Okul Öncesi Eğitimde Planlama Ve Program Geliştirme

OKUL ÖNCESi EĞiTiMiN AMAÇLARI milli eğitimin genel amaçlarına ve temel ilkelerine uygun olarak 1. Çocukların beden, zihin ve duygu gelişmesini ve iyi alışkanlıklar kazanmasını sağlamak; 2. Onları ilköğretime hazırlamak; 3. şartları elverişsiz çevrelerden ve ailelerden gelen çocuklar için ortak bir yetiştirme ortamı yaratmak; 4. Çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamak  

OKUL ÖNCESi EĞiTiMiN TEMEL iLKELERi Okul öncesi eğitim bazı temel ilkelere dayanmaktadır. Bu ilkeler şunlardır: 1. Okul öncesi eğitim çocuğun gereksinimlerine ve bireysel farklılıklarına uygun olmalıdır.

2. Okul öncesi eğitim çocuğun tüm gelişim alanlarını desteklemeli ve onu ilköğretime hazır duruma getirmelidir. 3. demokratik eğitim anlayışına uygun eğitim ortamları hazırlanmalıdır.

4. Etkinlikler çocukların ilgi ve gereksinimlerine göre 5. çocuğun bildiklerinden başlanmalı ve deneyerek öğrenmesi 6. Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarına önem verilmeli

7. sevgi, saygı, işbirliği, sorumluluk, hoşgörü, yardımlaşma, dayanışma ve paylaşma duygu ve davranışları 8. saygı ve güven öz denetim

9. Tüm etkinlikler oyun temelli 10. iletişimde, baskı ve kısıtlamalara yer verilmemelis 11. bağımsız davranışlar geliştirmesi desteklenmeli yardıma gereksinim duyduklarında yetişkin desteği

12. kendilerinin ve başkalarının duygularını fark etmesi 13. hayal güçleri, yaratıcı ve eleştirel düşünme becerileri, iletişim kurma ve duygularını anlatabilme davranışları 14. Programlar hazırlanırken aile ve içinde bulunulan çevrenin özellikleri

15. çocuğun ve ailenin etkin katılımı 16. çocuğun gelişimi ve okul öncesi eğitim programı düzenli olarak değerlendirilmeli 17. Okul öncesi eğitimde değerlendirme sonuçları

Okul öncesi eğitim öğretim etkinliklerinin eğitim programı dahilinde planlanması uygulanması ve değerlendirmesi Eğitim programları idareci, öğretmen ve velileri bilgilendirmek ve rehberlik etmek amacıyla düzenlenmiştir programın sürekli geliştirilmesi ve değiştirilmesi gerekir? Programda hangi sebeplerle değişiklik yapılabilir?

Okul Öncesi Programın Tanımı 0-72 aylık çocukların; okul öncesi kurumlarında ki eğitim öğretim hizmetlerini karşılamak üzere, gelişim düzeylerine göre belirlenen amaçlar ve kazanımlar doğrultusunda, sistemli ve planlı yaşantılar düzenleyerek uygulama ve sonrasında değerlendirme çalışmaların bütünüdür Amaç ve kazanım + sistemli, planlı uygulama + değerlendirme

Okul Öncesi Programının Önemi Okul öncesi çocukların; Eğitim ihtiyacının karşılanması Eğitim kurumlarından beklenilen düzeyde yararlanabilmeleri Zamanın iyi kullanılması Plansızlıktan dolayı yaşanacak olan sıkıntıların oluşmaması Öğretmenlerin verimli olabilmeleri

Eğitim programı düzenlenirken çocuklar hakkında nelerin bilinmesi gerekir?

Yetenekleri Çocuğun ilgi ve ihtiyaçları Yaş ve gelişim düzeyi karşılaştıkları problemler Yaşadığı çevre koşulları Aile çevresi Sosyo-ekonomik düzeyi Toplumun değer yargıları

Programın Hazırlanmasında Ve Uygulanmasında Dikkat Edilecek Olan Noktalar tüm gelişim alanlarını destekleyici Zengin çevre ve uyarıcılar sağlanmalı yaş ve gelişim özelliklerine uygun olmalıdır

ilgi, istek ve yetenekleri göz ününde tutulmalı Etkin öğrenme Çocuklar arasındaki farklılıkları karşılayacak şekilde düzenlenmeli Bireysel farklılıkları oluşturan etmenler nelerdir? Karar verme, problem çözme becerilerini geliştirmeli

