘E’ Harmonisi… Birincil Enerji Kaynaklarının Çeşitlendirilmesi Enerji Ekoloji Ekonomi Ekonomik Büyüme Enerjinin Rasyonel Kullanımı (Verimlilik, Tasarruf) 3 ‘E’ Harmonisi Enerji Güvenliği Çevrenin Korunması CO2 Azaltımına Katkı

Enerji Verimliliği ile Enerji Çevre El Ele Emisyon sınırı 450 ppm (CO2 eşdeğeri) Sıcaklık artışını  2 oC ile sınırlandırabilmek tüm bölgelerde büyük miktarlarda ve hızlı emisyon azaltımını gerektiriyor Dünya’nın Enerji Kullanımından Kaynaklanan CO2 Emisyon Azaltımı Senaryosu Gt 42 KYD - 10% Nükleer - 10% YEK & Biyoyakıtlar - 23% Verimlilik - 57% Teknoloji ile Azaltım, 2030 Referans Senaryo 40 Senaryo 450 3.8 Gt 13.8 Gt 38 36 34 32 30 28 26 2007 2010 2015 2020 2025 2030 450 ppm senaryosunda, 2030 a kadar emisyondaki azalmanın çoğunun enerji verimliliğini destekleyen önlemlerle sağlanması için gerekli ilave toplam yatırım miktarı 10,5 trilyon $...

Enerji Yoğunluğunun Gelişimi

Vizyonumuz Kişi başına enerji tüketimi yüksek enerji yoğunluğu düşük ülkeler arasında yer almak Türkiye Meksika Polonya Portekiz İtalya İspanya İsviçre Japonya İngiltere Almanya Yeni Zellanda Fransa Hollanda İsveç Kanada ABD Danimarka 7

Kara Deliklerimiz... İsraf Binalarda Yalıtım Yetersizliği Verimsiz Ürün Kullanımı İsraf Atıklar & Kayıplar

İhtiyaç: entegre politikalar… Bilgilendirme Bilinçlendirme Teşvik Finansman Mevzuat, Kurallar ve Düzenlemeler, Teknik Standartlar

Neleri Yapabildik? Eğitim & Sertifikalandırma Etiketleme Abone bilgilendirme TV & Radyo Programları ENVER Haftası Eğitim Müfredatı Yarışmalar Verimlilik Artırıcı Projeler Enerji Yoğunluğu Azaltımı Etüt, proje ve danışmanlık hizmetleri Motorlu Taşıtlar Vergisi Üçüncü Taraf Finansmanı (EVD) Enerji Yönetimi Etüt Isı Yalıtımı Isınmada Bireysel Ölçüm & Sıcaklık Kontrolu Merkezi Isıtma Sistemleri Enerji Tüketen Ürünlerde Asgari Verimlilik

Enerji Yönetimi Enerji Yöneticisi Enerji Yönetim Birimi Endüstriyel İşletmeler > 1.000 TEP > 50.000 TEP Organize Sanayi Bölgeleri > 50 Endüstriyel İşletme Elektrik Üretim Tesisleri > 100 MW Kamu Binaları > 10.000 m2 veya > 250 TEP Ticari ve Hizmet Binaları > 20.000 m2 veya > 500 TEP

Enerji Yönetimi Planlama Uygulama Kontrol Önlem Alma Enerji Politikası Planlama Uygulama Kontrol Önlem Alma İzleme Ölçüm İç Denetim Gözden Geçirme Hedef  %10 Tecrübe  %7

Etüt & Proje 5.000 TP ve Üzeri Enerji Tüketen Endüstriyel İşletmeler Hizmet Sektöründe Kullanılan ve Toplam İnşaat Alanı 20.000 m2 ve Üzeri Olan Binalar Toplam İnşaat Alanı 10.000 m2 ve Üzeri Olan veya 250 TEP ve Üzeri Enerji Tüketen Kamu Binaları

Finansman Modeli Enerji verimliliği yatırımlarını enerji tasarrufları finanse eder. Proje Öncesi Proje Sonrası (Sözleşme Dönemi) Sözleşme Dönemi Sonrası

Garanti Edilen Tasarruf Modeli TÜKETİCİ BANKA EVD ŞİRKETİ Hizmet Ödeme Finansman Sözleşme Krediyi alan TÜKETİCİ Krediyi geri ödeme riski à TÜKETİCİ Tasarruf taahhüt riski à EVD

