Engelli ve Yaşlı Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yaşlı Hizmetleri ve Yaşlı Bakım Hizmetleri KASIM 2014

SENARYOLARA GÖRE SEÇİLMİŞ YAŞ GRUPLARI NÜFUSLARI (2013-2075) NÜFUS PROJEKSİYONU SENARYOLARA GÖRE SEÇİLMİŞ YAŞ GRUPLARI NÜFUSLARI (2013-2075) Senaryo Yaş grubu 2013 % 2023 2050 2075 Temel Senaryo 0-14 18 751 164 24,5 17 854 319 21,2 14 694 508 15,7 13 026 803 14,6 15-64 51 852 082 67,8 57 768 287 68,6 59 296 228 63,5 51 472 952 57,7 65 + 5 878 603 7,7 8 624 483 10,2 19 484 834 20,8 24 672 343 27,7 TÜİK, Nüfus Projeksiyonları, 2013-2075 (Şubat 2013): Projeksiyonlarda kullanılmış olan temel senaryodur. Toplam doğurganlık hızının doğal akışı içinde azalıp, 2050 yılında 1,65’e düştüğü ve 2050 yılından sonra artışa geçerek 2075 yılında 1,85 değerine ulaştığı doğurganlık senaryosudur.

NÜFUS PROJEKSİYONU

SOSYAL YARDIMLAR SOSYAL HİZMETLER Yaşlanan bir toplum Yaşlılık ve sağlık Yaşlılık ve ekonomi Yaşlılık ve istihdam Yaşlılık ve çevre Yaşlılık ve sosyal yaşam Yaşlılık ve kültür Yaşlılık ve sosyal yardım ……..

Yoğun sağlık sorunu olanlar Huzurevi veya Bakımevi sakinleri YAŞLILAR Evinde oturanlar Ailesiyle Eşiyle Tek başına (yalnız) Yoğun sağlık sorunu olanlar Huzurevi veya Bakımevi sakinleri

2022 SAYILI KANUN AYLIKLARI EYLÜL 2014 DÖNEMİ Yardım Türü Kişi Sayısı %70 ve Üzeri Engelli Aylığı 240.684 %40-69 Arası Engelli Aylığı 306.171 Engelli Yakını Aylığı 63.830 Yaşlılık Aylığı 582.703 Hafif Silikozis Aylığı 130 Orta Silikozis Aylığı 30 Ağır Silikozis Aylığı 27 Toplam 1.193.575  

SOSYAL YARDIMLAR SOSYAL HİZMETLER AMAÇ: Yaşlıların acil ihtiyaçlarında sağlık, bakım ve sosyal desteğe en kısa zamanda ulaşabilmesi (aile, toplum ve hizmet kurumları), Mutlu, huzurlu ve güvenli ev ortamının sağlanması, Bağımsız yaşam sürdürmelerine destek olunması, Toplumsal katılımcılığın ve yardımlaşmanın teşvik edilmesi (toplumla ilişki – iletişim, gönüllülük, nesiller arası dayanışma), Kendini gerçekleştirme imkanlarının sağlanması (potansiyeli doğrultusunda üretkenlik) Yaşlanmanın ve ileri yaşlılığın itibarlı, onurlu ve güven içerisinde yaşanmasının sağlanmasıdır.

SOSYAL YARDIMLAR SOSYAL HİZMETLER Verimlilik, Hizmetlere kolay erişilebilirlik, Saydam ve denetlenebilir olması, «Ulusal Yaşlılık Eylem Planı» kapsamında sabit kaynaklarla ülke genelinde yaygın hizmet sunumu, Merkezi yaşlı veri bankası sisteminin gelişimi, Ülke genelinde kesintisiz modern hizmet güvencesi modellerinin olması, Kurumlar arası işbirliği esasları çerçevesi; Aile ve toplumsal yapımıza uygunluğu, Uluslararası kalite standartları, Kullanımı kolay teknolojiler ve ergonomik ev içi düzenlemeler, Bütüncül sosyal, psikolojik, sağlık ve mekânsal destek hizmetleri ile yaşlanan nüfusun yaşamlarını sürdürdükleri kendi ev ortamlarında desteklenmeleri, Gerekli hizmetlerin en seri şekilde ulaştırılması ile; Saygın bir yaşlanmanın sağlanması hedeflenmektedir.

SOSYAL HİZMETLER Yetişkin Eğitimi (Hayat boyu Öğrenme) Evde Destek Evde Bakım Gündüz Kreşi Huzurevi Yaşlı Bakım Rehabilitasyon Merkezi Bakım; hayatımızın bir döneminde, kronik hastalık ya da yeti yetersizliğinden dolayı ihtiyaç duyduğumuz bir hizmettir. Bakım hizmeti; kişinin bakım ihtiyacı seviyesine göre öz bakımlarının yapılması, beslenme, bir yerden başka yere geçişinin desteklenmesi gibi günlük yaşam aktivitelerini ve varsa tedavilerinin desteklenmesini içermektedir. Bakıma duyduğumuz ihtiyaç süreli ya da sürekli olabilmektedir. Bu hizmet; belirli bir ücret karşılığında ya da yakınlar tarafından verilmektedir.

