KURUMSALLAŞMADA KARŞILAŞILAN YASAL SORUNLAR Celal Mert ASLAN Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanı 13 MAYIS 2010
BÜROKRASİ VE KIRTASİYECİLİK Bürokrasinin azaltılması ile kamu yönetimi yapılarının, Vatandaş taleplerine duyarlı, Katılımcılığa önem veren, Şeffaf ve hesap veren, Vatandaş memnuniyetini temel alan, Vatandaş odaklı, olması hedeflenmektedir.
BİLGİ/BELGE İSTENMESİ KONUSUNDAKİ PRENSİPLER Beyana güven prensibi Zorunlu olmadıkça işlemin son aşamasına kadar belge istenmemesi Gereksiz belgelerin istenmesinden tamamen vazgeçilmesi İdarenin kendisinde bulunan belgelerin yeniden istenmemesi Elektronik ortamda paylaşıma açık durumda olan bilgi ve belgelerin istenmemesi
İDARİ BASİTLEŞTİRMENİN TEMEL ARAÇLARI Mevzuatın azaltılması, kaldırılması, birleştirilmesi veya geliştirilmesi; Gereksiz mevzuatın kaldırılması, İkincil mevzuatın sadeleştirilmesi Mevzuata uyum sürecinin basitleştirilmesi; Gereksiz formların, denetimlerin ve bilgi talebinin önüne geçilmesi, Form doldurma için harcanan zamanın azaltılması
İDARİ BASİTLEŞTİRMENİN KURUMSAL YAPISI İdari basitleştirme için ülkelerin idari yapısı, amaçları ve öncelikleri dikkate alınarak farklı kurumsal yapılar tercih edilmektedir; İdari basitleştirmeden sorumlu bir ajans veya teşkilat oluşturulması, Daimi veya konunun mahiyetine ve önemine bağlı olarak harici kurullar oluşturulması, Çok katmanlı değerlendirme yapılmasına imkân sağlanması.
YETKİ DEVRİ Vatandaşa, özel sektöre ve kamu kurumlarına sunulan hizmetlerin, Talep edene en yakın birimlerden verilmesi, En alt düzeydeki kademeden tamamlanmasıdır. Türleri: a. Merkezden taşraya, b. Üst kademeden alt kademeye, c. Merkezi idareden yerel yönetimlere.
BAZI KAMU HİZMETLERİNDE MEVCUT DURUM NİHAİ AMAÇ İL BAKANLIK İLÇE İL BAKANLIK BAKANLIK İÇİ BİRİMLER BAKANLIK DİĞER BAKANLIKLAR ÖNERİLEN SİSTEM İLÇE İLÇE İL İL BAKANLIK BAKANLIK NİHAİ AMAÇ İLK İŞLEMİ KABUL EDENİN İŞLEMİ SONUÇLANDIRIP SON İMZAYI ATMASIDIR. 7 7
ÖNERİLER 3046 ve 3056 sayılı Kanunlarda değişiklik yapılarak “yetki devri”ne uygulanabilirlik sağlanması, Mevzuat Hazırlama Usul ve Esasları Hakkında Yönetmeliğe başvuru usulleri ile ilgili hükümler konması (Kamu hizmetiyle ilgili mevzuat hazırlanması aşamasında düzenleme tekrar ele alınacağı için istenen belgelerde ve idari kademelerde sadeleştirmeye gidilmesinde Başbakanlık tarafından denetim sağlanacaktır.)
HİZMET ENVANTERİ 11.07.2006 tarihli Bilgi Toplumu Stratejisi Eylem Planında İdareyi Geliştirme Başkanlığına görev olarak verilmiştir. Envanter hazırlanmış ve sürdürülen yeni çalışmalarla envanterin işlevi genişletilmiştir. Kamu Hizmet Envanterinin elektronik ortama aktarılması çalışmaları devam etmektedir. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile pilot çalışma yapılmıştır. 1200 hizmetin elektronik ortama aktarılması ve e-devlet kapısında yayınlanmaya hazır hale getirilmesi sağlanmıştır.
HİZMET STANDARTLARI Hizmet standartları esas olarak kamunun hizmetten yararlananlara taahhüdü niteliğindedir. Kamu Hizmetlerinin Sunumunda Uyulacak Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmeliğe göre, hizmet standartları tablosunda, Hizmetin adı, Başvuruda istenen belgeler, Hizmetin ne kadar sürede tamamlanacağı, Şikâyet mercilerine ilişkin bilgiler, yer alır.
