İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ ve ÇEVRE DOSTU YEŞİL BİNALAR CLIMATE CHANGE and GREEN BUILDINGS Duygu Erten Ph.D. BREEAM Denetçi Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği, Başkan Yardımcısı 28 EKİM 2009 ISTANBUL Copyright ©2007 Duygu Erten

İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ GERÇEK BİR GLOBAL PROBLEM!

. İKLİM DEĞİŞİKLİĞİ-BİLİMSEL OLARAK KANITLANIYOR! . “Warming of the climate system is unequivocal, as is now evident from observations of increases in global average air and ocean temperatures, widespread melting of snow and ice, and rising global mean sea level” IPCC summary 2 February .

EKONOMİK MALİYET With immediate internationally co-ordinated action the cost of avoiding the harshest effects of climate change would cost 1% of global GDP annually. If no action is taken then the annual global cost of living with the worst effects of climate change could be anything between 5 – 20% of global GDP forevermore. Stern Review - February 2007

Bu konulardan Bina Endüstrisine ne? 17% 27% CO2 SALIMLARI

TÜRKİYE’de KARBON EMİSYONU 2020 ye kadar 400 milyon ton Hızlı ekonomik büyüme CO2 emisyonlarının nedeni Climate change is one of the most critical global challenges of our time. Recent events have emphatically demonstrated our growing vulnerability to it. Human activities are very likely to be responsible for this and global warming will continue for centuries even if greenhouse gas emissions are immediately stabilized. The situation is rather problematic and its projection in the near future is not optimistic. Turkey's high rate of energy-related carbon emissions growth is expected to accelerate, with emissions rising to almost 400 million tons in 2020 according to estimations. The fast economic development of the country is surely presenting an explanation for the high CO2 emissions (Table 1), as economic growth outweighed environmental regulations: 6

İNŞAAT SEKTÖRÜ NASIL BİR ÇÖZÜM GETİRİYOR ÇEVRE DOSTU YEŞİL BİNALAR BUT WE KNOW WE CAN DO BETTER – A SOLUTION EXIST: GREEN BUILDINGS MORE ENERGY EFFICIENT

VAROLAN BİNALAR EU Direktifi OCAK 2009’a kadar bütün binaların Enerji Sertifikası olmasını şart koşuyor! Ev sahibi/Kiracı İlişkileri Yeşil Kontratlar Ölçümleme – EIE’nin kriterleri ve Enerji Kimlik Belgesi (6 ARALIK 2009)

TURKISH GREEN BUILDING COUNCIL Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği (ÇEDBIK) 2007 de kuruldu (Founded in 2007) 60 sirket uye (60 member companies) Yesil Bina Sertifikasi olusturma (To create a Green Building Certification System) Yesil network olusturma (To create a green network for building industry)

ÇEVRE DOSTU BİNA HAREKETİN ALT YAPISI Binaların çevre ve yaşayanlar üzerindeki zararlı etkilerini azaltan veya ortadan kaldıran 6 alanda tasarım ve inşaat teknikleri: Sürdürülebilir alan planlaması Suyun korunması ve su verimliliği Enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji Malzeme ve kaynaklarin korunmasi İç hava kalitesi Inovasyon ve tasarım süreçleri 1970’deki petrol krizi sırasında enerji verimliliği önem kazandı. U.S.’de 1970’lerden sonraki geri dönüşüm çabaları yaygınlaşmış ve inşaat endüstrisinin ilgisini çekmiştir. 1980’lerde “hasta inşaat sendromu” ortaya çıkmış ve işçi sağlığı ve üretkenliği önemli bir konu haline gelmiştir. Zehirli madde emisyonu da ayrıca işlenmesi gereken bir konu olmuştur. Su sıkıntısı çeken alanlardaki projeler su tasarrufu üzerine yoğunlaşmaya başlamıştır. İlk çevreci dizaynlar çoğunlukla tek bir konu üzerine yoğunlaşmış, çoğunlukla bu konu enerji verimliliği veya geri dönüşümlü maddelerin kullanımı olmuştur. 1980 ve 1990’lardaki çevreci bina mimarları burada bahsedilen bütün etmenlerin birleştirilmesinin en iyi sonuçları verebileceğini, yani “yüksek performanslı” binaları, fark etmeye başlamışlardır. 10

YEŞİL BİNALAR Dünyadaki en başarılı çevre hareketi Üreticiler, inşaatcılar, tasarımcılar Pazar uyumlu,bilinç tabanlı İklim değisikligini tersine cevirmek için insaat sektörünün ürettiği çözüm Basarisi yaşam kalitesini artirması

GÜNÜLLÜ BAŞVURULAN SERTİFIKALAR BEES (Building for Environmental and Economic Sustainability), BREEAM (Building Research Establishment Environmental Assessment Method), CASBEE (Japonların devlet destekli oluşturulan sertifikası), DGNB (Alman Yesil Bina Konseyinin yeni olusturulan sertifikasi) ECO-QUANTUM (simülasyon bazlı bir model), ECOPROFILE (var olan büro binaları için), GBC (Green Building Challenge), GREENSTAR (LEED ve BREEAM ölçütleri incelenerek, Avustralya Yeşil Bina Konseyi tarafından oluşturuldu), LCAid (Yaşam döngüsü analizine dayalı), LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) SBtool (Sustainable Building Tool-Canada)