BAKIM YAŞLI BAKIM Huzurevi 122 11.511 12.498 Yaşam Evi 29 64 111 Özel Huzurevi 151 5.328 7.612 EVDE BAKIM AYLIĞI ve ÖZEL KURULUŞLARDA BAKIM BAKIM TÜRÜ 2014 Kişi Sayısı Kurum Sayısı Özel Kuruluşlarda Bakım 10.173 150 Evde Bakım 449.769 Evde Bakım Destek Hizmeti 30

Huzurevleri İle Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezleri yaşlıların sürekli bakımlarının ve psikolojik, sosyal ve fiziksel rehabilitasyonlarının sağlandığı yatılı sosyal hizmet kuruluşlarıdır. ADANA HUZUREVİ YAŞLI BAKIM VE REHABİLİTASYON MERKEZİ (sokak tipi kuruluş)

Huzurevlerinin Hedef Kitlesi Huzurevleri, 60 yaş üzerindeki, sosyal ve/veya ekonomik yönden yoksunluk içinde olup, korunmaya, bakıma ve yardıma muhtaç olan kişilere hizmet verir.

Huzurevlerinde Sunulan Hizmetler Huzurevlerinde; Barınma, Bireysel öz bakım Sağlık, Sosyal destek-danışmanlık Psikolojik destek-danışmanlık Rehabilitasyon Sosyal aktivite Beslenme Temizlik gibi hizmetler sunulmaktadır. Ankara 75. Yıl Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi (site tipi)

Huzurevlerinin Özellikleri Şehir merkezlerinde, Sağlık merkezlerine yakın, Şehir içi ulaşıma uygun, Kapasitesi 60– l00 arasında, Erişilebilir, Kişiselleştirilebilir, Bakım ve rehabilitasyon kapsamındaki her türlü hizmetin nitelikli ve zamanında verilmesine elverecek özelliklerde olması önemsenmektedir. Ankara Gicik Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi (site tipi)

Huzurevlerinde Ücret Uygulamaları Ücretsiz Bakım Hizmeti: Bu hizmetten, ekonomik ve sosyal yönden yoksunluk içinde bulunan yaşlılar ile 1005 sayılı Kanun gereği İstiklal Madalyası verilen yaşlılarımız faydalanabilmektedir. Ücretsiz kalan yaşlılarımıza Bakanlık bütçesinden aylık harçlık verilmektedir. Ücretli Bakım Hizmeti: Bu hizmetten, ekonomik durumu iyi olan ancak sosyal yönden yoksunluk içinde bulunan yaşlılarımız faydalanabilmektedir.

Yaşlı Yaşam Evleri

Yaşlı Yaşam Evleri Yaşlı yaşam evi; -Huzurevlerine bağlı olarak açılan, -Huzurevlerine uygun yaşlıların tek başlarına ya da eşleri ile birlikte kalabilecekleri, -Tercihen bir oda, mutfak, banyo ve tuvaletten oluşan -Her türlü hizmeti kuruluş müdürlüğünce karşılanan, evler ve apartmanlardır. 28 Yaşlı Yaşam evi açılmıştır.

Yaşlı Yaşam Evlerinin Açılma Gerekçeleri Yaşlılarımızın yaşayacakları apartmanda veya mahallede, çevrelerindeki kişi ve aileler ile daha etkin iletişim kurmaları Güvenli bir ortamda yaşamaları Yaşam standartlarını yükselterek ev ortamında yaşamlarını sürdürmeleri Aile bireylerinin ziyareti ile geçmiş yaşam deneyimleri ve alışkanlıklarını devam ettirebilmeleri

Yaşlı Yaşam Evlerinde Kalabilme Şartları 60 ve üstü yaş üzerinde olan, Sosyal ve/veya ekonomik yoksunluk yaşayan, Bakım ve korunma gereksinimi olan, Kuruluşta kalmakta iken çeşitli nedenlerle uyum problemi yaşayan ortam değişikliği talep eden, Sağlık durumu nedeniyle daha korumalı bir ortamda kalması gereken, Eşiyle birlikte kuruluşta kalmakta iken eşini kaybeden, Emeklilik sonrası günlük yaşam aktivitelerini bağımsız olarak yapabilen, Güvenli ve huzurlu bir ortam arayışı içerisinde olan yaşlılardan kendisinin veya yakınlarının talebi değerlendirilerek uygun görülenler, yaşlı yaşam evlerinde kalabilmektedir.

Yaşlı yaşam evlerinde, huzurevlerinde sunulan hizmetler verilmektedir. Yaşlı Yaşam Evlerinin Özellikleri Yaşlı yaşam evleri, hizmetten yararlanacak yaşlıların ihtiyaçları ve sosyo kültürel özellikleri dikkate alınarak daha çok şehir merkezlerinde ve toplu yaşam alanlarında tercihen müstakil ev veya apartman olarak açılmaktadır. Yaşlı yaşam evlerinde, huzurevlerinde sunulan hizmetler verilmektedir.

