PANOLARDA YAPILAN ÜRETİM ŞEKLİNE GÖRE UZUNAYAK ÇEŞİTLERİ
PANOLARDA YAPILAN ÜRETİM ŞEKLİNE GÖRE UZUNAYAK ÇEŞİTLERİ Panolarda yapılan üretim şekline göre uzunayak çeşitleri; İlerletimli uzunayak Geri dönümlü uzunayak İlerletimli ve geri dönümlü uzunayağın kombinasyonu olmak üzere 3 gruba ayrılmaktadır.
1.İlerletimli Uzunayak İlerletimli uzunayakta, panonun en ön kısmında ayak uzunluğuna eşit olan ve damar içi galerilerini birleştiren bir başyukarı veya başaşağı açılır (yatık damarlarda galeri). İlerletimli Uzunayak
1.İlerletimli Uzunayak İlerletimli uzunayağın faydalı yönleri; Damar içi galerisinin açılmaya başlanmasıyla birlikte üretim başlar. Üretim hemen başladığı için yatırım masrafı az olur. Özel havalandırma galerilerinin açılmasına gerek yoktur. Galeri açılırken oluşan işe yaramayan taşlar hemen ayak arkasına yerleştirilir. Taban taşlarının kabarmaya elverişli olduğu yerlerde geri dönümlüye nazaran daha kolay uygulanır. Galeri bakım masrafları az olur. İlerletimli uzunayağın sakıncalı yönleri; Damar içi galerileri hem ocak öncesi hem de ocak sonrası ek gerilmelerin etkisi altında kalırlar. Ocak yangınında büyük kömür alanları kullanılamaz hale gelebilir. Galeri ilerleme hızı ayak ilerleme hızına bağlı olduğu için yüksek randıman veren galeri açma makinaları kullanılamaz. Damar hakkında önceden bilgi sahibi olunamaması özellikle tam mekanize ayaklarda planlamayı güçleştirir.
2.Geri Dönümlü Uzunayak Geri dönümlü uzunayakta damar içi galerileri (tavan ve taban galerileri) panonun alt ve üst sınırında olmak üzere panonun sonuna kadar açılırlar. Geri Dönümlü Uzunayak
Geri dönümlü uzunayağın avantajları Damar içi galerileri kazı işleminden önce ilerledikleri için panonun tektoniği hakkında üretime başlamadan önce bir bilgi sahibi olunması özellikle tam mekanize ayaklarda planlamayı kolaylaştırır. Hava akımı ilerletimli yöntemde dolgunun veya göçüğün yanına sürtünerek geçtiği için, bu yöntemde havanın göçükten geçerek kısa devre yapması engellenir. Ocak yangını tehlikesi en azdır. Galeri ilerleme hızı ayak ilerleme hızına bağlı olmadığı için yüksek randımanla çalışan galeri açma makinalarının kullanılmasına olanak sağlar.
3. İlerletimli ve Geri Dönümlü Uzunayağın Kombinasyonu Her iki yönteminde iyi taraflarını birleştiren, kötü taraflarını büyük ölçüde elemine eden bir yöntemdir. Bu yöntemde panolar bir rekuptan diğerine sırası ile ilerletimli ve geri dönümlü yöntemlerle aynı yönde kazanılırlar. İlerletimli ve Geri Dönümlü Uzunayağın Kombinasyonu
3. İlerletimli ve Geri Dönümlü Uzunayağın Kombinasyonu Faydalı yönleri; Bir bölgenin üretimi için sadece bir başyukarı veya başaşağı açmak yeterlidir. Damar içi galerilerinin bir kısmının önceden açılması üretim başlamadan önce tektonik hakkında bilgi verir. Damar içi galeri açma hızı ayak ilerlemesine bağlı olmadığı için yüksek randımanlı galeri açma makinaları kullanılabilir. Sakıncalı yönleri; Galeri açımında özel havalandırma masrafları fazladır. Kapital masrafları fazladır.