En Yaygın Kullanılanlar LEED ve BREEAM bina bazındaki projelerin çevre üzerindeki etkilerini ve doğal kaynakları korumadaki duyarlılıklarını ortaya çıkarmada ölçülebilir bir referansın olmasına olanak sağlayan bir tür sertifikasyon sürecini içeren derecelendirme sistemi LEED (Sorumlu kurulus:GBCI) BREEAM (Sorumlu kurulus:BRE-Global) DGNB (Sorumlu kuruluş:DGNB)

A leading-edge system for certifying Scores are tallied for different aspects of efficiency and design in appropriate categories. For instance, LEED assesses in detail: 1. Site Planning 2. Water Management 3. Energy Management 4. Material Use 5. Indoor Environmental Air Quality 6. Innovation & Design Process What is the LEED System? LEED NEDIR? Leadership Energy ENVIRONMENTAL DESIGN A leading-edge system for certifying DESIGN, CONSTRUCTION, & OPERATIONS of the greenest buildings in the world Ref:

LEED V.3 : (LEED’in son versiyonu) 2009 Sistemleri Hiçbirşey: 0-39 puan Sertifikalı: 40-49 puan Gümüş: 50-59 puan Altın: 60-79 puan Pilatin: 80-110 puan Varolan ve gelecekteki kredi ağırlıkları EPA’nın “Tools for the Reduction and Assessment of Chemical and Other Environmental Impacts” (TRACI) kullanarak verilmektedir. Not:EPA: Environmental Protection Agency

LEED V.3 ile 4 çeşit ödüllendirme vardır. Böylece YEŞİL BİNALAR ne kadar çevreci olduklarını ilan ederler.

LEED Kullanıldığı ülkelerde hükümetlerce verilen vergi ve kredi insiyatifleri gibi teşvikler ile desteklenen LEED önceleri yalnızca başvuruları takiben uzmanlarca yapılan değerlendirmeler sonucu yeni binalara sertifika veren bir sistem olarak geliştirildi. (ABD, İngiltere, Almanya,İtalya, Hindistan, Kanada, Çin, Dubai…….) LEED, daha sonra varolan binaların renavasyonu, endüstriyel iç mimari, semtlerin planlaması ve hastaneler gibi spesifik alanlarda çeşitlenerek her alan için farklı kriterlerden oluşan sertifikalar oluşturdu.

Neden binalara sertifika? Bir kutu makarna satın alan müşteri nasıl gıdanın bütün bileşenlerini öğrenme lüksüne sahipse  biz binalarda yaşayanların, binanın içinde soluduğumuz hava kalitesinden, kullandığımız enerjinin sonucu salınan karbon miktarına kadar öğrenme hakkımız olmalı! METRICS

ÇEVRE DOSTU BİNALAR DAHA AZ CO2 SALIYOR. DAHA AZ CO2 REF:WGBC

50-90% 35-40% 30-35% ATIK KULLANIMI SU KULLANIMI 30-50% KARBON ÇEVRE DOSTU BİNALARDA KARLILIK ATIK KULLANIMI 50-90% SU KULLANIMI 30-50% KARBON EMISYONUNDAAZALMA 35-40% ENERJİ FATURALARI 30-35% YEŞİL İNŞAA EDERSEK ETKİSİNİ HEMEN GÖRECEĞİZ. KAYNAK: Capital E Test

Kaynak :WGBC 20% 2 ½ Gun ÜRETKENLİK DAHA İYİ ÖĞRENCİ ERKEN TABURCU PERFORMANSI OKULLAR 2 ½ Gun ERKEN TABURCU HASTANELER ÜRETKENLİK ARTIYOR!! SATISLARDA ARTIS ALIŞVERİŞ MERKEZLERİ ÜRETİMDE ARTIŞ FABRİKALAR 2-16% ÜRETKENLİK ARTIŞI OFİSLER Test

2007 YEŞİL ANKET ARAŞTIRMA SONUÇLARI 60.8% yatırımın geri döndüğünü, 63.9% gelecek sene bütçesine yeşil yaptırımlar için fon ayırdıgini, %87 kiracı çevre dostu bina olduğu için kiralamayı tercih ettigini, %70.7 kiraci daha fazla kira ücreti ödemeyi kabul ettikleri, 0-5% derki: %62.6 daha fazla kira alıyoruz 5-10% derki: %31.3 daha fazla kira alıyoruz KAYNAK: 2007 GREEN SURVEY REAL ESTATE INDUSTRY PROFESSIONALS