Paylaşımlı Tasarruf Modeli EVD BANKA TÜKETİCİ Hizmet Ödeme Finansman Sözleşme Krediyi alan EVD Tasarruf taahhüt riski + krediyi geri ödeme riski à EVD Performans taahhüt riski à TÜKETİCİ

Binalarda Enerji Performansı Merkezi ve Bölgesel Isıtmada Bireysel Ölçüm Isı ve Sıcaklık Kontrolu Tasarım Esasları (Mimarî, mekanik, elektrik vs) Isı Yalıtımı Kojenerasyon, Merkezi ve Bölgesel Isıtma ve Yenilenebilir Enerji Kullanımı Yardımcı İşletmeler (ısıtma, Soğutma, Havalandırma, Tesisat, Aydınlatma vb) Otomasyon Enerji Kimlik Belgesi Asgari Enerji Verimliliği Gereksinimleri Kazanlar Kombiler Kat kaloriferleri Brülörler Elektrik Motorları Klimalar Elektrikli Ev Aletleri (Buzdolapları, Çamaşır ve bulaşık makinaları, fırınlar) Lambalar

Kojenerasyon & Mikro kojenerasyon & Yenilenebilir Enerji & Isı Pompası Verimi %80 ve üzeri olan kojenerasyon için lisans muafiyeti 500 kW altı yenilenebilir enerji tesisleri için lisans muafiyeti 20.000 m2’nin üzerindeki binalar için zorunlu uygulamalar Kamu Kesimi 2023 Yılında 2010 Yılı Özgül Enerji Tüketimine Göre %20 Tasarruf Hedefi; 2012 Yılı Sonuna Kadar Planlama ve Düzenleme Enerji yönetimi Kamu alımlarında; klimalar için A etiket sınıfı, elektrik motorları için yüksek verimli (ie2) ve ofis ekipmanları için «energy star» işareti şartı ile asgari verimlilik sınırlamaları

Gelecek Planlaması: 2012 – 2023 Enerji Verimliliği Strateji Belgesi YPK Onayı 20 Şubat 2012 2012/1 Resmi Gazete 25 Şubat 2012 Genel Hedef Sanayi, bina ve hizmet, ulaştırma ve enerji sektörlerinde yapılacak iyileştirmelerle Türkiye’nin 2010 yılı enerji yoğunluğunu 2023 yılına kadar %20 azaltmaktır.

Amaçlar - Hedefler - Eylemler Stratejik Amaçlar - Hedefler - Eylemler Sanayi ve hizmetler sektöründe enerji yoğunluğunu ve enerji kayıplarını azaltmak amacıyla; İndirgenmiş enerji yoğunluklarını %10’dan az olmamak üzere sektör işbirlikleri ile belirlenecek oranlarda azaltmayı hedefliyoruz. ETKB Finansmanı ile sektörü temsilen en az 5 işletmede 4 yılda bir enerji etütleri yapılacak Yılda 5.000 TEP ve üzeri enerji tüketen işletmelerin ve OSB’lerin kamu ile ilişkilerinde Enerji Yönetimi Standart belgesine sahip olma şartı aranacak Yılda 5.000 TEP’in üzerinde enerji tüketen işletmelerle kullanım alanı 20.000 m2’nin üzerindeki ticari binalarda 4 yılda bir yapılacak enerji etütleri ile alınacak önlemler belirlenerek uygulamaya ilişkin eylem planları hazırlanacak Enerji verimliliği yatırımları özendirilecek

Amaçlar - Hedefler - Eylemler Stratejik Amaçlar - Hedefler - Eylemler Binaların enerji taleplerini ve karbon emisyonlarını azaltmak; yenilenebilir enerji kaynakları kullanan sürdürülebilir çevre dostu binaları yaygınlaştırmak amacıyla; 2023 yılında, Kentsel Dönüşüm Kanunu ve Deprem Yönetmeliği kapsamında kullanılabilir niteliği haiz olan binalar arasından; büyük şehir mücavir alanlarında olup, her yıl yürürlüğe konulan Yapı Yaklaşık Birim Maliyetleri Hakkındaki Tebliğ’de tanımlanan yapı grupları arasından yapı gurup sınıfı 3 üncü sınıf veya üzeri olan konutlar ile birlikte toplam kullanım alanı onbin metrekarenin (10.000 m2) üzerindeki ticari ve hizmet binalarının tamamında, yürürlükteki standartları sağlayan ısı yalıtımı ve enerji verimli ısıtma sistemlerinin bulundurulmasını hedefliyoruz. Binalara azami enerji ve emisyon sınırlaması getirilecek 2017 yılından itibaren, Enerji Kimlik Belgesinde yer alan karbondioksit salınım miktarları ilgili mevzuatta tanımlanan asgari değerlerin üzerinde olanlara idarî yaptırım uygulanacak