Eğitim programı; öz saygı özdenetim sorumluluk duygusu girişimciliği yaratıcılığı geliştirirci mahiyette olmalıdır

yapabildiklerinden yola çıkılarak yapamadıkları konularda destekleyici olmalıdır özgün ürünler oluşturmalarına fırsat vermelidir Amaçlar, kazanımlar, etkinlikler, kullanılan yöntem ve teknikler uyumlu cinsel kimlik belirlemesinde yardımcı olmalıdır Çocuklarda problem çözme, neden sonuç ilişkisi kurma ve zihinsel becerilerini geliştirici özellikte

Sosyal becerileri geliştirmeyi hedeflemeli Sosyal beceriler nelerdir? Okuma yazmaya hazırlık, matematik ve bilimsel düşünmeyi geliştirmeli her alana ait amaç ve kazanım Programın etkili olabilmesi için aile katılımı Progr. etkili olup olmadığı değerlendirilmeli

Program değerlendirilirken; Öğretmene Veliye Öğrenciye göre Bu değerlendirmenin yapılması için günlük olarak gözlem yapma, aile ve çocuğun fikirlerini alma ve öğretmenin öz eleştiri yapması gerekir Değerlendirme ne işe yarar?

Değerlendirme sayesinde programın yeterli olup, olmadığı ortaya çıkar Çocuklara istenilen düzeyde eğitim yapılıp yapılmadığı ortaya çıkar öğretmen sonraki çalışmalarına yön verebilir

2005-2006 Programının tanıtımı Pk sf 12 Bu program, okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 36-72 aylık çocukların psikomotor, sosyal-duygusal, dil ve bilişsel gelişimlerinin desteklenmesini, öz bakım becerilerinin kazandırılmasını ve ilköğretime hazır bulunuşluklarının sağlanmasını amaçlamaktadır.

2002-2003 eğitim-öğretim yılına kadar uygulanan program hangi kriterler doğrultusunda değişmiştir?

Uzman ve uygulamacılardan alınan geri bildirimler çağdaş program geliştirme, gelişim ve öğrenme kuramları değişen eğitim gereksinimleri yeni ilköğretim programında benimsenen ilke, yaklaşım ve özellikler

Geliştirilen bu program; çocuğun bütün gelişim alanlarındaki davranışlarını daha üst düzeye çıkarmayı, Çeşitlendirmeyi, zenginleştirmeyi amaçlar “Çoklu Zeka Kuramı” ile tutarlıdır.

Programın Temel Özellikleri • 36-72 Aylık Çocuklara Yöneliktir tek bir okul öncesi eğitim programı Öğretmen bu programdan kendi grubundaki çocuklara uygun olan amaç ve kazanımları seçer farklı yörelerde programda yer almayan amaç veya kazanım

Çocuk Merkezlidir Öğretmenler öğrenme sürecinde Çocukların; bir şeyleri planlamaları, yapmaları, düzenlemeleri, sorgulamaları, araştırmaları, tartışmaları Üretmeleri konusunda olanak tanımalıdır Çocuklara hazır ortamlar ya da süreçler sunulmamalı

• Amaçlar ve Kazanımlar Esastır amaç ve kazanımlar gelişim alanlarına göre gruplandırılmıştır tüm gelişim alanlarından amaç ve kazanım belirlenmelidir Ancak eğitim-öğretim yılının belli dönemlerinde bu denge bozulabilir İlk aylarda daha çok hangi gelişim alanlarına ağırlık verilir?

Önce basit ve / veya temel kazanımlar ele alınmalı Etkinlikler düzenlenirken çocuğun yapabildiklerinden başlanmalıdır Amaç ve kazanımların tek bir etkinlikle ya da bir gün içinde kazanılamayacağı dikkate alınmalı

Bir amaç ve kazanımın her çocuk için aynı sürede kazanılmaz Öğrenme sürecinde belirlenen amaç ve kazanımların çocuklar tarafından kazanılıp kazanılmadığını belirlemek için ne yapılmalıdır?

• Gelişim Özellikleri Her Yaş Grubu için Ayrı Olarak Düzenlenmiştir Öğretmenlerin kendi gruplarındaki çocukların gelişim düzeylerini daha kolay belirlemeleri amacıyla; 36-72 aylık çocukların gelişim özellikleri; 36-48 ay 48-60 ay 60-72 Gelişim özellikleri “Gelişim Kontrol Listesi” olarak da kullanılabilir. Bu özellikler genel gelişim özellikleridir çocuklar arasındaki farklılıkları avantaja dönüştürmelidir