ŞEHİRLERDE YOL HARITAMIZ YENİ BİNALAR ESKİ BİNALAR ENERJİKAYNAKLARI

AB Endüstri Komitesi EU Industry Committee 2018: Bütün binalar kendi enerjilerini üretecek 2018:After December 2018, all buildings will have to produce their own energy on-site. Solar paneller (Solar panels) Isı pompaları (Heat pumps) Üye ülkeler ulusal hedef belirleyecek (EU states to set national targets) AB Bölgesel Gelişim Fonu (EU Regional Development Fund) 31 Mart 2010,Enerji Performansını Hesaplamak için ortak metodoloji geliştirilecek. (31 March 2010, EU Commission will have to establish common methodology for calculating energy performance of buildings)

TÜRKİYE’ DE NE OLUYOR? Enerji Verimliliği Yasası Tasarısı 22.05.2007 tarihinde TBMM Gündemine gelmiş ve 5627 Sayılı yasa olarak kabul edilmiştir. Enerji Kaynaklarinin ve Enerji Kullaniminda Verimliligin artırılmasina dair yonetmelik-25.10.2008 4 milyar YTL’ye ulaşan toplam enerji tasarruf potansiyelinin %30’unun binalardan sağlanabileceği belirtiliyor (kaynak EIE).

KENT ENERJİ HEDEFLERİ Bayındırlık ve İskan Bakanlığı –Strateji Geliştirme Başkanlığı-Kentleşme Şura Raporu (KOMİSYON 6) 2020 hedefleri Kentlerde sera gazı emisyonlarının %20 azaltılması Fosil enerjileri payının ayni sürede %20 oranında azaltılması %20 oranında temiz enerji %20 oranında enerji tasarrufu 2050 hedefleri %50 temiz enerji

Climate Change/İklim Değişikliği “A global problem that requires local action” “Yerel aksiyon almayı gerektiren global bir problem” William J. Clinton

Emissions – targets & commitments Emisyon-Düşürme hedefleri California: -25% 2020 (1990) London: -30% 2025 (1990) New York City: -30% 2030 (2007) Paris: -75% 2050 (2004) Rotterdam: -50% 2025 (1990) Stockholm: -60-80% 2050 (1990) Tokyo: -25% 2020 (2000)

C40:Dünyanın en büyük şehirleri Mayıs 2007: 40 Büyükşehir Belediyesi ve iş dünyasının liderleri New York şehrinde . “ C40 Büyük Şehirler iklim Girişimi” için bir araya geldiler.

C-40 SOLAR BEST PRACTICES Austin, USA Austin's renewable energy program reduces CO2 emissions by 370,257 tons a year Barcelona, Spain Barcelona's solar hot water ordinance Nationwide, Germany National promotion of renewables saved 45 million tCO2 in 2006 Los Angeles, USA Green Energy for a Green LA provides a renewable energy option for consumers Melbourne, Austraila Southern hemisphere's largest solar project Nevada, USA Nevada's solar thermal plant powers 14,000 homes cutting 100,000 tCO2 annually Reykjavik, Iceland The world's largest geothermal heating system saves up to 4m tons CO2 annually Rizhao, China An extensive solar program in China Serpa, Portugal The world's largest PV solar power plant Växjö, Sweden Växjö is halfway to becoming fossil fuel free

C-40 ENERGY-BEST PRACTICES Chicago, USAChicago City boiler "tune-up" cuts gas bill and CO2 emissions. Copenhagen, Denmark97% of Copenhagen City heating supplied by waste heat Freiburg, GermanyFreiburg - an inspirational city powered by solar, where a third of all journeys are by bike The Hague, NetherlandsThe Hague uses seawater to heat homes Helsinki, FinlandEco-efficient heating and cooling saves 2.7 Mt CO2 every year Houston, USAFree energy retrofits saving poorer homes $335 and slashing 1,100 tons CO2 per year. Kotka, FinlandDistrict heating and combined heat and power save 390,000 tons CO2 in Finland. Melbourne, AustraliaMelbourne has reduced CO2 emissions by 1.1million by making energy audits mandatory. Tokyo, Japan Tokyo is moving energy companies to supply 20% renewable energy by 2020. Toronto, Canada Lake water air conditioning reduces energy use by 90% Woking, UK De-centralizing energy generation in Woking, U.K. slashed the city’s CO2 emissions 82%

EN ÖNEMLİ KONULAR Finansal İnsiyatifler sağlamak ve ekonomik olarak değer göstermek Devletin zorunlu hale getirmesi ve denetlemesi Ölçümleme ve raporlama

EN İYİ SOSYAL SORUMLULUK ENERJİ TASARRUF PROJELERİ MİMARLAR MALZEME ÜRETİCİLERİ BELEDİYELER BİNA SAHİPLERİ YAPI SEKTÖRÜ İÇİN EN İYİ SOSYAL SORUMLULUK BİNALARDA: YENİLENEBİLİR ENERJİ YESİL BİNALAR ENERJİ TASARRUF PROJELERİ Planlamacılar BİNA ENDÜSTRİSİ İLE İLGİLİ SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI MÜHENDİSLER İÇMİMARLAR Finans Kuruluşları Gas Elektrik Su Sirketleri PEYZAJ MİMARLARI Kiracılar BİNA SAHİPLERİ BİNA KODU YAZANLAR Test