SELEX KOMİNİKASYON A.Ş. GENEL MÜDÜRÜ VE YÖNETİM KURULU ÜYESİ SAVUNMA SANAYİMİZİN İÇ VE DIŞ EKO SİSTEMİNİN GELİŞİMİ VE BU SÜREÇTE YABANCI SERMAYELİ TÜRK SAVUNMA SANAYİİ FİRMALARININ ROLÜ VE ÖNEMİ KENAN EKREM KADIOĞLU SELEX KOMİNİKASYON A.Ş. GENEL MÜDÜRÜ VE YÖNETİM KURULU ÜYESİ 26-28 ARALIK 2008

EKO SİSTEM NEDİR? BELİRLİ BİR ALANDA BULUNAN CANLILAR İLE BUNLARI SARAN CANSIZ ÇEVRELERİN KARŞILIKLI İLİŞKİLERİ İLE MEYDANA GELEN VE SÜREKLİLİK ARZ EDEN EKOLOJİK SİSTEMLERE EKO SİSTEM DENİR. EKO SİSTEM YAKLAŞIMI, BİREYSEL ORGANİZMALAR YA DA TOPLULUKLARDAN ÇOK TÜM ALANIN İŞLEVLERİNİN NASIL OLDUĞU İLE İLGİLENİR. BİR EKO SİSTEMİN 4 TEMEL BİLEŞENİ VARDIR: * ÜRETİCİLER, * TÜKETİCİLER * AYRIŞTIRICILAR / ARACILAR * DOĞAL ÇEVRE

SEKTÖREL EKO SİSTEMİ NASIL TARİF EDERİZ BELİRLİ BİR SEKTÖRDE İŞVEREN İDARE, TÜKETİCİ / SON KULLANICI, ANA YÜKLENİCİ, ALT YÜKLENİCİ, ÜRETİCİ, TEDARİKÇİ, DANIŞMAN, ÜNİVERSİTE KİMLİĞİ İLE YER ALARAK SEKTÖR İÇİNDEKİ TÜM DİNAMİKLERİN BİR PARÇASI OLAN TÜM TÜZEL VE GERÇEK KİŞİLERİN BİRİBİRLERİYLE VE İÇİNDE YER ALDIKLARI SEKTÖR İLE KARŞILIKLI İLİŞKİLERİ SONUCU MEYDANA GELEN VE SÜREKLİLİK ARZ EDEN SİSTEMİ SEKTÖREL EKO SİSTEM OLARAK TANIMLAYABİLİRİZ.

YAB. SERM. TÜRK SAV. SAN. KUR. (ALT YÜKLENİCİLER KATEGORİSİ) ARGE-İMALAT-TEDARİK SÜRECİNDE ULUSLARARASI PROJELERE KATILIM TEMEL TEKNOLOJİLERE EN MALİYET ETKİN YÖNTEMLER İLE ERİŞİM YURT DIŞI TEDARİK PROJELERİNDE İŞ BİRLİĞİ YURT İÇİ TEDARİK PROJELERİNDE İŞBİRLİĞİ ORTAK ARGE DİREK SATIŞ DİREK ALIM ÖZGÜN TEKNOLOJİLERİN ULUSLARARASI TEKNOLOJİLERE ENTEGRASYONU