Konular Amaç Değil Araçtır amaçların ve kazanımların geliştirilmesinde hiçbir zaman konu ya da tema merkezli eğitim söz konusu olmamalı Yıllık ve günlük planlar yapılırken çeşitli konulardan yararlanılabilir Amaç, ele alınan konunun öğretimi değil, o konu yardımı ile amaç ve kazanımların ortaya çıkarılmasıdır Her şey konu olabilir Konular orijinal olmalıdır

Üniteler Yer Almamaktadır Bu programda ünitelere yer verilmemiştir Ünite kullanımının sakıncaları neler olabilir? http://www.idefix.com/kitap/okul-oncesi-unite-dergileri-18-dergi-takim-nursel-uyar-dalkilic/tanim.asp?sid=L3T180X1V3YBH2HXQ3DQ

2 b Esnektir her grupta uygulanabilir bireyselleştirmeye uygundur Özel eğitime gereksinim duyan bazı gruplarda kolayca uygulanabilir. 2 b

Öğretmene Özgürlük Tanır Öğretmen Programdaki evrensel ilkeler doğrultusunda; amaç ve kazanımları farklı biçimlerde bir araya getirebilir Farklı etkinlikler istediği iç ve dış mekânlar İstediği konular

Yaratıcılık Ön Plandadır Bu programın etkin uygulanabilmesi öğretmenlerin yaratıcı olması ve çocukların yaratıcılıklarının geliştirilmesiyle mümkündür Unutmamalıdır ki yaratıcı çocukları yaratıcı öğretmenler yetiştirir Öğretmenlerin yaratıcılıklarını geliştirebilmeleri için neler gerekir?

çeşitli yayınları izlemeleri değişim ve gelişmelere açık esnek bir kişilik yapısına sahip olmaları ve farklı fikirleri uygulamaya istekli olmaları

Öğretmenlerin Planlı Çalışmasını Gerektirir Bu nedenle öğretmen yıllık ve günlük planlar hazırlamalıdır kılavuz kitabında verilen etkinlikler “etkinlik havuzu” Öğretmenlerden yalnızca yıllık plan ve günlük planlar hazırlamaları beklenmektedir

Planlarda yer verilen etkinliklerin çeşitlendirilmeli Tüm gelişim alanlarına yönelik amaç ve kazanım yıllık eğitim-öğretim dönemini daha verimli kullanabilmek için ne yapılmalıdır?

Çocuğun Özgürce Deneyimler Kazanabilmesine Olanak Tanıyan Ortamlar Önemlidir Çok amaçlı kullanım Güvenlik Gereksinmelerine uygun Estetik Havadar Sağlığa uygun Gelişim düzeyine uygun Araç gereçten tasarruf edilir

• Problem Çözme ve Oyun Temel Etkinliklerdir Problem çözme becerisi Beyin fırtınaları Sen olsan ne yapardın Oyun içinde problem çözme Günlük yaşama uygun problemler çözme

• Öğrenme Yaşantılarının Çeşitlendirilmesi Önemsenmektedir Öğretme-öğrenme yaşantılarının çeşitlendirilmesinde, en önemli kaynak öğretmendir bilgi, beceri ve yaratıcı kişilik

• Aile Katılımı Önemlidir Okul öncesi eğitimde okul-aile işbirliğinin önemi dikkate alınarak bu programda aile katılımı öne çıkartılmış ve çeşitlendirilmiştir. Aile katılımı farklı biçimlerde düzenlenebilir. Programda aile katılımının, 1. Veli toplantıları (yarı yılda en az bir kez), 2. Velilerle bireysel görüşmeler (öğretmen ve / veya veli gereksinim duydukça), 3. Ev ziyaretleri (yarıyılda her çocuğun evine en az bir kez) şeklinde sürdürülmesi beklenmektedir. Öğretmenler istedikleri takdirde aile katılımını çeşitlendirebilirler.

• Değerlendirme Süreci Çok Yönlüdür . Okul Öncesi Eğitim Programının değerlendirme süreci: 1. Çocuğun gelişiminin değerlendirilmesi, 2. Programın değerlendirilmesi, 3. Öğretmenin kendini değerlendirmesi olarak üç farklı boyutta ele alınmaktadır. Çocuğun gelişiminin değerlendirilebilmesi için, gözlem günlük notlar tutma daha sonra bunları gözlem kayıt formlarına geçirmesi, ailelere her yarıyılda en az bir gelişim raporu sunması gerekmektedir. Çocuklar arası kıyaslama olmamalı

• Belirli Gün ve Haftalar Yaş Grubunun Çeşitli Özellikleri Dikkate Alınarak Belirlenmiştir Programda yer alan belirli gün ve haftalar 36-72 aylık çocukların gelişimsel özellikleri dikkate alınarak seçilmiş ve kapsamı önceki programlara kıyasla daraltılmıştır. Belirli gün ve haftalardan çocuklara belli amaçları kazandırmak için yararlanılmalı Gösteriye dönüştürülmesine ve gösteriş aracı olarak kullanılmasına fırsat verilmemelidir.