Karaman Sarıveliler Yaşlı Yaşam Evi Örnek Uygulama: Karaman Sarıveliler Yaşlı Yaşam Evi Sarıveliler yaşlı yaşam evi 05.03.2013 tarihinde faaliyete geçirilmiş olup, toplam kapasitesi bayan yaşlılar için 4, erkek yaşlılar için 5 kişidir. Şu anda 2 bayan ve 3 erkek yaşlı kalmaktadır.

Gündüzlü ve Evde Yaşlı Bakım Hizmetleri Yaşlılara yönelik gündüzlü yaşlı bakım hizmetleri, 07.08.2008 tarih ve 26960 sayılı Resmi Gazetede yayınlanan “Yaşlı Hizmet Merkezlerinde Sunulacak Gündüzlü Bakım ile Evde Bakım Hizmetleri Hakkında Yönetmelik” gereğince başlatılmış ve beş ilde uygulanmıştır. Yaşlılara yönelik gündüzlü hizmetlerin Bakanlığımızın yeni hizmet modeli olan Sosyal Hizmet Merkezleri tarafından verilmesi stratejisi neticesinde Sosyal Hizmet Merkezleri Yönetmeliğinin yayımlandığı 2013 Yılı Şubat ayını müteakip yaşlı hizmet merkezleri kapatılarak görevleri sosyal hizmet merkezlerine devredilmiştir.

Gündüzlü ve Evde Yaşlı Bakım Hizmetleri Yaşlı hizmet merkezleri, gündüzlü bakım hizmetinin yanında sosyal dayanışma, evde destek ve evde bakım hizmetleri de sunmuştur. Kurumsal evde bakım hizmetleri, yaşlı hizmet merkezleri aracılığıyla sunulmakta iken merkezlerin kapatılmasını müteakip hizmet sorumluluğu sosyal hizmet merkezlerine devir olunmuştur. Yaşlılarımızdan, bakıma muhtaç engelli durumuna gelmiş olan ve kurum bakımını talep etmeyen yaşlılarımıza aylık bir asgari ücret tutarında evde bakım ücreti ödenmektedir.

YAŞLI BAKIM HİZMETLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI KISA VADE HEDEFLER 2014 yılı içinde 19 ilde 1906 kapasiteli 23 adet huzurevi açılması planlanmıştır. İhtiyaç duyulması halinde illerde 10 adet yaşlı yaşam evi açılması hedeflenmektedir. Yaşlılarımızın yaşam kalitelerini yükselmek için yeni kuruluşlarımız; tek kişilik odalardan oluşan, her odasında banyo-wc olan, kapıları ortak alana açılan ve bu alanda yaşlıların ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri ve dinlenebilecekleri birimlerin olduğu merkezler şeklinde inşa edilmesi planlanmaktadır.

YAŞLI HİZMETLERİ Ulusal Yaşlılık Eylem Planı Yaş Dostu Şehirler Destek teknolojileri Nesiller Buluşması projeleri Aktif Yaşlanma İndeksi Çalışmaları devam etmektedir.

YAŞLI BAKIM HİZMETLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI ORTA VADE HEDEFLER Alzheimer-demans, ruhsal engelli yaşlılar için ihtisaslaşmış yaşlı bakım modelleri geliştirilecek ve uygulanacaktır. Yaşlıların bireysel ihtiyaçları dikkate alınarak, öncelikle evlerinde ve ailelerinin yanında evde destek ve evde bakımla desteklenmeleri, yeterli gelmiyorsa gündüzlü bakım ve yatılı bakım hizmetlerinden yararlandırılması hedeflenmektedir. Yaşlılarımızın ve ailelerinin faydalanabileceği sosyal dayanışma ve sosyal danışmanlık hizmetleri Bakanlığımız koordinasyonunda ve sorumluluğunda artırılacaktır. Her türlü bakım hizmetlerinin niteliği ve ihtiyaca cevap verebilirliği artırılacaktır.

YAŞLI BAKIM HİZMETLERİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI UZUN VADE HEDEFLER Yaşlı bakım hizmetlerinin yerel yönetimler ve sivil toplum kuruluşları ağırlıklı olarak yerel ihtiyaçlar dikkate alınarak verilmesi, Bakanlığın politika, strateji ve hizmet esaslarını belirleyen, düzenleyen, izleyen ve rehberlik eden, denetleyen ve geliştiren-dönüştüren bir rol üstlenmesi planlanmaktadır. Ana hedef, hızla artan nüfus artışı karşısında bakım ihtiyacı duyan yaşlılarımız, aileleri ve toplumun sorunlarını hızlı ve zamanında çözerek mağduriyet yaşamalarını önlemek ve kaliteli hizmet sunmaktır.

Küçüklere Merhamet, Büyüklere Saygı teşekkürler…