Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Dersi 10. Sınıf 7. Ünite 2017/4/8 Din Kültürü Ve Ahlak Bilgisi Dersi 10. Sınıf 7. Ünite İSLAM VE BİLİM

10.7. Ünite: İslam ve Bilim / Konular 1. Din- Bilim ilişkisi 2. İslam’da Bilginin Kaynakları 2.1. Akıl 2.2. Vahiy 2.3. Duyular 3. İslam Aklı Kullanmayı ve Bilimi Teşvik Eder. 4. İslam Medeniyetinde Eğitim Kurumları 5. Müslümanların Bilim ve Medeniyete Katkıları

10.7. Ünite: İslam ve Bilim / Kazanımlar 1. Bilimin insan ürünü olduğuna örnekler verir. 2. İslam’da doğru bilgiye akıl, vahiy ve duyularla ulaşılabileceğini kavrar. 3. Din ve bilimin insanların mutluluğuna katkı sağladığını fark eder. 4. İslam'ın bilimi teşvik ettiğine örnekler verir. 5. İslam'ın, sorunları çözmede ve doğru bilgi üretmede aklı kullanmaya verdiği önemi kavrar. 6. İslam medeniyetinde eğitim kurumlarının tarihi süreç içerisindeki önemini fark ederek bunu örneklendirir. 7. Müslüman bilginlerin din bilimlerinin yanı sıra sosyal bilimler, matematik ve fen bilimleri gibi alanlarda sağladığı katkıları örnek vererek açıklar.

1. DİN-BİLİM İLİŞKİSİ Din insana kendisini tanıma anlama fırsatı sağlamakta, insanın kendisini, çevreyi ve etrafında olup bitenleri doğru görmesine yardımcı olmaktadır.

Bilim ise insanla ilgili olan şeyleri açık hale getirir, insanın evrendeki konumunu bilmesine yardımcı olur.

İNSAN Din İle Bilim İle Rabbini tanır Varlığı açıklar Kendini tanır Doğru düşündürür Hayatı anlamlandırır Hayatı kolaylaştırır Cehaleti yok eder Mutlu olur

DİN-AKIL-BİLİM DİN AKIL BİLİM Bilimi teşvik eder İnsanın anlam arayışına cevaptır Evreni araştırmayı emreder Dini sorumluluğun şartıdır Ufkumuzu açar İnsanı diğer canlılardan ayırır Dini ve evreni anlamamızı sağlar DİN AKIL DİN-AKIL-BİLİM BİLİM Düşüncenin ürünüdür İnsanı aydınlatır Evrenin sırlarını aydınlatır

2. İSLAM’DA BİLGİ KAYNAKLARI 2-Vahiy 3-Duyular

2. İslam’da Bilginin Kaynakları Akıl düşünme yeteneğidir. İnsan düşünerek bilgi üretir. Kur’an sürekli aklı kullanmayı ve düşünmeyi emreder. İslam inanışında insan aklıyla Allah’ı bulabilir, iyi ve kötüyü ana hatlarıyla anlayabilir.

KAVRAMAYI ANLAMAYI DÜŞÜNMEYİ AKIL BULUŞ YAPMAYI BİLGİ ÜRETMEYİ SAĞLAR ÇÖZÜM ÜRETMEYİ

İslam aklın korunmasını ister. Kur’an, aklı ve düşünme yeteneğini engelleyen iş ve davranışları yasaklar.

2. İslam’da Bilginin Kaynakları 2.2. Vahiy Vahiy, Yüce Allah’ın peygamberlerine bildirdiği bilgilerdir. Vahiy bilgisi dosdoğrudur ve hatasızdır çünkü Allah’tan gelmiştir. Vahiy bilgisi ile akıl bilgisi çelişmez. Çünkü her ikisini de yaratan Allah’tır.

Vahiy aklı denetleyen dosdoğru bilgidir Vahiy bizim doğru yolu bulmamız için bir ışık, bir aydınlıktır. Akıl ise yol boyunca bize yardımcı olacak olan araç rolündedir.

Dünya ve Ahiret Mutluluğuna Gider Allah, insanı vahiy ve peygamberlerle sürekli doğru yola davet etmiştir. Dünya ve Ahiret Mutluluğuna Gider Tercih Senin ! Doğru Yol Dikkat! Şeytan Çirkini Güzel Gösterir Sapkınlık

2. İslam’da Bilginin Kaynakları 2.2. Duyular

Kur’an’da Bilim/Bilme/Öğrenmenin Önemi “OKU yaratan Rabbin adına, insanı bir yumurta hücresinden yaratan! Oku, çünkü Rabbin Sonsuz Kerem Sahibidir, [insana] kalemi kullanmayı öğretendir, insana bilmediğini belleten!” (Alak 1-5)

İlgili Hadisler “Beşikten mezara kadar “İlim Çin’de bile olsa alınız” ilim öğreniniz.” “İlim Çin’de bile olsa alınız” “Kadın erkek herkese ilim öğrenmek farzdır.”