TÜRK SAVUNMA SANAYİİ EKO SİSTEMİ’NİN BAŞLIK VE RAKAMLARLA YAKIN DÖNEMDEKİ TARİHSEL GELİŞİMİ KIBRIS HAREKATINDAN SONRA HAREKAT SONRASI ORTAYA ÇIKAN İHTİYAÇLAR VE ABD TARAFINDAN UYGULANAN AMBARGO SONUCUNDA YERLİ SAVUNMA SANAYİİ’Nİ KURMA ÇALIŞMALARI’NIN HIZLANDIRILMASI. 3238 SAYILI KANUNLA BUGÜNKÜ SAVUNMA SANAYİİ MÜSTEŞARLIĞIMIZIN TEMELLERİ’NİN ATILMASI. 1920’LERDE YENİDEN YAPILANDIRILAN MKEK’DEN SONRA, TUSAŞ, ASELSAN VE HAVELSAN’IN KURULMASINI TAKİP EDEN SÜREÇTE YABANCI SAVUNMA SANAYİİ TEKNOLOJİ LİDERLERİ İLE İŞBİRLİĞİ İÇERİSİNDE TEKNOLOJİ TRANSFERİ VE ORTAK ÜRETİM MODELİ İLE BAŞLAYAN SANAYİLEŞME SÜRECİ. VE BUGÜN YAKLAŞIK 10 ADET ANA YÜKLENİCİ, 15 ADET ALT YÜKLENİCİ, TÜM BU KURULUŞLARA MAL VE HİZMET TEDARİK EDEN 50’NİN ÜZERİNDE KOBİ STATÜSÜNDEKİ YAN SANAYİİ KURULUŞU, ÜNİVERSİTELER, TUBİTAK SAVUNMA SANAYİİ MÜSTEŞARLIĞI VE SON KULLANICI KONUMUNDAKİ SİLAHLI KUVVETLERİMİZDEN MÜTEŞEKKİL, TSK İHTİYAÇLARI’NIN AZAMİ ÖLÇÜDE ÖZGÜN TASARIM VE YERLİ KATKI İLE TEDARİKİNDE BÜYÜK AŞAMALAR KAYDETMİŞ BİR TÜRK SAVUNMA SANAYİİ EKO SİSTEMİ.

TÜRK SAVUNMA SANAYİİ EKO SİSTEMİ’NİN BAŞLIK VE RAKAMLARLA YAKIN DÖNEMDEKİ TARİHSEL GELİŞİMİ TOPLAM CİRO 1997 1.2 MİLYAR DOLAR 2001 0.8 MİLYAR DOLAR 2006 1.7 MİLYAR DOLAR 2007 2.0 MİLYAR DOLAR 2008 2.5 MİLYAR DOLAR (TAHMİN) HEDEF 3.0 MİLYAR DOLAR EŞİĞİNİN ÜZERİNE ÇIKMAK.

TÜRK SAVUNMA SANAYİİ EKO SİSTEMİ’NİN BAŞLIK VE RAKAMLARLA YAKIN DÖNEMDEKİ TARİHSEL GELİŞİMİ TOPLAM İHRACAT 2001 134 MİLYON DOLAR (TOPLAM CİRO’NUN %11’İ) 2006 352 MİLYON DOLAR (TOPLAM CİRO’NUN %20’Sİ) 2007 420 MİLYON DOLAR (TOPLAM CİRO’NUN %21’İ) 2008 550 MİLYON DOLAR (TOPLAM CİRO’NUN %22’Sİ) (TAHMİNİ) HEDEF 1 MİLYAR DOLAR EŞİĞİNİN ÜZERİNE ÇIKMAK

SATIŞLAR / CİRO İÇİNDEKİ TASARIM SATIŞ PAYI TÜRK SAVUNMA SANAYİİ EKO SİSTEMİ’NİN BAŞLIK VE RAKAMLARLA YAKIN DÖNEMDEKİ TARİHSEL GELİŞİMİ SATIŞLAR / CİRO İÇİNDEKİ TASARIM SATIŞ PAYI 2006 $34M (%2) 2007 $90M (%4.5)

TÜRK SAVUNMA SANAYİİ EKO SİSTEMİ’NİN BAŞLIK VE RAKAMLARLA YAKIN DÖNEMDEKİ TARİHSEL GELİŞİMİ GÜNÜMÜZ İTİBARİYLE YAKLAŞIK İSTİHDAM KAPASİTESİ TOPLAM İSTİHDAM 30.800 ÇALIŞAN MÜHENDİS 6.300 ÇALIŞAN (%20) TEKNİSYEN (MAVİ YAKA)4.400 ÇALIŞAN (%14) İDARİ KADRO 6.000 ÇALIŞAN (%19.50) DİĞER 14.100 ÇALIŞAN (%45.77)

