ÖĞRENCİLER: MUSTAFA ÇAVUŞOĞLU : 44605325526 ANADOLU ÜNİVERSİTESİ KİMYA MÜHENDİSLİĞİ KMH 409 YAĞ TEKNOLOJİLERİ SUNUMU KONU : YAYGIN OLMAYAN YAĞ ASİTLERİ ÖĞRENCİLER: MUSTAFA ÇAVUŞOĞLU : 44605325526 FATMA BAYSU :46411713580 DİDEM YİĞİT :26551651416 MELİS GEZGİN :21422236990 NURAY UZUNLU :42166610310

Yag asitleri; uzun alifatik kuyruklu karboksilik asitlerdir. Yag asitleri karbon atomlari arasinda cift bag iceriyorsa doymamis Yag asitleri karbon atomlari arasinda cift bag icermiyorsa doymus yag asididir.

Sonuç olarak yaygın olmayan yağ asitlerinin alkil grubu değişebilir. Yag asitleri yapılarındaki farklılıklara göre nonedible(yaygın olmayan) ve edible(yaygın olan) olarak da sınıflandırılabılır. Yaygın olmayan yağ asitlerini yapısında radikal gruplarında H yerine farklı gruplar bağlıdır. Yaygın olan bir yağ asıtı zincirinde bir ucunda karboksil bir ucunda metil grubu bağlıdır. Sonuç olarak yaygın olmayan yağ asitlerinin alkil grubu değişebilir. Örneğin; hidroksil grubu veya aromatik halka gelebilir. Metil grubuna hidroksil bağlanmış yaygın olmayan yağ asitlerinin bazıları şunlardır:

Risinoleik asit yapısı

Halkali yapili yag asitleri Halka içeren yağ asitlerinden özellikle kolmogrik asit, uzun süreden beri bilinen olumlu etkisi nedeniyle, cüzam tedavisinde yararlanılan ilaçların yapımında kullanılmaktadır. Ayrıca hidnokarpik ve koulmogrik asitler bu serinin uzun yıllardan beri en çok tanınan üyeleridir. Doğada rastlanan ve halka içeren yağ asitlerinin tümü doymamış yapıda ve siklopentenil halkasındaki çift bağ nedeniyle optikçe aktiftir. Hidrojenle duyurulduklarında, tekabül ettikleri doymuş yağ asidine dönüşürlerken, oksidatif tepkimelere girdiklerinde, sahip oldukları beşli halkanın parçalanması sonucu, iki ya da üç karboksil gurubu içeren organik asitleri verirler.

Halka İçeren Yağ asitleri Flacourtiaceae familyasına ait değişik bitkilerin tohum yağlarında bulunan bu yağ asitleri, trigliserid formunda bulunurlar ve kendilerine özgü kimyasal yapıları nedeniyle, fizyolojik ve terapötik etkiye sahiptirler. Bu yağ asitleri düz zincir sonunda yer alan siklopentenil halkası ile karakterize edilirler. Buna uygun olarak ta, genel formüllerini aşağıdaki şekilde şematize etmek olasıdır.

Hidrokarbon zincirleri halkalı yapıda olan bazı yağ asitleri ise şunlardır:

Hint Yagi Renksiz yada soluk sarı renkli sıvı yapısındadır Risinoik asit birincil(mono) doymamış yağ asididir. Aynı zamanda 12 karbona olan olmayan hidroksil fonksiyonel grubu bağlıdır. Bu fonksiyonel gruptan dolayı hint yağı polar bir bileşime sahiptir ve kimyasal türevleri, diğer tohumların yağlarının yapısından farklıdır.

Hint yağının yağ asidi kompozisyonu Ricinoleik asit 87 Linoleik asit 5 Oleik asit 4 Palmisitik asit 2 Estearik asit 1 Linolenik asit

hint yaginin yapisi ve transesterifikasyonu Risinoleik asit metil grubuna hidroksil baglanmis bir yag asididir ve hint yaginin ana bilesenidir. Dolayisiyla hint yagi yaygin olmayan yagdir. hint yaginin yapisi ve transesterifikasyonu

Keten tohumu Keten tohumu yağı linium usitatissimum tohumlarından (yağ içeriği, kuru madde de yüzde 35-45) elde edilir. Keten tohumu yağı soğuk presleme veya solvent ekstraksiyonu ile elde edilmektedir. Solvent ekstraksiyonundan önce yağın çoğu ön presleme ile alınmaktadır.Eğer çözücü ektraksiyonuyla elde edilirse bu yağ yenemeyen(nonedible) yağ olur, eğer sadece soğuk preslemeyle üretilirse yenebilen( edible) yağ olur.Ayrıca soğuk presleme yöntemiyle üretilen keten tohumu yağı dermotolojide de kullanılabilmektedir. Bu yağ yüksek alfa linelonik asit içeriği ve yüksek iyot sayısından dolayı yemeklik olarak kullanımı yanı sıra boya, kozmetik, vermik, linoleum, muşamba, baskı mürekkebi ve diğer endüstriyel amaçlarla da önemli kullanım alanına sahiptir.

Keten yagi kompozisyonu Palmitik asit 4-7 Stearik asit 2-5 Araşhidik asit 0.3-1 Oleik asit 12-31 Linoleik asit 17-24 Linolenik asit 60 Keten tohumunun ana bileseni olan alfalinoleik asitin yapisi

JOJOBA YAĞI Jojoba yağı balmumu esterlerinin bir karışımı 36 ile 46 karbon atomlarından oluşur. Yağ asidi ve alkolun esterleşmesiyle moleküller oluşur. Yağ asidi moleküllerinin yüzde 88’i omega 9 yağ asitidir. İşlenmemiş yağı oda sıcaklığında altın rengindedir, işlenmiş olan ise renksiz ve kokusuzdur. Erime noktası 10 C’dir ve iyot yüzdesi yaklaşık yüzde 80’dir. Raf ömrü diğer bitkisel yağlarla karşılaştırıldığında uzundur

Asit adi Min % Max% eikoseneoik 66 71 dokoseneoik 14 20 oleik 10 13 Kimyasal yapısı gliserol üzerine uzun ester zincirlerinden ve esterlere bağlı trigliseritlerden oluşur. Soğuk preslerde 80 kg jojoba çekirdeği işlenerek 40 kg jojoba yağı elde edilir.jojoba yaginin yag asidi kompoziyonu ise su sekildedir: Asit adi Min % Max% eikoseneoik 66 71 dokoseneoik 14 20 oleik 10 13

Eikosenoik asidin yapısı Dekosinoik asidin yapısı

Tung yagi Eleositeorik asit ,oleiclinoleik ve palmitik gliseritlerden olusur. Eleosıteorık asit doymamıs bir yağ asıtı krıstalıdır.2 streoizometric formu vardır: 1-alfa asit (gliserol esteridir) 2-beta asit(alpha asıtın ışınlanmasından olusur

Tung yaginin yag asiti kompoziyonu ve eleostearik asitin yapisi Palmitic acid 5.5% Oleic acid 4.0% Linoleic acid 8.5% Eleostearic acid 82.0%