• Eklerde Yer Alan Çizelgeler / Formlar Yalnızca Birer Örnektir Öğretmenler aynı amaca hizmet eden farklı çizelgeler / formlar geliştirebilirler. Burada önemli olan çizelgelerin şekilsel özelliği değil amaca hizmet edip etmediğidir öğretmenler yaratıcılıklarını kullanarak daha işlevsel çizelgeler/formlar hazırlayabilirler.  

• Program Geliştirilmeye Açıktır Değişimin ve program geliştirmenin dinamik bir süreç olduğu gerçeğinden hareketle bu programın da zaman içinde geliştirilmesi gerekecektir öğretmenlerle, denetim ve rehberlik görevini üstlenenlerin kişilerin uygulamada yaşanan sıkıntıları ve çözüm önerilerini iletmeleri gerekir

Amaçlar: 0-72 aylık çocukların yaş ve gelişim özelliklerine göre; üst düzeyde kazanabilecekleri davranış, beceri, bilgi ve yeteneklerin son düzeyidir. Çocukların gelişim özelliklerinden yola çıkılarak belirlenir. Kazanımlar: Çocukların gelişim özelliklerine göre belirlenen amaçların gerçekleşmesi için çocuklarda meydana gelmesi beklenen davranış değişiklikleridir

Gelişim alanları Çocuklardan değişik gelişim özellikleri bir araya getirilerek gelişim alanları belirlenmiştir Çocukların belli bir gelişim alanında kazanması hedeflenen amaçlar bu alanlara göre gruplanmıştır. Pma sda ba da öb

Planlama eğitim hedeflerine ve program amaçlarına ulaşmak için; Çocukların gelişim düzeylerine göre amaç ve kazanımlar belirleme Amaç ve kazanımları karşılayan etkinlikler seçme bunların çocuklara niçin ve nasıl yaptırılacağını ne gibi yardımcı ve tamamlayıcı kaynak, araç-gereç ve materyallerin kullanılacağını çocuklardaki gelişimin nasıl değerlendirileceğini önceden ayrıntılı olarak tasarlama işidir.

PLANLI ÇALIŞMANIN ÖNEMİ 1-Eğitim etkinliklerinin sistemli ve düzenli bir şekilde gerçekleşmesini sağlar. 2-Planlama aşamasında aşağıdaki konular önceden belirlenerek güne hazırlıklı başlamayı sağlar. Hangi amaç ve kazanımlar? Hangi etkinlik? Nasıl yapılacak? Hangi teknikler kullanılacak? Ne gibi araç ve gereçlerden yararlanılacak

etkinlikler ne kadar süre içinde uygulanacak? Zaman sırası ne olmalı? 3-Belirlenen amaçlara ulaşılabilmesi için iyi bir planlama gerekir Amaçların çocuklara kazandırılması programın tamamlanmasını sağlar. 4- Planlı çalışma, öğretmen ve çocukları dağınıklıktan kurtarır, onlara güven kazandırır

5.Planlı çalışma, yapılan çalışmaların belgelendirilmesi sayesinde değerlendirmenin sağlıklı yapılmasını sağlar 6- Düzenli ve birlikte çalışma alışkanlığı 7-Bir sonraki yıl ya da gün için yapılacak planlara yol gösterir Böylece eğitim programı amaçlarına daha kolay ulaşılır

PLAN ÇEŞİTLERİ • Günlük plan Günlük plan, o gün için belirlenen amaçları ve kazanımları kavramları etkinliklerin hangi ortamda ve hangi yöntemle yapılacak etkinliklerdeki öğrenme süreçlerini kullanılacak materyal, araç ve gereçleri etkinlikler arası geçişleri beslenme, tuvalet, temizlik gibi rutin etkinlikleri varsa planlanan aile katılımı çalışmalarını değerlendirme boyutunu içeren ve her gün öğretmen tarafından hazırlanan bir plandır.