KİŞİ BAŞI ORTALAMA CİRO (2007) TÜRK SAVUNMA SANAYİİ EKO SİSTEMİ’NİN BAŞLIK VE RAKAMLARLA YAKIN DÖNEMDEKİ TARİHSEL GELİŞİMİ KİŞİ BAŞI ORTALAMA CİRO (2007) $121.4K € 88.0K

TÜRK SAVUNMA SANAYİİ EKO SİSTEMİ’NİN BAŞLIK VE RAKAMLARLA YAKIN DÖNEMDEKİ TARİHSEL GELİŞİMİ TSK İHTİYAÇLARININ YERLİ KATKI İLE KARŞILANMA ORANI %41.6 (2007) HEDEF MIN. %50 2002-2003 EN YÜKSEK SAVUNMA TECHİZATI İTHALATI YAPAN 3. ÜLKE 2006 EN YÜKSEK SAVUNMA TECHİZATI İTHALATI YAPAN 11. ÜLKE

PERF. KRİT. TSS USS İHRACAT/CİRO %21 %65 KİLİT PERFORMANS KRİTERLERİ BAZINDA ULUSLARARASI SAVUNMA SANAYİİ PAZARI İLE KARŞILAŞTIRMA (2007) PERF. KRİT. TSS USS İHRACAT/CİRO %21 %65 TAS. CİRO / TOP CİRO %4.5 %13.5 ÇAL. BAŞI CİRO €88K €220K MÜH. / TOP. İST.% %20 %47

ULUSLARARASI SAVUNMA SANAYİİ KİLİT PERFORMANS KTİTERLERİNE ULAŞILMASI İÇİN YAPILMASI GEREKENLER SÜRDÜRÜLEBİLİR BÜYÜME VE GELİŞMEYİ TEMİNEN ALT YÜKLENİCİLERE VE YAN SANAYİİ’YE AZAMİ ORANDA İŞ PLANSMANI. YILLIK CİROLARIN ÖNGÖRDÜĞÜ TEKNİK ELEMAN AĞIRLIKLI GERÇEKÇİ İSTİHDAM POLİTİKALARI VE BÖYLELİKLE, ULUSLARARASI PAZARLAR İÇİN REKABET GÜCÜNÜN ARTTIRILMASI. YİNE GEREK SAVUNMA SANAYİİ FİRMALARIMIZIN ULUSLARARASI PAZARLARDAKİ YÜKSEK REKABET GÜCÜNE UYUM SAĞLAYABİLMELERİ VE GEREKSE ÜLKEMİZİN EN İYİ ÜRÜNÜ EN MALİYET ETKİN FİYATLARLA (“VALUE FOR MONEY”) ALABİLMESİNİ TEMİNEN ACİLEN “MALİYET+KAR” TEDARİK POLİTİKALARI’NIN UYGULANMAYA KONMASI. TÜM SAVUNMA SANAYİİ KURULUŞLARIMIZ ARASINDA GEREKTİĞİNDE REKABETİ GEREKTİĞİNDE İSE İŞBİRLİĞİNİ ÖZENDİREN VE DE SEKTÖRÜN TÜM BİREYLERİNİ KUCAKLAYAN İHALE POLİTİKALARI. ULUSLARARASI SAVUNMA SANAYİİ FİRMALARI İLE KENDİ SAVUNMA SANAYİİ FİRMALARIMIZ ARASINDA GEREK YURT İÇİ VE GEREKSE YURT DIŞINDA ORTAKLIK VE İŞBİRLİĞİNİ ÖZENDİREN POLİTİKALARIN ARTTIRILMASI.

