Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME -4- Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK SUNU İÇERİĞİ 6- PROGRAM GELİŞTİRMENİN PLANLANMASI * Çalışma Gruplarının Oluşturulması * İhtiyaç Belirleme - Yaklaşımlar - Teknikler Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

EKİPLERİNİN OLUŞTURULMASI Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK PROGRAM GELİŞTİRME EKİPLERİNİN OLUŞTURULMASI * Bilim ve teknolojideki hızlı gelişmeler programda ARGE gerektirir. * Yapılacak bu çalışmalarda da tek bir kişinin tüm boyutların sorumluluğunu üstlenmesi beklenemez. Bunun için de, belirli grupların oluşturulmasına ihtiyaç vardır. 1- Program Karar ve Koordinasyon Grubu 2- Program Çalışma Grubu 3- Program Danışma Grubu Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KARAR & KOORDİNASYON GRUBU Görevleri; * Hangi alanlarda program geliştirme çalışmalarının yapılacağına karar verir. * Ülkede başat olan eğitim felsefesinin bu programlara yansıtılması sağlar. * Hazırlanan programları kabul etme ya da değiştirmede karar organı olarak görev yapar. * Tüm program geliştirme çalışmalarında koordinasyonu sağlar. Üyeleri; - Milli Eğitim Bakanlığı temsilcileri - Program geliştirme uzmanı - Konu alanı uzman ve temsilcileri - Öğretmen örgütlerinin temsilcisi - Veli temsilcileri - Öğrenci temsilcisi Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ÇALIŞMA GRUBU Görevleri; * Programın hazırlanması, uygulanması, değerlendirilmesi ve geliştirilmesi aşamalarında sürekli görev yapan bir gruptur. Üyeleri; - Program geliştirme uzmanı - Ölçme ve değerlendirme uzmanı - İlgili konu alanı uzman - İlgili konu alanı öğretmenleri Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK DANIŞMA GRUBU Görevleri; * Program çalışma grubuna ihtiyaç halinde danışmanlık yapılır. Üyeleri; - Eğitim felsefecisi - Eğitim denetcisi - Eğitim psikologu - Okul yöneticisi - Eğitim sosyologu - Eğitim teknoloğu - Eğitim ekonomisti - İletişim uzmanı * İhtiyaç duyulduğunda farklı uzmanlar da bu gruba dahil edilebilir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK PROGRAM GELİŞTİRME ÇALIŞMA PLANI * Program geliştirme çalışmalarına başlamadan önce bu süreçte hangi işlemlerin ne kadar zaman dilimi içerisinde gerçekleşeceğini belirten bir çalışma takvimi hazırlanır. * Planlama için kullanılan araçlar; 1- İşlem – Zaman Çizelgesi 2- PERT (İşlem Ağı) 3- Akış Şeması Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK İHTİYAÇ BELİRLEME * Program tasarısı hazırlama çalışması ihtiyaç saptama ile başlar. * Bir ülkedeki eğitim hizmetlerinin ne yönde işe koşulacağı belirlenir ve dolayısıyla eğitim sistemi şekillendirilir. * Toplum, birey ve konu alanı esas alınarak yapılır. * İhtiyaç belirleme süreci beş aşaman yapılmaktadır: 1. Hazırlık 2. Bilgi toplama 3. Bilgilerin analizi 4. Bilgilerin rapor edilmesi 5. Bilgilerin kullanımı Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK İHTİYAÇ BELİRLEME YAKLAŞIMLARI FARKLAR YAKLAŞIMI * Beklenilen ile var olan arasındaki farkla ortaya çıkar. * Farkın boyutu mevcut bir problemin varlığını ya da yokluğunu ortaya koyar. * Okul ortamı ve eğitim birimleri genellikle bunu kullanır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

FARKLAR YAKLAŞIMI Örneği: Bir okulda matematik dersinden % 90 başarı beklenirken okulun başarısı %60 de kalmıştır. İstenen başarı % 90, var olan başarı %60 dir. Arasında % 30 fark vardır. İstenen başarıya ulaşılamadığı için bir ihtiyaç doğmuştur. Bu da demektir ki; matematik dersinde bazı değişikliklerin yapılması gerekmektedir. Bu değişiklik program geliştirmeyi gerekli kılar.

