MÜZİK ALETLERİNDEN ÇIKAN SESLER FEN ve TEKNOLOJİ / SES MÜZİK ALETLERİNDEN ÇIKAN SESLER
FEN ve TEKNOLOJİ / SES Müzik aletlerini telli, üflemeli ve vurmalı olarak üç grupta inceleyelim.
Telli Müzik Aletleri FEN ve TEKNOLOJİ / SES Telli müzik aletleri tellerine vurulduğunda oluşan titreşimler sayesinde ses çıkarır. Tellerin daha büyük kuvvetle titreştirilmesi ile üretilen ses dalgalarının genliği artar ve ses daha şiddetli duyulur.
FEN ve TEKNOLOJİ / SES Telli müzik aletlerinde; ▪ Kullanılan tellerin gerginliği arttıkça sesin frekansı ve yüksekliği artar, ses incelir. ▪ Kullanılan tellerin uzunluğu arttıkça sesin frekansı ve yüksekliği azalır, ses kalınlaşır. ▪ Kullanılan tellerin kesiti (kalınlığı) arttıkça sesin frekansı ve yüksekliği azalır, ses kalınlaşır. ▪ Telin cinsi çıkan sesin frekansını etkiler.
Üflemeli Müzik Aletleri FEN ve TEKNOLOJİ / SES Üflemeli Müzik Aletleri Üflemeli müzik aletleri havanın titreşmesi sayesinde ses üretir. Üflemeli müzik aletlerinde içinde havanın hareket edebileceği kanal bulunur. Daha şiddetli hava üflenmesi, üretilen ses dalgalarının genliğini arttırır ve ses daha şiddetli duyulur.
FEN ve TEKNOLOJİ / SES Üflemeli müzik aletlerinde; ▪ Deliklerin kapatılması hava sütununun uzunluğunu arttırır. Sesin frekansı ve yüksekliği azalır, ses kalınlaşır. ▪ Kapatılan deliklerin azaltılması hava sütununun uzunluğunu azaltır. Sesin frekansı ve yüksekliği artar, ses incelir.
FEN ve TEKNOLOJİ / SES Vurmalı Müzik Aletleri Vurmalı müzik aletlerinin derisine vurularak derinin titreştirilmesiyle ses üretilir.
FEN ve TEKNOLOJİ / SES Vurmalı müzik aletlerinde; ▪ Kullanılan derinin gerginliği arttıkça sesin frekansı ve yüksekliği artar, ses incelir. ▪ Kullanılan derinin yüzey genişliği arttıkça sesin frekansı ve yüksekliği azalır, ses kalınlaşır. ▪ Kullanılan derinin kalınlığı arttıkça sesin frekansı ve yüksekliği azalır, ses kalınlaşır.
FEN ve TEKNOLOJİ / SES Müzik aletinin gövdesinin genişliği, şekli ve yapıldığı maddenin cinsi müzik aletinden çıkan sesi değiştirir. Genellikle küçük müzik aletleri yüksek frekanslı sesler üretirken; büyük müzik aletleri düşük frekanslı sesler üretirler.
FEN ve TEKNOLOJİ / SES Müzik ve gürültüyü birbirinden ayıran özellik dalgaların düzenliliğidir. Müzik aletinden çıkan ses dalgaları düzenli iken bir matkaptan çıkan ses dalgaları düzensiz ve karmaşıktır.
FEN ve TEKNOLOJİ / SES İnsanlar üzerinde olumsuz etki yapan ve hoşa gitmeyen seslere gürültü denir. Büyük kentlerimizin trafiği Sürücülerin gereksiz korna çalmaları Endüstri bölgelerinden çıkan gürültüler Ses düzeyi yüksek sesle izlenen televizyon Ses düzeyi yüksek sesle dinlenen müzik aletleri Onarım ve inşaat çalışmaları Bazı iş yerlerinden kaynaklanan gürültüler şiddetli sese maruz kalınmasına yol açar.
FEN ve TEKNOLOJİ / SES Gürültü Kan basıncının artması Dolaşım bozuklukları Solunumda hızlanma Uyku düzeninin bozulması Konsantrasyon bozukluğu Stres Çalışma veriminin düşmesi İş kazalarının meydana gelmesi gibi zararlı etkilere sahiptir. Uzun süre ses düzeyinin yüksek olduğu ortamda bulunmak işitme sağlığı için zararlıdır.
FEN ve TEKNOLOJİ / SES Ses dalgalarının özelliklerini incelemek için kullanılan cihaza osiloskop denir. Osiloskoba bağlanan mikrofondan alınan ses, elektrik sinyallerine dönüşür. Elektrik sinyalleri osiloskop ekranında ses dalgası olarak görüntülenir.
FEN ve TEKNOLOJİ / SES Telli müzik aletlerinde tellerinin gerginliği, kesiti (kalınlığı) uzunluğu Üflemeli müzik aletlerinde enstrümanın hava sütununun boyu Vurmalı müzik aletlerinde enstrümanın derisinin gerginliği yüzey genişliği kalınlığı çıkan sesleri değiştirir.