ULUSLARARASI SAVUNMA SANAYİİ KİLİT PERFORMANS KTİTERLERİNE ULAŞILMASI İÇİN YAPILMASI GEREKENLER BU BAĞLAMDA ULUSLARARASI SAVUNMA SANAYİİ PROJELERİNE TASARIMDAN BAŞLAYIP, İMALAT İLE DEVAM EDEN SÜREÇTE DAHİL OLMAK VE BÖYLELİKLE ULUSLARARASI PAZARDA SATILAN ENTELLEKTÜEL TELİF HAKLARI BİZE AİT OLAN ÜRÜN YA DA SİSTEMLERE SAHİP OLMAK. TASARIM YATIRIMLARI’NIN ARTTIRILARAK KENDİ ÖZGÜN ÜRÜNLERİMİZİN ORTAYA ÇIKARTILMASI VE BU SÜREÇTE İHTİYACIMIZ OLAN VE KAYNAĞINDAN TEMİN EDİLEBİLİR NİTELİKLİ YÜKSEK MALİYETLİ TEMEL TEKNOLOJİLERE EN MALİYET ETKİN BİR YAKLAŞIMLA ERİŞİLMESİ. SSM FON VE KAYNAKLARI’NIN; SSM’NIN KONTROLÜ VE ÖZERK TASARRUFU DOĞRULTUSUNDA ÖZELLİKLE YAN SANAYİİ’NİN GELİŞİMİ VE DE SAVUNMA SANAYİİ’NİN İHRACAT POTENSİYELİNİN GELİŞTİRİLMESİ İÇİN KULLANILMASI (ASKERİ KAYNAKLI TÜRK-EXIM BANK KREDİLERİ).

ULUSLARARASI SAVUNMA SANAYİİ KİLİT PERFORMANS KRİTERLERİNE ULAŞILMASI İÇİN YAPILMASI GEREKENLER OFFSET’İN YURT DIŞI FİRMALARA İHALE EDİLEN PROJELERE ÖDENEN BEDELLERİN BİR KISMININ ÜLKEYE GERİ DÖNDÜRÜLMESİNİ VE DE YURT İÇİ YETENEKLERİMİZİN ULUSLARARASI SEKTÖRE TANITILMASINI SAĞLAYAN BİR ARAÇ OLARAK DEĞERLENDİRİLEREK, BİR AMAÇ OLARAK GÖRÜLMEMESİ VE BU DOĞRULTUDA FİRMALARIMIZIN OFFSET DIŞI İHRACAT FAALİYETLERİNİ GERÇEK REKABET ORTAMINDA ARTTIRABİLMELERİNE OLANAK TANIYACAK ORGANİZASYONEL VE MALİ POLİTİKA VE ENSTRÜMANLARIN UYGULAMAYA KONMASI. KAYNAĞINDAN TEMİN EDİLEBİLİR NİTELİKLİ OLMAYAN İHTİYACIMIZ OLAN TEMEL TEKNOLOJİLERİN UYGULAMAYA KONACAK ARGE PROJELERİ İLE GELİŞTİRİLMESİ VE TOPLAM SAV. SAN. HARCAMALARIMIZIN ASGARİ %10’NUN BU PROJELERE AYRILMASININ HEDEFLENMESİ. DEPO SEVİYESİ TAMİR / BAKIM VS. GİBİ ÖZEL SEKTÖRÜN YAPABİLECEĞİ KRİTİK NİTELİKTE OLMAYAN İŞLERİN DAHİ TSK BİRİMLERİ TARAFINDAN YAPILMASINI SAVUNAN DÜŞÜNCELERDEN ARINILMASI VE BUNLARIN ÖZEL SEKTÖRE DEVREDİLMESİ.

