TANIYA ULAŞIM-2 Prof.Dr.Bülent Erbay

Hastanın yakınmaları: Öyküsü: 32 yaşında erkek hasta inşaat mühendisi Hastanın yakınmaları: Baş ağrısı, burun kanaması Öyküsü: Uzun zamandır, özellikle yorgunluk ile artan oksipital bölgeden başlayıp öne doğru yayılan baş ağrısı oluyormuş. Çalıştığı kurumda birkaç kez kan basıncı hafif yüksek bulunmuş. Uyarılara karşın doktora gidip incelenmemiş. 15 gün içerisinde 2 kez şiddetli baş ağrısı ve beraberinde burun kanaması, retrosternal baskı ve taşikardi olmuş. Son yakınması 3 gün önce olan hasta acil servise başvurmuş ve fizik muayenesinde kan basıncı 195/115 mmHg saptanmış. Yapılan girişimler ile kan basıncı regüle olan hasta incelenmek üzere başvurdu.

Alışkanlıkları: Sigara 1 pak/gün 10 yıldır Öz geçmişi: Evli 1 çocuklu Soy geçmişi: Babası ASKH+HT, annesi DM Sistemlerin sorgulaması (pozitif bulgular): Baş ağrısı (efor ve stres ile artıyor,oksipital) Baş dönmesi (baş ağrısına eşlik ediyor) Burun kanaması Taşikardi (eforla) Retrosternal baskı (angina?) Efor dispnesi

Sistemik fizik muayene Koopore,zorunlu pozisyonu yok Vital bulguları: KB:sağ kol 160/95 mm/Hg sol kol 165/95 mm/Hg sağ bacak 170/95 mm/Hg N:90 Solunum:20/dakika Boy:178 cm Ağırlık:76 Kg Kalp tepe vurusu 6.İCA, 1. ses şiddeti artmış Akciğerlerde ronküsler Abdominal üfürüm ±

Spesifik semptom ve bulgular Hipertansiyon Retrosternal baskı Efor dispnesi

Spesifik olmayan semptom ve bulgular Baş ağrısı Baş dönmesi Burun kanaması Taşikardi

Spesifik semptom ve bulgular Hipertansiyon*** Retrosternal baskı Efor dispnesi

Spesifik semptom-bulgu KLİNİK AYIRICI TANI Spesifik semptom-bulgu Fizyopatolojik mekanizma Sistemler*** Klinik patoloji Klinik patoloji Yok Var Kuşkulu Yok Var Kuşkulu LABORATUVAR İNCELEMESİ KESİN TANI

Hipertansiyon Primer (esansiyel) Hipertansiyon %90 Sekonder Hipertansiyon %10

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-1 Renal (%3) Renal parankimal patolojiler (2/3) Renal vasküler patolojiler (1/3) Endokrin Feokromositoma (%0.1) Primer hiperaldosteronizm (%0.1) Tirotoksikoz (%0.1) Cushing sendromu (%0.1) Akromegali (%0.1) Metabolik sendrom Primer hiperparatiroidi

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-2 Kardiyo-vasküler Aort yetmezliği Ateroskleroz Aort kuartasyonu Santral sinir sistemi Primer beyin tümörleri İlaçlar Doğum kontrol ilaçları NSAİ ilaçlar

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-1 Renal (%3) Renal parankimal patolojiler (2/3) Renal vasküler patolojiler (1/3) Endokrin Feokromositoma (%0.1) Primer hiperaldosteronizm (%0.1) Tirotoksikoz (%0.1) Cushing sendromu (%0.1) Akromegali (%0.1) Metabolik sendrom Primer hiperparatiroidi

Renal parankimal paroloji Mutlak laboratuvar gereksinimi Tam idrar Düşündüren bulgular: Ödem Pollaküri, poliüri,noktüri Böbrek taşı öyküsü D.Mellitus öyküsü Kollajen doku hastalıkları Ailesel böbrek hastalıkları (polikistik böbrek, alport sendromu..)

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-1 Renal (%3) Renal parankimal patolojiler (2/3) Renal vasküler patolojiler (1/3) Endokrin Feokromositoma (%0.1) Primer hiperaldosteronizm (%0.1) Tirotoksikoz (%0.1) Cushing sendromu (%0.1) Akromegali (%0.1) Metabolik sendrom Primer hiperparatiroidi

Renal vasküler patolojiler Fibromusküler displazi-Renal arter stenozu Ateromatöz renal arter stenozu Düşündüren bulgular: Abdominal üfürüm Erken ve ileri yaşta başlayan ani KB Ciddi yaygın ateroskleroz ve risk faktörleri Hipopotasemi semptomları Laboratuvar gerekli: Renkli doppler renal arter USG, radyonüklid renal dinamik sintigrafi, renal anjiyografi

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-1 Renal (%3) Renal parankimal patolojiler (2/3) Renal vasküler patolojiler (1/3) Endokrin Feokromositoma (%0.1) Primer hiperaldosteronizm (%0.1) Tirotoksikoz (%0.1) Cushing sendromu (%0.1) Akromegali (%0.1) Metabolik sendrom Primer hiperparatiroidi

Feokromositoma Sürrenal adenomu Düşündüren bulgular: Hipertansiyon ataklar şeklinde olabilir Ortostatik hipotansiyon Terleme Palpitasyon Solukluk, flushing Tremor Anksiyete Retrosternal baskı Laboratuvar gerekebilir 24 saatlik idrar Metanefrin- katekolamin, Sürrenal CT