Eğitim sürecinde sorulan soruların nitelikleri nelerdir? Açık uçlu Soru içinde cevap olmamalı Yönlendirici olmamalı Cevap verilmesi için süre verilmeli İpucu Doğruları pekiştirme Yanlışları düzeltme

GÜNLÜK PLANLAR HAZIRLANIRKEN DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR çocukların gelişim düzeyleri, ilgi ve ihtiyaçları Günlük plan hazırlanmalı fazla ayrıntıdan sakınmalı çok kısa ya da dağınık bir plan yapmamalı değişik tekniklere yer verilmeli farklı kaynaklardan yararlanılmalı çocukların eğlenerek öğrenecekleri çeşitli eğitim ortamları oluşturulmalı

Amaçlarda sayı sınırlaması yoktur aynı gün farklı gelişim alanlarını temsil eden amaçlara yer verilmeli dilediği amaçları dilediği sıklıkta tekrar edebilir. bir amacın tüm kazanımlarının birlikte ele alınması gerekmez Çocuklar arasındaki bireysel farklılıklar dikkate alınmalı Günlük planda konunun belirlenmesi ve yazılması gerekmez Konu ve planlanan öğrenme süreci; amaca ulaştıran bir araçtır. ünite ve konu kavramı artık okul öncesi programda kullanılmaz Günlük planda etkinliklerin süresi sabit değildir. Bunun nedeni nedir?

fırsat eğitimi ve esneklik ilkeleri göz önüne alınarak süre sabit tutulmaz etkinlikler birleştirilebilir eğitim süreçleri arasında bağlantılar kurulmalıdır öğretim süreçlerinin sayısı ve süresi içeriğe bağlı olarak değişiklik gösterebilir

Uzunluk yerine içerik önemlidir Öğretmene rehberlik etmesi gereklidir Bilinen oyun ve etkiliklerin ayrıntılı yazılması gerekmez Etkinlik ele alınırken, hangi tekniklerin kullanılacağı belirtilmeli Ön hazırlık; hazır oluşluk ayrıntıları belirtilmeli Açık uçlu sorular hazırlanmalı

Kullanılan etkinlik türleri hangileridir? rutin olarak yapılan etkinlikler belirtilmek zorunlu değil yemek kahvaltı ve uyku sabit Çizelgenin sol tarafı Kullanılan etkinlik türleri hangileridir?

GÜNLÜK PLAN HAZIRLANIRKEN YER VERİLECEK ETKİNLİKLER: 1. Serbest zaman etkinlikleri, 2. Türkçe dili etkinlikleri, 3. Oyun ve Hareket 4. Fen ve Matematik 5. Müzik etkinlikleri 6. Okuma-yazmaya hazırlık çalışmalar 7.Sanat etkinliği -Alan gezileri -Drama etkinliği -Aile katılımı

Serbest zaman etkinliği önemli bir zaman dilimi olduğu için planda ayrıntılı gösterilmeli *köşelerde ne şekilde hareket edilecek? *hangi davranışlar üzerinde durulacak? *köşelerde yapılacak değişiklikler? Amaç ve kazanımların yanı sıra evrensel değerler

planın belli bir şablonda olması gerekmez Belirli gün ve haftalar planın belli bir şablonda olması gerekmez amaç ve kazanımlar yıllık plandan seçilmeli programdaki kazanım numarası aynen alınmalı (yeniden sıra numarası verilmemeli) ve kodlanarak yazılmalıdır Amaç: 7 k:2,3

yer verilen etkinlikler; bir bütün olarak düşünülmeli, günlük yaşam deneyimlerinden aktif-pasif farklı ortamların, farklı köşelerin, farklı materyallerin ve farklı çalışma şekillerinin kullanılmasına özen gösterilmeli etkinliklerin sayı ve sırası neye göre değişir?

o gün için belirlenen amaç ve kazanımların sayısına ve özelliklerine göre değişiklik gösterecektir

Çizelge ya da düz metin olabilir Aynı gün içinde günlük planda değişiklik yapılabilir mi?

GÜNLÜK PLANDA OLMASI GEREKEN BÖLÜMLER

Yıllık plan öğretmenin bir öğretim yılı süresince, öğretmeni olduğu grup için eğitim-öğretim yılı başında okul yönetimine verilen çalışma planıdır. Öğretmen, yıllık planı kendi başına ya da diğer öğretmenlerle birlikte hazırlayabilir. Hazırlanan plan okul müdürü tarafından onaylandıktan sonra uygulamaya konulur.

Yıllık plan, öğretmenin o yıl için seçtiği amaçları, kazanımları, Kavramları Aile katılımı Alan gezisi v.b etkinlikleri toplu olarak görmesi açısından önemlidir.

Çizelge şeklinde hazırlanması gerekmektedir. Yıllık plan hazırlanırken amaç ve kazanımlar program kitabındaki aynı numaralar ve ifadelerle,açık olarak yazılmalıdır.

Yıllık planda Olması gereken bölümler