HEMOPTİZİ DR. GÜRHAN ÖZ

Algoritma -Tanım - Etyolojİ -Tanı yöntemleri -Tedavi

Hemoptizi: Traeabronşial ağaç veya pulmoner parankimden kaynaklanan kanın ekspektorasyonu Masif hemoptizi: 24 saatte 400 ml kan ekspektorasyonu (Ölüm sebebi :KAN KAYBI DEĞİL ASFİKSİ??)

TANIM HEMOPTİZİ ? HEMATEMEZ ? Kanama solunum sistemi kaynaklı mı? -GİS kaynaklı mı ? -Travma Öyküsü var mı ?

Hemoptiziye yaklaşımda ilk basamak kanın gerçekten solunum sisteminden gelip gelmediğinin tespit edilmesidir. Özellikle hematemezi hemoptiziden ayırmak gerekmektedir.

HEMOPTİZİ-HEMATEMEZ? Hemoptizi öksürük köpüklü açık kırmızı pH > alkalin Hematemez bulantı – kusma köpüklü değil kahve telvesi pH > asidik melena

Masif hemoptizi Bronşial arterler masif hemoptizi de önemli rol oynar 1-Torasik aortadan (Debisi yüksek) 2-Arcus aortadan

ETYOLOJİ İnflamatuar hst Neoplaziler Travmalar İatrojenik Pulmoner Emboli A-V fistüller Sarkoidoz Kardivasküler hastalıklar Bronkovasküler fistüller Diffüz parankimal hastalıklar

Masif hemoptizi etyoloji 1 1-İnflamatuar hastalıklar Nekrotizan Pnömoniler Kistik Fibrozis -Multifaktoriyel(pulmoner abse bronşial-pulmoner şant) Akciğer absesi (%20- 50 masif hemoptizi !!) -TBC Rasmussen anevrizması -Aspergillosis Kavite etrafında bronşial arter dalları destrüksiyonu) -Bronkolityazis (Histoplazma ve tbc) Bronşektazi Bronş duvarı harabiyeti – bronkopulmoner anastomozlar

Masif Hemoptizi etyoloji 2 2-NEOPLAZİLER - Santral yerleşimli tm -Karsinoid tm - özefagus tm direkt bronşial yayılım 3-TRAVMA -Penetran kardiopulmoner yaralanmalar *Fistüller (geç dönem) 4-İATROJENİK -Pulmoner arter kateterizasyonu( Pulmoner arter rüptürü) - Bronkoskopik BX sonrası 5-PULMONER EMBOLİ 6-A-V FİSTÜLLER (HEREDİTER-HEMORAJİK TELENJEKTAZİ)

Tuberküloz Parankim hasarı sonucu kaviteler oluşmaktadır. Kilo kaybı öksürük purulan balgam gece terlemesi Temas öyküsü

TBC

ASPERGİLLOMA

Akciğer Absesi Parankim içinde sınırlanmış pü kolleksiyonu Öksürük, balgam, ateş, kilo kaybı, clubbing Altta yatan Ca ( %10-15) % 10 mortalite

AC ABSESİ

Akciğer Kanseri Tumör nekrozu, vasküler hasar, Metastatik kanser

Pulmoner Emboli Pulmoner damar yatağında aniden ortaya çıkan oklüzyon Hemoptizinin nadir sebeplerinden Göğüs ağrısı öksürük taşipne & taşikardi dispne Normal AKC grafisi

-İNFARKT VE NEKROZ PULMONER ARTER DALLARI İLE ANASTOMOZ -HEPARİNİZASYON HEMOPTİZYİ ARTIRIR PULMONER EMBOLİ

Broşiektazi Bronşiollerin kronik dilatasyonu Dilatasyon çevre destek dokusunun hasarı sonucudur Kistik fibrozis Öksürük Purulan balgam

NEOPLAZİLER Santral yerleşimli tm -Karsinoid tm - özefagus tm direkt bronşial yayılım

Bronşiektazi Orta segment bronşlarının kronik inflamasyonu

Hemoptiziye yaklaşım HİKAYE -FM Yaş Sigara Semptomların süresi Eşlik eden semptomlar Kan miktarı Travma Vasküler anomaliler Koagulopati (Konjenital / Edinilmiş)

Hemoptiziye yaklaşım Laboratuar Tam kan sayımı & koagulasyon testleri Balgam tetkikleri Akciğer grafisi BT PPD

Hemoptiziye yaklaşım Nazal kavite, nazofarinks, larinks ve hipofarenksin endoskopisini içeren dikkatli bir baş-boyun muayenesi gerekmektedir. Böylece hemoptizinin üst solunum veya alt solunum yollarından köken aldığı belirlenebilir.

Masif hemoptizi Rutin tetkikler için her zaman vakit olmayabilir. PA AC ,hemogram ,Torax BT mümkün ise Bronkoskopi _özellikle RİJİT Bronkoskopi aktif kanama sırasında en önemli invaziv işlem Bronşial arteriografi Pulmoner anjiografi Torax BT

Rijit bronkoskopi Geniş lümenli Ventilasyona ve aspirasyona izin verir Gaa da yapılır Lokalizasyonu tespit eder. Balon kateterleri ,soğuk lavaj uygulamasına izin verir İyi görüntü sağlar. Sağlam ac in ventilasyonuna izin verir.

Hemoptiziye yaklaşım

Hemoptiziye yaklaşım

TEDAVİ AMAÇ 1-Asfiksinin önlenmesi 2-Kanama bölgesinin lokalizasyonu 3-Hemorajinin durdurulması 4-Hemoptizi sebebinin belirlenmesi 5-Hemoptizinin kesin olarak tedavi edilmesi

Endobronşial kontrol yöntemleri 1-Buzlu salin lavajı -Bronşial arterlerde vazokonstrüksiyonla kanamayı durdurur -Tanı ve tedavi için gerekli zamanı sağlar. -Rijit bronkoskopla Gaa da yapılır.

Endobronşial kontrol yöntemleri 2-Balon Tamponadı uygulanması FOB ile embolektomi kateteri yerleştirilir 3-Pulmoner izolasyon Çift lümenli entübasyon ile sağlam bölgenin havalanması ve kanamalı bölgede kanamanın durdurulmasını sağlayarak zaman kazandırır

Diğer yöntemler Arteriyel Embolizasyon -sınırda pulmoner rezervi olan hastalarda arteriografi sonrası lokalizasyon sağlanabilirse kanayan bronşial artere selektif embolizasyon uygulanır. Dezavantajı :sınırlı sayıda Merkezde uygulanabilmesi

Cerrahi Tedavi 1-Pulmoner rezervi yeterli olan genel durumu operasyonu kaldırabilecek hastalarda ilgili bölgenin rezeksiyonu 2-Diğer tedavilerin fayda sağlamadığı durumlarda (Buzlu salin lavajı selektif entübasyon vs) 3-Masif kanama kontrol altına alındıktan ve lokalizasyon tam olarak yapıldıktan sonra yapılmalı (Çift lümenli tüp, bronkoskopi )

Cerrahi Tedavi Acil cerrahi endikasyonları (ilk kontrolden 24- 48 saat sonra) 1-Fungus kitlesi (Tüm vakalar kontrol altına alındıktan sonra tekrar kanar) 2-Akciğer absesi(Büyük damar erozyonu yapar) 3-Kontrol metodu yetersizliği 4-Persistan radyo opasite

Cerrahi Tedavi 1- Pulmoner rezeksiyonlar (Lobektomi segmentektomi) !!Büyük rezeksiyonlardan mümkün olduğunca kaçınılmalı