ULUSLARARASI SAVUNMA SANAYİİ KİLİT PERFORMANS KRİTERLERİNE ULAŞILMASI İÇİN YAPILMASI GEREKENLER KAYNAK İSRAFI VE TEKRAR YATIRIMLARDAN ARINILMASI VE MEVCUT KAABİLİYETLER MEVCUT İKEN BUNLARIN YURT DIŞINDAN TEMİNİNE DOLAYLI YA DA DOLAYSIZ OLARAK GİDİLMESİNİN ENGELLENMESİ VE BU BAĞLAMDA, GERÇEKTEN ÜLKE GÜVENLİĞİNİ İLGİLENDİREN STRATEJİK ALANLAR DIŞINDA, MİLLİ / GAYRİ MİLLİ FİRMA AYIRIMLARINDAN KAÇINILMASI. YABANCI SERMAYELİ SAVUNMA SANAYİİ FİRMALARIMIZIN 1990’LI YILLARDA TÜRK SAVUNMA SANAYİİ’NİN TEMELLERİNİN ATILMASI AŞAMASINDA DOLAYLI OLARAK ÜLKEMİZ KAYNAKLARI İLE KURULDUĞU’NUN UNUTULMAMASI VE DOLAYISIYLA AZAMİ ÖLÇÜDE TEKRARLANAN YATIRIMLARDAN KAÇINILARAK BU FİRMALARIN ÜLKEMİZ KAYNAKLARI İLE EDİNMİŞ OLDUKLARI YETENEK VE KAABİLİYETLERİNİN KORUNMASI VE KULLANILMASI.

ULUSLARARASI SAVUNMA SANAYİİ KİLİT PERFORMANS KTİTERLERİNE ULAŞILMASI SÜRECİNDE YABANCI SERMAYELİ TÜRK SAVUNMA SANAYİİ FİRMALARI’NIN ROLÜ VE ÖNEMİ ULUSLARARASI SAVUNMA SANAYİİ PROJELERİNE TASARIM İLE BAŞLAYIP, İMALAT İLE DEVAM EDEN SÜREÇTE DAHİL OLMA VE ENTELLEKTÜEL TELİF HAKLARI BİZE AİT OLAN ÜRÜN YA DA SİSTEMLERE SAHİP OLMA SÜRECİNDE, YABANCI HİSSEDARLARI ÜZERİNDEN YABANCI SERMAYELİ SAVUNMA SANAYİİ FİRMALARIMIZIN EN ETKİN BİR ŞEKİLDE KULLANILMASI. TASARIM YATIRIMLARI’NIN ARTTIRILARAK KENDİ ÖZGÜN ÜRÜNLERİMİZİN ORTAYA ÇIKARTILMASI VE BU SÜREÇTE İHTİYACIMIZ OLAN KAYNAĞINDAN TEMİN EDİLEBİLİR NİTELİKLİ YÜKSEK MALİYETLİ TEMEL TEKNOLOJİLERE EN MALİYET ETKİN BİR YAKLAŞIMLA ERİŞİLMESİ HEDEFİ DOĞRULTUSUNDA YABANCI SERMAYELİ SAVUNMA SANAYİİ FİRMALARIMIZIN KULLANILMASI. BUGÜN DÜNYA SAVUNMA SANAYİİ LİDERLERİ’NİN KENDİ FONLARI İLE GERÇEKLEŞTİRDİKLERİ “ARGE” PROJELERİNİ DİĞER ÜLKELERE “OUT-SOURCE” ETTİKLERİNİ VE BU TÜR FAALİYETLERE GÜNÜMÜZDE AYRILMIŞ OLAN 30-40 MİLYAR MERTEBESİNDEKİ BÜTÇELERİN KISA SÜREDE 150-250 MILYAR DOLARLARA ULAŞACAĞI GERÇEĞİNDEN HAREKETLE, BU BÜYÜK PASTADAN TÜRK SAVUNMA SANAYİİ FİRMALARIMIZIN CİDDİ PAYLAR ALABİLMESİ İÇİN YABANCI SERMAYELİ SAVUNMA SANAYİİ FİRMALARIMIZIN KULLANILMASI.