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-1 Renal (%3) Renal parankimal patolojiler (2/3) Renal vasküler patolojiler (1/3) Endokrin Feokromositoma (%0.1) Primer hiperaldosteronizm (%0.1) Tirotoksikoz (%0.1) Cushing sendromu (%0.1) Akromegali (%0.1) Metabolik sendrom Primer hiperparatiroidi

Primer hiperaldosteronizim Sürrenal adenom Düşündüren bulgular: Hipopotasemi bulguları (diüretik ile şiddetlenen) Hafif metabolik alkaloz Laboratuvar gerekli Serum Na+ K+ İdrar Na+ K+ Plazma renin,aldosteron Sürrenal CT

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-1 Renal (%3) Renal parankimal patolojiler (2/3) Renal vasküler patolojiler (1/3) Endokrin Feokromositoma (%0.1) Primer hiperaldosteronizm (%0.1) Tirotoksikoz (%0.1) Cushing sendromu (%0.1) Akromegali (%0.1) Metabolik sendrom Primer hiperparatiroidi

Tirotoksikoz Düşündüren bulgular: İzole sistolik hipertansiyon Tiroid bezinde diffüz nodüler hiperplazi Taşikardi Terleme Tremor Kilo kaybı Anksiyete Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-1 Renal (%3) Renal parankimal patolojiler (2/3) Renal vasküler patolojiler (1/3) Endokrin Feokromositoma (%0.1) Primer hiperaldosteronizm (%0.1) Tirotoksikoz (%0.1) Cushing sendromu (%0.1) Akromegali (%0.1) Metabolik sendrom Primer hiperparatiroidi

Cushing sendromu Düşündüren bulgular: Aydede yüzü Akne Hirsutismus Gövdesel obezite (boyun, karın,kalça) Verjitürler (mor) Anksiyete Tremor Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-1 Renal (%3) Renal parankimal patolojiler (2/3) Renal vasküler patolojiler (1/3) Endokrin Feokromositoma (%0.1) Primer hiperaldosteronizm (%0.1) Tirotoksikoz (%0.1) Cushing sendromu (%0.1) Akromegali (%0.1) Metabolik sendrom Primer hiperparatiroidi

Akromegali Düşündüren bulgular: Uç kemiklerde büyüme (çene,ayak,el) (eski resim ile karşılaştırma) Ses kalınlaşması Dilde büyüme Poliüri Görme alanı değişiklikleri Terleme Hipersomnolans Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-1 Renal (%3) Renal parankimal patolojiler (2/3) Renal vasküler patolojiler (1/3) Endokrin Feokromositoma (%0.1) Primer hiperaldosteronizm (%0.1) Tirotoksikoz (%0.1) Cushing sendromu (%0.1) Akromegali (%0.1) Metabolik sendrom Primer hiperparatiroidi

Metabolik sendrom (sendrom-x) Düşündüren bulgular: Obezite Hiperinsulinemi Hiperürisemi Dislipidemi Laboratuvar ? gereksiz

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-1 Renal (%3) Renal parankimal patolojiler (2/3) Renal vasküler patolojiler (1/3) Endokrin Feokromositoma (%0.1) Primer hiperaldosteronizm (%0.1) Tirotoksikoz (%0.1) Cushing sendromu (%0.1) Akromegali (%0.1) Metabolik sendrom Primer hiperparatiroidi

Primer hiperparatiroidi Düşündüren bulgular: Sık tekrarlıyan nefro-ürolitiazis Polidipsi, poliüri Yaygın kemik ve eklem ağrıları Hiperkalsemi, hipofosfatemi Laboratuvar ? gereksiz

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-2 Kardiyo-vasküler Aort yetmezliği Ateroskleroz Aort kuartasyonu Santral sinir sistemi Primer beyin tümörleri İlaçlar Doğum kontrol ilaçları NSAİ ilaçlar

Aort yetmezliği Düşündüren bulgular: Sistolik hipertansiyon (diyastolik kan basıncı çok düşük) Kardiyak AY oskültasyon bulguları AY periferik bulguları Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-2 Kardiyo-vasküler Aort yetmezliği Ateroskleroz Aort kuartasyonu Santral sinir sistemi Primer beyin tümörleri İlaçlar Doğum kontrol ilaçları NSAİ ilaçlar

Ateroskleroz Uzun süreli ateroskleroz risk faktörleri Düşündüren bulgular: İzole sistolik hipertansiyon Uzun süreli ateroskleroz risk faktörleri Obezite,dislipidemi,D.Mellitus,sigara,genetik Ciddi ateroskleroz organ hasarları Serebrovasküler Kardiyovasküler Renal Periferik ateroskleroz(klaudikasyo) Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-2 Kardiyo-vasküler Aort yetmezliği Ateroskleroz Aort kuartasyonu Santral sinir sistemi Primer beyin tümörleri İlaçlar Doğum kontrol ilaçları NSAİ ilaçlar

Aort kuartasyonu Düşündüren bulgular: Alt ekstremitelerde kan basıncı düşük Alt ekstremite arteryel pulsasyonları zayıf Vücut üst kısım gelişimi daha belirgin Sırt ve interkostal arterler üzerinde üfürüm Laboratuvar gereksiz

Sekonder hipertansiyon (sistemler)-2 Kardiyo-vasküler Aort yetmezliği Ateroskleroz Aort kuartasyonu Santral sinir sistemi Primer beyin tümörleri İlaçlar Doğum kontrol ilaçları NSAİ ilaçlar

Santral sinir sistemi