Amaçlar - Hedefler - Eylemler Stratejik Amaçlar - Hedefler - Eylemler 2010 yılındaki yapı stoğunun en az 1/4’ünü 2023 yılına kadar sürdürülebilir yapı haline getirmeyi hedefliyoruz. Kullanım alanı 10.000 m2 üzerindeki ticari binaların, müstakil lüks konutların ve entegre lüks konutların (residence) ruhsatlandırılmasında, Belgenin yayımlanmasını takip eden 18 inci aydan itibaren sürdürülebilir nitelik aranacak; 2017 yılından itibaren bu uygulama yapı grubu sınıfı 3 üncü sınıf ve üzeri olan konutlara da yaygınlaştırılacak Toplu konutlarda yerinden üretim yaygınlaştırılacak

Amaçlar - Hedefler - Eylemler Stratejik Amaçlar - Hedefler - Eylemler Kamu kuruluşlarında enerjiyi etkin ve verimli kullanmak amacıyla; Kamu kuruluşlarının bina ve tesislerinde, yıllık enerji tüketimini 2015 yılına kadar %10, 2023 yılına kadar %20 azaltılmayı hedefliyoruz. Kamu kuruluşlarının bina ve tesislerinde verimlilik artırıcı uygulamalar etkinleştirilecek Kamu alımlarında, enerji kullanımı olan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerinde Bakanlık tarafından belirlenen asgari verimlilik kriterlerini sağlamayanlar satın alınmayacak veya yapılamayacak Kamu kuruluşlarında ekonomik ömrünü doldurmuş araçlar kademeli olarak tasfiye edilecek Kamu kesimine ait bina ve tesislerde verimlilik artırıcı uygulamalar, Enerji Performans Sözleşmeleri ile gerçekleştirilecek

Amaçlar - Hedefler - Eylemler Stratejik Amaçlar - Hedefler - Eylemler Kurumsal yapıları, kapasiteleri ve işbirliklerini güçlendirmek; ileri teknoloji kullanımını ve bilinçlendirme etkinliklerini artırmak; kamu dışında finansman ortamları oluşturmak amacıyla; Kurumsal yapıların, kapasitelerin ve kurumlar arası işbirliklerinin güçlendirilmesini, Bilinçlendirme ve özendirme etkinliklerini kamu, özel ve sivil toplum işbirlikleri ile yaygınlaştırmayı, Kamu destekleri dışında sürdürülebilir finansman mekanizmalarını geliştirmeyi hedefliyoruz. İletişim Planı hazırlanacak ve bilinçlendirme etkinlikleri bu plan çerçevesinde yürütülecek Bilinç endeksi geliştirilecek Karbon borsası oluşturulmasına yönelik bir yol haritası çıkarılacak

Sonuç & Değerlendirme Çevresel sorunlar yeni ve yenilenebilir enerji kaynaklarının, temiz enerji teknolojilerinin ve enerji verimliliğinin önemini ve baskısını gittikçe artıracak. Yenilenebilir enerji ve enerji verimliliğindeki yüksek potansiyellerimiz bu alanda iş yapanlar için aynı oranda büyük bir Pazar demektir. Enerji verimliliğinin iyileştirilmesi ile sadece enerji giderlerimizi değil, sağlık harcamalarımızı ve cari açığımızı da azaltabiliriz. Enerji verimliliğinde başarı, paydaşların birlikte adımlar atmasına bağlı... Tasarım aşamasında bütüncül yaklaşım, işletme aşamasında etkin Enerji Yönetimi şart...

TEŞEKKÜRLER Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı Yenilenebilir Enerji Genel Müdürlüğü Erdal ÇALIKOĞLU Genel Müdür Yardımcısı V. Telefon: (312) 295 5020 E-Posta ecalikoglu@eie.gov.tr