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK DEMOKRATİK YAKLAŞIM * Kimi referans / üstün / baskı gruplarının isteklerinden hareketle belirlenir. * Halkla bütünleşme özelliği vardır. * Sınırlılığı; çoğunluk istese de, bu o ihtiyacın çok değerli olduğu anlamına gelmeyebilir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

DEMOKRATİK YAKLAŞIM Örneği: Türkiye uzun zamandır akraba ile evliliğe karşı çıkmaktadır. Yapılan anketler sonucunda halkın büyük çoğunluğunun akraba evliliğine karşı çıktığı ortaya çıkmış ve bu alanda bir ihtiyaç doğmuştur. Bunun sonucunda da eğitim programlarında bu tür evliliğinin sakıncaları konularının eklenmesi karar kılınmıştır.

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK ANALİTİK YAKLAŞIM * Ulusal ve uluslarası şartlara bağlı değişmelerle ilgili yönelimlerin incelenmesi ve gelecekte karşılaşılacak olası durumlardan yola çıkarak ihtiyaçlar belirlenir. * Eleştirel düşünceden yola çıkılarak çözüm aranır. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

ANALİTİK YAKLAŞIM Örneği: Günümüzde okul aracılığıyla eğitim öğretim devam etmektedir. Fakat gelecek dönemlerde okula ihtiyaç duyulmadan bilgisayar aracılığıyla evlerde eğitim yapılabilir. Öğretmenler Internet üzerinden evlerdeki öğrencilere eğitim verebilirler. Bu nedenle programlara ihtiyaca cevap verecek bir ders eklenir.

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK BETİMSEL YAKLAŞIMI * Belirli olgu ya da eğitim yaşantılarından ortaya çıkan durumla ilgilenilir. * Bir nesnenin yokluğuyla ortaya çıkacak zararlar ve o nesnenin varlığının ortaya koyacağı yararlardan hareketle ihtiyaç belirlenir. Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

BETİMSEL YAKLAŞIM Örneği: Okulda beden eğitimi derslerinde kullanılan malzemeler kullanılmamış bunun yerine öğrencilerin spor amaçlı koşturulmasının daha yararlı olduğu düşünülmüştür. Fakat daha sonra öğrencilerin bedensel bazı becerileri yerine getiremedikleri tespit edilmiş ve spor malzemelerinin tekrar kullanılması ihtiyacı doğmuştur.

İHTİYAÇ BELİRLEME TEKNİKLERİ DELPHİ * Konu ile ilgili uzmanların yüz yüze gelmeden görüşlerinin alındığı bir tekniktir. * Amacı; konu ile ilgili seçilmiş uzmanların görüşlerinin alınması ve ortak görüş sağlanmasıdır. * Bir konu hakkında gelecekte nelerin nasıl olabileceği üzerinde durur.

İŞ (Meslek) ANALİZİ * İş ya da meslek tanımı fonksiyonlara ayrılır * Her fonksiyon alanı işlem basamaklara ayrılır. * Alt basamaklar bilişsel, duyuşsal ve devinişsel basamaklardan oluşur.

PROGEL (DACUM) * Bireyin bir işi yapabilmesi için sahip olması gereken özellikleri belirler. * Bir işin gerekleri ustaları tarafından belirlenir. Yani beceri profili çıkarılır. * İşin yapılabilmesi için bireylerin hangi özelliklere sahip olması gerektiğini ortaya çıkaran bir tekniktir. İşin başında uzmanları tarafından işin gerekleri çıkarılır. * İş analizine benzer. Fakat progel daha az zaman alır.