Hz. Muhammed’in Uygulamaları Medine’de suffa ve Ashab-ı Suffa’nın faaliyetleri Mekke’de eğitim faaliyetleri Bedir savaşında esir alınan müşriklerin Müslüman çocuklara okuma yazma öğretmenleri karşılığında serbest bırakılmaları.

Kur’an, bilimi Allah’ın yaratışındaki ayrıntılara ulaşmada bir yol olarak benimser ve bu nedenle bilimi teşvik eder.

İslâm Bilimsel Yöntemlerle Araştırılmalı ve Öğrenilmelidir İslam İnancı Özgür irade ile gerçekleşmeli Taklide veya taassuba dayanmamalıdır.

Bilimsel bilgi nasıl bilimsel yöntemlerle elde ediliyorsa, dini bilgiler de bilimsel yol ve yöntemlerle elde edilmelidir.

Mescid-i Nebevi (Mescid-i Nebi) 4. İslam Medeniyetinde Eğitim Kurumları İslam’da ilk eğitim kurumu: Suffa Mescid-i Nebevi (Mescid-i Nebi)

Mescid-i Nebevi’de Eğitim Suffa: Mescidin eğitim için ayrılmış bölümü, Ashab-ı Suffa: Mescidde eğitim gören genellikle çocuk, genç ve kimsesizler. Bu insanlar genellikle fakir olduklarından yemek gibi ihtiyaçları da Müslümanlar tarafından karşılanırdı.

İslam Medeniyetinde Eğitim Kurumları Camiler ve Küttablar (İlköğretim) Yapılan eğitim faaliyetleri: Okuma yazma Matematik Kur’an-ı Kerim Tefsir Hadis Fıkıh Siyer

Beytü’l-Hikme (Bilgelik Evi) Abbasi Halifesi Memun tarafından Bağdat’ta kurulmuştur. Matematik, Fen ve Astronomi Din Bilimleri okutulmuştur

Nizamiye Medreseleri 11. Yüzyılda Selçuklu Hükümdarı Alparslan’ın emri ile veziri Nizamülmülk tarafından kurulmuştur. Din bilimleri, edebiyat, matematik ve felsefe ağırlıklı dersler okutulmuştur.

Sahip Ata Fahreddin Ali tarafından yaptırılmıştır. Sivas Gök Medrese 1271 yılında Sahip Ata Fahreddin Ali tarafından yaptırılmıştır.

Çifte Minareli Medrese Erzurum Çifte Minareli Medrese 13. yüzyılda Vezir Sahip Şemsettin Mehmed Cüveyni tarafından yaptırılmıştır.

Konya Şifahiye Medresesi Selçuklu Sultanı I. İzzettin Keykavus tarafından 1217 yılında yapılmıştır. Bir tıp merkezidir.

Osmanlı’da Eğitim Kurumları İlk medrese Orhan Gazi tarafından Bursa’da kurulmuştur.

Osmanlı’da Eğitim Kurumları Fatih Sultan Mehmet İstanbul’da; Enderun ve Sahn-ı Seman Medreselerini kurmuştur.

Osmanlı’da Eğitim Kurumları Süleymaniye Medrese ve Külliyesi

Osmanlı’da Eğitim Kurumları Bu medreselerde; Tefsir, hadis, kelam, İslam Hukuku, tasavvuf gibi dini ilimler. Tıp, felsefe, astronomi, matematik, fizik, kimya, tarih, edebiyat v.b. İlimler öğretilmekteydi.

Medreselerde eğitimi anlatan minyatürler

Coğrafya Tıp Matematik Astronomi Fen Bilimleri

Ömrünü İslam bilim tarihine adayan Prof. Dr. Fuat Sezgin

Müslümanlar Ve Coğrafya Bilimi Coğrafya Bilginleri: Piri Reis Seydi Ali Reis Uluğ Bey Katip Çelebi Bilimsel coğrafyanın temellerini bir Türk bilgin olan Belhi atmıştır.

Piri Reis  1513 tarihli ilk dünya haritasını çizdi. Atlas Okyanusu, İber Yarımadası, Afrika'nın batısı ile yeni dünya Amerika'nın doğu kıyılarını kapsayan üçte birlik parça, bu haritanın günümüzde elde bulunan bölümüdür.

Müslümanlar Ve Astronomi Soru: Müslümanların astronomi ile yakından ilgilenmelerinin özel sebepleri nelerdir?

Müslümanlar Ve Astronomi Soru: Müslümanların astronomi ile yakından ilgilenmelerinin özel sebepleri nelerdir? Kur’an’da evrenin yaratılışı, yapısı, gök ve gök cisimleri ile ilgili ayetlerin olması. Evrendeki denge ve düzenin Allah’ın varlığını ve yüceliğini açıklaması. Namaz vakitlerinin ve ay hesaplarının gök cisimlerine ve hareketlerine göre yapılması.

Rasathane çalışmalarını anlatan bir minyatür Kızıltepe’de Artuk Arslan döneminde yapılan  Rasathane Kulesi Rasathane çalışmalarını anlatan bir minyatür

Ahmet Fergani, enlemler arasındaki mesafeyi hesapladığı gibi, Dünya’nın eksenindeki eğimi en doğru şekilde hesaplıyordu. 