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME MİLLİ ÇIKARLARIMIZI KORUYARAK AMA AYNI ZAMANDA İÇİNDE YAŞADIĞIMIZ GLOBAL DÜNYANIN GEREKLERİNİ DE YERİNE GETİREREK, KENDİ AYAKLARI ÜZERİNDE DURAN VE ULUSLARARASI SAYGINLIĞA ERİŞMİŞ ULUSAL SAVUNMA SANAYİİ EKO SİSTEMİMİZİ ULUSLARARASI SAVUNMA SANAYİİ EKO SİSTEMİNE ENTEGRE ETMEMİZİN, SAVUNMA SANAYİİMİZİN GELİŞMESİ VE ÜLKEMİZ SANAYİİ’NİN ÖZELİKLE İHRACATA YÖNELİK LOKOMOTİF SEKTÖRÜ OLMASI AÇISINDAN KAÇINILMAZ OLDUĞUNA İNANIYORUM. ÜLKEMİZİN ÇIKARLARI AÇISINDAN; TSK İHTİYAÇLARI’NIN HER GÜN DAHA FAZLA KENDİ ÖZGÜN TEKNOLOJİLERİMİZ İLE KARŞILANMASI NE KADAR ÖNEMLİ İSE, ÇOK BÜYÜK BİR POTANSİYELİ OLAN SAVUNMA SANAYİMİZİN GEREK İÇ VE GEREKSE DIŞ PAZARLARDA LOKOMOTİF SEKTÖR KONUMUNA GEÇEREK TÜKİYE’NİN EKONOMİSİNE EN FAZLA KATKI SAĞLAYAN SEKTÖR KONUMUNA GELMESİ DE BİR O KADAR ÖNEMLİ. BU DA ANCAK TEKRARLANAN MALİYETLERDEN / YATIRIMLARDAN KAÇINILMASI, İHTİYAÇ DUYULAN EN OPTİMUM ÜRÜNE EN MALİYET ETKİN YÖNTEMLERLE SAHİP OLUNMASI VE DE GERÇEK İHRACAT YOLU İLE GELİRLERİMİZİN MAKSİMİZE EDİLMESİ İLE MÜMKÜN.

SONUÇ VE DEĞERLENDİRME BEN “SAVUNMANIN BEDELİ OLMAZ” SÖYLEMİNE BU ÜLKENİN BİR FERDİ OLARAK KATILMIYORUM. HERŞEYİN BİR BEDELİ OLDUĞU GİBİ DOĞAL OLARAK SAVUNMANIN DA BİR BEDELİ VARDIR VE DİĞER İHTİYAÇLARIMIZIN KARŞILANMASINDA TASARRUF ETMEK VE GELİRLERİMİZİ MAKSİMİZE ETMEK NE KADAR ELZEMSE, SAVUNMA İHTİYAÇLARIMIZIN KARŞILANMASINDA DA HEM TASSARUF SAĞLAMAK HEM DE SAVUNMA SANAYİMİZİN ÜLKEMİZ GELİR GİRDİSİNE OLAN KATKISINI AZAMİ DÜZEYE ÇIKARMAK BİR O KADAR ÖNEMLİ. EKONOMİK BAĞIMSIZLIĞI OLMAYAN ÜLKELERİN, ERİŞMİŞ OLDUKLARI TEKNOLOJİK DÜZEY HER NE OLURSA OLSUN, ÜLKELERİNİ SAVUNMALARININ MÜMKÜN OLAMAYACAĞI GERÇEĞİNDEN HAREKETLE!!!!! TABİİ Kİ TEKNOLOJİK AÇIDAN DIŞA BAĞIMLI OLMAMAK ÜLKE SAVUNMASI İÇİN OLMAZSA OLMAZLARDAN. AMA EKONOMİK AÇIDAN DIŞA BAĞLI OLMAMAK BUNDAN ÇOK DAHA ÖNEMLİ. ZİRA ANCAK EKONOMİK BAĞIMSIZLIK, TEKNOLOJİK BAĞIMSIZLIĞI BERABERİNDE GETİREBİLİR.

SAYGILARIMLA ARZ EDERİM KENAN EKREM KADIOĞLU SELEX KOMÜNİKASYON A.Ş. GENEL MÜDÜR / YÖNETİM KUR. ÜYESİ 27 ARALIK 2008