HİZMET STANDARTLARI Hizmet Standartları Tablosu, Hizmeti doğrudan sunan birimlerce vatandaşların kolayca görebileceği panolarda, Kurumsal internet sayfalarında, E-devlet Kapısında duyurulur. İdarenin danışma masalarında istenilen belgeleri gösteren dokümanlar bulundurulur. Talep edenlere ücretsiz olarak verilir.
HİZMET STANDARTLARI
HİZMET SUNUMUNDA UYULACAK USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK 31 Temmuz 2009 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştır. Yönetmeliğin amacı, kamu hizmetlerinin, hızlı, kaliteli, basitleştirilmiş ve düşük maliyetli olarak sunulmasıdır. İdari basitleştirme konusundaki araçlara Yönetmelikte yer verilmiştir. Aynı tarihte 170 Yönetmelikte değişiklik yapılmıştır. Başvurularda istenen 421 değişik belge işlemden kaldırılmıştır. 215 hizmette noter onayı kaldırılmıştır. Sabıka kaydı kişilerden istenmeyecektir. Nüfus kayıt örneği ve ikametgah belgesi istenmeyecektir.
GENEL İDARİ USUL KANUNU İdarenin karar alırken izlemesi gereken yöntem ve bu yöntemin yer aldığı süreçtir. Batılı ülkelerde idari usul kanunla düzenlenmiştir. Temel hak ve özgürlüklerle yakından ilgili bir konudur. İdarenin demokratikleştirilmesi olarak da ifade edilmektedir. Açıklık, katılım, gerekçe ve bilgi edinme hak ve ilkelerini içerir. AB süreciyle ilgili taahhüt edilen konulardandır.
İdarî Makama Yönelik Usul İlkeleri İdarenin Kendiliğinden ve Yeterli Araştırma Yapması İlkesi, Yetki Kurallarının Değişmezliği İlkesi, İdarenin Tarafsızlığı İlkesi, Dolaysızlık İlkesi.
Bireyin Güvenliğine Yönelik Usul İlkeleri Dinlenilme Hakkı (Yönetime Katılma Hakkı) İlkesi, Bilgi Edinme Hakkı İlkesi, Hukuki Yardım ve Temsil İlkesi, İdari İşlemlerinin Gerekçeli Olması İlkesi, İdarî İşlemelere Karşı Başvuru Yollarının ve Süresinin Gösterilmesi Gerekliliği İlkesi, Savunma Hakkı İlkesi.
İdarî İşleme Yönelik Usul İlkeleri Başvuruların Cevaplandırılmasının Gerekliliği İlkesi, İdarî İşlemin İlgililerine Bildirilmesinin Gerekliliği İlkesi, İdarî işlemin Re’sen Yürütülmesi İlkesi, İdari İşlemlerde İstikrar İlkesi, İdari İşlemlerin Geri Alınması, Değiştirilmesi ve Kaldırılması İlkesi, İdari İşlemlerin Geriye Yürümezliği İlkesi, Usulde Paralellik İlkesi.
İdari Yargı Kararlarının Uygulanmasına Yönelik Usul İlkeleri İdârî Yargı Kararlarının Uygulanmasına Yönelik Usul Hükümleri, İdarî Yargıda Savcılık Kurumunun Aktif Hale Getirilmesi ve Savcılara Yargı Kararlarının Yerine Getirilmesinde Denetim Yetkisinin Verilmesi Gerekliliği, Yargı Kararlarının, İşlem Üretme Sürecine Katılan Memurların Sicilinde Esas Alınması Gerekliliği, Yargı Kararlarının İdarî İşlemin Tesisinde Emsal Alınmasının Gerekliliği, Yargı Kararlarını Uygulayacak Kamu Görevlilerinin Sorumluluğunun Belirlenmesi.
… büyük şehirlere bağlanma mehmedim … büyük şehirlere bağlanma mehmedim. öyle bir şehre yerleş ki, küçük olsun fakat bizim olsun. sokaklarında tanımadık yüz, ensesine şamar atmayacağın kimse dolaşmasın. her ağacına elin, her karış toprağına terin değsin. ve kuytu evlerden birinde senden habersiz ölenler olmasın. Bedri Rahmi Eyüboğlu
TEŞEKKÜRLER