PSİKİYATRİK GÖRÜŞME VE DEĞERLENDİRME Doç. Dr. Doğan Yeşilbursa
İletişim, etkileşim ve gözlem süreci PSİKİYATRİK GÖRÜŞME İletişim, etkileşim ve gözlem süreci
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular: geniş, açık-uçlu sorular ↓ özgül sorular ayrıntılı, yönlendirici sorular
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Açık - kapalı uçlu sorular Yankılama (Reflection) Kolaylaştırma (Facilitation) Sessizlik (Silence) Yüzleştirme (Confrontation) Açıklık getirme (Clarification) Yorum (Interpretation) Özetleme (Summation) Açıklama (Explanation) Geçiş (Transition) Kendini açma (Self-revelation) Olumlu pekiştirme (Positive-reinforcement) Güvence verme (Reassurance) Öneri (Advice)
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ Tanı ve ayırıcı tanı için gerekli olan bilgileri alma kendi dilince anlatıma izin konunun dağılmasına izin vermeme toparlayıcı-özetleyici anlatımlarla konuşma istenen yöne kaydırma Sözel olmayan anlatımları değerlendirme Duyguları değerlendirme Hastaya karşı önyargısız olma Etkili dinleme Hastanın sosyokültürel düzeyine uygun iletişim
PSİKİYATRİK GÖRÜŞME TEKNİKLERİ SIK YAPILAN YANLIŞLAR! Hastanın psikososyal sorunlarını anlatmasına olanak vermeme Yanıtı “evet” veya “hayır” olan sorular sorma Suçlayıcı soru sorma Gereksiz güvenceler verme Telkin ederek soru sorma Ani konu değişikliği Göz temasının olmaması Geri bildirim verilmemesi
“bir başkasının ayakkabısının içinde olabilmektir” Empati Başkalarının duygularının anlaşılması = “einfuhlung” (iç hissediş) Theodore Lipps, 1880 Bir kişinin öznel yaşantısını gözlemci konumunda kalarak hissedebilmektir. Zinn, 1993 Bir başka insanı derinden anlamaya yol açan dengeli bir meraktır. Bellet-Malloney, 1991 Empati düşünce ile deneyim arasındaki köprüdür. Szalita, 1976 “bir başkasının ayakkabısının içinde olabilmektir”
PSİKİYATRİK DEĞERLENDİRME Öznel: Ana yakınma Şimdiki hastalığın öyküsü Geçmiş tıbbi ve psikiyatrik öykü Sosyal öykü Aile öyküsü Sistemlerin gözden geçirilmesi Nesnel: Fizik muayene Ruhsal durum muayenesi Laboratuar testler Radyolojik ve diğer testler Değerlendirme: Olgunun tartışılması Ayırıcı tanı Plan: İleri değerlendirme Testler Tedavi
PSİKİYATRİK DEĞERLENDİRME Öznel: Ana yakınma Şimdiki hastalığın öyküsü Geçmiş tıbbi ve psikiyatrik öykü Sosyal öykü Aile öyküsü Sistemlerin gözden geçirilmesi Nesnel: Fizik muayene Ruhsal durum muayenesi Laboratuar testler Radyolojik ve diğer testler Değerlendirme: Olgunun tartışılması Ayırıcı tanı Plan: İleri değerlendirme Testler Tedavi
PSİKİYATRİK DEĞERLENDİRME Öznel: Ana yakınma Şimdiki hastalığın öyküsü Geçmiş tıbbi ve psikiyatrik öykü Sosyal öykü Aile öyküsü Sistemlerin gözden geçirilmesi Nesnel: Fizik muayene Ruhsal durum muayenesi Laboratuar testler Radyolojik ve diğer testler Değerlendirme: Olgunun tartışılması Ayırıcı tanı Plan: İleri değerlendirme Testler Tedavi
PSİKİYATRİK DEĞERLENDİRME Öznel: Ana yakınma Şimdiki hastalığın öyküsü Geçmiş tıbbi ve psikiyatrik öykü Sosyal öykü Aile öyküsü Sistemlerin gözden geçirilmesi Nesnel: Fizik muayene Ruhsal durum muayenesi Laboratuar testler Radyolojik ve diğer testler Değerlendirme: Olgunun tartışılması Ayırıcı tanı Plan: İleri değerlendirme Testler Tedavi
PSİKİYATRİK DEĞERLENDİRME Ruhsal Durum Muayene Evreleri Görünüm, tutum-davranım ve eylem Duygudurum ve duygulanım Konuşma ve dil Düşünce süreci, düşünce içeriği ve algı Kognisyon İçgörü ve yargılama
PSİKİYATRİK DEĞERLENDİRME Öznel: Ana yakınma Şimdiki hastalığın öyküsü Geçmiş tıbbi ve psikiyatrik öykü Sosyal öykü Aile öyküsü Sistemlerin gözden geçirilmesi Nesnel: Fizik muayene Ruhsal durum muayenesi Laboratuar testler Radyolojik ve diğer testler Değerlendirme: Olgunun tartışılması Ayırıcı tanı Plan: İleri değerlendirme Testler Tedavi
PSİKİYATRİK DEĞERLENDİRME Öznel: Ana yakınma Şimdiki hastalığın öyküsü Geçmiş tıbbi ve psikiyatrik öykü Sosyal öykü Aile öyküsü Sistemlerin gözden geçirilmesi Nesnel: Fizik muayene Ruhsal durum muayenesi Laboratuar testler Radyolojik ve diğer testler Değerlendirme: Olgunun tartışılması Ayırıcı tanı Plan: İleri değerlendirme Testler Tedavi