El-Biruni (973–1048), dünya’nın yuvarlak oluşuna ve kendi etrafında döndüğüne dâir ilmî hesaplamalarını Kopernik’ten 500 yıl önce bilim dünyasına sunmuştur. 

İlk uçuş denemeleri 880 yılında, Endülüslü Müslüman alim İbn-i Firnas tarafından gerçekleştirilmiştir. Plânörlere benzeyen bir aletin üzerine kuş tüyleri ve kumaş geçiren İbn-i Firnas, bununla bir müddet havada kalmayı başarmıştır.

Dünyanın ilk astronomi okulu Kırşehir Cacabey Medresesi

Cacabey Astronomi okulunda Uzay gözlemleri yarı açık olan kubbeden yapılıyordu

Cacabey medresesinin “füze”ye benzeyen köşeleri

Bursa Ulu Camii Mimberi Neptün Üranüs Venüs Satürn Güneş Plüton Jüpiter Mars Merkür Dünya Bursa Ulu Camii Mimberi

Bursa Ulu Camii Mimberi Güneş sisteminin dokuz gezegeniyle birlikte Bursa Ulu Camii‘deki minbere işlendiği tarih 1402 dir. Gezegen kabartmalarının birbirlerine göre büyüklüklerinin oranları gerçeği ile aynı, 9 gezegenin temsili kabartmasının birbirine olan uzaklıkları da bilimsel olarak gerçeği ile doğru orantılı. En önemli ayrıntı ise Plüton gezegenin tek başına ayrı platformda bir açı farkı ile gösterilmiş olmasıdır. Bilindiği gibi güneş sisteminin ilk sekiz gezegeni aynı düzlem içinde bulunmakta, Plüton gezegeni ise farklı bir açı ile ayrı bir düzlemde dolanmaktadır. (Bilim dünyası artık Plüton'u gezegen olarak kabul etmiyor)

Müslümanlar Ve Astronomi Çok gelişmiş rasathaneler yapılmıştır. Battani yer kürenin ekvatora eğimini tespit etti. Harezmi astronomi cetvelleri ve atlaslar çizdi. Yerkürenin döndüğü ispat edildi. Enlem ve boylam hesaplanmaları yapıldı. Işık hızı hakkında araştırmalar yapıldı.

Müslümanlar Ve Tıp Bilimi

İbni Sina’nın eserinde insan anatomisi İbni Sina (Ö. 1037)

İbni Sina’nın yazdığı “el-Kanun fı’t-Tıbb” adlı eseri zamanından o kadar ileri düzeydedir ki 17. yüzyıla kadar batıdaki tıp fakültelerinde ders kitabı olarak okutulmuştur.

Kitabu’l Havi adlı eseri 25 cilttir Tıp Bilgini Ebu Bekir Zekerya Razi Kitabu’l Havi adlı eseri 25 cilttir Sülfürik asiti keşfetmiş ve farmakolojiye birçok yeni ilaçlar katmıştır. Cerrahide dikiş malzemesi olarak ilk kez hayvan bağırsağını kullanmıştır.

Müslümanlar Ve Matematik Harezmi ve Ebu Bekir Razi en önemli bilginlerdir. Logaritmayı sistemleştirmiştir. Sıfırlı ondalık sayı sistemini bulmuştur. Bir matematik dehası: Harezmi www.muhammetyilmaz.com

Ebu'l Vefa ( 940-998 ) Matematik ve Astronomi bilginidir trigonometriye tanjant, kotanjant, sekant ve kosekantı kazandıran matematik bilginidir.

Müslümanlar Ve Fizik Hazinî, Newton'dan 500 yıl önce, "her cismi yer kürenin merkezine doğru çeken bir güç" olduğunu keşfetti.

Hazini, ışığın kırılma prensiplerini de inceledi ve gök küreye temas eden güneş ışınlarının dünyaya doğrudan doğruya dik olarak değil de kırılarak ulaştığını söyledi.

"Maddenin en küçük parçası olan ‘cüz-ü la yetecezza’da (atom) yoğun bir enerji vardır. Yunan bilginlerinin iddia ettiği gibi onun parçalanamayacağı söylenemez. Aksine parçalanabilir ve parçalanınca da öylesine bir güç ortaya çıkar ki, bu güç Bağdat’ın altını üstüne getirebilir. Bu, Allah’ın bir kudret nişanıdır."  Câbir Bin Hayyan (721–815)

Müslüman Bilginlerden İlkler Dünyanın döndüğünü keşfeden ilk alim Biruni Dünyanın çevresini ilk ölçen alim Musa kardeşler Yer çekimini ilk bulan alim Razi Maddelerin özgül ağırlığını ilk hesaplayan alim Hazini

Müslüman Bilginlerden İlkler Atomun parçalanabileceğim ilk bulan alim Cabir bin Hayyam İlk dünya haritasını çizen alim Mürsiyeli İbrahim İlk ecza kitabını yazan alim İbni Baytar