GÖZLEM * Okul merkezli olarak bireysel bilgi ve araştırmaya dayanır. * Kişileri gözleyerek bilgi toplama yoludur. * Gözlem yaparken doğal gözlem tercih edilmelidir. * Özellikle psikomotor becerilerin belirlenmesinde kullanılır.

ÖLÇME ARAÇLARI - TESTLER * İhtiyaç analizi yapmak için ölçme araçlarından yararlanılır. * En yaygın olanı test tekniğidir. * Bireyde aranan özelliklerin ne miktarda var olduğunu saptamak için yapılan işlemlerdir.

GÖRÜŞME - GRUP TOPLANTILARI * En yaygın olarak kullanılan tekniklerden biridir. * İhtiyaç hakkındaki görüşler sözlü olarak alınır. * Sorularla kişilerin görüşleri belli olur.

KAYNAK TARAMA * Üç şekilde gerçekleştirilebilir; 1- Literatür taraması 2- Raporların değerlendirilmesi 3- Mevcut programların incelenmesidir. İhtiyaç saptamada bunlar dikkate alınır.

KPSS’DE ÇIKMIŞ SORULAR Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK 2001 Eğitim programı geliştirmek amacıyla oluşturulan ekipte, aşağıdakilerden hangisinin bulunması zorunlu değildir? A) Program geliştirme uzmanı B) Ölçme ve değerlendirme uzmanı C) Konu alanı uzmanı D) Konu alanı öğretmeni E) Sosyal planlama uzmanı Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK 2001 Eğitim programı geliştirmek amacıyla oluşturulan ekipte, aşağıdakilerden hangisinin bulunması zorunlu değildir? A) Program geliştirme uzmanı B) Ölçme ve değerlendirme uzmanı C) Konu alanı uzmanı D) Konu alanı öğretmeni E) Sosyal planlama uzmanı Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK 2004 Aşağıdakilerden hangisi program geliştirme amacıyla ihtiyaç belirleme sürecinde kullanılan yöntem tekniklerinden biri değildir? A) Gözlem B) Test C) Anket D) Mikro öğretim E) Kaynak tarama Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK 2004 Aşağıdakilerden hangisi program geliştirme amacıyla ihtiyaç belirleme sürecinde kullanılan yöntem tekniklerinden biri değildir? A) Gözlem B) Test C) Anket D) Mikro öğretim E) Kaynak tarama Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK 2006 Bir ilköğretim okuluna yeni atanan bir öğretmenin derse gireceği sınıflar hakkında diğer öğretmenlerden, öğrenci dosyalarından ve rehber öğretmenden bilgi toplaması aşağıdakilerden özellikle hangisine bir örnek oluşturur? A) Ölçme-değerlendirme B) Toplumsal değerlendirme C) İhtiyaç analizine hazırlık D) Öğrenme ortamını belirleme E) Mesleki ve kişisel gelişimi planlama Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK 2006 Bir ilköğretim okuluna yeni atanan bir öğretmenin derse gireceği sınıflar hakkında diğer öğretmenlerden, öğrenci dosyalarından ve rehber öğretmenden bilgi toplaması aşağıdakilerden özellikle hangisine bir örnek oluşturur? A) Ölçme-değerlendirme B) Toplumsal değerlendirme C) İhtiyaç analizine hazırlık D) Öğrenme ortamını belirleme E) Mesleki ve kişisel gelişimi planlama Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK 2008 Eğitim programlarının geliştirilmesi sürecinin ilk aşamasında aşağıdakilerden hangisi belirlenir? A) Kazanımlar B) Ders adları C) Öğretmen özellikleri D) İçerik E) Eğitim ihtiyacı Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010

Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK 2008 Eğitim programlarının geliştirilmesi sürecinin ilk aşamasında aşağıdakilerden hangisi belirlenir? A) Kazanımlar B) Ders adları C) Öğretmen özellikleri D) İçerik E) Eğitim ihtiyacı Psik.Dan.& Reh. Yusuf ŞARLAK KPSS 2010